ÖDEM FİZYOPATOLOJİSİ

ÖDEM TANIM:İnterstisyel alanda sıvı artmasıdır. İnsan vücudunda total sıvının: _2/3’ü hücre içinde(intracellüler sıvı) _1/3’ü hücre dışında(ekstracellüler sıvı) Ekstrasellüler sıvının da 2 kompartmanı vardır. _Plazma sıvısı (ESS’nin 1/3’ü) _İnterstisyel sıvı (ESS’nin 2/3’ü)

KAPİLLER DEĞİŞİMDE STARLİNG DENGESİ Ekstrasellüler sıvı kompartmanının 2 komponenti arasındaki sıvı durumunu düzenleyen güçler,STARLİNG GÜÇleri olarak bilinir. Vasküler sistemdeki hidrostatik basınç ve interstisyel sıvıdaki kolloid onkoid basınç,sıvının ekstra vasküler alana hareketini sağlar.buna filtrasyon denir. Plazma proteinlerinin onkotik basıncı ve interstisyel sıvının hidrostatik basıncı,sıvının vasküler alana hareketini sağlar.buna reabsorsiyon denir.

KAPİLLER DEĞİŞİMDE STARLİNG PRENSİBİ Kapillerin arteriyel ucundan interstisyel alana çıkan sıvının %90’ı venöz uçtan geri alınır. Geriye kalan %10 ise lenfatik damar sistemi ile dolaşım sistemine döndürülür. Filtrasyon ile kapillerden çıkan sıvı ile reabsorbsiyonla alınan veya lenfatik kanallarla uzaklaştırılan sıvı miktarı arasında dinamik bir denge vardır. Bu denge starling prensibi olarak bilinir. Bu dengenin bozulursa, interstisyel mesafede sıvı birikir ve ödem oluşur.

ÖDEMİN FİZYOPATOLOJIK SINIFLAMASI Hidrostatik basınç artışı Plazma onkotik basınç artışı Lenfatik tıkanıklığı Sodyum retansiyonu İltihap

HİDROSTATİK BASINÇ ARTIŞI Venöz dönüş bozukluğu . konjestif kalp yetmezliği .konstriktif perikardit . asit (karaciğer sirozu) . venöz tıkanıklık yada bası -tromboz -dıştan bası (kitle vb) -uzun süreli alt ekstremite hareketsizliği Arteriol genişlemesi . sıcak .nörohümoral bozukluk

kalp yetm kardiyak output effektif arteriyel kan hacmi renin/aldesteron Böbrekten Na ve su tutulumu Plazma hacmi transüdasyon ÖDEM

PLAZMA ONKOTİK BASINCININ AZALMASI (HİPOPROTEİNEMİ) Protein kaybı ile giden glomerülopatiler(nefrotik sendrom) Karaciğer sirozu(asit) Malnutrisyon Protein kaybı ile giden gastroenteropatiler

plazma onkotik basınç interstisyel mesafede sıvı plazma hacmi renal hipoperfüzyon sekonder aldesteronizm transüdasyon ÖDEM

LENFATİK TIKANIKLIK İltihabi Neoplastik Cerrahi sonrası Işınlama sonrası

SODYUM RETANSİYONU Böbrek yetmezliği ile birlikte aşırı tuz alımı Tubuluslarda sodyum reabsorbsiyonunun artması -böbreğin yetersiz kanlanması -renin anjiotensin aldesteron salgılanmasının artması

artan Na ve tuz damar içi hacmi hidrostatik basınç damar içi onkotik basınç transüdasyon ÖDEM