Aktif Nitelikli Dönem Ayırıcı Hesaplar 18 Gelecek Aylara Ait Giderler ve Gelir Tahakkukları 28 Gelecek Yıllara Ait Giderler ve Gelir Tahakkukları 180 Gelecek Aylara Ait Giderler 280 Gelecek Yıllara Ait Giderler 181 Gelir Tahakkukları 281 Gelir Tahakkukları Dönem ayırıcı hesaplar: içinde bulunulan dönemde ödenmiş fakat gelecek döneme ait giderler ve gelecek döneme ait olup da içinde bulunulan dönemde tahsil edilmiş gelirlerin izlendiği hesap grubudur.

Dönem Ayırıcı Hesaplar Dönem içinde ödendiği veya tahsil edildiği halde gelecek dönemi ilgilendiren bir kısım gider ve gelirlerin (faiz, kira vb.); (180-181, 280-281) izlendiği hesaplardır.

Gelecek Ay – Yıl Tanımı Yıllık mali tablo düzenleyen işletmelerde; OLAYIN GERÇEKLEŞTİĞİ TARİH 180 HESABA KAYDEDİLECEK KISIM 280 HESABA KAYDEDİLECEK KISIM 1.3.2006 1.3.2006 – 31.12.2006 (10 ay) 1.1.2007’den itibaren tüm aylar 31.5.2007 31.5.2007 – 31.12.2007 (7 ay) 1.1.2008’den itibaren tüm aylar 15.3.2008 15.3.2008 – 31.12.2008 (9,5 ay) 1.1.2009’dan itibaren tüm aylar Yıllık mali tablo düzenleyen işletmelerde; Gelecek ay tanımı: işlem tarihi itibariyle bir sonraki bilanço düzenleme tarihine kadar olan süre Gelecek yıl tanımı: işlem tarihi itibariyle bir sonraki bilanço düzenleme tarihinden sonra olan süre

180 Gelecek Aylara Ait Giderler 180 Hesap: İzleyen aylarla ilgili olarak ödenen giderlerin, ilgili aylarda gider hesaplarına alınıncaya kadar, bekletildiği hesaptır. İşleyişi: İzleyen aylarla ilgili olarak bir gider yapıldığında bu hesaba borç kaydı yapılır. Bu şekilde bekletilen giderler, dönemi geldiğinde, bu hesabın alacağına karşılık ilgili gider hesabına borç yazılır.

Uygulama 1 Temmuz 2011 tarihinde satış mağazası olarak kullanılmak üzere bir işyeri kiralanmış 2 yıllık kira bedeli olan 36.000 TL AKB Bank üzerinden havale yapılarak ödenmiştir. İşlem günü, dönem sonu ve vade sonunda yapılacak muhasebe kayıtlarını gösteriniz. (Stopaj:%20) [işletme yıllık olarak mali tablo düzenlemektedir]

ÖRNEK : 01.07.2011 tarihinde bir bina 2 yıllığına kiralanmış, 36.000 TL kira bedeli peşin olarak ödenmiştir. 1 YIL = 12 AY 36.000 TL / 24 AY = 1.500 TL/AY (aylık kira bedeli) 31.12.2011 31.12.2012 1.7.2013 ZAMAN 01.07.2011 18 ay 6 ay Gelecek Yıllara Ait kira bedeli 1.500 x 18 = 27.000 TL Gelecek Aylara Ait kira bedeli 1.500 x 6 = 9.000 TL

181 Gelir Tahakkukları Hesabı 181 Hesap: Bilanço tarihi itibariyle doğmuş olan bazı gelirler bu tarih itibariyle istenebilir hale gelmemiş olabilir. Geliri isteme hakkı doğmadan bir alacak hesabına borç yazılarak tahakkuk ettirilmesi uygun olmaz. Bu tip gelirler 181 Gelir Tahakkukları hesabında izlenir. İşleyişi: Dönem sonlarında o döneme ait olarak hesaplanacak tutarlar ilgili gelir hesapları karşılığında bu hesaba borç kaydedilir. İzleyen dönemde, alacağın istenebilir hale gelmesi üzerine tahsil edilmesi ya da alacak hesaplarına alınması sırasında 181 hesap alacaklandırılarak kapatılır.

Uygulama 1 İşletme 1.10.2011 tarihinde elinde bulunan 30.000 TL’lik fazla fonu değerlendirmek için AKB Bankta 6 ay vadeli, yıllık %12 faiz oranlı bir mevduta hesabı açtırmış ve parayı hesaba yatırmıştır. İşlem günü, dönem sonu ve vade sonunda yapılacak muhasebe kayıtlarını gösteriniz. 1 Aralık 2011 tarihinde işletmeye ait atıl durumda bulunan depo 3 aylığına kiraya verilmiştir. Yapılan anlaşma gereği kira bedeli olan 12.000 TL üçüncü ayın sonunda tahsil edilecektir.

I = a * n * t I = basit faiz oranı a = anapara n = vade t = faiz oranı

Uygulama 2 Tuna işletmesinin Nisan ayına ait stok hareketleri aşağıdaki gibidir. 1 Nisan Dön.Başı Stok 2.500 kg x 4 TL/kg. 11 Nisan Kredili Alış 5.000 kg x 5 TL/kg. 15 Nisan Peşin Alış 7.000 kg x 5.5 TL/kg. İşletme 20 Nisan tarihinde 10.000 kg malı toplam 80.000 TL + KDV’ye satmıştır. LİFO, FİFO ve ağırlıklı ortalama maliyet yöntemlerine göre alış ve satış tarihlerinde yapılması gereken kayıtlar nelerdir. Nil işletmesi,1 Kasım 2011 tarihinde şirket merkezi olarak kullanılmak üzere bir ofis 2 yıllığına 48.000 TL’ye kiralanmıştır. Kira bedeli olarak 38.400 TL tutarında çek keşide edilmiştir. . İşlem günü, dönem sonu ve vade sonunda yapılacak muhasebe kayıtlarını gösteriniz. (Stopaj:%20) Kızılırmak işletmesi,1 Temmuz 2011 tarihinde yılda bir %10 faiz ödemesi yapan 30.000 TL nominal bedelli 1 yıl vadeli devlet tahvili alımıştır. İşlem günü, dönem sonu ve vade sonunda yapılacak muhasebe kayıtlarını gösteriniz.