NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ Liman terminal NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © LİMANLARDA VerİMLİLİK Ve EtkİNLİK İktisadi İdari Sosyal Bilimler Fakültesi i.i.s.b.f.nisantasi.edu.tr
LİMANLARDA VerİMLİLİK Ve EtkİNLİK Liman ve terminallerin verimlilik ve etkinlik analizleri, endüstrinin sağlığı açısından büyük önem arz ederken, sürdürülebilirlikte ve rekabette önemli rol oynamaktadır. Yapılan analizler sadece liman işletmecileri için ekipmanların verimli kullanılmasında değil aynı zamanda bölgesel veya ulusal liman planlamasında önemli sonuçlar doğurabilmektedir. İngilizce karşılığı “productivity” ve “efficiency” olan ve genellikle birbiriyle eş anlamlıymış gibi algılanan verimlilik ve etkinlik kavramları, teorik ve ampririk çalışmalarda konunun daha net belirlenip, çüzümler üretilebilmesi için ayrıştırılmaktadır. Verimlilik daha çok işletme boyutlu bir konu iken, etkinlik ise iktisat biliminin ilgi gösterdiği bir konudur. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
LİMANLARDA VerİMLİLİK Ve EtkİNLİK Verimlilik Ölçüm Yöntemleri Verimlilik ölçüm, firma performansının engel ve darboğazlarının belirlenip, uygun teşhislerin ve gerekçelerin üretilmesine ve gerekli mekanizmanın kurulmasına yardımcı olur. Bir ekonomideki verimlilik ölçüm ve analizlerinin başarısı, makro ve mikro boyutuyla önemli değişmelerin ve gelişmelerin kaynağının, ekonomik performansın, ekonomik ve sosyal politikaların niteliğinin belirlenmesine yardımcı olur.. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
LİMANLARDA VerİMLİLİK Ve EtkİNLİK Etkinlik Ölçüm Yöntemleri Temelde parametrik olan ve parametrik olmayan diye ikiye ayrılan etkinlik ölçüm yöntemleri şu şekilde sınıflandırılabilir: Parametrik Yöntemler a. Stokastik Sınır Yaklaşımı b. Serbest Dağılım Yaklaşımı c. Yoğun (Kalın) Sınır Yaklaşımı B) Parametrik Olmayan Yöntemler a. Veri Zarflama Analizi b. Serbest Düzenleme Zarf Analizi NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
LİMANLARDA VerİMLİLİK Ve EtkİNLİK Parametrik olmayan yöntemlerden biri, Veri Zarflama Analizi, Liman etkinliği ölçüm yöntemlerinden başlıcalarından biridir. Veri zarflama analizi homojen olduğu varsayılan üretim birimlerini kendi aralarında karşılaştıran bir tekniktir. VZA’ya temel oluşturan referans çalışma, yaratıcı isimlerinin baş harflerini taşıyan Charnes, Cooper ve Rhodes (CCR) (1981) ve daha sonra Banker, Charnes ve Cooper (BCC)( 1984)yöntemleridir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
LİMANLARDA VerİMLİLİK Ve EtkİNLİK Liman verimlilik ile etkinlik ölçümlerini konu alan temel araştırmalar literatürde yer alma tarihine göre aşağıdaki Tablo da verilmiştir. Girdi fonksiyonu olarak yanaşma yeri uzunluğu, terminal alanının büyüklüğü, vinç sayısı, personel sayısı en çok kullanılan değişkenlerdir. Elleçlenen konteyner miktarı, hizmet verilen gemi sayısı en çok kullanılan çıktı fonksiyonudur. Ülkemiz limanlarda etkinlik ve verimlilik ölçümleri sadece akademik düzeyde kalmıştır. Uluslararası bir iş dalı olmasına rağmen etkinlik ve verimliliğe etkileyen faktörler ülkeden ülkeye değişmekte, her ulkenin kendine özgü yapısal durumu verimlilik ve etkinliği etkilemektedir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
LİMANLARDA VerİMLİLİK Ve EtkİNLİK Bu bölüm Prof. Dr. Serap İNCAZ tarafından hazırlanmıştır. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © kaynaklar 1.Alkan, G. B. ve S. İncaz, Türk Limanları, Sorunları ve Çözüm Önerileri, TMMOB Makine Mühendisleri Odası, IV.Ulaşım-Trafik Kongre ve Sergisi, Ankara, 26-27 Eylül 2003. 2.Alpaslan Ateş, Şengül Karadeniz, Soner Esmer. Dünya Konteyner Taşımacılığı Pazarında Türkiye’nin Yeri. Denizcilik Fakültesi Dergisi 2/2 (2010) 83 Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi Cilt:2 Sayı:2 2010 3.Aydın, G., G. Alkan ve S. İncaz “Acentecilikte Dökümantasyonun Önemi”, Gemi Makineleri İşletme Mühendisleri Ulusal Sempozyumu, İstanbul, 17 Kasım 2007. 4. Deniz Ticaret Odasının Yayınları, 5. Dokuz Eylül Üniversitesi, Denizcilik İşletmeleri Yönetimi, Editörler: A.Güldem Cerit, Ali Deveci, Soner Esmer, Beta Yayınevi, 2013. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © kaynaklar 6. Erdönmez, E.S., İncaz, S., (2016). “2018 Yılına Kadar Ab Denizyolu Taşımacılığının Stratejik Hedefleri Ve Önerilerinin Türkiye'ye Yansıması”, JOEEP | Journal Of Emerging Economies And Policy, Vol.1 | December 2016, s. 111-125, Bu makale 26-27 Kasım 2016 tarihlerinde İstanbul’da düzenlenmiş olan International Congress of Management, Economy and Policy adlı kongrede bildiri olarak sunulmuştur. 7. http://www.soneresmer.com/downloads/puplications/soner_esmer_doktora.pdf 8. https://documents.tips/download/link/boeluem-2-gemilerin-siniflandirilmasi 9.http://www.yildiz.edu.tr/~fcelik/dersler/dizayn/Ders%20Notlari/2.%20Gemilerin%20Siniflandiril masi.pdf NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © kaynaklar 10. http://kontrolmedya.com/deniz-tasimaciliginda-dokme-malzemenin-onemi/ 11. http://www.imo.org.tr/resimler/ekutuphane/pdf/16843_53_24.pdf 12. http://www.ulgener.com/files/upload/files/articles/turkish/21.Shipman.pdf 13. http://www.nasmaritime.com/documents/selcuk_nas_tez.pdf 14. https://polen.itu.edu.tr/bitstream/11527/10227/1/7477.pdf 15. http://tbbyayinlari.barobirlik.org.tr/TBBBooks/549.pdf 16. http://www.dtoizmir.org.tr/dosyalar/yayin/gemiacenteligi.pdf 17. http://www.7deniz.net/haber/38334/imodan-konteyner-gemileri-icin-agirlik-dogrulama- zorunlulugu.html 18. https://pxhere.com/tr/photo/1101058 NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © kaynaklar 19. İncaz, S. ve G. B. Alkan, “Türk Deniz Taşımacılığının Bugünkü Durumu ve Önemi”, TMMOB Makine Mühendisleri Odası, IV.Ulaşım-Trafik Kongre ve Sergisi, Ankara, 26-27 Eylül 2003. 20. İncaz, S. (2017). “Evaluation of Bulk Cargo According to Turkish Maritime Transportation”, Journal of Economics Bibliography,Volume 4, June 2017, Issue 2. 21. İncaz Güner, S., “Limanların Özelleştirilmesinin Ekonomik Boyutu, Türkiye Kıyıları 02, , Türkiye’nin Kıyı ve Deniz Alanları IV.Ulusal Konferansı, Kıyı Alanları Yönetimi Türkiye Milli Komitesi, ODTÜ, İzmir. 5-8 Kasım 2002. 22. İncaz, S., G. B. Alkan ve İ. A. Çakar, “Kruvaziyer Yolcu Taşımacılığı ve Sektörde Türkiye’nin Geleceği”, Türkiye’nin Kıyı ve Deniz Alanları IV.Ulusal Konferansı, Kıyı Alanları Yönetimi Türkiye Milli Komitesi, ODTÜ, , Adana, 2004. 23. İncaz, S., “Liman Ekonomisinde Talebin Fiyat Elastikiyetinin (Esnekliğinin) Değerlendirilmesi”, I.Ulusal Liman Kongresi, Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi, 1-2 Kasım 2013, İzmir. 24. İncaz, S., Konteyner Hat İşletmeciliğinde Hat Optimizasyonu, Konteyner Güzergah ve Maliyet Analizleri”, Konteyner Deniz ve Liman İşletmeciliği Kitabı, Editör: Murat Erdal, Beta Yayınları, 2017. 25. İncaz, S., Erdal, M., “Liman Proje ve Yatırım Analizi”, Konteyner Deniz ve Liman İşletmeciliği”, Konteyner Deniz ve Liman İşletmeciliği Kitabı, Editör: Murat Erdal, Beta Yayınları, 2017. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © kaynaklar 26. Özgür, Tatarağasıgıl, Konteyner Taşımacılığı, / 1314970013, İstanbul Üniversitesi. Tez.Danışman Doç. Dr. Mustafa Aksu 7. Özyılmaz Metin, IMEAK Deniz Ticaret Odası İzmir Şubesi Gemi Acenteliği Eğitimleri Konteyner Bilgi Notu TCDD İzmir Liman Operasyon Müdürü 2007 – İZMİR 28. Yavuz Keçeli, Taşımacılık Sistemleri, Atatürk Üniversitesi, Açıköğretim Fakültesi.2013 29. Yüksel, Y., Çevik, E., Çelikoğlu, Y., 1998. Kıyı ve Liman Mühendisliği, TMMOB, Ankara. Bu bölüme ek kaynak http://rodaport.com/sayfa-liman-ekipmanlari.html http://www.7deniz.net/haber/4940/liman-baskanliklarinin-haritalari-yeniden-belirlendi.html http://www.denizhaber.com/limanlar/port-akdeniz-antalya-dan-liman-giris-karti-ve-tasima-faaliyetleri- hakkinda-duyuru-h54937.html http://www.7deniz.net/haber/47092/sansli-bir-ekibiz.html https://twitter.com/pearlnaval NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©