İnternette Görgü Kuralları, E-Posta Adabı, Sosyal Medya Adabı

E – POSTA ADABI E-mail” yerine “elektronik posta” kelimesini kullanmak internette Türkçe’nin doğru kullanımı açısından daha doğru olabilir. RESMİ YAZIŞMALARDA GÜLÜCÜK KULLANMAYIN Gülen yüz, ağlayan yüz gibi “smiley”ler iş ortamında tanışıklığımız veya görüşmemiz olmayan kimselere kullanılırsa laubalilik olarak değerlendirilir. Smiley’ler ancak çok samimi olduğunuz kimselerle yapılan gayrı resmî yazışmalarda kullanılır.

E – POSTA ADABI Konu hanesine mutlak uygun bir baslık koymalısınız. Elektronik posta gönderirken gönderdiğiniz kişinin sizin mesajınızla ilk karşılaşması postanın konusunda olacaktır. Postanın konusunun içeriğiyle örtüşen, gönderdiğiniz kişinin daha sonra göndermiş olduğunuz postayı diğer onca posta arasından bulabilmesini sağlayacak derece açık olması büyük önem taşımaktadır. Konusu olmayan bir posta profesyonellikten de uzak olarak değerlendirilmektedir. 

E – POSTA ADABI Yazılan metinde imla hatalarını önlemek için son kontrolü yapıp, eklenmiş olan dosyaları (attachmentları) yeniden gözden geçirip göndermek olası yanlışları düzeltecek ve yine kendimizle ilgili yanlış mesaj vermeyi engelleyecektir.  Elektronik postalarda büyük harfler kullanmak bağırmak veya agresiflik olarak algılanacağından küçük harfler kullanmaya özen gösterilmelidir. 

E – POSTA ADABI Internette insanları biraraya getiren araçlardan birisi de e- gruplardır. E-grup içerisinden posta listesine dahil olunduğunda o grubun kuruluş amacına yönelik duyurulardan  haberdar olunabilir. Bir e-grup içindeyseniz ve bu grubun içinde bir kişiyle yazışmak isteniyorsa, o grubun adresine değil, kişinin kendi adresine posta göndermek uygun olacaktır. Diğer üyelerin iki kişi arasında kendilerini ilgilendirmeyen bir konuda posta alması, vakit kaybetmesi ve sisteminin meşgul edilmesi doğru bir davranış olmayacaktır.

E – POSTA ADABI Elektronik posta ya da e-mail mesajını, gönderdiğiniz kişiye hitaben yazıp kendi adınızı yazarak bitirmelisiniz. Hitaba ettiğiniz alıcının kimliğine göre bir dil ve ifade tonu seçmelisiniz. Gelen mesajları cevaplamadan önce dikkatle okumalısınız. Esprili veya alaycı dil kullanımında dikkatli olmalısınız. Kişiye değil konuya cevap vermelisiniz. Sinirleneceğiniz bir mesaj aldığınızda cevaplamadan önce mutlaka bir süre beklemelisiniz.

E – POSTA ADABI Mesajınızda göndereceğiniz her turlu bilgi ve ifadenin saklanabilir olduğunu ve ertesi günkü gazetelerde baş sayfaya haber olabileceğini hiç unutmamalısınız. Mesajlarda kötü niyetin değil yanlış anlamaların daha fazla meydana geldiğini unutmayınız. İnsanları olur olmaz mail bombardımanına tutmamalısınız.

E – POSTA ADABI HER MAİLE YÖNETİCİNİZİ EKLEMEYİN Başlık bölümünde bulunan bilgi kısmına her mailde yöneticinizi eklememeye özen göstermelisiniz. Yöneticilerin her mailde bilgiye yazılması, gereksiz bir yığın maille uğraşmalarına ve zaman kaybına sebep olmaktadır. Yöneticiyi bilgiye koyarken “Bu maildeki bilgilerden yöneticim gerçekten haberdar olmalı mı?” sorusunu kendimize sormalıyız.

E – POSTA ADABI SAYGI BİLDİREN KELİMELERDE KISALTMA YAPMAK SAYGISIZLIK E-posta metnini oluştururken mail daima hitapla başlar. Hitapsız mail gönderilmez. Metni oluştururken cümleler tam ve anlamlı olmalı, kelimelerde kısaltma yapılmamalıdır. Özellikle saygı bildiren kelimelerde kısaltma yapmak saygısızlık olarak değerlendirilir. Sayın yerine sn, saygılar yerine syg, teşekkürler yerine tşk diye kısaltılmaz, kelimeler tam yazılmalıdır.

E – POSTA ADABI ELEKTRONİK ORTAMDA BAŞSAĞLIĞI DİLENMEZ Baş sağlığı mesajı, tebrik, özür, nikâh veya nişan davetiyeleri elektronik ortamda gönderilmez. Bu tür gönderiler muhatabımızı dikkate almadığımız veya davete katılmasını istemediğimiz şeklinde yorumlanabilir.

E – POSTA ADABI SAHİBİNE SORULMADAN E-POSTASI BAŞKASINA VERİLMEZ Toplu maillerde gizli karbon kopyayı kullanmadan kişilerin adreslerini gizlememek, kişilerin mahremine saygısızlık olarak değerlendirilir. Çünkü ev ve cep telefon numarası nasıl şahsa sorulmadan bir başkasıyla paylaşılmazsa e-posta adresleri de aynı muameleyi hak etmektedir. BU E-POSTAYI 10 KİŞİYE GÖNDER, GÖNDERMEZSEN… Son zamanlarda popülerleşen “Bu e-postayı 10 kişiye gönder, göndermezsen…” gibi mailleri başkalarına göndermek görgüsüzlüktür. POLİTİK GÖRÜŞÜNÜZÜ DESTEKLEYEN BİR E-POSTAYI… Savunduğunuz politik görüşü destekleyen bir e-postayı ilgili ilgisiz herkese göndermek uygunsuz ve daha sonra üzülme sebebiniz olabilecek bir davranıştır.

SOSYAL MEDYA ADABI DÜN TANIŞTIĞINIZ KİŞİYE ARKADAŞLIK TEKLİF ETMEYİN Birkaç gün önce tanışılan ve herhangi bir samimiyet geliştirilmemiş insanlara sosyal paylaşım sitelerinde arkadaşlık teklif etmek görgüsüzlüktür. Ayrıca arkadaşlık teklifi için yaş, mevki ve statü göz önünde bulundurulmalıdır. SAYFANIZI BEĞENMESİ İÇİN ISRAR ETMEYİN Listenizde olanlara blogunuzu, sayfanızı, grubunuzu beğenmeleri için baskı yapmak, bu isteğe uymayanları tekrar tekrar uyarmak uygun bir davranış değildir.

SOSYAL MEDYA ADABI SORMADAN ETİKETLEME Fotoğraf albümündeki kişilerin haberi olmadan, kendilerine sorulmadan fotoğraflarını yayınlamak ayrıca adlarını fotoğrafın üstüne yazmak veya etiketlemek kaba bir davranıştır. GEZDİĞİN GÖRDÜĞÜN, YEDİĞİN İÇTİĞİN SANA KALSIN Sosyal paylaşım sitelerinde ruh halinizi yazmak, mahrem konuları paylaşmak, ne yiyip içtiğinizi ilan etmek, gezilen yerlerin reklamını yapmak, insanları özendirmeye çalışmak görgüsüz olarak değerlendirilme sebebidir.

SOSYAL MEDYA ADABI EĞİTİMSİZLİĞİN VE SAYGISIZLIĞIN GÖSTERGELERİ Kişisel notlar veya ilaç reklamları için arkadaşların Facebook duvarlarını kullanmak, buralara laubali mesajlar yazmak, takma ad kullanarak sosyal paylaşım sitelerinde kaba, çirkin, ayıp sayılacak şeyler yazmak ve siyasi yorumlarda bulunmak eğitimsizliğin ve saygısızlığın göstergesidir. Unutmamak gerekir ki internet ortamında insanlar, bizi yazdığımız şeylere göre yorumlayacaklardır. Bu sebeple, yazdıklarımızı bir kez daha gözden geçirmekte fayda vardır.