Okulöncesinde Fen Kavramlarının Öğretim Yöntemleri ve Teknikleri Deney Kavram haritası Modeller/ Eğitici oyuncaklar Drama Gezi Gösteri Analoji Proje çalışmaları
Deneyler Doğa olaylarının koşulları genelde yetişkinler tarafından hazırlanan ortamlarda tekrar edilmesi durumudur. Bilimsel bir geçeğin uygulama yolu ile gerçekliğinin kanıtlanması anlamına gelir. Gösteri, bireysel ve grup deneyleri olarak temelde üç türü bulunmaktadır.
Deneyler Amaçları: Çocukları doğa olayları ile karşı karşıya getirerek ilk elden deneyim kazanmalarını sağlamak Somutlaştırma ile hem bilgi kazanımını hem de bilimsel süreçlerin gelişimini sağlamak Çocuklara deneysel yöntemi öğretmek
Deneyler Amaçları: Deney yaparak çeşitli becerileri kazandırmak (fiziksel- sosyal-özbakım) Doğaya, fen bilimlerine ve deneye karşı olumlu tutumlar geliştirmek
Deneyler Dikkat edilecek noktalar Deney, öğretmen tarafından dikkatlice planlanmalıdır. Gerekli olan tüm şartlar önceden hazırlanmalıdır. Öğretmen deneyi daha önce denemiş olmalıdır. Güvenlik için gereken tüm önlemler alınmalıdır.
Deneyler Dikkat edilecek noktalar Yaş ve gelişim özellikleri dikkate alınmalıdır. Çocukların merakı uyandırılmalı ve dikkatlerinin yoğun olduğu zamanlarda deney yapılmalıdır. Yönergeler açık olmalıdır. Deney sonunda mutlaka uygulama aşamaları, meydana gelen olaylar ve sonuçlar bir kez daha hatırlanmalı ve tekrar edilmelidir.
Deney Örnekleri Su deneyleri: Dalga yapma Batar mı yüzer mi? Sihirli damlalar Suda ses nasıl çıkar? Mutfak deneyleri Ekşi-tatlı-tuzlu Turşu, yoğurt, vb. yapımı Bu neyin sesi? Sert – yumuşak Taze-bayat
Kavram Haritası Kavramlar arasındaki ilişkilerin grafiksel bir yolla ifade edilmesidir. Sınıflama ve karşılaştırma becerileri işe koşulur. Basitten karmaşığa doğru ve resimlerle hazırlanır ve kavramlar birbirine çizgiler ile birleştirilir. Kavramların ve aralarındaki ilişkilerin daha somut olarak ortaya konması ve çocukların değerlendirilmesi amaçlarıyla kullanılır.
Kavram Haritası Çocukların bir araya gelerek çalışmalarını sağlar Düşüncelerini uygun bir dille tartışma ve diğerlerinin düşüncelerini dinleme becerilerini geliştirir Çok yönlü düşünmeyi geliştirir Somut olarak ortaya konan sonuçlar sayesinde kendilerine olan güvenleri artar
Modeller/ Eğitici Oyuncaklar Ele alınacak kavramın özelliklerini somutlaştırmak amacıyla kullanılırlar.
Drama Eğitim açısından bakıldığında drama; bir kavramı, davranışı ya da yaşantıyı oyun veya oyunlar geliştirerek canlandırmaktır. Dramada yapılan uygulamalar çocuklar için oyun olarak algılanır ve böylece en doğal öğrenme yöntemi ile kavramları somutlaştırıp yaşayarak öğrenirler.
Analoji Fen bilgisi eğitimi soyut kavramlardır ve çocuklar bu kavramları öğrenirken zorlanırlar. Çocuklar için feni anlaşılır hâle getirmek fen bilgisi öğretiminde hem çok önemlidir hem de zorunludur. Çünkü fen eğitiminde çocuğun bilimsel bir olayı açıklaması, açıklayacak bilgi düzeyine sahip olması beklenemez. Bu nedenle analoji (benzetme), fen öğretiminde öğretmene ve çocuğa büyük kolaylıklar sağlamaktadır.
Analoji Analoji (benzetme), insanların sonuç çıkarmak ve yeni kavramları öğrenmek için kullandığı etkili bilişsel mekanizmalardan biridir. Yabancılık çekilen bir olgunun bize tanıdık gelen bir olguya benzetilerek açıklanmasıdır. Bilinmeyenlerin açıklanabilmesi için benzer olay hakkında az da olsa bilgi sahibi olunması Benzetilen kavramın, benzeyen kavramdan daha basit yapıya sahip olması Benzetmenin sadece başkası tarafından değil çocuk tarafından da yapılması, farklı benzetmelerin yapılması olanak sağlanması ve bu benzetmeler arasında bağın kurulması gerekmektedir.
Analoji Basit analoji Hikaye tarzında analojiler Oyunlaştırılmış analojiler Resimleştirilmiş analojiler