İstinye Üniversitesi Tıp Fakültesi Liv Hospital-İSTANBUL Öykü almaya giriş Prof. Dr. Tekin AKPOLAT İstinye Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Uzmanı Liv Hospital-İSTANBUL 11 Nisan 2018

Plan Genel bilgiler Öykü almanın ana çizgileri Öykü alma

Genel bilgiler Hastadan hastalığı ile ilgili alınan bilgilerdir Hastanın tüm yakınmalarını başlangıcından itibaren tarih sırası ile düzenli bir şekilde içermelidir Fizik inceleme laboratuvar için yol göstericidir Kayıt düzgün olmalı  

Hasta Hekim İlişkileri Hasta hekime güvenmelidir Hasta bir insandır, kaygılıdır

Öykü almanın ana çizgileri 1 Dinleme Gözlem Öncelikle sorunu ile ilgilenme Deneyim-Teorik Bilgi Yeterli zaman

Öykü almanın ana çizgileri 2 Yakınmanın başlangıç zamanı Yakınmanın süresini etkileyen faktörler Eşlik eden faktörler Tedaviye yanıt Niteliği

Öykü alma Kişisel bilgiler Yakınmanın özellikleri Sistemlerin gözden geçirilmesi Özgeçmiş Soygeçmiş

Kişisel bilgiler Çok sayıda soru sorulabilir Hangilerini soracağınızı bilmeniz gerekir İyi bir gözlem gerekir Öykü-muayene koridorda başlar

Kişisel bilgiler İsim Yaş Cinsiyet Meslek Medeni durum

Kişisel bilgiler Çocuk sayısı Doğduğu yer Yaşadığı yer Adres-Telefon Sosyal güvence Tarih-saat yazmak unutulmamalı

Yakınma Kısa olmalı Kendi kelimleri Tıbbi terimlerden kaçınılmalı

Yakınma Başlangıcı Özelliği Şekli, gidişi, süresi Yeri Diğer belirtilerle ilişkisi Alevlenmeler ve düzelmeler Tedavinin etkisi

Başlangıcı Kesin zaman verilmeli 3.doğumdan önce, bayramdan sonra, geçen Cuma gibi anlatımlardan kaçınılmalı

Özelliği (karakteri) Örneğin ağrı: Yanıcı , batıcı, künt, zonklayıcı, delici, yüz ifadesi

Şekli, gidişi, süresi Başlangıç şekli: Ani , yavaş yavaş Disk hernisi, Pulmoner emboli Gidişi: Devamlı , ara sıra Süresi: Ne kadar sürüyor, şiddeti değişiyor mu

Yeri Hasta parmağı ile gösterebilir Yayılma yeri

Diğer belirtilerle ilişkisi Karın ağrısı İdrar – Üriner sistem, Dışkı- GIS Sternum arkası ağrı Yemek, Efor

Alevlenmeler ve düzelmeler Kronik hastalık

Tedavinin etkisi Hekime gelmeden Başka bir hekim Bitkisel ilaçlar

Önemli uyarı Öykü temel yakınmanın ilgili olduğu sisteme ait tüm belirtilerin sorgulanmasını içermelidir

Sistemlerin gözden geçirilmesi Her sistemi değerlendirmek Unutulan noktayı denetlemek Herhangi bir bulgunun yokluğu da varlığı kadar önemlidir. Varlığı saptanan bulgu ayrıntılı değerlendirilmelidir.

Pratik bilgiler İyi dinlemek gerek Yanlış ve net olmayan bilgilerden kaçınılmalı Yanlış yöneltmeden kaçınılmalı Evet-hayır yanıtlı sorulardan kaçınılmalı Yakınmanın hangi sisteme ait olduğu anlaşılması

Sistemlerin gözden geçirilmesi 1 Genel yakınmalar Solunum sistemi Dolaşım sistemi GIS Üriner sistem

Sistemlerin gözden geçirilmesi 2 Üreme sistemi Kas–iskelet sistemi Sinir sistemi Hematopoietik sistem Metabolik–endokrin sistem

Genel yakınmalar Ateş, titreme Uykusuzluk Halsizlik Yorgunluk

Özgeçmiş Hastalıklar Ameliyat Kaza Yaralanma Kişisel hikaye Gerekirse epikriz istenmeli

Kişisel hikaye Alışkanlıklar: sigara, alkol, uyuşturucu, uyku, yeme, dinlenme Aldığı ilaçlar Meslek öyküsü Evlilik hikayesi Sosyal hikaye

Soygeçmiş Aile bireylerinin sağlık durumu, ölüm sırasında yaşı ve nedeni. Şeker hastalığı, hipertansiyon, kanser , böbrek taşı, kanama eğilimi, şişmanlık, epilepsi, bazı ruhsal hastalıklar ailede sorulmalı. Çevrede tüberküloz, infeksiyon hastalıkları sorulmalı .

Hipertansiyon öykü

Hipertansif hastanın değerlendirilmesinde amaçlar Hipertansiyon kalıcı mı Hipertansiyona yol açan bir hastalığın araştırılması Hedef organ hasarının değerlendirilmesi Eşlik eden hastalıkların saptanması Diğer kardiyovasküler risk faktörlerinin araştırılması

Hipertansiyonu olduğunu bildiğiniz bir hastanın öyküsünü alıyorsunuz Önemli uyarı Hipertansiyonu olduğunu bildiğiniz bir hastanın öyküsünü alıyorsunuz

Öykü 1 Yaş Hipertansiyon ne zaman saptanmış? Hasta kan basıncını neden ölçtürmüş? Hastanın daha önce ölçülmüş ve normal saptanmış kan basıncı değeri var mı?

Öykü 2 Varsa normal kan basıncı ne zaman ölçülmüş? Hastanın ölçülmüş maksimum kan basıncı değeri nedir? Kan basıncının normal olduğu dönemler var mı? Hasta kan basıncını nerede ve kime ölçtürmüş?

Öykü 3 Evde tansiyon aleti var mı? Tipi? Marka ve modeli? Kan basıncı takibi var mı? Son zamanlarda kan basıncının seyri nasıl? Tansiyon aletini getirmiş mi?

Öykü 4 Kan basıncı yüksekliğine eşlik eden belirtiler var mı? Varsa bu belirtiler nelerdir? Kan basıncı yüksekliğine eşlik eden belirtiler hipertansiyon saptanmadan önce de var mı? Hipertansiyon ataklar halinde mi? Kan basıncı yüksekliğine çarpıntı, kızarıklık eşlik ediyor mu? Daha önce başka bir doktora gitmiş mi?

Öykü 5 Kullandığı antihipertansif ilaç var mı? Eğer kullanıyorsa antihipertansif ilacını düzenli mi alıyor? Başka bir ilaç (yeni veya düzenli) kullanıyor mu? Hasta böbreklerinden bir hastalık geçirmiş mi? Disüri, hematüri, noktüri, ödem var mı?

Öykü 6 Şeker hastalığı var mı? Eşlik eden başka hastalıklar (örneğin koroner arter hastalığı, serebrovasküler hastalık, lipid metabolizması bozukluğu, gut hastalığı, tiroid bezi hastalığı) var mı? Taş hastalığı öyküsü var mı?

Öykü 7 Tuz tüketimi nasıl? Sigara içiyor mu? Son zamanlarda ek bir stresle karşılaşmış mı? Ailede kan basıncı yüksek başka kimse var mı? Ailede böbrek hastalığı var mı?

Öykü 8 Hipertansiyon başlama yaşı Son zamanlarda kilo alımı Başka ne soralım?

Hedef organ hasarı (JNC 7) Kalp Sol ventrikül hipertrofisi Angina veya Mİ öyküsü Koroner arter ameliyatı öyküsü Kalp yetmezliği Beyin inme veya geçici iskemik atak Kronik böbrek hastalığı Periferik arter hastalığı Retinopati

Kardiyovasküler risk faktörleri Hipertansiyon Şişmanlık (VKİ > 30) Sigara Şeker hastalığı Fiziksel aktivite yetersizliği Yağ metabolizması bozuklukları Mikroalbüminüri-Kronik böbrek hastalığı Yaş (erkek > 55, kadın > 65) Aile hikayesi (erken kardiyovasküler hastalık, erkek < 55, kadın < 65)

www.tekinakpolat.com tekinakpolat@yahoo.com