GRUPLA PSİKOLOJİK DANIŞMA

1. PSİKOLOJİK DANIŞMA GRUPLARIN OLUŞTURULMASI

II. GRUP REHBERLİĞİ ETKİNLİKLERİNİN PLANLANMASI

GrUbun Planlanması Grup sürecinin en önemli basamaklarından biri de grubun planlanması ve oluşturulması aşamasıdır. (GROUP FORMING) Bir tür hazırlık evresidir.

GrUbun Planlanması Grup tasarımı kavramı (proposal) öne çıkmaktadır. Grubun gerekçesi Grubun amacı Pratik(uygulamaya ilişkin) konular Uygulamalar Değerlendirme

Grup Kompozisyonu Bu süreçte psikolojik danışmanın kendine sorması gereken bazı temel sorular vardır: Bu grubu açmaktaki temel amacım ne? Bu gruba gerçekten ihtiyaç var mı? Grubun amaçları neler olacak? Grubun duyurusunu nasıl yapmalıyım? Üye seçimi nasıl olmalı? Grubun büyüklüğü ne olmalı?

Grup Kompozisyonu Grup ne kadar sürecek? Oturumlar ne sıklıkla yapılmalı? Grubu nerede yapacağım? Grup açık mı kapalı mı olacak? Hangi kuramsal yaklaşımı benimsemeliyim? Grubun etkililiğini nasıl değerlendirmeliyim?

BİRLİKTE DÜŞÜNELİM… Psikolojik danışman «ihtiyacın belirlenmesinde» hangi kaynaklardan yararlanmalıdır? ETKİN DİNLEME – DİKKAT BECERİSİ

İhtiyacın Belirlenmesi Kişisel gözlemler P.D.R. birimine/servisine yapılan başvuruları değerlendirmek Diğer personelin görüşleri Anket veya ölçek kullanımı

İhtiyacın Belirlenmesi

İhtiyacın Belirlenmesi

Grubun Duyurulması Broşür Afiş E-mail Okul Panoları Radyo (kampüs radyoları) Okullarda sınıf ziyaretleri Öğretmenlerin bilgilendirmeleri

Grubun Duyurulması Grup çalışması uzmanları derneği (ASGW, 1989) potansiyel üyelere dönük duyurularda yer alması gereken bilgileri şu şekilde düzenlemiştir: psikolojik danışmanın profesyonel geçmişi grubun amaçları gruba katılma ve gruptan ayrılma koşulları grup üyelerinden beklentiler grup üyelerinin hak ve sorumlulukları gizlilik koşulları grubun birey üzerindeki olası etkileri

Grubun Duyurulması Ön görüşme yapılması ve duyuruda belirtilenlerin birlikte değerlendirilmesi önerilmektedir. Ön görüşme için uygun zaman ve yer duyuruda belirtilebilir.

Grup Kompozisyonu/Üye seçimi Grup üyelerinin seçilmesi etkili bir psikolojik danışma grubunun ilk adımıdır. Lider gruba üye seçerken bazı ölçütlere dikkat etmelidir. Yaş Cinsiyet Kişilik özellikleri Sosyo-ekonomik düzey

Grup Kompozisyonu/Üye seçimi Yaş, özellikle ergen gruplarında önemlidir ve yaş aralığının geniş olmaması tercih edilir. Akran ilişkisi içinde oldukları gruplarda ergenler kendilerini daha rahat hissederler. Çocuklarla çalışılan gruplarda da buna dikkat edilir.

Grup Kompozisyonu/Üye seçimi

BİRLİKTE DÜŞÜNELİM… Ergenlerle çalışılan gruplara ilişkin bu tercihin/önerinin nedeni ne olabilir?

Yaş aralığının öneminin olmadığı gruplar neler olabilir? BİRLİKTE DÜŞÜNELİM… Yaş aralığının öneminin olmadığı gruplar neler olabilir? Alkolikler, yas grupları, burada merkezde olan problem yani ortak sorunlardır… konu yönelimli gruplar

Grup Kompozisyonu/Üye seçimi Cinsiyet açısından değerlendirildiğinde ergenlerden ve beliren yetişkinlerden oluşan gruplarda heterojen bir yapının olması daha yararlı olacaktır.

Grup Kompozisyonu/Üye seçimi Aynı kişilik özelliklerine sahip üyelerden oluşan bir grubun verimli olabilme şansı oldukça azdır. Tamamen çekingenlerden oluşan bir grup mesela… Kişilik özellikleri bakımından heterojen bir grubun işleme şansı daha yüksektir.

Grup Kompozisyonu/Üye seçimi Farklı kişilik özelliklerine sahip üyelerin (saldırgan, ahlakçı, yardımsever, görev yönelimli, şikayetçi…) olduğu grupların dış dünyayı daha gerçekçi yansıtması, daha etkili öğrenme yaşantıları sağlayabilir.

Grup Kompozisyonu/Üye seçimi Sosyo-ekonomik düzey ölçüt alındığında mümkün olduğunca homojen bir grup oluşturulmalıdır. Sosyo ekonomik düzey; ihtiyaçlar, değerler üzerinde oldukça belirleyicidir. Empati kurmada ciddi sorunlar olabilir.

Grup Kompozisyonu/Üye seçimi Ayrıca ağır psikopatolojileri (psikotikler, sosyopatlar, paranoidler, ağır depresyon yaşayanlar gibi) olan bireylerinde psikolojik danışma gruplarına dahil edilmemesi önerilmektedir.

Grup Kompozisyonu/Üye seçimi Üye seçiminde ön görüşme kritik öneme sahiptir (30 dakika civarında sürmesi önerilir). Üyenin gruba neden katılmak istediğinin anlaşılması ve bireysel amaçların somutlaştırılması amaçlanır.

Grup Kompozisyonu/Üye seçimi Aday değişim için motivasyona sahip mi? Neden bu grubu tercih ediyor? Grubun amaçlarının farkında mı? Gruba katılmayı ne kadar istiyor? Gruptan yararlanabilir mi? Gruba katkı sağlayabilir mi?

Grup Kompozisyonu/Üye seçimi Grupla psikolojik danışmada gönüllülük esastır ve önemli olan üyenin değişim için ne kadar istekli olduğu ve çaba/emek harcamaya hazır olmasıdır (Uygun üye).

BİRLİKTE DÜŞÜNELİM… Grupla psikolojik danışma için «ideal üyelerin» nitelikleri neler olabilir? Paylaşımcı, kendini açmaya istekli, başkalarına yardıma istekli

Grup Kompozisyonu/Üye seçimi Üye seçiminin tamamlanmasından sonra gruba dahil edilmeyen/edilemeyen bireylere açık, dürüst ve duyarlı bir şekilde durumun açıklanması önemlidir. Bu açıklamanın olanaklar dahilinde başka bir yönlendirme içermesi yerinde olacaktır.

Grup Kompozisyonu/Üye seçimi Özellikle reşit olmayan ergenlerle ve çocuklarla çalışılırken gruba üye seçimi aşamasında ailelerin bilgilendirilmesi ve katılım için ailelerin izninin alınması şarttır.

Grup Kompozisyonu/Üye seçimi Gruba kimin dahil edileceği dair son kararın lidere ait olduğu unutulmamalıdır. «Misyoner ruh halinden» kaçınılmalıdır.

Grubun Büyüklüğü Grup liderinin benimsediği psikoloijk danışma yaklaşımına göre değişkenlik gösterebilmektedir. Yoğun paylaşımların hedeflendiği gruplarda 5-10 üye Yalom’ un önerisi 7-8 üyedir (yine 5-10 alt ve üst sınırlardır).

Grubun Büyüklüğü Grupla psikolojik danışma için 5-8 üye sınırını öneren araştırmacılar çoğunluktadır. Yapılandırılmış ya da eğitim amaçlı gruplarda 10-18 kişi, maraton gruplarda ise 8-12 kişi arası önerilmektedir.

Grubun Büyüklüğü Yüksek lisans, doktora düzeyinde uygulama dersleri gereği kurulup, liderliği üstlenilecek psikolojik danışma gruplarında 7-12 üye aralığı önerilmektedir. Özetle «8-12 üye» aralığı uygun denilebilir.

Grubun Büyüklüğü Üye sayısının az olduğu gruplarda bireyler üzerlerinde konuşmak için baskı hissedebilirler. Büyük gruplarda ise süre en önemli problemlerden biridir. Girişkenlerin zamanın tümünü kullanması (-) Liderin tüm üyelerle ilgilenememesi (-) Doğrudan etkileşime girme azalır (-)

Grubun Büyüklüğü Ayrıca grup sürecinde olası ayrılmalar olabileceği için hedeflenen üye sayısından biraz daha fazla üye ile sürecin başlamasını öneren uzmanlarda vardır.

Grubun Süresi ve Sıklığı Genel olarak grup oturumlarının haftada bir kez yapılması konusunda bir fikir birliğinden söz etmek mümkündür. Ancak Yalom (1995) yoğun paylaşımların yapılabilmesi için iki haftada bir şeklinde de oturumların yapılabileceğini belirtmektedir. Klinik ortamlarda grubun bir araya gelme sıklığı artabilir.

Grubun Süresi ve Sıklığı Psikolojik danışma grupları genellikle 10-12 oturum/hafta kadar devam etmektedir. Bunun yanında belli temalara sahip gruplar ise 10 haftadan az da devam edebilir.

Grubun Süresi ve Sıklığı Oturumların 90 dakika civarında sürmesi idealdir. Ancak grubun paylaşımdaki yoğunluğa/ihtiyaca göre bu süre 120 dakikaya kadar uzayabilir. Sürede önemli belirleyicilerden biri de yaştır. Çocuklarla 30-45 dk. Ergenlerle 45-60 dk.

Grubun Süresi ve Sıklığı Okullarda yapılan çalışmalarda planlama da akademik takvim muhakkak dikkate alınmalıdır.

Grup Kompozisyonu Liderin vermesi gereken kararlardan biri de grubun açık mı kapalı mı olacağıdır. «bir arkadaş dünyasındaki yabancılar» Açık gruplarda her oturumun son oturum olabileceği unutulmamalıdır.

BİRLİKTE DÜŞÜNELİM… Açık ve kapalı grupların avantajları/dezavantajları neler olabilir?

Grup Kompozisyonu Gönül üyelik – zorunlu üyelik ikilemi Okullar Mahkeme kararları

BİRLİKTE DÜŞÜNELİM… Bu konuda okullarda var olan yanlış algıyı nasıl düzeltebiliriz?

Grup Ortamı (Fiziksel koşullar) Fiziksel koşullar başlangıç aşamasında oldukça önemlidir. Ortamda kendilerini güvende hisseden bireyle risk almaya ve gruptan en üst düzeyde yarar sağlamaya isteklidirler. Gizliliğin sağlanabileceği, üyelerin rahatsız edilmeyeceği, sürecin bölünmeyeceği bir ortam yaratılmalıdır.

Grup Ortamı (Fiziksel koşullar) Üyelerin sözel olmayan iletişimlerinin ve beden duruşlarının rahatlıkla gözlenebileceği bir oturma düzeni sağlanmalıdır.

Grup Ortamı (Fiziksel koşullar) ?

Grup Ortamı (Fiziksel koşullar) Rahat sandalyeler Havalandırma Uygun oda sıcaklığı Uygun aydınlatma

Okullarda bu ortamı yaratmak ne kadar mümkün olabilir? BİRLİKTE DÜŞÜNELİM… Okullarda bu ortamı yaratmak ne kadar mümkün olabilir?

Grup rehberliği etkinliklerinin planlanması 100%

Grup Rehberliği Etkinlikleri Okullarda yürütülen grup rehberliği etkinlikleri, öğrencilere gruplar halinde bilgi vermeyi amaçlamaktadır. Okul dışındaki yerlerde yürütülen grup rehberliği etkinliklerinin ise bireylere bilgi verme, yeni beceriler öğretme, kişisel gelişimlerini destekleme ve karar vermelerinde yardımcı olma gibi amaçları vardır.

Grup Rehberliği Etkinlikleri 1. Gruba ihtiyaç olup olmadığının belirlenmesi (İhtiyaç analizinin yapılması) Anket ya da problem tarama listelerinin uygulanması olası rehberlik etkinliklerinin belirlenmesi için bir temel oluşturur, İhtiyaçların belirlenmesinin ardından, belirlenen konu için en uygun ve en etkili grup rehberliği etkinlikleri belirlenir.

Grup Rehberliği Etkinlikleri Endüstri kurumlarında çalışan personel için stresle başa çıkma programı ya da lise öğrencileri için kariyer günleri etkinlikleri örnek grup rehberliği etkinliklerindendir.

Grup Rehberliği Etkinlikleri 2. Grubun özelliklerinin belirlenmesi Grubun birinci önceliği, grupta kaç kişinin yer alacağının belirlenmesidir. Grubun planlanması ayrıca, grupta yürütülecek etkinliklerin belirlenmesini, her bir oturuma ayrılacak süreyi, toplamda kaç oturum yapılacağını kapsamaktadır.

Grup Rehberliği Etkinlikleri 3. Grubun kurulması Lider grupta yer alacak üyeleri seçerken, grubun amacının ve planlanan etkinliklerin kişinin ihtiyaçlarına yönelik olup olmadığına dikkat etmelidir. 4. Grubun işleyişi Grup lideri grup rehberliği etkinliğini odakta tutmakla yükümlüdür. Konuyla ilgili olmayan tartışmalar, grubun amacından uzaklaşmasına yol açar.

Grup Rehberliği Etkinlikleri 5. Aşama: Sonuçların değerlendirilmesi Sonuçların değerlendirilebilmesi için grubun amacı açık ve objektif bir şekilde, ölçülebilir terimlerle ifade edilmiş olmalıdır. Sonuçların değerlendirilmesi, grup liderine hangi grup rehberliği etkinliklerinin ya da kullanılan hangi tekniklerin daha etkili olduğunu belirlemesinde yardımcı olur.

Haftanın kitabı

100%

Haftanın filmi

100%