Mövzu: “Düzbucaqlı paralelepipedin və kubun həcmi.” Dərsin devizi: . “Bütün incəsənət növləri musiqiyə can atdığı kimi, bütün elmlər də riyaziyyata can atır.” (Cordj Santayana )

Standart: 3.1.4 Düzbucaqlı paralelepipedin və kubun həcmini hesablayır 4.1.1 Uzunluğun,sahənin və həcmin ölçü vahidlərini bilir.

Dərsin məqsədi: 1.1.Düzbucaqlı prizmanın və kubun həcmini kiçik kublarla modelləşdirir. 2. Modellərdə istifadə olunmuş kubların ümumi sayını müəyyən edir. 3. Modellərin həcmini kub vahidlərlə ifadə edir. 4. Düzbucaqlı prizmanın və kubun həcmini düstur tətbiq etməklə hesablayır. 5. Kub və düzbucaqlı prizmanın həcminə aid sadə məsələləri həll edir. 6. Şagirdlərdə məntiqi təfəkkürü, nitqi və müşahidə etmək bacarığını inkişaf etdirmək. 7. Şagirdlərə “Prizmanın həcmi”, “Piramidanın həcmi” mövzularını öyrədərkən “Düzbucaqlı paralelepipedin və kubun həcmi” anlayışlarını tətbiq edə bilmələri 6. Şagirdlərə biliklərini artırmaq məqsədi ilə mövzuya aid əlavə materialların verilməsi.

Dərsin tipi: Yeni bilik, bacarıq və vərdiş verən dərs. Dərs tədqiqat. İş forması: Bütün siniflə iş, kiçik qruplarla iş. İş üsulu: Beyin həmləsi.Diskussiya. Resurslar: dərslik, noutbuk, proyektor, printer, fərdi və qruplar üçün işçi vərəqələri, müxtəlif rəngli marker və təbaşir, xətkeş.

10 20 HƏCM NƏDİR? MOTİVASİYA

Düzbucaqlının bütün bucaqlarını kəsdilər. Neçə bucaq qaldı? Məntiq 8

1 santimetr, kvadrat santimetr,kub santimetr deyəndə nə başa düşürük? İzah edə bildinmi? Qoy bir az fikirləşim. 1sm3= 1sm*1sm*1sm= =10mm*10mm*10mm=1000mm3 1dm3=1dm*1dm*1dm= =10sm*10sm*10sm=1000sm3

Tədqiqat sualı Düzbucaqlı paralelepipedin və kubun həcmi necə hesablamaq olar?

Düzbucaqlı paralelepipedin həcmi Bunu saymağa nə var ki?!

Düzbucaqlı paralelepipedin həcmi belə tapmaq olar. V- həcm

Düzbucaqlı paralelepipedin həcmi V- həcm Düzbucaqlı paralelepipedin həcmi bu düstur ilə yazılır.

Bu düsturu yadda saxlamalıyam!!! Düzbucaqlı paralelepipedin həcmi V- həcm Bu düsturu yadda saxlamalıyam!!!

Əgər sahə məlumsa, ikinci düsturu tətbiq etməliyəm. Düzbucaqlı paralelepipedin həcmi Əgər sahə məlumsa, ikinci düsturu tətbiq etməliyəm. - oturacağın sahəsi 1 h - hündürlük 2

Düzbucaqlı paralelepipedin həcmi Bu düsturu da yadda saxlamalıyam!!! - oturacağın sahəsi h - hündürlük

Kubun həcmi Bilirəm ki, düzbucaqlı paralelepipedin ölçüləri müxtəlif olur. Kubun tilləri isə bərabərdir. V- həcm

Mən bu məsələni belə həll edərəm. Kubun həcmi düsturu: V- həcm Mən bu məsələni belə həll edərəm. a – kubun tili Kubun tili 5 sm-ə bərabərdir. Həcmi tapın. Məsələ:

Aşağıdakı bərabərliklərin bəziləri səhvdir. Səhvləri düzəldin. 0,768 sm2- i mm3 –lə ifadə edin. 78,6mm3 0,768 dm2- i sm 3 –lə ifadə edin. 768sm3 0,73+1,4*5ifadəsinin qiymətini tapın. 7,243 0,2 dm3- u litrlə ifadə et. 0,2 l Tillərinin uzunluqlarinin cəmi 27,6 m olan kubun həcmini tapın. 968,6m3 2 sm3 4 dm3-in 2%-i neçə sm3-dir?

Əvvəlcə onun tam səthinin sahəsini, sonra isə həcmini hesablayın. Qurma məsələləri: I Qrup Tili 2 sm olan kub çəkin. Əvvəlcə onun tam səthinin sahəsini, sonra isə həcmini hesablayın. II Qrup Ölçüləri 1sm, 2 sm və 3 sm olan düzbucaqlı paralelepiped çəkin. Əvvəlcə onun tam səthinin sahəsini, sonra isə həcmini hesablayın.

Sərbəst iş. I Qrup II Qrup Ölçüləri verilmış düzbucaqlı paralelepipedin həcmini hesablayın. a=12m, b=2,6m, c=3,2m 2. Tilinin uzunluğu 5,9 sm olan kubun həcmini hesabla. 3. Səthinin sahəsi 384 m3 olan kubun həcmini hesablayın. (Cavab: 512 m3) 1.Ölçüləri verilmış düzbucaqlı paralelepipedin həcmini hesablayın. a=21m, b=1,6m, c=3,2m Tilinin uzunluğu 5,9 sm olan kubun həcmini hesabla. 3. Səthinin sahəsi 486 m3 olan kubun həcmini hesablayın. (Cavab: 729 m3)

Suallar: Kubun həcm düsturu necədir? Həcm vahidlərini deyin. Düzbucaqlı paralelepipedin həcmi düsturu necədir? Kubun həcm düsturu necədir? Həcm vahidlərini deyin. Kub metr neçə litrə bərabərdir? Həcm vahidləri arasında əlaqəni deyin.

Ümumiləşdirmə və nəticə Düzbucaqlı prizmanın ölçülərini a, b, c ilə həcmini isə V ilə işarə etsək, həcm düsturu aşağıdakı kimi olar V= a*b*c Kubun bütün tilləri bərabərdir. Kubun həcm düsturu: V=a*a*a= a3

Həcm vahidləri Sizcə, 1km3 neçə m3-a bərabərdir? Həcm vahidi olaraq tili uzunluq vahidinə bərabər olan kubun həcmi götürülür. Əgər kubun tili 1 mm olarsa, həcm vahidi 1mm3, 1sm olarsa həcm vahidi 1 sm3, 1m olarsa həcm vahidi 1 m3 olar. Bir kub desimetr bir litr adlanır. 1l=1dm3 Sizcə, 1km3 neçə m3-a bərabərdir? 159 l bir barel adlanır. 159l=1 barel Cavab: 1000000000m3

Qiymətləndirmə Qruplar Meyarlar I ıı ııı ıv v 4 Fəallıq Nizam-intizam 5 5 4 4 5 Vaxta riayət 4 5 4 5 4 Təqdimat 5 5 4 4 4 Tətbiqetmə 4 4 5 5 5 Yekun xal 5 5 5 4 4

Ev tapşırığı: Kartondan düzbucaqlı paralelepiped və kub modeli düzəltmək. V-sinif dərsliyi Çalışma 4;5 səhifə 133

Hamıya təşəkkürlər! Mənbə. 1. V sinif “Riyaziyyat” dərsliyi müəllif: M.Yaqubov. 2. V sinif rus “Riyaziyyat” dərsliyi müəllif: Vilenkin. 3. Müxtəlif saytlar. 4. TQDK “Riyaziyyat” test tapşırıqları V sinif. 5. “Riyaziyyatdan praktik işlər” müəllif: O.Zaxarova. http://www.xrest.ru/original/19978/ 6. http://eva.ru/albumpage/138808/316536.htm 7. http://www.igrushkov.ru/catalog?catalog=4673&page=1 8. http://festival.1september.ru/articles/410902/ . www.mail.ru saytından şəkillər . Hamıya təşəkkürlər!

Sağ olun!!! Sizinlə işləmək xoş idi.