Prof. Dr. Firdevs GÜNEŞ A.Ü.Eğitim Bilimleri Fakültesi OKUMA KÜLTÜRÜNDE OKUMA İLGİSİ  VE  KİTAP SEÇİMİNİN  ÖNEMİ İLE  EKRAN OKUMA ALIŞKANLIĞI Prof. Dr. Firdevs GÜNEŞ A.Ü.Eğitim Bilimleri Fakültesi firdevs.gunes@gmail.com

-Bilginin pasif olarak aktarıldığı, -Öğrencilerin şartlandırıldığı, Günümüz Gelişmeleri Günümüzde bilim ve teknolojideki hızlı ilerlemeler eğitim alanında önemli değişikliklere neden olmaktadır. -Bilginin pasif olarak aktarıldığı, -Öğrencilerin şartlandırıldığı, - Zihin yerine davranışlara önem verildiği, bir eğitim anlayışıyla, geleceğin insanın yetiştirilemeyeceği ortaya çıkmıştır.

Eğitimde Arayışlar Eğitim alanında yoğun çalışmalar yapıldı. Beyin araştırmalarının sonuçları eğitim alanına aktarıldı. OECD, “Eğitimciler, beynini değiştirmek istediği öğrencinin beynini tanımıyor.” görüşüyle “Beyni Anlama ve Yeni Öğrenme Bilimine Doğru” projelerini gerçekleştirdi. Eğitim yaklaşım, yöntem ve uygulamaları gözden geçirildi.

Geleceğin İnsanı Nasıl Yetiştirilmeli? ABD,Fransa,İngiltere,Almanya,Finlandiya,Kanada, İsveç,Norveç,Hollanda gibi gelişmiş 44 ülkede Bilim insanı, eğitimci, yönetici gibi uzmanlarla uluslar arası düzeyde 6 yıl araştırma yapılmıştır. Bu araştırmalarda: Geleceğin insanı nasıl yetiştirilmeli? Hangi beceriler öğretilmeli? Hangi bilgiler verilmeli? sorularına cevap aranmıştır.

Geleceğin Becerileri 1.Zihinsel Beceriler: Düşünme, anlama, sorun çözme, sorgulama, eleştirme, ilişkilendirme, analiz-sentez yapma,değerlendirme vb. 2.Bireysel Beceriler: Dil becerileri, iletişim, bilgiyi alma, bilgi teknolojilerini kullanma vb. 3.Sosyal Beceriler :İşbirliği yapma,grupla çalışma, sosyal çatışmaları çözme ve yönetme. 4.Zihinsel Bağımsızlık Becerileri:Karar verme, seçme, haklarını ve sorumluluklarını bilme, savunma vb.

PISA Araştırmaları Öğrencilerin anlama, düşünme, akıl yürütme, iletişim kurma, sorgulama, sorun çözme vb. becerilere sahip olmaları ve bunları günlük hayatta kullanabilme durumları ölçülmektedir. 2003 yılından bu yana Ülkemiz katılmaktadır. Her bölgeden seçilen 5000 öğrencinin okuma, anlama, akıl yürütme, sorgulama, sorun çözme vb. becerilerinin düzeyi araştırılmaktadır.

Sonuçlar (2003, 2006,2009) Okuma becerilerinde en başarılı ülke Finlandiya ve Kore’dir. (5.Düzey) Ardından Kanada ve Avustralya gelmektedir. En alt sırada Tunus vardır. Türkiye Tunus’un üstündedir. Öğrencilerimizin % 70’ i okuma ve anlama becerileri yönüyle OECD ülkelerinin altındadır. Ulusal ve uluslararası araştırmalar düşünen, anlayan, sorgulayan, sorun çözen öğrenciler yetiştirmede başarılı olamadığımızı göstermiştir.

Eğitim Alanında -Yapılandırıcı Yaklaşım, -Çoklu Zekâ, -Beyin Temelli Öğrenme, -Öğrenci Merkezli Eğitim, -Bireysel Farklılıklara Duyarlı Öğretim, -Beceri Yaklaşımı, -Tematik Yaklaşım gibi yaklaşımlar ön plana çıkmıştır. -Yeni Programlarda bu yaklaşım ve modellerden yararlanılmıştır.

Eğitim Yaklaşımları Eğitim yaklaşımları üç ana grupta toplanır. Bunlar; Davranışçı Yaklaşım Bilişsel Yaklaşım Yapılandırıcı Yaklaşım olarak sıralanır.

Davranışçı Yaklaşım Eğitim ilkeleri laboratuvarda yapılan hayvan deneylerinden elde edilmiştir. Pavlov köpekleri, Thorndike kedileri, Skinner fare ve güvercinleri incelemiştir. Bu deneylerden oluşturulan ilke, yöntem ve teknikler insanlara aktarılmıştır.

Davranışçı Yaklaşım

Davranışçı Yaklaşım Eğitim, “bireyde istendik davranışları geliştirme süreci” dir. Davranışları değiştirmeyi amaçlar. Öğrenme, “uyarıcı-tepki arasında bağ kurma” işlemidir. Uyarıcıya verilen olumlu tepki/cevap öğrenme olarak kabul edilir. Olumlu davranışlar pekiştirilir ve alışkanlık oluşturulur.

Davranışçı Yaklaşım Çıkış Beklenen Davranışlar Giriş Başlangıç Zihin Kara Kutu

Davranışçı Yaklaşım Zihin kara kutuya benzetilir. Kara kutunun içindekiler görülmez. Düşünme, anlama, sorgulama gibi zihinsel süreç ve becerilerle ilgilenmez. Öğrenci okula boş bir levha olarak gelir. Öğretmen bilgiyi aktarır, öğrenci alır. Öğretmen merkezlidir.

Davranışçı Kitaplar Davranışları değiştirmeyi amaçlar. Kitaplarda; -Doğru ve yanlış davranışlar verilir. -Doğru davranışlar pekiştirilir. -Bu iyi bir davranış diye vurgu yapılır.

Davranışçı Kitaplar Öğrenci taklit ederek öğrenir. Kitaplarda öğrencinin taklit etmesi için - İyi örnekler verilir. - Bunları model alması istenir. - Modeli aynen uygulamalıdır. - Uygularsa iyi sonuç alacağı vurgulanır.

Davranışçı Kitaplar Öğrenci uyarıcılara tepki vererek öğrenir. Kitaplarda öğrencinin tepki vermesi için -Çeşitli uyarıcılar verilir. -Yapması gerekenler sıralanır. - İyi ve kötü diye etiketleme yapılır.

Davranışçı Kitaplar Öğrenme yerine şartlandırma söz konusudur. -Davranışlar doğru veya yanlıştır. -İnsanlar iyi veya kötüdür. -Tek yönlü düşünme vardır. -Sorgulamaya yer verilmez.

Davranışçı Kitaplar Öğrenci değiştirilecek bir varlıktır. Kitaplarda öğrencinin; -Bireysel farklılıkları, -Okuma ilgileri ve -Zihinsel becerileri dikkate alınmaz. -Konuları ve içeriği büyükler belirler. -Büyüklerin istediği bilgiler verilir.

Davranışçı Kitaplar Hayvanların öğrenme biçimi insana aktarılmıştır. Kitaplarda; -Hayvan hikayelerine ağırlık verilir. -Olaylar hayvanların ağzından verilir. -Hayvan öğretici konuma geçer ve öğrencilere ders verir.

Davranışçı Yaklaşıma Eleştiriler Öğrencileri ezbere yöneltmiştir. Öğrenme yerine şartlandırma yapılmıştır. Şartlandırma okul sonrasında da sürmüştür. Davranışları değil duygu ve düşünceleri de şartlandırmıştır. Düşünme, anlama, sorgulama, sorun çözme gibi zihinsel becerileri geliştirememiştir. Dünyada 1950’li yıllarda terk edilmiştir. Bizde 2004 yılına kadar uygulanmıştır.

Bilişsel Yaklaşım

Bilişsel Yaklaşım Öğrenme bilgisayarın bilgi işleme sürecine benzetilir. Çeşitli bellekler vardır. Görsel, işitsel, sözel, simgesel, anlamsal, hızlı, yavaş bellekler gibi. Kelimeler sözel bellekte,anlamları da anlamsal bellekte depolanır. Hızlı bellekte işlemler yapılır. Bilgisayar hızında okuma ve anlama istenir.

Bilişsel Yaklaşım Bu yaklaşım dünyamızda 1980 ‘li yıllara kadar uygulanmıştır. Ülkemizde bazı okullarda ve araştırmalarda kullanılmıştır.

Yapılandırıcı Yaklaşım

Yapılandırıcı Yaklaşım Beyin araştırmalarına dayanır. Eğitim, bireyin zihnini geliştirme sürecidir. Öğrencilerin dil, zihinsel,duygusal ve sosyal becerileri geliştirmeyi amaçlar. Öğrenme, bilgileri zihinde aktif yapılandırma sürecidir. Temsilcileri Piaget, Vygotsky ve Bruner’dir. Gelişmiş ülkelerin çoğunda uygulanmaktadır.

Yapılandırıcı Yaklaşım Öğrenme aktif çabalarla gerçekleşir. ( Araştırma, inceleme, yorumlama vb.) Öğrenme, bilgiler arasında bağ kurmadır. (Ön bilgiler ve yeni bilgiler) Öğrenme sosyal etkileşimle gerçekleşir. (İşbirlikli öğrenme) Öğrenme zihni geliştirme ve düzenlemedir. (Zihin yapısını değiştirme) Öğrenme gerçek yaşamla ilişkilidir. (Öğrenilenler günlük yaşama aktarılmalıdır.)

Yapılandırıcı Kitaplar Öğrenme aktif olmalıdır. -Öğrenci zihnen aktif olmalıdır. Okuma öncesi; -Soru sorma, -İlgi ve merak uyandırma, - Düşündürme, sorgulama gibi etkinliklere yer verilir.

Yapılandırıcı Kitaplar Öğrenmede ön bilgiler önemlidir. Yeni bilgiler; -Ön bilgiler ışığında seçilir. -Ön bilgilerle anlam kurulur. -Ön bilgilerle zihne yerleştirilir. Kitaplarda; Öğrencinin ön bilgileri dikkate alınır.

Yapılandırıcı Kitaplar Öğrenme,zihni geliştirme ve düzenlemedir. -Öğrenme, basit bir davranışın değişmesi değil,zihinsel yapının değişmesidir. Kitaplarda; -Düşünme, anlama, sorgulama, sorun çözme, değerlendirme gibi zihinsel becerileri geliştirmeye ağırlık verilir.

Yapılandırıcı Kitaplar Öğrenme, gerçek yaşamla ilişkilidir. Kitaplarda; -Gerçek yaşamdan alınan konulara ağırlık verilir. -Öğrenilenler günlük yaşama aktarılır. - Somut sorunlar ele alınır.

Yapılandırıcı Kitaplar Öğrenme sosyal bir etkinliktir. Kitaplarda; -Başkalarıyla iyi ilişkiler kurma, -İşbirliği yapma, -Çatışmaları çözme ve yönetme gibi sosyal becerileri geliştirmeye ağırlık verilir.

Yapılandırıcı Kitaplar Öğrenme, işbirliklidir. Öğrenciler zihinsel becerilerini grup ortamında konuşarak, anlatarak, tartışarak ve sorarak geliştirirler. Kitaplarda; İşbirlikli öğrenme fırsatları oluşturulur.

Yapılandırıcı Kitaplar İşbirlikli öğrenmede öğrencinin 1.Mevcut düzeyi, 2.Geliştirilebilir düzeyi vardır. İki düzey arasındaki fark = “ Öğrencinin gelişmeye açık alanı” dır. Bu alan çeşitli etkinliklerle geliştirilmelidir. Öğrencilerin aşırı düzeyde bağımsız bırakılması gelişmeye açık alanı daraltır,giderek zihinsel gelişimi yavaşlatır.

Yapılandırıcı Kitaplar Öğrenci merkezlidir. Kitaplarda öğrencilerin; -Bireysel farklılıkları, -Okuma ilgileri, -Gelişim düzeyleri, -Zihinsel becerileri dikkate alınır.

Yapılandırıcı Kitaplar Öğrenme ve dil iç içedir. Dil ve öğrenme, ayrılmaz bir şekilde birbirine bağlıdır. -Öğrenme dili gerektirir, dil de öğrenmeyi etkiler. -Okuma, anlama, zihinde yapılandırma gibi işlemler dille gerçekleştirir. -Dil becerilerine ağırlık verilir.

Zihinsel Gelişim Araştırmaları OCDE 2007 raporuna göre; -Çocuklarda beyin ilk altı yılda hızla gelişir, -6 yaşında beyin gelişiminin % 90’ı tamamlanır, - Dil öğrenme kapasitesi 4-6 yaşlarda üst düzeye çıkar, 0-6 yaş dil ve zihinsel becerilerin geliştirilmesi açısından çok önemlidir.

Zihinsel Gelişim Araştırmaları Jacques Mehler, 2 yaşındaki çocukların iki sıra halinde üst üste dizilmiş şeker kolonlarının sayılarını şaşırmadan bildiklerini ortaya çıkardı. Karen Wynn,(Yale Üni.) bebeklerin 4. aydan itibaren hiç zorlanmadan 1+1= 2 ve 2-1= 1 olduğunu, yani toplama ve çıkarma yapabildiklerini kanıtladı.

Elisabeth Spelke, (Harvard Üni. ) bebeklerin 6 Elisabeth Spelke, (Harvard Üni.) bebeklerin 6. aydan itibaren bir nesneyi diğerinden, iki insanı birbirinden ayırdıklarını saptadı. Prof.Olivier Houde (Paris-V Üni. Zihinsel Gelişim Merkezi Yöneticisi),2 yaşındaki bebeklerin matematik, fizik ve mantık bilgilerine sahip olduklarını ortaya çıkardı. Elizabeth Spelke’ye göre eğitimde yeni yöntem ve tekniklerin geliştirilmelidir.

Dil Gelişimi Araştırmaları Araştırmalar bebeklerin anne karnında: - 5. aydan itibaren sesleri ve kelimeleri duyduklarını, -Çok sayıda kelimeyi tanıdıklarını, -Anne-babasının adını bildiklerini, ortaya koymuştur. Doğduktan sonra: - Konuşmayı öğrenmeden önce iletişim kurduklarını, - 1. ayda pa ve ba hecelerini ayırdıklarını, - 4. ayda adını öğrendiklerini, -6. ayda heceler yaptıklarını, -8. ayda cümleler kurduklarını, belirtmektedir. Bebeklerin zihin becerileri dil becerilerinden önce gelişmektedir.

Bebekler küçük bilginlerdir. Stern, Schaffer, Rondal, Boysson-Bardies’e göre bebekler sözlerin özelliklerini, ritmini, tonunu ve dil yapısını doğmadan önce öğreniyorlar. Mehler vd. göre, bebekler doğar doğmaz kendi dillerini başka bir dilden ayırabiliyorlar. Bebekler küçük bilginlerdir. Kitap okuma çalışmalarına erken yaşlarda başlanmalıdır.

Yapılandırıcı Yaklaşımda Okuma Okuma süreci gelişimsel ve etkileşimsel olarak ele alınır. Gelişimsel yaklaşım, bebeklikten üst düzeye kadar okuma becerilerinin gelişimini ele alır. Etkileşimsel yaklaşım, çocukla kitap arasındaki etkileşim üzerinde durur.

Yapılandırıcı Yaklaşımda Okuma Gelişimsel Yaklaşım 1. Okul Öncesi Dönem: Çocuğun dinleme ve konuşma becerileri hızla gelişir.Öykü dinlemeyi ve kitaba bakmayı sever. 2. Okuma Yazma Dönemi: Okuma yazmayı öğrenir. 3. Bağımsız Okuma Dönemi:Okumanın önemini bilir ve çeşitli metinleri okur. Her dönemin becerileri ve etkinlikleri farklıdır.

Yapılandırıcı Yaklaşımda Okuma Etkileşimsel Yaklaşım Okuma sürecinde; -Okuyucu, -Metin ve -Ortam etkileşimini ele alır.

Kitap Seçimi Kitaplar öğrencilerin; Dil becerilerini, Zihinsel becerilerini, Duygusal becerilerini ve Sosyal becerilerini geliştirmeye yönelik seçilmelidir.

Programlarda Temel Beceriler Türkçeyi doğru, güzel ve etkili kullanma, Eleştirel düşünme, Yaratıcı düşünme, İletişim kurma, Problem çözme, Araştırma, Bilgi teknolojilerini kullanma, Girişimcilik, Karar verme, Kişisel ve sosyal değerlere önem verme. Kitaplar bu becerileri geliştirecek özellikte olmalıdır.

Okuma İlgisi ve Kitap Seçimi Öğrencinin okuma ilgisine dikkat edilmelidir. Çocuklarda; İlgi Türleri: İlk okuma ilgileri,kişilik ve beceri geliştirme ilgileri, çevreyi ve dünyayı anlama ilgileri ve geçici ilgiler. İlginin Niteliği:aktif, pasif, hareket ya da konu ağırlıklı, somut, soyut, sözel, sayısal, bireysel ya da gruba dönük olabilir.

Okuma İlgisi ve Kitap Seçimi Gençlerde; -Kitap okuma giderek azalmaktadır. -Cep kitapları cep telefonları kadar yayılmamıştır. -13-19 yaş arası gençlerin çoğu okumamaktadır. -Teknolojik araçlar okuma alanına girdi. - Gençlerin okuma ilgisi ve biçimi değişti.

Okuma İlgisi ve Kitap Seçimi 2007’de Paris Kitap Okuma Salonunda 4 000 gençle yapılan araştırma sonuçları şöyledir; Kızlar Erkekler CD % 74 % 65 Radyo % 73 % 65 Bilgisayar % 36 % 40 İnternet % 27 % 33 Televizyon % 40 % 47 Oyun % 31 % 52

Okuma İlgisi ve Kitap Seçimi Kitap okuma günlük işler arasında öncelikli yer almıyor. Edebi eserler az seviliyor, Şiirler,bilimsel eserler, Felsefe kitapları, Tarih ve gezi yazıları, Klasik romanlar okunmuyor.

Okuma İlgisi ve Kitap Seçimi Sevme Durumu % Hiç Az Çok İlgilenmiyor Klasik romanlar 45 36 9 10 Hikayeler 36 45 18 2 Seriler 24 32 42 2 Polisiye roman 26 36 36 3 Fantastik 23 30 43 4 Korku kitapları 28 31 37 4 Macera 15 37 45 2 Felsefe 47 28 15 10 Şiir 58 26 12 4 Gezi yazısı 47 30 14 9 Bilimsel eser 55 23 11 12

Okuma İlgisi ve Kitap Seçimi Kitap Okuma ve Seçmede Etkili Olanlar Kapak % 24 Arkadaş önerisi % 20 Tanıtım yazısı % 13 Anne baba önerisi % 11 Öğretmen önerisi % 9 Radyo TV tanıtımı % 8 Kardeş önerisi % 8 İnternet tanıtımı % 6

Okuma İlgisi ve Kitap Seçimi Erkeklerin % 32’ si, KızlarIn % 20’ si hiç kitap okumuyor. Her gün okuyan kızlar % 20, Erkekler % 13’ tür. -TV seyretme % 97, -Radyo % 97, -DVD % 92, -İnternet % 92, -Spor % 78, -Oyun % 71, sinema % 65,müzik % 59’dur.

Okuma İlgisi ve Kitap Seçimi Gençlerde; Edebi eserler, şiirler, felsefe,hayvan hikâyeleri vb. ilgiyi çekmiyor. Erkek öğrenciler teknolojik araçlar, spor, araba,oyun,müzik vb. ilgileniyor. Kitaplarda yeni teknolojiler, görseller, sorun çözme, akıl yürütme, mantık oyunları, sorgulama, girişimcilik, olay vb. olmalıdır.

Ekran Okuma Çocuk ve gençlerde ekran okuma alışkanlığı giderek yayılmaktadır. ABD’de Book Industry Study Group tarafından yapılan araştırmada Genç okuyucuların; -% 47’ si bilgisayar ekranından, -%32’ si Amazon Kindle (e-kitap), - % 21’ iPhone ve iPod Touch, -% 9’ u da cep telefonu ekranından okuyor.

Ekran Okuma Elektronik gelişmeler gençleri basılı kitap yerine ekrana yöneltmektedir. Bu durum -Ekran okuma denilen yeni bir okuma türü ile -Ekran okuyucu denilen yeni bir okuyucu tipini oluşturmuştur.

Ekran Okuma Yeni soruları gündeme getirmiştir. Ekran okuma kâğıt okumadan farklı mıdır? Gözlerimizi ve zihnimizi nasıl etkilemektedir? Dil, zihinsel ve kültürel gelişime etkisi nedir? Ekrandan nasıl okunmalıdır? İlköğretim öğrencilerine uygun mudur?

Ekran Okuma Araştırmalara göre ekran okuma Göz hareketleri, Anlama ve Zihinde yapılandırma yönüyle kâğıttan okumaya göre önemli farklılıklar içermektedir.

Göz Hareketleri Ekranda metinler dikey hareket eder. Sayfa yukarıdan aşağıya doğru gelir. Okuyucunun gözleri satır boyu soldan sağa yatay hareket eder. Dikey hareket eden metinleri yatay olarak okumak göz hareketlerini ve zihinsel işlemleri önemli derecede etkiler.

Ekran Metinleri Ekran metinleri hareketlidir.Sürekli değişir. Metnin tamamı değil sınırlı bir kısmı görünür. Başlık ve alt başlıkların izlenmesi güçtür. Bu durum; -Gözün bazı hareketlerini engeller. -Okuma tekniklerini güçleştirir. -Tam okumayı zorlaştırır.

Ekran Metinleri -Çoklu metinler, resimler, sesler, göz ve kulağa yönelik ögeler sunulur. -Okuma süreci bilgisayar düğmeleri, fare, klavye gibi ögelerle sürekli bozulur. -Dikkati toplama ve odaklanma güçtür. -Hızlı ve esnek bir zihin yapısını gerektirir.

Ekran Okuma Bilgilendirici kısa metinleri okumak çok kolaydır. -Uzun metinleri, öykü ve romanları okumak, -Tabloları incelemek güçtür. -Baccino ve Nielsen’e göre, ekran okuma hızı kâğıttan okumaya göre % 25 daha düşüktür. -Ekran ışığının göze yansıması, zihnin parça parça bilgileri birleştirmesi gibi nedenler göz ve zihni yorar. Bu güçlükler yanında sayısız yararları da vardır.

Ekran Okumanın Zihnimize Etkisi Yazının bulunuşundan bu yana basılı ürünlere ve metinlere uygun bir zihin yapısı geliştirdik.

Ekran Okumanın Zihnimize Etkisi Ekran okuma zihin yapımızı değiştiriyor. Bu değişim hem olumlu hem de olumsuz yönde ilerliyor. Baccino’ya göre; -Ekran okuma beynimizi üst düzeyde harekete geçiriyor, -Zihinsel yapıyı ve zihinsel becerileri hızlı geliştiriyor.

Ekran Okumanın Zihnimize Etkisi Cerquiglini’ye göre, ekran okuma düşünme biçimini değiştiriyor. Kitaplarla geliştirilen düşünme biçimi hızla yok oluyor. Kitaplarda bilgiyi sayfadaki yerine göre kodlama ve hatırlama kolaydır.Ekran okumada yoktur. Zihinsel karışıklık ve düzensizliği getiriyor. Ekranik düşünme gelişiyor. Ekranik düşünme,çok değişken,hareketli, yüzeysel, karmaşık ve dağınık bir düşünmedir.

Ekran Okumanın Zihnimize Etkisi Ekranik düşünmenin giderek gelişeceği, sistemli ve derin düşünmenin azalacağı iddia ediliyor. E-kitap yoluyla bazı önlemler alınmaktadır.

E-Kitap E-kitap, bilgisayardan okumak için özel tasarlanmış bir dosya formatıdır. E-kitap, basılı kitapların özelliklerini (kâğıt hariç) kapsar, ses, görüntü (video) ve etkileşimli bağlantıları içerir. Cilt,baskı,depolama, taşıma vb. ucuzdur. Bir kağıt kitap fiyatı 2-5 elektronik kitaba denktir. UNESCO’ya göre 1975 – 1997 arası dünyada kağıt tüketimi iki katına çıktı, 28 milyon ton metreyi geçti.

E-Kitap E-kitap çocuk-gençlerde çok yaygındır. Amazon Yayınevine göre elektronik kitaplar kâğıt kitapların satışını geçti. 2010 Mart-Mayıs’ta 100 kâğıt kitaba karşı 143 elektronik kitap satıldı. Temmuz -Ağustos’ta ise 100 kâğıt kitaba karşı 180 e-kitap satıldı.

E-Kitap Klasik roman, oyun, şiir gibi 30.000 kitabı ücretsiz birkaç dakikada alabilirsiniz. E-kitap aygıtı ile; Tatile 1000 kitapla çıkılır. Göz yorgunluğu çok azdır. Sayfa çevrilir,yatay okunur, not alınır. Fransa’da beş kişiden biri e-kitap okuyor.

Sonuç Geleceğin okuyan öğrencileri için; -Davranışçı kitap anlayışı terk edilmelidir. -Yapılandırıcı kitaplar hazırlanmalıdır. -Okuma çalışmalarına okul öncesinden başlanmalıdır. -Okuma ilgilerine önem verilmelidir. -Ekran okuma ve e-kitap çalışmaları yapılmalıdır. -Klasik eserler,100 temel eser e-kitap haline getirilmelidir. Dileğimiz okuyan,düşünen,anlayan,sorgulayan ve sorun çözen bireylerin yetiştirilmesidir.

  TEŞEKKÜRLER Güneş,Firdevs.(2007).Türkçe Öğretimi ve Zihinsel Yapılandırma,Nobel Yayınları Güneş,Firdevs.(2009).Hızlı Okuma ve Anlamı Yapılandırma,Nobel Yayınları Güneş,Firdevs.(2007).Ses Temelli Cümle Yöntemi ve Zihinsel Yapılandırma,Nobel Yayınları