Temel planlama elemanları Parsel Ada Yoğunluk Temel planlama elemanları
Parsel Yapı; karada ve suda, daimi veya geçici, resmi ve özel, yeraltı ve yerüstü inşaatı ile bunların ilave, değişiklik ve tamirlerini içine alan sabit ve hareketli tesislerdir. Bina; kendi başına kullanılabilen, üstü örtülü ve insanların içine girebilecekleri ve insanların oturma, çalışma, eğlenme veya dinlenmelerine veya ibadet etmelerine yarıyan, hayvanların ve eşyaların korunmasına yarayan yapılardır. Parsel; imar yasalarına göre, belirli bir amaç için ayrılmış, sınırlanmış arazi parçasıdır. Genelde bahçesiyle beraber bir binanın bulunduğu arazi olarak düşünülür ve büyüklüğü değişiklik gösterir. PARSEL BİNA
Parsel Parsel cephesi İmar kanunda Parsellere ait tanımlar: Parsel cephesi: Parselin üzerinde bulunduğu yoldaki cephesidir. Köşe başına rastlayan parsellerde geniş yol üzerindeki kenar, parsel cephesidir. İki yolun genişliklerinin eşit olması halinde dar kenar, parsel cephesidir. Parsel derinliği: Parsel ön cephe hattına arka cephe hattı köşe noktalarından indirilen dik hatların uzunluklarının ortalamasıdır. PARSEL BİNA Parsel derinliği
Ada PARSEL BİNA Parsellerin bir araya gelerek oluşturdukları etrafı yollarla çevrili alandır. İmar Adası; imar planındaki esaslara göre meydana gelen adadır. Yol PARSEL BİNA
Nüfus yoğunluğu Nüfus yoğunluğu en geniş anlamıyla belirli bir alanda yaşayan kişi sayısını ifade eder. Ülke genelinde nüfus yoğunluğu kişi/km2 ile gösterilir. Kent planlamada ise nüfus yoğunluğu 1 hektarda yaşayan kişi sayısıdır (kişi/ha). Kent/kır arasında nüfus yoğunluğu açısından büyük farklılıklar bulunmaktadır.
Kentsel nüfus yoğunluğu Gross yoğunluk: tüm kent alanında yaşayan kişi sayısıdır. Her kent için sadece bir adet gross yoğunluk bulunur. Brüt yoğunluk: brüt yerleşme alanında bulunan kişi sayısıdır. Brüt alan: net konut alanı+sosyal ve teknik altyapı (büyük kentsel donatılar hariç) Net yoğunluk: net yerleşme alanında yaşayan kişi sayısıdır. Net yerleşme alanı: brüt yerleşme alanından sosyal ve teknik altyapı alanlarının çıkarıldıktan sonra kalan alanıdır Başka bir deyişle net yerleşme alanı: net konut alanı
Kentsel nüfus yoğunluğu Her kent lekesi için sadece bir gross yoğunluk değerinden söz edilebilir. Örn. Kent toplam yerleşim alanı: 1500 ha Kentte yaşayan toplan nüfus: 60.000 kişi Kentin gross yoğunluğu: 60.000/1500= 40 k/ha
Nüfus Yoğunluğu İki katlı sıra evlerde yerleşme düzeni Alan büyüklüğü: 4,5 ha Sıra ev sayısı: 172 konut Parsel büyüklüğü : 190 m2 Bir Konut alanı: 65 m2 x 2 kat=130 m2 Aile büyüklüğü: 4,5 kişi Yol, otopark:1,2 ha Nüfus: 172x4,5= 774 kişi Toplam parsel alanı: 190x172=33000 m2 Bu yerleşmenin brüt yoğunluğu: 774/4,5=172k/ha Net yoğunluk: 774/3,3ha= 235 k/ha
Nüfus Yoğunluğu 4 katlı bloklar ile yerleşme düzeni Alan büyüklüğü: 4,5 ha Daire sayısı: 172 Bir daire alanı: 130 m2 Aile büyüklüğü: 4,5 kişi Yol, otopark ve yeşil alanlar:2,3 ha Nüfus: 172x4,5= 774 kişi Toplam konut alanı: 4,5 - 2,3 = 2,2 ha Bu yerleşmenin brüt yoğunluğu: 774/4,5=172k/ha Net yoğunluk: 774/2,2ha= 352 k/ha
Nüfus Yoğunluğu 8 katlı bloklar ile yerleşme düzeni Alan büyüklüğü: 4,5 ha Daire sayısı: 172 Bir daire alanı: 130 m2 Aile büyüklüğü: 4,5 kişi Yol, otopark ve yeşil alanlar:3,3 ha Nüfus: 172x4,5= 774 kişi Toplam konut alanı: 4,5-3,3=1,2 ha Bu yerleşmenin brüt yoğunluğu: 774/4,5=172k/ha Net yoğunluk: 774/1,2ha= 645 k/ha
Net yoğunluk brüt yoğunluk gross yoğunluk Nüfus Yoğunluğu Net yoğunluk brüt yoğunluk gross yoğunluk
Yapı Yoğunluğu Kent mekanının yatay ve dikey boyuttaki doluluk/boşluk oranı ile yapı yoğunluğunu belirlemek için, net bir yapı adası ve parsel ölçeğinde belirlenen değerler TAKS, KAKS ve EMSAL değerleri olarak adlandırılır.
Yapı Yoğunluğu TAKS (Taban Alanı Katsayısı) Bir yapının zeminde kapladığı alanın o parselin veya yapı adasının toplam alanına oranıdır KAKS (Kat Alanı Katsayısı) Bir yapının toplam inşaat alanının (katlar toplamının) o parselin veya yapı adasının toplam alanına oranıdır. EMSAL Toplam parsel veya yapı adası alanına bağlı olarak getirilir ve inşaat alanını maksimumla sınırlar. KAKS’a benzer ancak daha çok esneklik getirir.
Yapı Yoğunluğu PARSEL BİNA HESAPLAMA Parsel Büyüklüğü (10m x 10m) Toplam Alan= 100 m2 Bina Büyüklüğü (5m x 5m) Bina Taban Alanı=25 m2 TAKS: Bina Taban Alanı/ Parsel Büyüklüğü : 25/100=0,4 KAKS: Bina Taban Alanı x kat sayısı / Parsel Büyüklüğü Bina 4 katlı ise KAKS=0,4 x 4= 1,6 Bina 2 katlı ise KAKS= 0,4 x 2= 0,8 KAKS = Emsal = TAKS X Kat sayısı PARSEL BİNA
Yapı Yoğunluğu
ÖDEV Binadaki daire sayısı: 6 Kat sayısı: 4 Alan büyüklüğü: 4,5 ha Parsel büyüklüğü : 250 m2 Sıra ev sayısı: 100 konut Bir Konut alanı: 125 m2 Aile büyüklüğü: 4,2 kişi ise, Net yoğunluk, Brüt yoğunluk TAKS, KAKS, EMSAL hesaplayınız