AİLE Bir toplumda hukuki temele dayalı evlilik ve akraba bağlılığı (anne, baba, çocuklar, büyükanne ve baba ile yakın akrabalar) oluşmuş, aynı mekanda yaşayan en küçük toplumsal kurum olarak tanımlanan aile, çocuğun okulöncesi eğitimi açısından önemli bir sosyal kurumdur. Bir toplumda hukuki temele dayalı evlilik ve akraba bağlılığı (anne, baba, çocuklar, büyükanne ve baba ile yakın akrabalar) oluşmuş, aynı mekanda yaşayan en küçük toplumsal kurum olarak tanımlanan aile, çocuğun okulöncesi eğitimi açısından önemli bir sosyal kurumdur.
Ailenin İşlevleri Ailenin; biyolojik, ekonomik, sevgi, koruyuculuk, toplumsallaştırma, eğitim ve boş zamanları değerlendirme gibi işlevleri vardır. Ailenin; biyolojik, ekonomik, sevgi, koruyuculuk, toplumsallaştırma, eğitim ve boş zamanları değerlendirme gibi işlevleri vardır.
Aile Ortamından Okul Ortamına Geçiş Hangi düzeyde olursa olsun okul, çocuğun aileden bağımsız hareket edebildiği çok önemli bir sosyal kurumdur. Okulöncesi eğitime başlayan çocuk ve ailesi yeni bir sosyal ve psikolojik ortama girmiştir. Hangi düzeyde olursa olsun okul, çocuğun aileden bağımsız hareket edebildiği çok önemli bir sosyal kurumdur. Okulöncesi eğitime başlayan çocuk ve ailesi yeni bir sosyal ve psikolojik ortama girmiştir.
Okulla birlikte hem ailenin hem de çocuğun sosyal çevresi de genişleyecektir. Örneğin; ailenin, önceleri annebaba, kardeşlar, aile büyükleri, akrabalar ve aile dostları ile olan ilişkileri, artık okul yönetimi, öğretmenler, okuldaki yardımcı personel, çocuğun okul, sınıf arkadaşları ve onların aileleri ile daha da genişleyecektir. Okulla birlikte hem ailenin hem de çocuğun sosyal çevresi de genişleyecektir. Örneğin; ailenin, önceleri annebaba, kardeşlar, aile büyükleri, akrabalar ve aile dostları ile olan ilişkileri, artık okul yönetimi, öğretmenler, okuldaki yardımcı personel, çocuğun okul, sınıf arkadaşları ve onların aileleri ile daha da genişleyecektir.
Aile Eğitimi Aile eğitimi genel anlamıyla; aile kurumunun devamını, bireylerin sağlıklı gelişimini, toplumun uyumlu, sorumlu üyesi olmalarını sağlamak amacıyla yapılan her tür ve düzeydeki eğitim sürecidir. Aile eğitimi genel anlamıyla; aile kurumunun devamını, bireylerin sağlıklı gelişimini, toplumun uyumlu, sorumlu üyesi olmalarını sağlamak amacıyla yapılan her tür ve düzeydeki eğitim sürecidir. Aile eğitimi ailenin çeşitli gereksinimlerini karşılamaya yönelik eğitim sürecidir. Aile eğitimi ailenin çeşitli gereksinimlerini karşılamaya yönelik eğitim sürecidir.
Aile Destekleri Türk ailesinde çocuk bakımı, aile yapılarına göre farklılık göstermekle birlikte, genellikle anneler tarafından üstlenilmektedir. Ancak, hem anne hem de babanın gün boyu çalışması, çocuk bakımında değişik seçenekleri de beraberinde getirmektedir. Bu bağlamda çocuk bakımı, informal ve formal yollarla gerçekleştirebilmektedir. Türk ailesinde çocuk bakımı, aile yapılarına göre farklılık göstermekle birlikte, genellikle anneler tarafından üstlenilmektedir. Ancak, hem anne hem de babanın gün boyu çalışması, çocuk bakımında değişik seçenekleri de beraberinde getirmektedir. Bu bağlamda çocuk bakımı, informal ve formal yollarla gerçekleştirebilmektedir.
Toplumsal Değişim Özellikle gün boyu çalışan anne babaların çocuklarına yeterli bakımı sağlayamayacakları durumlarda, çocukların okula hazırlanmaları için örgün eğitim programlarına başvurulmaktadır. Örneğin; Belçika, Danimarka, Fransa ve İtalya gibi sanayileşmiş ülkelerde anne babaların gün boyu çalışmak durumunda olmaları nedeniyle 3 yaşın altındaki çocuklar % 80'i okulöncesi programlara katılmaktadırlar. Özellikle gün boyu çalışan anne babaların çocuklarına yeterli bakımı sağlayamayacakları durumlarda, çocukların okula hazırlanmaları için örgün eğitim programlarına başvurulmaktadır. Örneğin; Belçika, Danimarka, Fransa ve İtalya gibi sanayileşmiş ülkelerde anne babaların gün boyu çalışmak durumunda olmaları nedeniyle 3 yaşın altındaki çocuklar % 80'i okulöncesi programlara katılmaktadırlar.
İnformal Bilgilenme Süreci İnformal bilgilenme süreci, yakın aile çevresi tarafından, genellikle aile büyükleri, akrabalar, bakıcılar, evdeki yardımcılar veya aile dostları tarafından yürütülmektedir. İnformal bilgilenme süreci, yakın aile çevresi tarafından, genellikle aile büyükleri, akrabalar, bakıcılar, evdeki yardımcılar veya aile dostları tarafından yürütülmektedir.
Formal Bilgilenme Süreci Formal bilgilenme süreci, özel ve resmi olarak hizmet veren aile hizmet kuruluşları tarafından yürütülmektedir. Ancak ülkemizde bu konudaki yapılanmanın yetersiz olması nedeniyle bu süreç okul öncesi eğitim kurumları tarafından tamamlanmaya çalışılmaktadır Formal bilgilenme süreci, özel ve resmi olarak hizmet veren aile hizmet kuruluşları tarafından yürütülmektedir. Ancak ülkemizde bu konudaki yapılanmanın yetersiz olması nedeniyle bu süreç okul öncesi eğitim kurumları tarafından tamamlanmaya çalışılmaktadır
Ailenin işlevleri Ailenin işlevleri ekonomik ihtiyaçları karşılamak, statü sağlamak, çocukların eğitimini planlamak, din eğitimi vermek, boş zaman faaliyetlerini gerçekleştirmek, aile üyelerinin birbirini koruması ve karşılıklı sevgi ortamı yaratmak gibi işlevlerdir. ekonomik ihtiyaçları karşılamak, statü sağlamak, çocukların eğitimini planlamak, din eğitimi vermek, boş zaman faaliyetlerini gerçekleştirmek, aile üyelerinin birbirini koruması ve karşılıklı sevgi ortamı yaratmak gibi işlevlerdir.
Bilinen Geleneksel Aile Biçimleri Çekirdek aile – bir tek anne ya da baba, aynı evde yaşıyorlar A) ilk evlilik aileleri B) Karışık ya da üvey anne veya baba aileleri Çekirdek aile, koca,karısı ve çocuklar birlikte yaşıyorlar A) ilk evlilik aileleri B) karışık ya da üvey anne baba aileleri Çekirdek aile – koca ve karısı yalnız yaşıyor; çocukları yok ya da onlarla yaşamıyor. A) tek meslek B) çift meslek Bir kişilik aile- erkek ya da kadın boşanma,terk,ayrılık ya da ölüm nedeniyle yalnız kalmış. Geniş aile- anne-baba,büyük anne baba ve çocuklar birlikte yaşıyor “Boş yuva” ailesi- yaşlı çiftler yalnız yaşıyor A) Çocuklar kolejde B) Çocukların kendi ailesi var
Bilinen Geleneksel-olmayan aile biçimleri Evlenmemiş anne ya da baba ve çocuk birlikte yalnız yaşıyorlar; Evlenmemiş anne ya da baba ve çocuk birlikte yalnız yaşıyorlar; genellikle anne ve çocuk genellikle anne ve çocuk Aynı evi paylaşan çift – birlikte yaşayan evlenmemiş çift Aynı evi paylaşan çift – birlikte yaşayan evlenmemiş çift Aynı cinsiyetten kişiler eş olarak birlikte yaşıyor. Aynı cinsiyetten kişiler eş olarak birlikte yaşıyor.
Aile yapısı ve İşlevlerini Etkileyen Mevcut Eğilimler Nüfusun yaşlanması Nüfusun yaşlanması Doğum oranlarında ve aile boyutlarında azalma Doğum oranlarında ve aile boyutlarında azalma Zengin ve Yoksul arasında derinleşen uçurum Zengin ve Yoksul arasında derinleşen uçurum Kadınların eğitimden daha fazla yararlanması Kadınların eğitimden daha fazla yararlanması Geç evlilikler Geç evlilikler Artan boşanma ve yeniden evlenme oranları Artan boşanma ve yeniden evlenme oranları Tek yaşayan aile büyüğü ve üvey anne-baba ailelerinin sayısında artış Tek yaşayan aile büyüğü ve üvey anne-baba ailelerinin sayısında artış Cinsiyet rollerinin değişmesi ve bulanıklaşması Cinsiyet rollerinin değişmesi ve bulanıklaşması Ev dışında kadınların çalışmasının artması Ev dışında kadınların çalışmasının artması Çalışma zamanını azaltan ve daha çok boş zaman yaratan teknolojik gelişmeler Çalışma zamanını azaltan ve daha çok boş zaman yaratan teknolojik gelişmeler