Akciğer Kanserinde Tanı ve Evreleme -Göğüs Hastalıkları Bakışı- Prof Dr Mustafa Erelel İstanbul Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Abd

Akciğer kanseri en önemli kansere bağlı ölüm nedeni 5 yıllık sağ kalım %16

Primer tümör balgam veya bronş lavajında var Tx Primer tümör balgam veya bronş lavajında var ancak görüntüleme veya bronkoskopide yok T0 Primer tümör yok Tis Karsinoma insitu

Minimal invazif adena karsinom Tümör 3 cm çapında akciğer veya viseral plevra ile çevrili lob bronşunun distalinde T1 T1a(mi) Minimal invazif adena karsinom T1a ≤ 1cm T1b TM>1cm ve ≤ 2cm T1c TM>2cm ve ≤ 3cm

T2 TM>3cm ve ≤ 5cm veya herhangi biri Ana karena invaze olmaksızın ana bronş invazyonu Viseral plevra invazyonu Hilusa uzanan atelektazi veya onbstrüktif pnömoni T2a TM>3cm ve ≤ 4cm T2b TM>4cm ve ≤ 5cm

T3 TM>5cm ve ≤ 7cm Tümörden ayrı ama aynı lobda nodül Göğüs duvarı Pariyetal plevra Superiyor sulcus tm Frenik sinir invazyonu Perikart invazyonu

TM>7 veya aynı taraf farklı lobda veya herhangi birinin invazyonu Diafragma Mediasten Kalp Büyük damar Trakea Rekürren sinir Ösofagus Vertebra Ana karena

Nx Bölgesel Lenf bezi değerlendirmesi yok N0 Bölgesel Lenf bezi metastazı yok N1 Aynı taraf peribronşial ve/veya hiler lenf bezi metastazı veya intrapulmoner LAP veya direk lenf bezi invazyonu N2 Karşı taraf mediastinal veya subkarenal LAP metastazı N3 Karşı taraf mediastinal, kontralateral hiler ipsi veya kontralateral hiler veya skalene veya supra klaviküler ipsi veya kontralateral supraklaviculer LAP

M0 M1 Uzak metastaz yok Uzak metastaz var M1a M1b M1c Karşı akciğerde nodül veya plevra, perikartta nodül veya malign sıvı Tek ektratorasik organ metastazı Çok sayıda bir veya daha çok organda metastaz

12,931 olgu 5785 klinik evre 10,558 patolojik evre

Evre IIA ile IB hastalığı karşılaştırmak anlamlı değil

Moleküler genetikteki ilerlemeler tedavi rejimlerin değişmesine neden olmaktadır Özellikle inoperable hastalarda EBUS TBNA lenf bezi örneklenmesinde minimal invazif bir yöntem olup moleküler testler için yeterli materyal

Optimal tedavi doğru tanı ve evrelemeye bağlıdır

5 yıllık Beklenen Sağkalım T1 N0 %67 T2 N0 %57 E IIA %55 E IIB %38-39 E IIIA %23-25 E IIIB %3-7 E IV %1 Tek başına Cerrahi Riskli/İnop.

EBUS bronkoskop ile ultrasonografinin kullanılarak havayolu yakınındaki lezyonun görüntülenmesi Radiyal prob(Rp-EBUS) Konveks prob(CP-EBUS)

EBUS

Mediastinoskopi Görüş Alanı EBUS Görüş Alanı

EBUS Endikasyonları Non small cell akciğer kanseri evrelemesi(T ve N) Non small cell akciğer kanseri yeniden evrelemesi Periferik akciğer nodül Mediastinal patolojiler(LAP) Peribronşiyal hastalık

EBUS komplikasyonu

Subkarenal LAP dışı örneklemede EBUS-TBIAB %84 TBIAB %58 Subkarenal LAP örneklemede EBUS-TBIAB %86 TBIAB %74

EBUS-TBIAB? Mediastinoskopi? Arasında anlamalı fark yok LAP çapı ortalama: 6,9mm

EBUS anteriyor ve superiyor LAP örneklemesinde üstün EUS posterior ve inferior LAP örneklemesinde üstün Kombine yöntem

Heterojen eko görüntüsü Koagülasyon nekroz işareti Birçok sonografik özellikler malign ve benign lenf bezlerinin ayrıt edebilmesi %40-80 oranındadır. Yuvarlak şekil Keskin sınır Heterojen eko görüntüsü Koagülasyon nekroz işareti

Benign-malign Lenfbezi değerlendirmesinde 2010 Taiki Fujiwara Boyut Şekil Sınr Ekojenite Hilus Koagülasyon nekrozu 2012 Takahiro Nakajima Kan akımı

Elastografi Ultrasonografik elastografi sonografik tekniktir Dokuların kompresibilitesi esasına dayanır Yumuşak dokular kolaylıkla bası ile deforme olur Tümör infiltrasyonunda infiltre dokular şişer ve sertleşir

Shear wave elastography İki teknikle yapılır Strain elastography Shear wave elastography

Baskın renk ve lenf bezindeki dağılımı Elastografik patern Baskın renk ve lenf bezindeki dağılımı Tip 1. baskın olarak mavi olmayan(yeşil, sarı ve kırmızı) Tip 2. kısmen mavi, kısmen mavi olmayan Tip 3. baskın olarak mavi(genellikle malign) Tip 1 Tip 2 Tip 3 Takehiro Izumo, Shinji Sasada, Christine Chavez, et al. Endobronchial Ultrasound Elastography in the Diagnosis of Mediastinal and Hilar Lymph Nodes. Jpn J Clin Oncol 2014; 44 (10): 956-962.

Tip 1. Normal lenf dokusu (59.26%), Granülomatöz lezyon (37.04%) Malign 3.7% Yüksek negatif prediktif değer Tip 2. Normal lenf dokusu 5% Granülomatöz lezyon 70% Malign 25% Pozitif prediktif değerden daha fazla negatif prediktif değer Tip 3. Yüksek pozitif prediktif değer 87.1% ve çoğunlukla malign

Hai-Yan He, Jin-Liang Chen, Hang Ma, Jie Zhu, Dan-Dan Wu, Xue-Dong Lv Yeşil ve sarı/kırmızı Puan: %80 den fazla Puan: %50’den fazla ama %80 den az Puan: %50’den fazla ama %80’den az mavi Puan: %50’den fazla mavi Hai-Yan He, Jin-Liang Chen, Hang Ma, Jie Zhu, Dan-Dan Wu, Xue-Dong Lv

Elastography skoru 2.5 tanısal stardart olarak kabul edilmektedir. EBUS kriterleri karşılaştırıldığında elastography skorlaması en yüksek kullanılabilirliğe sahip Elastography skoru 2.5 tanısal stardart olarak kabul edilmektedir.

Normal Lenf bezi

Inflamatuvar Lenf Bezi Homojen yeşil ve soliter hilus

İnflamatuvar lenf bezi-sarkoidoz- Homojen yeşil yumuşak hilus(kırmızı)

Metatstatik lenf bezi

Diffüz metastaz

Tümör bronş invazyonu değerlendirmesi RP-EBUS sensitivite %89, spesifite %100 doğruluk %94 BT sensitivite %75, spesifite %28 doğruluk %51 Radiyal prop EBUS Konveks prob EBUS’a göre daha üstün

EBUS ile Nodül Değerlendirme Tip 1. Homojen nodül (%95 benign) Tip 2. Hiperekoik nodüllü ve lineer çizgili (%99 malign) Tip 3. heterojen nodül (%99 malign)