Arttırılmış Gerçeklikte Yeni Cihaz Teknolojileri Yrd.Doç.Dr.Cengiz Güngör

İçerik Sunumun amacı Materyal ve metotlar Arttırılmış Gerçeklik nedir? Cihazlar Gözlük Teknolojisi Kaynaklar

Sunumuzun amacı Arttırılmış gerçeklik, gerçek dünya görüntüleri üzerinde sanal objelerin gösterilmesi tekniğidir. Kullanıcıların bu teknikten beklentileri: Ek bilgiler almak, Farklı bir eğitim olanağı olarak yararlanmak, Veya sadece eğlenmektir. Sağladığı bu olanaklar sayesinde arttırılmış gerçeklik günümüzde oldukça ilgi görmektedir.

Sunumumuzun amacı Son zamanlara dek arttırılmış gerçeklik gözlüklerinin yaygın kullanılmamasının nedeni gözlüklerin konforsuz ve yeterli kalitede olmamasıdır. Ayrıca etik açıdan kameralı gözlük takanlar pek hoş karşılanmamaktadır. Oysaki mobil cihazlar üzerindeki uygulamalar çok daha fazla ilgi görmüştür. Bu çalışma yeni ve gelecekteki arttırılmış gerçeklik cihazlarını tanıtmak amacıyla yapılmıştır.

Materyal ve Metotlar Bu çalışmada arttırılmış gerçeklik teknolojisinin ulaştığı son noktalar sunulacaktır. Teknolojiler dünyada kullanılan projelerde de sıklıkla tercih edilen modeller üzerinedir. Kullanıcı dostu uygulamalar, yeni teknolojiler ve arttırılmış gerçekliğin geleceği tanıtılacaktır.

AG nedir? Arttırılmış Gerçeklik (AG) kişini kendi gördüğü görüntüye ek bilgi, görüntü, ses eklenmesidir. Bunu yapmak için genellikle işaretçilerden (ing: marker) yararlanılır.

SG – AG farkı Sanal Gerçeklik (SG) tamamen sanal bir dünya oluşturur. Bilgisayar oyunları gibi. Oysa ki AG’de sanal katkı %10-%20 arasında kalır. Kullanıcısının gördüğü görüntüyü çok değiştirmez. (Milgram et.al, 1994)

AG kullanıcı cihazları Piyasada 2 tip cihaz bulunmaktadır: Mobil cihazlar; telefon ve tabletler ile yaygın kullanım şekli. Cihaz geliştiricilerinin iştahını kabartıyor: Apple, Samsung AG sistemlerini tanıttı. AG gözlükleri; deneysel veya özel kullanım alanı. Yaygınlaşması bekleniyor.

AG lensleri Ayrıca AG lensleri çıkartmayı da planlıyorlar. Sony 2016’da patentini aldı.

Mobil cihazlarda AG kullanımı Apple ve Samsung bu alanda liderler. IKEA uygulaması (Ross, 2009)

SG gözlükleri AG’de kullanılabilir mi? Sanal Gerçeklik gözlükleri konunun neresinde? Çok ucuz bir teknoloji ama, maalesef konu dışı… Telefon veya kamera görüntüsü kullanılıyor ki bu kendi gözümüzle gördüğümüz görüntü ile yarışamıyor. Facebook ve Samsung Oculus ürünleri ile bu alanda lider.

AG’nin geleceği : AG Gözlükleri (augmetedreality.org, 2017)

Belli başlı gözlükler Hongkiat sitesi 10 adet gözlük önerisi vermektedir. (hongkiat, 2017) Devam slaytlarda bu önerilenler ve bazı yeni gözlüklerin bilgileri verilmektedir.

Gözlük 1: Microsoft Hololens Görüntüdeki fare kontrolünü ellerinizle yapabiliyor veya klavyeden kontrol ediyorsunuz. Gerçek dünya görüntüsü üzerinde görünen bir hologram aracılığıyla bir araba dizayn etmeniz bile mümkün.

Gözlük 1: Microsoft Hololens Sanal dünyanızı kafa hareketleri, el hareketleri veya sesle idare edebilirsiniz. Kaba görünse de profesyonel bir cihaz. Piyasada yeni, ancak arkasında Microsoft'un gücü var. Fiyatı 3.000$ (Türkiye’de 20bin TL üzeri)

Gözlük 1: Microsoft Hololens Teknik özellikleri Intel Atom x5-Z8100, 1.04 GHz 2GB RAM 64GB bellek 2.4 Megapiksel kamera Windows 10 Unity ve C# 90o görüş açısı 2 saatlik pil ömrü

Gözlük 2: Google Glass 2 Ortaya çıktığı 2013 yılından beri beklenen ilgiyi görmeyen Google 2015’te kapattığı projede kurumsal müşterilere yönelerek, ikinci gözlüğünü çıkardı. Kamerası 5’den 8 Megapiksele çıkartıldı. Daha uzun pil ömrü, daha büyük ekran prizması ve daha iyi işlemci kullanıldı. Modül çıkartılıp, herhangi bir gözlükle kullanılabiliyor. DHL gibi firmalar gözlük sayesinde üretim/işletim sürelerini %15-25 oranında azalttılar. Fiyat 950$

Gözlük 2: Google Glass 2 Teknik özellikler Bluetooth, Wifi, GPS, jiroskop, ivme ölçer, pusula, 1280 × 720p çözünürlük, 12 GB depo alanı, 5 Megapiksel kamera, Bir günlük pil ömrü.

Gözlük 3: Sony SmartEyeGlasses Sony geliştiriciler için bir gözlük üretti ve piyasaya girdi. Yeşil yazılar göstererek bilgilendirme yapan gözlük henüz son kullanıcıyı hedeflemiyor. O nedenle biraz kaba duruyor. Fiyatı 700$

Gözlük 3: Sony SmartEyeGlasses Teknik özellikler Bluetooth 3, Wifi Jiroskop, ivme ölçer, pusula, ışık ölçer. 3 Megapiksel kamera 2,5 saat pil ömrü

Gözlük-4: Epson Moverio BT-200,300 HD içerikleri izlenebilen (3D destekli) AG setidir. Ön tarafa bakan bir kamera, hareket algılayıcısı, ses için dahili Dolby Digital Plus, GPS, mikrofon, pusula ve projektörlerle birlikte geliyor.

Gözlük-4: Epson Moverio BT-200,300 Şeffaf camlara 960 × 540 çözünürlükte görüntüler yansıtarak, video izleyebilmenizi, oyun oynamanızı, gezinmenizi sağlar ve bunu yaparken fiziksel dünyayı tümüyle kapatmadan çalışır. Moverio BT-200 AG gözlüklerinden farklı olarak, kablosuz olmak yerine, her zaman bir Android tabanlı cihaza bağlanması gerekir. Tüm bilgi işlem gücünün geldiği yer burasıdır. BT-200, 1.2GHz çift çekirdekli işlemci, 1GB RAM, Dolby Digital için sürücüler ve Android Ice Cream Sandwich'de çalışan bir sisteme sahiptir. 6 saate kadar kullanılabilir. Fiyatı BT-200: 699$, BT-300 799$

Gözlük-4: Epson Moverio BT-200,300 Teknik özellikler Bluetooth 3, Wifi, GPS, jiroskop, ivme ölçer, pusula, 960 × 540 çözünürlük, 8 GB depo alanı, 0.3 Megapiksel kamera, 6 saat pil ömrü.

Gözlük-5: Meta Meta, Google Glass'ın nelere dikkat etmemişse oraya odaklanmıştır. Meta tarafından sağlanan araçlarla (ing: gesture), hareketlerinizle 3B nesneleri özgürce idare etmenize izin vermek için tasarlanmış.

Gözlük-5: Meta Meta elinize alacağınız bir parça kağıt üzerinde bile bir video oynatarak sınırsız ekranlar sağlar. Yani bir parça kağıdı esnek bir bilgisayar ekranına dönüştürüyor. Meta, Meta'nın kendisi dışındaki hiçbir şeyi kullanmadan, kullanıcılara hareket halindeyken tam teşekküllü 3D modelleme yapabilme kabiliyetini kazandırmayı amaçlıyor. Özellikleri arasında hareket izleme, 3D HD ekran, 3D surround ses, kamera ve kaliteli lensler yer alıyor. Fiyatı biraz pahalı: 667 ile 3.650$ arası.

Gözlük-5: Meta Teknik özellikler Bluetooth, Wifi, Jiroskop, ivme ölçer, pusula, 360 derece kafa takibi, HDMI giriş, 1280 × 720p çözünürlük, 320 x 240 derinlik kamerası, Dolby ses sistemi, 4 GB depo alanı, 5 Megapiksel kamera, 6 saatlik pil ömrü.

Gözlük-6: Atheer One 2014 yılında piyasaya çıkan gözlük Google Glass’a göre çok daha üstün özelliklere sahip. 2 adet 8Megapiksel kamerası ve derinlik sensörü bulunuyor ve kablo ile Android telefonlara bağlanıyor. İçeriği ellerinizle kullanabildiğiniz telefonla her türlü uygulama kullanılabiliyor. Fiyatı 350$, geliştirici kiti 800$

Gözlük-7: Vuzix M-100 Bu akıllı gözlük türü, Google Glass ile benzer şekilde, bilgileri doğrudan bir giyilebilir monoküler ekrana aktarır. Ayrıca, AG kullanımına ve görüntülenmesine olanak tanıyan bir işlemcisi vardır. Hedef kitlesi kurumsal, ticari ve tıbbi uygulamalardır. Android için güçlü ve kullanımı kolay bir cihazdır. Aynı zamanda sesli dikte sistemi de içerir. Fiyatı 999$

Gözlük-7: Vuzix M-100 Teknik özellikler Bluetooth, Wifi, 1920 × 1080p çözünürlük, 4 GB depo alanı, 5 Megapiksel kamera, 6 saatlik pil ömrü.

Gözlük-8: Laster SeeThru SeeThru, kablosuz ve gerçek hayatta kullanılabilecek bir gözlük olma iddiasındadır. Çevre bilgisini GPS‘ten alır. Gözlük mahremiyet tartışmasını önlemek için bir kamera ile donatılmamıştır. Spor, bisiklet, paraşüt ve yatçılık gibi aktivitelere odaklanmaktadır. Bu tür faaliyetleri gerçekleş- tirirken gezinmeye yardımcı olur ve canlı olarak bilgi verir. Fiyatı 399$

Gözlük-9: Icis Bu AG gözlükleri, kamera bileşeni olmayan normal gözlüklere benziyor. Ancak bir kamerası var. Hatta hoparlör, mikrofon, pil, devre kartı kenarlarda gömülüdür. Bluetooth bağlantısı kullanarak Android, iOS ve Windows platformunda çalışan akıllı telefonlara kolayca bağlanabilir. Fiyatı 220$

Gözlük 10: Optinvent ORA-S, ORA-X Google Glass'ınkinden daha büyük ve daha parlak bir çözünürlüktedir. Standart AG modunda resimleri 0 derecelik açı ile, Glance modunda 20 derecelik açıdan bakmasını sağlayan, modlar arasında kafa hareketi ile geçebilen bir gözlüktür. Gözlük, ses, mikrofon, yönlendirme sensörü, kamera, WI-FI, 1.2GHz çift çekirdekli ARM Cortex mikroişlemci, 4GB Flash belleğe sahip 1GB DDR bellek ve Android 4.2.2 üzerinde çalışır. Akıllı telefonunuza veya tabletinize bağlanabildiğinden, ORA-S eller serbest kullanılabilir. Fiyat 949$

Gözlük 10: Optinvent ORA-S, ORA-X Teknik özellikler Bluetooth 4, Wifi, Işık ölçer, Fotokromik lensler, 1920 × 1080p çözünürlük, 4 GB depo alanı, 5 Megapiksel kamera, Pil ömrü belitilmemiş.

Gözlük 11: K-Glass Diğerlerine benzer, ama benzersiz özel bir teknolojiye de sahiptir. Diğerlerinin aksine, bilgiyi gözlerimizden aldığında beynimizin çevremizi nasıl şekillendiriyorsa, Görsel Dikkat Modemi (VAM) adlı bir teknoloji kullanarak, insan beyninin yeteneklerini çoğaltarak alakalı ve alakasız görsel verileri kategorize eder. Bu sayede K-Glass kullanıcıya daha akıllı bir AG sağlar. Örneğin, yemek için bir şeyler arıyorsanız, size restoranların yiyeceklerinin menüsünü verebilir. Bu nedenle, bilgiyi elde etmek zaman kaybettirmez.

Gözlük Sektörü ve Geleceği

Gözlük sektörü gelecek tahmini 2014 yılında (AG ve SG gözlükleri için bir atılım yılıdır) piyasaya sürülen 10'un üzerinde yeni Akıllı Gözlük vardı. AugmentedReality.Org’a göre: 2015 sonbaharına kadar 1 milyona, 2016'da 10 milyona, 2018'de 50-100 milyona, 2020’lerin ortasında ana tüketiciyi ele geçirerek 1 milyara ulaşması bekleniyor (augmentedreality.org, 2015 raporundan)

2015’te AG gözlük üreticileri (augmentedreality.org, 2015)

AG gözlükleri gelecek tahmini (augmentedreality.org, 2015)

Gözlüklerin 2016-2017 satışları IDC raporuna göre AG ve SG gözlükleri 2016- 2017’de toplam 12.2 milyon sattı. Hedef tutuyor.

Firmaların 2017 pazar payları (Satış x1000) Firma 17 - 2.çeyrek Satış hacmi 17 - 2.çeyrek Pazar payı 1. Samsung 568.0 26.7% 2. Sony 519.4 24.4% 3. Facebook 246.9 11.6% 4. TCL 106.4 5.0% 5. HTC 94.5 4.4% Diğerleri 594.8 27.9% Toplam 2130.0 100.0% Kaynak: IDC Dünya AG/SG gözlük satışları, 5 Eylül 2017

Teşekkürler… Kaynaklar C.Güngör ve M.Kurt, Mobil Cihazlarda Görsel Arttırılmış Gerçeklik Algısının 3 Boyutlu Kırmızı-Camgöbeği Gözlükler İle Arttırılması, IEEE 22. Sinyal İşleme ve İletişim Uygulamaları Konferansı (SIU '14), Trabzon, Turkey, Sayfa: 1706-1709, 2014. Milgram, P., Kishino, F. 1994. A Taxonomy of Mixed Reality Visual Displays, IEICE Transactions on Information Systems, s. 1321- 1329. Kay de Roos, 2009, www.kayderoos.nl/ARducation-Augmented- Reality-in-education, Erişim: Ocak 2014. https://gamesalfresco.com/category/ar-devices/ http://augmentedreality.org/smartglassesreport https://www.tomsguide.com/us/best-ar-glasses,review- 2804.html https://www.idc.com https://www.hongkiat.com/blog/augmented-reality-smart- glasses/