1. Meşale 2. Mum 3. Kandil 4. Candelabrum 5. Lykhnoukhoi 6. Laterna İÇİNDEKİLER 1. Meşale 2. Mum 3. Kandil 4. Candelabrum 5. Lykhnoukhoi 6. Laterna 7. Kaynakça

MEŞALE Meşale kullanımı hakkındaki bilgiler, vazo ve duvar resimleri ile antik kaynaklardan edinilmektedir. Kıta Yunanistan’da meşale yapımı için kuru ağaç ve tahta parçalarıyla saz ve asma kabukları kullanılmaktaydı ve yapıldıkları malzemeye ve yapılış biçimlerine göre farklı isimler alıyorlardı. Homeros zamanında odaları aydınlatmak için, uzun kazıklar üzerine sabitlenmiş, kuru ağaç ve tahta parçalarından oluşan araçlar kullanılıyordu ve bunlara “lampteres” deniliyordu.

Phanos Lampteres Amphipolis sikkesi

PERSEPHONE KORE HEKATE

MUM Mum, lifli ve selüloz özlü bitkilerin balmumu veya içyağı içine batırılmasıyla elde edilirdi. Mum fitili (Hyrallis, Filium) olarak, papirüsün (Scirpus) belli cinsleri veya bükülmüş lifler kullanılmaktaydı. Tomba dei Vini ai Sette Camini

Antik yazarlardan edinilen bilgilere göre, Roma dünyasında 2 tür mum vardı Fitilin ince ve yağın çok olduğu mum tipi genellikle içyağından yapılırdı ve buna “Candelas Sebacea” adı verilirdi. Fitilin zaman zaman sülfürle karışık içyağı veya balmumuna batırılmasıyla oluşan muma “Candelas Sebare” denmekteydi. Balmumundan yapılan mum ise “Candela Cerea, Cereus” olarak adlandırıldı. Yunanistan’da “Candela” (mum) ya benzer olarak “Keroullarios” (mum yapımcısı) kelimesi ortaya çıkmıştır.

Mum taşıyıcısı olarak ortasında sivri uçlu bir çıkıntı veya deliğin bulunduğu, phanos tipi meşalelere benzeyen, metal veya pişmiş topraktan yapılmış ayaklar kullanılıyordu. Candelabrum

KANDİL Grekçe “lykhnos”, Latince “Lychnus”, ve “Lucerna” olarak adlandırılmıştır. Yunanistan da Myken saraylarının yıkılmasından sonra Son Tunç Çağ’da çanak şekilli kandiller görülür. M.ö. 7.yy’a tarihlenen Atina kandilleri de çanak şekillidir. Sığ bir tabak biçiminde, tabak kenarının bir kısmı fitilin düzgün durabilmesi için çimdiklenmiştir.

M.Ö. 6.yy.’dan sonra çark yapımıyla birlikte Atina, Korinth ve Batı Anadolu’da yeni tipler ortaya çıkar.

M.Ö. 3.yy’dan sonra kalıp ile üretim yoğunluk kazanmıştır Kulp kısmı sonradan eklenebilmektedir.

M. Ö. 1-M. S. 1. yy’larda İtalya’da yeni formlar ortaya çıkar M.Ö. 1-M.S. 1.yy’larda İtalya’da yeni formlar ortaya çıkar. Volüt, kabartma ve farklı sayıda burun görülür.

TEMSİLİ ATİNA AKROPOLÜ

Pompei’de farklı uzunluktaki 2 caddede bulunan kandil sayısı toplamda 681’dir.

CANDELABRUM

TEMSİLİ - LAMPADARİUM

LYKHNOUKHOİ Elinde mum ya da meşale taşıyan heykel ya da heykelcilere verilen isim. Gece düzenlenen symposionlarda kullanılmıştır.

LATERNA M.Ö. 8.yy’da ortaya çıktıkları düşünülür ve günümüzün fenerleri ile bağdaştırılabilir. Laternalar için kullanılmış pek çok terim varsa da en en çok kullanılanları Grekçe «laterna», Latince «lanterna»dır. Romalılar laternayı Yunanlar aracılığıyla öğrenmişlerdir.

Hellenistik dönem öncesi formları

Roma döneminden itibaren daha silindirik bir görünüm alırlar ve fitil ile fitil taşıyıcısı bulunmaya başlar.

KAYNAKÇA ÇOKAY 2000 Antik Çağda Aydınlatma Araçları, Eskiçağ Bilimleri Enstitüsü jmu.edu liveauctioneers.com ejmas.com edgarlowen.com ancientresource.com orvietocongusto.it ancientolympics.arts.kuleuven.be ferrebeekeeper.wordpress.com mlahanas.de petersommer.com flickr.com/photos/antiquitiesproject/ britishmuseum.org getty.edu teegeeoperanobilia.blogspot.com.tr/ archaeological-center.com royalathena.com/