Monitörler Ve Dokunmatikler

Slides:



Advertisements
Benzer bir sunumlar
BİLGİSAYAR PORTLARI.
Advertisements

TEMEL ELEKTRONİK EĞİTİMİ
Liquid Crystal Display
Sensörler Öğr. Gör. Erol KINA.
KONU :GÖRÜNTÜNÜN GEOMETRİK MODELLERİNİN KURULMASI
HACETTEPE ROBOT TOPLULUĞU TEMEL ELEKTRİK-ELEKTRONİK DERSİ
Çıktı ve Çıkış Aygıtları
IŞIK Işığın Kırılması Mustafa ÇELİK.
KAMERALAR.
KIZILÖTESİ (INFRARED) ve KIZILÖTESİ ALGILAYICILAR
ÇOKLU ORTAM UYGULAMALARINDA GÖRSELTASARIM.
BİLGİSAYAR KULLANIMI VE SAĞLIK
BİLGİSAYAR KULLANIMI VE SAĞLIK
Kasalar Kasanın içinde anakart takma tepsisi, güç kaynağı yuvası, birkaç tane 5.25" ve 3.5"luk yuvalar -ki buralara sabit disk ve CD-ROM sürücü gibi aygıtlar.
Bilgi Teknolojisinin Temel Kavramları
Bilgi Teknolojisinin Temel Kavramları
SEDA ARSLAN TUNCER Android işletim sisteminde RGB histogram değerlerinin gerçek zamanlı olarak elde edilmesi SEDA ARSLAN TUNCER
Bilgi Teknolojisinin Temel Kavramları
SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ
İNŞAAT TEKNOLOJİSİ YAPI TESİSAT BİLGİSİ.
1 CEİT 253 BİLGİSAYAR DONANIM Öğr. Gör. Fatih Soykan.
SENSÖR VE TRANSDUSERLER
Monitörler Bilgisayar Donanımı.
RENK.
AKILLI TAHTA.
FİBER OPTİK AYDINLATMA Oğuzhan PİRE
MADDE VE ISI.
AKIŞ ÖLÇÜMÜ.
PLAZMALAR.
Klavye, Fare ve Monitor.
ISININ YAYILMA YOLLARI
Bilişim Teknolojileri Öğretmeni İsmail ÖZTÜRK
Plazma ve LCD Televizyonlar
Görüntüleme Birimleri
PROJEKSİYON MAKİNESİVE PROJEKSİYON MONİTÖRLER
BİLGİSAYAR ÇIKIŞ BİRİMLERİ Hazırlayanlar : ELİF ACAR ŞULE ESER
Monitörler.
BİLGİSAYAR DONANIMI Hazırlayan: Emre ŞENTÜRK ( )
Bilgisayara bilgilerimizi saklayabiliriz.
MADDE Madde kütlesi hacmi  ve eylemsizliği olan her şeydir.
En İyi 10 Neden 1 VPL-FHZ55 Lazer Projektörünü Satmak İçin En İyi On Neden VPL-FHZ55.
Temel Bilgisayar Bilgileri
YAKLAŞIM SENSÖRLERİ (PROXIMITY)
Liquid Crystal Display Emin CELİLOĞLU - IT Eğitmeni.
Şekil 13. 8B’de verici ve alıcı ayrı, ayrı yerlerdedir
DONANIM VE YAZILIM Hazırlayan: Ad Soyad.
..  CRT Monitörler  LCD Monitörler  Bir monitörün en önemli parçası çe ş itli elektronik devrelerle birlikte CRT (Chatode Ray Tube – Katot I ş ınlı.
DONANIM VE YAZILIM.
Bilgi Teknolojisinin Temel Kavramları
OLED Teknolojisi Cem KEFELI [dot] cemkefeli [dot] com Cem [at] cemkefeli [dot] com.
 Monitör, görüntü sergilemek için kullanılan elektronik ya da elektro-mekanik aygıtların genel adıdır.  Monitörle bilgisayar arasındaki iletişimi.
Hazırlayan:Şenol KUMSAR Elektronik Öğretmeni 1 AKSARAY MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ TELEVİZYON DERSİ PC MONİTÖRÜ MODÜL DEĞERLENDİRME SORULARI Öğrenme faaliyeti-1.
EKRANLI ARAÇLARIN KULLANIMI
Bilgi Teknolojisi ve Toplum. Değişen Bir Dünya Bilgisayar teknolojisindeki gelişmeler; İlk üretildiğinde bu kadar gelişeceği tahmin edilemezdi, Hayatımızı.
Semiha ÖZER Serpil BALCI
DVI NEDİR ? NE İŞE YARAR ? NASIL ÇALIŞIR ?
LASER ve Tıpta Kullanımı
FOTOGRAMETRİ - I Sunu 3- 3 Eminnur Ayhan
ÇOK BOYUTLU İŞARET İŞLEMENİN TEMELÖZELLİKLERİ
GÖRME OLAYI VE GÖZ.
BİLGİSAYARDA DONANIM ve YAZILIM
ÇEVRE BİRİMLERİ VE SORUNLARI HAZIRLAYAN  SEDANUR SOYUK.
AKILLI TAHTA.
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ
KANUNİ İLKÖĞRETİM OKULU KAHRAMANMARAŞ
Bilgisayar Donanımı Sabit Diskler- HDD Memduh F Şahin
PROJEKTÖR.
Bilişim Teknolojileri Öğrt.
MONİTÖRLER.
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ
Sunum transkripti:

Monitörler Ve Dokunmatikler

MONİTÖRÜN TANIMI Ekranlar bilgisayarın en önemli veri ve görüntü çıkış birimidir. Bilgisayarda yaptığımız bilgi giriş işlemlerinin yönünü, işlemlerin sonuçlarını burada görürü ve inceleriz. Buna göre işlemdeki hata ve eksiklikleri gidermemiz mümkün olur. Sonuç olarak  ekranlar tüm bilgi çıkışlarını incelediğimiz, irdelediğimiz bir çıkış birimi olarak günümüz sisteminin ayrılmaz bir parçasıdır. Monitörde hareketli yada sabit resim olarak algılananlar aslında tek karelik resimlerdir. Bu tek karelik resimler satır satır oluşturulmuştur ve saniyede bir çok kere yenilenirler. Görüntülerin insan gözü tarafından akıcı olarak algılanabilmesi için en az 24 defa yenilenmesi gerekmektedir. Modern monitörler 60 ile 240 hertz (240 hertz saniyede 240 resim anlamına geliyor) arasındaki tarama oranları ile çalışıyorlar. Bu sayede hareketsiz nesneler de keskin bir görüntü sağlıyor. Bu tarama oranı, her resim satır satır oluşturulduğu için gerekli.

Renksiz monitörlerde tek ışın yeterli oluyor Renksiz monitörlerde tek ışın yeterli oluyor. Renkli monitörlerde üç ışın gerekiyor. Burada üç temel renk kullanılıyor. Bunlar kırmızı, yeşil ve mavi. Bu renklerin belli orandaki karışımıyla diğer renkleri elde etmek mümkün. Ekrandaki bir harfin yeşil olarak görünmesi için, üç ışından biri monitörün üzerindeki yeşil noktanın üzerine yönlendiriliyor.

Monitör çeşitleri Monitörleri genel olarak yapı bakımından 4 kısma ayırabiliriz; 1.Katot Işınlı Ekran (CRT) 2.Likit Kristal Ekran (LCD) 3.Plasma Ekran 4.Dokunmatik Ekran

CTR Monitör CTR Monitör (Katot Işın Tüpü), içerisindeki tüp ve elektronlarla görüntü oluşturabilen monitör ekranlardır. CTR montitörler uzun yıllar boyunca televizyonlar ve bilgisayarlar başta olmak üzere görüntüleme ihtiyacı olan birçok cihazın içerisinde kullanılmıştır. CTR monitörün tanımında da açıkladığımız üzere CTR teknolojisi eski nesil olarak kabul edilen ekran teknolojilerindendir. İçerisinde bulundurduğu malzemeler ve çalışma ilkesi gereği CTR monitörler günümüzün LCD ve LED ekranlarına göre çok daha fazla enerji kaplıyor ve boyut olarak daha fazla fiziksel alana ihtiyaç duyuyordu. Günümüzün ekranlarının aksine CTR monitörler için “MS” ile adlandırdığımız tepki süresi kavramından bahsetmek ne yazık ki mümkün değildir. Eskiyen bir teknoloji olması, maliyetinin yüksekliği gibi dezavantajları da üzerine eklenince CTR montörler yerlerini birer birer LCD ve LED TV’ye bıraktı. Artık üretilmeyen CTR monitörler muhtemelen ileriki yıllarda görüntü teknolojisinin en çok kullanılan nostaljik ürünleri köşesinden kendine bir yer edinmeyi başaracaktır.

CRT, elektron parçacıklarının hareketini kolaylaştırmak için havası alınmış bir tüpten ibarettir. Katod tarafından seri halde yollanan elektron parçacıkları, tüpün değişik kesimlerine doğru hızla çarpar. Renkli monitörlerin çalışma ilkeleri de temelde aynıdır. Ama renkli monitörlerde 3 adet katod (elektron tabancası) bulunur. Yeşil, mavi ve kırmızı ile bütün renkler elde edilebildiğinden, renkli monitördeki her bir elektron tabancası, ekranın berisindeki tabakada bulunan bir fosfor noktacığına ateş eder. Elektron fosfora çarptığında onu parlatır, ama bu parlaklık çok uzun sürmez. Onun içindir ki, görüntü değişmese bile aynı işlemin tekrar tekrar yapılması gerekir; katodlar ekranı sürekli olarak tazeler. Tarama ve tazeleme işlemi, ekranda satır satır yapılır.

CRT MONİTÖR

Resim - CRT Monitör kesiti Yukarıdaki belirttiğimiz gibi renkli ekranlarda fosfor tabakasından önce bir maske tabakası ve üç tane elektron kaynağı vardır. Bu kaynaklardan her biri bir renge denk gelir. Bu üç renk maskede birleşerek milyonlarca rengi oluşturur.

2.LCD MONİTÖRLER Tüplü ekranlara göre ince ve hafif olan LCD'lerin yapısı CRT'ye göre çok faklıdır. LCD yani likit kristal monitörler aslında bilinenin tersine sıvı değil katı-sıvı arası özel bir materyal kullanılırlar. Bu sıvı-katı karışımı özel materyal ekran içerisinde normal halde düzensiz şeklinde bulunan ve elektrik verildiği zaman düzenli bir şekil alan özel bir sıvı kristaldir. Bu yapıyı oluşturabilmek çok zordur. Bu yüzden tüplü ekranlara göre fiyatları çok daha yüksektir. yalnız bu özel madde sayesinde LCD ekran; elastikiyet, düşük yansıtma oranı gibi özelliklere sahip olur. LCD monitörler her şeyden önce CRT monitörlere göre çok az yer kaplarlar. Kapladıkları alan sadece ekran içindir. Tüp kullanmadıkları için hafiftirler ve sadece ekran içindir. Tüp kullanmadıkları için hafiftirler ve ısınma sorunları da yoktur. Çok az güç tüketirler ve radyasyon yaymazlar. Ayrıca CRT monitörlerin aksine manyetik alanlardan etkilenmezler.     LCD monitörlerin en önemli iki dezavantajı vardır.    - Çok pahalıdırlar.    - CRT nonitörler gibi geniş bir görüş açısı sunmazlar.

LCD MONİTÖR

Resim- LCD ekranın çalışma düzeni

Taşınabilir sistemlerdeki ekranların tamamı LCD tabanlıdır Taşınabilir sistemlerdeki ekranların tamamı LCD tabanlıdır. LCD monitörlerde yada notebook'larda 3 katman bulunur. En altta yansıtıcı v,bir materyal ortada sıvı kristal bir karışım ve en üstte de  yine yansıtıcı bir  materyal bulunur. Bu noktadaki sıvının atasında dolaşan akım kristallerinin aralarından ışık geçemeyecek şekilde sıralanmasını sağlar.Bu yüzden her kristal bir nevi diyafram mantığı ile ışığı geçirecek yada tutacak bir mekanizma vardır. Bu monitörler daha çok taşınabilir PC'lerde kullanılır. LCD monitör, plastik bir tabaka içindeki sıvı kristalin ışığı yansıtması ilkesine göre çalışır. Pek çok LCD monitörde bulunan bazı dezavantajlar şunlardır:- Ekran tazeleme hızı düşüktür. - Renk kontrastları azdır. - Ortamdaki fazla ışığı yansıtırlar. Görüntü net değildir. - Hareketli görüntüler bulanıktır.-Sıvı kristal akışının yavaşlığı görüntü izinin hemen silinmemesine neden olur.

LCD TÜRLERİ TFT ( Thin Film Transistör ) ve Aktif Matris LCD Ekran : Bu teknolojide ekrandaki her piksel bir ile dört adet transistör aracılığı ile yönlendirilir. Aktif matris teknolojisinde görüntü hücresinin yönetimi panelin kendi üzerine entegre ediliyor. Her bir hücrede elektronların gerilimini ayarlayan bir ince film transistör bulunuyor. Yerinde yönetim ile görüntü noktaları arasındaki baskınlık hemen tümüyle ortadan kaldırılıyor. Böylece panelin tepki verme süresi gözle görülür bir şekilde iyileşiyor. Üst sınıf cihazlar, video sunumu için bile yeterli olan yaklaşık 35 milisaniyelik görüntü oluşturmak sürelerine ulaşıyor. Passive Matrix LCD Ekran :  Bu tür ekranlarda yatay ve dikey kablolar kullanılıyordu. bu yatay ve dikey kabloların kesiştiği yerde tek bir piksel bulunuyor ve ışığın geçmesine veya kalmasına karar veriyor. Daha ucuz olmasına karşın kısıtlı bir kalite elde ediliyor. 90'ların ortalarından itibaren nadir kullanılmaya başlanan bu tip ekranlar son zamanlarda DSTN, CSTN ve HPA teknolojileri ile tekrar geri dönmeye hazırlanıyor.

3.PLAZMA EKRANLAR PLAZMA EKRAN NASIL ÇALIŞIR? Plazma ekranları CRT ekranlarına çok benzer bir şekilde çalışır, fakat tek CRT yüzeyinin fosforla kaplı olması yerine, yassı, hafif bir yüzey matrisli küçük cam kabarcıklarıyla kaplanmış her birinde gaz şeklinde plazma ve fosfor kaplanmış madde bulunmakta. Bu matristeki piksellerin her biri aslında üç tane daha alt- pikselden oluşur, kırmızı yeşil ve mavi renklere tekabül eder. Bir CRT ekranında, uzun resim tüpünün arkasından bir elektron ışını gönderilir, ön yüzeydeki fosfora vurunca da ışıldamasına neden olur. Karışık devre ve yüksek voltaj yansıtma bobinleri gerekir, nişanlama, odaklama ve ışını hareket ettirme bütün bir görüntüyü yaratabilmek için.Plazma ekranlar yüksek voltajlı yansıtma bobinleri ihtiyacını eler ve de bir CRT' nin uzun boynunu.Bir yassı plazma ekranının içinde, matrisin uygun parçalarının içinden dijital kontrolle elektrik akımı geçer, bu da kabarcıkların içindeki plazmanın ultra violet ışınlar vermesini sağlar. Bu ışınlarda kabarcıkların fosfor kaplanmasının uygun renkte ışıldamasını sağlar.

Plazmanın avantajları nelerdir? İnce ve hafif: Sadece 8.8 cm ila 13 cm kalınlıkta ve 25-60 kg civarında, herhangi bir duvara çok kolay asılır veya uygun standlara konulabilir Çok parlak: Çevreleyen ışığa daha az hassas bir çok LCD projektörlerine göre plazma ekranlarında kontrast ve parlaklık daha fazladır. 160° izleme konisi: Odanızın geniş olduğu zaman idealdir, izleyiciler uzaktan ve normalinden açık eksenden de ekranı izleyebilirler. Sabit ve çarpıklık serbest: Manyetik alanlardan etkilenmez; bir çok uygulamada CRT ekranlarının veya LCD projektörleri problem çıkarır. Görüntü daima mükemmeldir, merkezde, sadece merkezde değil, köşelerine kadar aynıdır.

PLAZMANIN DEZAVANTAJLARI Ekran izi: Sürekli kalan logo, hep aynı tip ekran, iki ile üç sat boyunca her bir seferinde aynı görüntüyü göstermek için uygun değildir, ekranda iz kalır. Fakat uygun tedbirlerle, ve bazı durumlarda bir ekran koruyucusuyla, sorun çözülür. Çözünürlük sınırlamaları: Plazmalarda da LCD veya DLP projektörlerinin çözünürlük problemlerinin aynısı gözlenir. En iyi görüntüleri kaynağınızın çözünürlüğü ile ekranınızın gerçek çözünürlülüğü uyarsa alırsınız. Fakat LCD'ler de olduğu gibi plazmalar da bünyelerinde kompresyon veya genişleme şemaları bulundurur, otomatik olarak diğer çözülüm kaynaklarını kendi çözülümlerine ayarlarlar, ve çoğu müşteri tatmin olur. Yinede eğer uygulamanız için berraklık kritikse ve bir çok çeşit bilgisayar kaynakları kullanacaksanız yüksek çözünürlük gereksiniminiz varsa, CRT bazlı bir ünite sizin için daha iyi olabilir Plazma seyyar değildir. Bu ekranlar 30-60 kilogram ağırlığındadır. Ekran en ufak darbede çatlar veya kırılır. Eğer bir plazma ekranla seyahat etmek istiyorsan, iyi bir nakliye kasasına yatırım yapmayı planlamanız gerekir. Plazmalarla ilgili plazma ünitelerinin ömrünün uzun olmadığına dair yanlış bir kanı vardır, doğru olmadığı ortaya çıkmıştır.. Esasen plazma ekranların tahmini ömrü (Sony'e göre) 30,000 saat civarındadır- çevirdiğimizde aşağı yukarı 15 yıla denk gelir günde 8 saatten haftada 5 günden.

Dokunmatikler tanımı Dokunmatikler, klavye veya klavyeye benzer başka bir donanım olmadan cihaza istediğimizi ileten ve ekranlarda bulunan bir teknolojidir.

Dokunmatik Ekran Nasıl Çalışır Mantık olarak zor değil, temelde birbiriyle iletişim halinde iki sistem bulunur. Bunlardan bir tanesi dokunmatik ekranı ve bir işlem birimini kapsayan ve dokunulduğunda ekrandaki duyarga(sensör)lardan gelen veriyi koordinata çevirip sisteme ileten sistemdir, diğeri de bildiğimiz işletim sistemidir, işletim sisteminin dokunmayla alakası yoktur, gelen koordinat verisini kullanarak kullanıcının istekleri doğrultusunda hareket etmekle yükümlüdür. Tekli dokunmatik ekranda iki parmağınızla dokunduğunuzda doğru çalışmayacak ya da yanıt vermeyecektir, bununla beraber bu cihazların işletim sistemleri de tekli dokunmatik ekran teknolojisinin getiri ve götürüleri dikkate alınarak tasarlanmışlardır. Yani çoklu dokunmatik ekrana sahip bir telefona böyle bir işletim sistemi yüklemiş olsanız, işletim sistemi aynı anda gelen iki farklı koordinat verisini nasıl kullanacağını bilemez. Çoklu dokunmatikte ise işletim sistemine koordinat’lar’ın verisi gönderilir, işletim sistemi çoklu dokunmatiğe göre ayrı programlanmış olmalıdır. Mesela iPhone işletim sisteminde büyütme küçültme işlemi için parmaklarımızı kıskaç gibi büzüp açarız, bu işletim sisteminde şu şekilde işlenir: ‘Eğer iki noktanın koordinat verisi gelirse, bu iki noktanın uzaklaşması ya da yakınlaşması oranında resmi/web sayfasını büyüt ya da küçült.’

Dokunmatik çeşitleri Monitörlerde dokunmatik çeşitleri: 1.Dirençli (Rezistif) 2.Kızılötesi (infared) 3.Yüzey Dalgası (Surface Wave) Cep telefonlarında kullanılan üç farklı dokunmatik teknolojisi var:  3.Kapasitif

kaplamanın özelliklerinden ileri gelen ciddi avantajları mevcuttur kaplamanın özelliklerinden ileri gelen ciddi avantajları mevcuttur. Örneğin kaplama olarak ullanılan polyester malzeme, dış ortam koşullarına ve ağır kirlilik şartlarına camdan daha fazla dayanıklılık gösterebilir. Ayrıca üzerine yapışan toz, kir gibi etkenler dokunma etkisi yaratmadığından dolayı ve eldiven, kalem gibi ekrana baskı uygulayabileceğiniz her türlü dokunma etkisiyle çalışabilirler. Bu özelliği nedeniyle ağır kirlilik koşullarında çalışılması gereken durumlarda; örneğin kamuya açık alanlarda kullanılan cihazlarda bu teknolojiden faydalanılır.

Rezistif teknolojide önemli olan, öncelikle tüm ekranı basınçla çalışan bir anahtarlama sistemi haline dönüştürebilmek. Bunun için özel bir yapıya sahip kaplama ekran üzerine sıkı bir şekilde yerleştirilir. Bu kaplama iki katmandan oluşur: Üstte dış etkilere dayanıklı polyester panel, altta ise direnç özelliği gösteren panel. Üstteki panelin de ön ve arka yüzeyleri de farklı özelliklere sahiptir. Ön yüzey dış etkilere dayanıklı bir yapı sunarken, arka yüzey ise yarı iletkendir. Dokunma işleminin algılanması için, öncelikle üst kaplamadaki iletken yüzey ve alttaki dirençli kaplamanın bir şekilde birbiriyle temas etmesi gerekir. Ancak bunun bir dokunma etkisiyle olması gerektiğinden dolayı, her iki kaplama arasına yerleştirilen yüzlerce şeffaf ayıraç sayesinde paneller arasından bir hava boşluğu oluşturarak iki kaplamanın durup dururken birbiriyle temas etmesini engellenir.

Rezistif dokunmatik ekranlarda kullanılan kaplamanın yapısı

Rezistif Dokunmatik Ekran bu ekran tipinin artı ve eksi yönlerine değinelim. +Su ya da toz gibi dış etkenlerden etkilenmiyor +Dayanıklı +Dokunulmadığı zamanlarda harcadığı enerji sıfıra çok yakın. -Aynı anda birden fazla dokunuşu tespit edemiyor. -Diğerlerine göre daha fazla kuvvet uygulamanız gerekebilir. Parmakla daha fazla kuvvet uygularken ince çalışamayabilirsiniz. -Diğerlerine göre oldukça düşük geçirgenliğe sahiptir. Nokia 5800, N97 ve Samsung Star’ı örnek verebiliriz. Ayrıca tüm dokunmatik telefonlar arasında en çok kullanılan dokunmatik ekran tipidir.

2.Kızılötesi Teknolojisi Bu teknoloji, diğerlerine oranla anlaşılması en basit olanıdır. Kızılötesi teknolojisini kullanan dokunmatik ekranlarda X ve Y eksenlerine belli sayılarda kızılötesi diyot, bunların tam karşılarına da birer kızılötesi algılayıcı yerleştirilir. Sonrası tahmin ettiğiniz gibi; elinizi bu ekranın bir yerine dokundurduğunuzda, algılayıcının karşısındaki kızılötesi ışığı görmesini engellemiş olursunuz ve X-Y eksenlerindeki algılayıcılardan hangilerinin bağlantısının kesildiği bulunarak kesişme noktalarındaki koordinat hesaplanır. Bu teknolojiye sahip cihazlar, geniş mesafede dokunma algılama yeteneğine sahipler ve direkt güneş ışığından veya sudan etkilenmezler. Bu nedenle özellikle dev plazma ekranların dokunmatik hale getirilmesinde tercih edilirler.Infrared teknolojisi, kolay monte edilen bir çerçeve sayesinde hemen her ortama kolayca adapte edilebilme özelliğine sahiptir. Hatta bu işe özgü yazılımı geliştirmek şartıyla bu tarz bir çerçeveyi vitrine yerleştirilerek dokunmatik bir vitrin bile oluşturabilirsiniz. Örneğin vitrindeki bir ürün hakkında bilgi almak isteyen müşteri, vitrinde o ürünün karşısına dokunarak yine vitrine yerleştirilmiş özel bir yazılıma sahip bilgisayar ekranından fiyat ve garanti bilgilerine bile ulaşabilir.

2.Kızılötesi (Infrared) Dokunmatik Ekran Darbe ve çizilme gibi dış etkenlere en dayanıklı dokunmatik ekran tipi kızılötesidir. Ayrıca bahsettiklerimiz arasında en pahalısı da bu tip dokunmatik ekrandır. Fiziksel güç gerektirmez, nazik bir dokunuş yeterlidir. İki tipi vardır. 1-Optik Kızılötesi Temelli Dokunmatik Kızılötesi ışık demetleri ekranın bir tarafından diğer tarafına gönderilir, diğer taraftaki duyargalar ışığın gelip gelmediğini sürekli kontrol ederler. Işık geliyorsa işlemciye 1 gelmiyorlarsa 0 gönderirler. Parmağınızı koyduğunuzda ışığın diğer tarafa geçişini engellersiniz, böylece duyarga işlem birimine 0 komutu gönderir. İşlemci komutun geldiği duyargaya göre sizin o eksendeki yerinizi belirler. Diğer eksende de aynı işlemler tekrarlanır, böylece iki eksende koordinatlarınız belirlenmiş olur. Optik Kızılötesi Dokunmatik Ekranın temel çalışma prensibi 2-Isıya Duyarlı Dokunmatik Isıya duyarlı olan dokunmatikler aslında mobil cihazlarda daha çok kullanılır, ama ekranlarda kullanılması nadirdir. Bunun yerine butonlarda kullanılması tercih edilmektedir. En iyi örnek Samsung’un SGH-E900 ve U600 isimli modellerindeki dokunmatik tuşlardır. Ancak sıcak cisimlerle dokunabilirsiniz, parmağınızı buzda bir süre beklettikten sonra bu tuşlara dokundurmanın bir işe yaramadığını gözlemleyebilirsiniz. Bu tipte de sıcak cisimlerden yayılan kızılötesi ışınlar yüzeydeki duyargalar tarafından algılanır ve koordinasyon verisine çevrilir.

Artılar ve eksileri: +Parmak ya da stilus gibi bir cisimle ışınların karşı tarafa geçişini engellemeniz sistemin dokunmayı algılaması için yeterlidir. +Ekran özel bir kaplamaya sahip olmadığı için dayanıklıdırlar. (Tabi ki istenirse adi malzemeden de üretilebilir.) +Diğer sistemlerde olanın aksine kalibrasyona gerek yoktur. -Yüksek maliyet. -LED’lerden dolayı çözünürlüğün sınırlanması. -Isıya duyarlı tip soğuk ellerde performans vermez ve dokunmatik bir ekranı rahat yönetmek için yeterince hassas değildir.

3.Yüzey dalgası Teknolojisi Yüzey dalgası teknolojisi, dokunmayı algılamak için nispeten daha ilginç bir prensip kullanır: Ekran yüzeyini ultrasonik ses dalgalarından oluşan bir ızgarayla kaplamak ve olası bir dokunmanın ızgarada oluşturacağı kesintinin yerini tespit ederek konum belirlemek. Bu ilginç prensip, yine taşıdığı fikirle paralel olarak ilginç bir şekilde işler. Öncelikle ekran üzerine yüzey dalga sistemini oluşturmak üzere, özel bir şekilde üretilmiş cam bir plaka yerleştirilir. Bu cam plakanın her iki tarafında, X ve Y eksenleri üzerinde iki adet yaklaşık 5,53KHz'lik ultrasonik ses dalgaları oluşturan vericiler yerleştirilir. Cam kaplamanın dört bir yanına ise, gelen ultrasonik ses dalgasını direkt ekran üzerine yönlendirecek şekilde 45 derece açıyla yerleştirilmiş gümüş kabartma yansıtıcılar bulunur. Bu kabartma yansıtıcılar, aynı zamanda üzerlerine gelen ses dalgasının yaklaşık %99'unu geçirirken, geri kalan %1'lik bir kısmı ekranın üzerine yansıtma özelliğine sahiptirler. Böylece sıra sıra dizilmiş yansıtıcılardan, ilk sırada olanının sesin bütününü yansıtması engellenmiş olur. Vericiden çıkan ses dalgası, yansıtıcıya çarpıp ekranın üzerinde bir uçtan diğer uca geçerek karşı tarafa ulaştığında bu kez ters açıyla yerleştirilmiş diğer bir yansıtıcı grubuyla karşılaşır ve ekranın bir diğer ucundaki alıcıya yönlendirilir. Bu verici ve alıcı sisteminden hem X ekseni için, hem de Y ekseni için birer tane mevcuttur. Böylece ekran üzerinde ultrasonik seslerden bir ızgara oluşur.

Yüzey dalgalarının X ekseninde nasıl dolaştığını gösteren şema Yüzey dalgalarının X ekseninde nasıl dolaştığını gösteren şema. Aynısı Y ekseninde de tekrarlanır  

3.Kapasitif Dokunmatik Ekran Kapasitif dokunmatik ekranlar rezistif dokunmatik ekranlara göre biraz daha farklı bir sistemle çalışırlar. Ekranın yapısı aslında daha basittir rezistif ekrana göre, saydam iletkenle kaplı yalıtkan malzeme. Yalıtkan malzemenin cam olması bu ekranı dayanıklı kılar. Kapasitif Dokunmatik Ekranın temel çalışma prensibi Nasıl çalıştığına gelelim. Ekranın dört köşesinden uygulanan gerilimle ekran yüzeyinde elektrostatik alan oluşturulur. Yüzeyin herhangi bir yerine yük depolayabilen bir iletken temas ettirildiğinde bu elektrostatik alanda oluşan değişim köşelere yerleştirilmiş osilatörler tarafından gözlenebilir hale gelir. Osilatörlerden toplanan veriler işlem birimine gönderilerek koordinat verisi haline çevrilir ve sisteme aktarılır.

Artı ve Eksileri: + Birden fazla dokunmanın algılanmasına izin verir, ve sürükleme yaparken de rahatlık sağlar. + Rezistif ekranlara göre çok daha hassastır. +Üst yüzeyin esnek olması gerekmediğinden sertlik ve çizilmezlik konusunda başarılı yalıtkanlar kullanılarak dayanıklılık arttırılabilir. -Maliyetlidir. -Parmakla dokunmanız gerekir. -Rezistif ekranlara göre uyarlanmış işletim sistemlerini çoklu dokunmatik kapasitif ekranla kullanamazsınız. -Rezistif’e göre daha fazla enerji harcar. Bu teknolojiyi kullanan telefonlara Apple iPhone, LG Prada, Samsung F480 örnek verilebilir.

SORULAR 1.Monitör nedir? Nerelerde kullanırız? 2.Monitörler kaç çeşittir ve özellikleri nelerdir? 3.Dokunmatikler nelerdir? Nerelerde yararlanırız? 4.Dokunmatiker kaç çeşittir? Özellikleri nelerdir?

SON