CLOUD COMPUTİNG (BULUT BİLİŞİM) 1141602081 ~ KÜBRA DEMİR

İÇERİK Bulut Bilişim Özellikleri Servis Modelleri (SaaS – PaaS - IaaS) Kurulum Modelleri (Private Cloud - Public Cloud - Hybrid Cloud) Bulut Bilişim Avantajları Bulut Bilişim Dezavantajları Bazı Bulut Bilişim Örnekleri Türkiye’de Bulut Bilişim

Bulut Bilişim Tarihçesi Bulut bilişim modeli, John McCarthy’nin 1960’larda ortaya attığı ‘Bir gün hesaplama işlemleri geniş kamusal ağlar üzerinde gerçekleşecek.’ görüşüne dayanmaktadır. Google şirketinin yönetim kurulu başkanı Eric Schmidt, 1993 yılında web alanındaki görüşlerini şu şekilde dile getirmiştir: ‘Ağlar, bilgisayarlar üzerindeki işlemciler kadar hızlı çalışır hale geldiğinde, bilgisayarlar tüm işlemlerini ağ üzerinde yapmaya başlayacaklar, ağ üzerinde yayılacaklardır.’ Bu fikir, günümüzde bulut servisleri olarak karşımıza çıkan teknolojiye geçişi ifade etmektedir.2007 yılında Google, IBM ve birçok üniversite, geniş ölçekli bulut bilişim araştırma projeleri üzerinde çalışmaya başlamışlardır bu yılın başlarında ortaya çıkan; ‘’Bilgi teknolojileri servisi kullanıcılarının, servisi sağlayanlar ve servis hizmeti alanlar olarak ele alınması; şirketlerin kendi bünyelerindeki donanım ve yazılımları servis tabanlı modeller biçiminde sunmaları’’ görüşü bulut bilişim kavramının tam anlamıyla hayata geçirilmesinde bir dönüm noktası olmuştur.

Bulut Bilişim Tanımı  Bulut; çok sayıda bilgisayarın birleşimi ile meydana gelen veri merkezlerini içeren, kullanıcıların kaynaklara internet üzerinden erişimine imkan veren bir bilgi işlem ağıdır. Bulut bilişim; işlem ve depolama kaynaklarının dağıtımı için oluşturulan, kullanıcıların bilgiye internet üzerinden erişimi, paylaşımı ve bilgi üzerinde ortak işlem yapmalarını sağlayan bir teknolojidir. Bulut bilişim, bir bilgisayar için gerekli olan tüm programların, kuruluma ihtiyaç duyulmaksızın internet üzerinden erişilerek kullanılması fikrine dayanmaktadır. Bulut bilişim, bilgisayarların yeteneklerini genişleten, kullanıcıların bir dizi yazılım ve servise internet üzerinden erişimlerine olanak tanıyan bir teknolojidir.

Bulut Bilişim Özellikleri Cihaz Konum ve Platformdan Bağımsızlık: Kullanıcıların, bulundukları konum, kullandıkları cihaz ve platformdan bağımsız olarak bulut servislerine erişmeleri mümkündür. Performans Görüntüleme: Bulut bilişim kaynaklarının kullanımı düzenli olarak ölçülmekte ve performansları takip edilmektedir. Performans monitörleri ile oluşan aksaklıklar ve iş gücü kayıpları tespit edilip, sorunlara anında müdahale edilebilmektedir. İş Süreçlerinin İyileştirilmesi: Bulut bilişim, kullanıcıları alt yapının karmaşıklığından uzaklaştırarak iş süreçlerine yoğunlaşmalarına olanak sağlamaktadır. Süreklilik: Farklı coğrafik konumlarda yer alan ve koordinasyon içinde çalışan bulut bilişim veri merkezleri kullanıcılarına kesintisiz hizmet vermektedir. Düşük Maliyet: Bulut bilişimde, paylaşılan kaynakların kullanımı sayesinde alt yapı maliyetleri minimum düzeydedir.

Bulut Bilişim Özellikleri  Çoklu Kullanım: Geniş bir kullanıcı kitlesinin kaynakları ve aynı zamanda maliyeti paylaşmalarını sağlar. Ölçeklenebilirlik: Sistemin performans denetimi, ihtiyaç halinde yeni kaynakların devreye sokulması, ihtiyacın ortadan kalkması halinde kullanılmayan kaynakların serbest bırakılması, kaynakların talep doğrultusunda yönetimi servis sağlayıcılar tarafından yapılmaktadır. Güvenilirlik: Bulut bilişim altyapılarında, yedekli çalışan sistemler sayesinde, veri kaybı ya da sistem işleyişindeki aksaklıkların oluşma olasılığı minimum düzeye indirilmekte ve iş devamlılığı sağlanmaktadır. Bakım: Herhangi bir güncelleme işleminde, temel sistem görüntüsü üzerinde yapılan değişiklikler, tüm cihazlara otomatik olarak yansıtılabilmektedir.

SERVİS MODELİ

Servis Modeli Servis Olarak Bulut Yazılımı (Cloud Software as a Service, SaaS): Servis sağlayıcının bir bulut altyapısı üzerinde çalışan uygulamaları, müşterilerinin kullanımına sunulmaktadır. Uygulamalara, web tarayıcıları gibi hafif ara yüzler (Web tabanlı e-posta gibi) aracılığı ile çeşitli kullanıcı cihazlarından erişilebilmektedir. Müşteriler alt yapıdaki ağ, sunucu, işletim sistemi ve depolama aygıtları gibi bileşenleri yönetmez veya denetlemez. Ancak kullanıcıya has uygulama ayarları yapılabilir. Servis Olarak Bulut Platformu (Cloud Platform as a Service, PaaS): Kullanıcı servis sağlayıcı tarafından sunulan yazılım dilleri ve araçlarını kullanarak bulut altyapısı üzerinde kendi yazılımlarını geliştirebilir ve sadece kendi geliştirdiği yazılımlara ve yazılımın barındırılması için gerekli çevre birimleri üzerinde kontrol ve yönetime sahiptir. Servis Olarak Bulut Altyapısı (Cloud Infrastructure as a Service, IaaS): Altyapının bir bulut servisi olarak sunulması modelinde müşteri ihtiyacı olan işlemci, depolama, ağ kaynağı ve diğer temel bilişim kaynaklarını kendisi yapılandırabilmekte ve bunların üzerine ihtiyacı olan işletim sistemi ve uygulamaları kurabilmektedir.

Kurulum Modelleri  Private Cloud - Özel Bulut : Firmanın kendi oluşturduğu ya da kiraladığı buluttur. Bulut altyapısı yalnızca firma için çalışır, firmanın kendisi tarafından ya da 3.cü parti tarafından yönetilir. Community Cloud- Topluluk bulutu aynı alaka ve endişeleri(güvenlik, uyum, yargı gibi) taşıyan özel bir topluluktaki çeşitli organizasyonlar arasında altyapının paylaşılmasıdır. Public Cloud – Genel Bulut: Kamuya satılmış mega-ölçekte altyapıdır. Bulut altyapısı herkese ya da büyük endüstri gurubuna açıktır ve bulut servisini veren bulutun sahibidir. Servisi veren yazılım ve saklama gibi kaynakları sağlar ve internet üzerinden halkın erişimine açar. Hybrid Cloud - Karma Bulut : İki veya daha fazla bulut modelinin kompozisyonudur. Bulutlar kendi özelliklerini kaybetmeden yazılımın ve verinin taşınmasına izin verecek şekilde standardize edilmiş ya da özel teknoloji ile bağlanmıştır.

Bulut Bilişim Avantajları  Kişiselleştirme: Bulut üzerinde faaliyet gösteren işlemler, sistemi temelden itibaren yeniden tasarlamaya gerek duyulmaksızın, değiştirilebilir yapılandırmalar sayesinde, şirket ya da kişilerin ihtiyaçlarına uygun hale getirilebilmektedir. Düşük Maliyet: Bulut bilişim, şirketlerin kendi bünyelerinde servis altyapıları kurmaları yerine, ihtiyaç duydukları hizmeti bulut bilişim platformları üzerinden, uygun maliyetlerle karşılayabilmelerini sağlar. Paylaşım ve İşbirliği: Bulut bilişim, kullanıcıların işbirliğini artıracak ve bilgi paylaşımını sağlayacak yönde yazılım ve servisler geliştirmelerine olanak tanır. Erişim Kolaylığı: Bulut bilişim, güçlü işlem ve depolama kaynaklarına, internet üzerinden, evrensel ölçekte erişebilmeyi sağlar. Ölçeklenebilirlik ve Ayarlanabilir Kapasite: Bulut, kullanıcıların tüketimlerini kendi ihtiyaçları doğrultusunda şekillendirmelerine imkan veren, sürekli aktif bir hesaplama ve depolama kaynağıdır.

Bulut Bilişim Dezavantajları Kullanılabilir Bant Genişliği ve Yük Dengeleme: Verilerin bulut bilişim alt yapılarına yüklenmesi ve gerekli hallerde güncellenmesi esnasında, servis sağlayıcının yüklü miktarda veri aktarımının rahatlıkla yapılabileceği bir bant genişliği sağlaması gerekir. Servis kullanımının yoğun olduğu zamanlarda, oluşabilecek darboğazların, yavaşlamaların önüne geçmek için, servis sağlayıcı tarafından yük dengeleme işlemlerinin sağlanıyor ve etkin bir şekilde yürütülüyor olması gerekir. Servis Sağlayıcı Bağımlılığı: Belirli bir servis sağlayıcı üzerinde yer alan veri ve uygulamalar başka bir servis sağlayıcıya taşınmak istendiğinde uyum problemleriyle karşılaşılabilmektedir. Bu nedenle, hizmet alınan servis sağlayıcıya bir anlamda bağımlılık söz konusudur.

Erişilebilirlik ve Hizmet Sürekliliği: Bulut bilişim hizmeti bir servis sağlayıcıdan alındığı ve servis sağlayıcının altyapısına bağlı olduğu için, servis sağlayıcıda hizmet kesintisine neden olan bir sorun ortaya çıktığı zaman, servis kullanıcısı kuruluşlar hizmet alamaz ve müşterilerine hizmet veremez hale gelirler. Veri Güvenliği ve Gizliliği: Bulut bilişimde belirli bir altyapının paylaşılarak kullanımı sonucu veri güvenliği ve gizliliği açısından ortaya çıkan riskler için her ne kadar güvenlik önlemi alınmış olsa da bulut içindeki farklı kullanıcıların ortak kaynaklar üzerindeki depolama yapmaları, bellek alanlarını birbirinden ayırmaya yarayan iç mekanizmalarda ortaya çıkabilecek açıklık ve hatalar, yapılacak saldırılar sonucu kullanıcıların özel ve gizli verilerinin ele geçirilmesine sebep olabilir.

Bazı Bulut Bilişim Örnekleri Dropbox Yandex.Disk Google Drive Mobile Me SkyDrive iOmegaCloud iCloudBox.net Ubuntu One Ttnet Netdisk Google Picasa Web Albums Slax Drive Vb.

Türkiye’de Bulut Bilişim  Kamu kurumlarında yapılan güvenlik testlerinden seçilen bazı açıklıklar (bilgi işlem merkezlerindeki sunucular üzerinde) : Güvenlik yama ve servis paket eksikliği Yetkili/yönetici hesaplarının yetersiz korunması ve yönetilmesi Gereksiz servislerin çalışması DOS saldırılarına karşı korunmasız olması Gereksiz programların bulunması

Bulut bilişime geçiş ile birlikte kurumların; Tüm kamu kurumları için merkezi tek bir noktadan güvenlik sıkılaştırmalarının ve açıklıkların takibinin yapılabilmesi, Özdeş sanal sunucular/uygulamalar kullanılması sebebiyle, güvenlik planlama ve uygulama kolaylığı Güvenlik alanında uzman personel çalıştırılabilmesi, Maliyet tasarrufu, Kaynakların verimli kullanımı, Yüksek esneklik ile kaynakların ihtiyacı olan kuruma, istenilen anda kullandırılabilmesi, imkanlarına kavuşturulması mümkün olabilir.

KAYNAKÇA http://slideplayer.biz.tr/slide/11828906/ http://slideplayer.biz.tr/slide/8853626/ https://blog.codevist.com/bulut-bilisim-nedir-azure-69767979d903