Prof. Dr. Hüner Şencan İstanbul Ticaret Üniversitesi İnsan Faktörü Eğitimi Prof. Dr. Hüner Şencan İstanbul Ticaret Üniversitesi

İF Eğitimi Avrupa Hava Güvenliği Ajansı (European Aviation Safety Agency (EASA) 2002 yılında kurulmuş 2008 yılında tam olarak faaliyete geçmiş bir kuruluştur. AB’nin havacılık kurumlarıyla işbirliği içinde çalışır. Havacılık konusundaki standartları geliştirme temel işlevidir. Havacılık güvenliğiyle ilgili stratejileri geliştirmektedir. 32 ülkede 800 uzman ve yönetici ile faaliyetlerini yürütmektedir.

Eğitim Modelleri EASA part 66 module 9 (A, B1 ve B2 olmak üzere üç düzeyde verilir. B eğitim modülü Bakım işletmelerinde çok fazla çaba gerektirmeyen, nispeten kolay olan işler için uygulanır. ) Part-145 The International Civil Aviation Organization (ICAO)  CAP 716 UK Human Factors

EASA part 66 module 9 Temel lisans modülüdür. Eğitimler genelde 3 gün olarak tasarlanmıştır. Birinci günde: genel, insan performansı ve sınırlılıkları, sosyal psikoloji İkinci günde: performansı etkileyen faktörler, fiziksel çevre görevler. Üçüncü günde: iletişim insan hataları, işyerindeki tehlikeler anlatılır. Hedef kitle: Mühendisler, teknik elemanlar, bakım personeli, yöneticiler, eğitimciler, iç denetçiler, kalite personeli.

Part-145 Havacılık bakım işletmelerinin onaylanmasıyla ilgilidir. EASA Part-145 te havacılık personelinin sahip olması gereken eğitim gerekliliklerini açıklarken «işle ilgili uzmanlık bilgisine ek olarak insan faktörleri ve insan performansıyla ilgili konulara da yetkin olma gerekliliğine» vurgu yapmıştır. Bu vurguyu yaparken özellikle üç kesim üzerinde durmuştur: Bakım, yönetim ve kalite denetim personeli (maintenance, management and/or quality audits)  Personelin en geç iki yılda bir yenileme eğitimleriyle insan faktörü konusundaki bilgilerini güncellemeleri, tazelemeleri istenmiştir.

The International Civil Aviation Organization (ICAO) AY-KEY-O Uçak Bakımı için İnsan Faktörleri (Doc 9824) HUMAN FACTORS TRAINING MANUAL 1ST EDITION - 1998 (DOC 9683) - ENGLISH - PRINTED 20120230 - ICAO: human factors, management and organization Operasyon personeli için insan faktörleri -- ICA 0 Circular 227-A Nl136

The International Civil Aviation Organization (ICAO) AY-KEY-O 9824 Human Factors Guidelines for Aircraft Maintenance Manual. 2009-2010 01 2008 9758 Human Factors Guidelines for Air Traffic Management (ATM) Systems. 01 2000 9806 Human Factors Guidelines for Safety Audits Manual. 01 2002 9808 Human Factors in Civil Aviation Security Operations 01 2002 9683 Human Factors Training Manual. 01 2003 9803 Line Operations Safety Audit (LOSA). 01 2002 Cir 241 Human Factors Digest No.8 – Human Factors in Air Traffic Control. 1993 Cir 247 Human Factors Digest No.10– Human Factors, Management and Organization. 1993 Cir 249 Human Factors Digest No.11 – Human Factors in CNS/ATM Systems. 1994 Cir 253 Human Factors Digest No.12 – Human Factors in Aircraft Maintenance and Inspection. 1995 Cir 277 Human Factors Digest No.14 –Proceedings of the Fourth ICAO Global Flight Safety and Human Factors Symposium (Santiago, Chile, April 1999). 1999 Cir 300 Human Factors Digest No.15 – Human Factors in Cabin Safety. 2003 Cir 302 Human Factors Digest No.16 – Cross- Cultural Factors in Aviation Safety. 2004

CAP 716 UK Aviation Maintenance Human Factors (EASA / JAR145 Approved Organisations) Guidance Material on the UK CAA Interpretation of Part-145 Human Factors and Error Management Requirements