Nerede O Mis Gibi Taze Kitap Kokusu? Peki ya Suya düşerse ? E-KİTAP NEDİR? Bu başlığı okuyunca benim aklıma nedense ekmek, suya düşerse de ıslanır demek geliyor.. Aklına kitap gelenlerde yok değil tabii… IŞIK ÖNDER
“KİTAP” E-KİTAP NEDİR? Denince aklınıza gelen nedir? Sizin için çağrıştırdıkları neler? Beş duyunuza da hitap etmeli mi? NESNE mi? BİLGİ ve/veya İÇERİK mi? “Gerçeklik” nedir? E-KİTAP NEDİR? Kokusu, sayfaları ve kapağı olan bir nesne. Görmeli, dokunmalı, koklamalı, tatmalı veya duymalı mıyız? Neyse ki basılı kitapları da ekitapları da tadamıyoruz? Kitapları koklayabiliyorsunuz ama ekitapları da duyabiliyorsunuz Yani yine 1-1 berabere. Gerçeklik soyut mu somut mu? Bir şeyin gerçek oluşu onu elle tutup gözle görebilmekle mi sınırlı, öğrendiğimiz bilgiler okuduğumuz içerik de gerçeklik yok mu? Bu soruları da düşünerek şimdi kitap ve ekitabı tanımlayıp sadece kullanıcı açısından sağladığı avantajlar ve dezavantajları konuşalım.
UNESCO’nun halen geçerliliğini koruyan tanımına göre kitap, KİTAP NEDİR? UNESCO’nun halen geçerliliğini koruyan tanımına göre kitap, kapakları hariç en az 49 sayfadan oluşan süreli olmayan, belirli bir ülkede yayınlanan ve kamunun yararına sunulmuş yayındır.
YAZILIM DOSYA (biçim) DONANIM E-KİTAP NEDİR? Bir ya da birkaç basılı kitabın sayısallaştırılmasıyla elde edilen ya da bütünüyle elektronik ortamda üretilen bir içeriğin; bir masaüstü bilgisayar, ekranı bulunan herhangi bir elde taşınabilir aygıt veya özel tasarlanmış bir elektronik kitap okuyucu donanımda görüntülenebilir, erişilebilir, yayınlanabilir biçimde ve kullanılan yazılımın sağladığı zengin metin özellikleri ile (kitap ayracı ekleme, metin işaretleme, not alma gibi) geleneksel okuma sırasında yapılan işlevlerin de gerçekleştirilebildiği elektronik biçimdir. YAZILIM DOSYA (biçim) DONANIM
Donanımlarla birlikte yazılımlar Gelişen yazılımlara paralel olarak biçimlerde çeşitleniyor. Donanımlar ne kadar çok biçimle uyumlu olursa kullanıcı için cazibesi artıyor. E-ink, internet bağlantısı vb. ek özellikler kullanım kolaylığı ve görünüm de kullanıcı için önemli.
Kolaylıklar Duygu Fiyat Özellikler Çevresel Etkileri (Birey açısından) Kolaylıklar (Taşıma, görme engeli/bozukluğu, satın alma, yer, zaman) Duygu (Sayfa çevirme) Fiyat (Satış fiyatı, posta masrafı, kitaplık) Özellikler (Kapasite, şarj, not alma/açıklama, altını çizme, kelime/kişi/konu arama, kitap ayracı, yazı tipi/boyutu, sayfa boyutu/rengi, sözlük, müzik, internet, oyun, video, resim) Çevresel Etkileri
Peki ya SUYA DÜŞERSE? !! Endişenizin nedeni kitaplarınız mı yoksa cihaz mı?
Sağlama Yolları - Kullanımı / Dolaşımı (Kütüphanelerde) Sağlama Yolları (Abonelik, Satın Alma veya Sınırlı Süreli Kullanım) - Kullanımı / Dolaşımı (Web üzerinden e-kitaplara erişim sağlanması, e-kitap okuyucuların ödünç verilmesi) Kütüphaneler e-kitapları paketler halinde satın alırlar. Yıllık abonelikle sahip olurlar. E-kitap sağlayıcılardan ödünç alırlar. (sınırlı süreli) Kullanıcı açısından kütüphanenin nasıl sahip olduğunun bir önemi yoktur. Kullanıcı sorunsuz erişime önem verir. Nasıl bir erişim sağladığına bakar. Tam yetkili/sınırlı yetkili/belli bölümleri mi? Aynı anda bir e-kitabı birden fazla kullanıcı kullanabilir. Kütüphanenin vereceği kullanıcı adı/şifreyle 7/24 erişim. E-kitap okuyucuların okuyuculara ödünç verilmesi. (Cihazların sigortalatılması/senetle ödünç verilmesi) YARARI Yerden tasarruf, kullanıcının kitaptan yararlanma süresi, aynı konulu kitapların bir arada bulunması/kullanımı.
Teşekkürler… Kaynak: Önder, Işık “E-Kitap Olgusu ve Türkiye’de Durum” Yüksek Lisans Tezi, Haziran 2010, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Blog: http://rednos.blogspot.com Görme, Koklama, Dokunma, Duyma, Tatma.