Her Sağlam Birey, Bir Engelli Adayıdır… KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
ENGELLİ BİREY KİMDİR? Bedensel, zihinsel ve ruhsal özelliklerinden belirli oranda fonksiyon kaybına(%40 ve üzeri) neden olan organ yokluğu ve bozukluğu sonucu toplumsal rolünü gerçekleştirebilmesi için bakım, rehabilitasyon, danışmanlık ve destek hizmetlerine ihtiyaç duyan kişidir. KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
TARİHÇE 1992 yılında Birleşmiş Milletler aldığı bir kararla, 3 Aralık gününü “Uluslararası Engelliler Günü” olarak ilan etti. Bu kararın ardından BM İnsan Hakları Komisyonu 5 Mart 1993 tarihli ve 1993/29 sayılı bildirisi ile üye ülkelerce 3 Aralık gününün “engellilerin topluma kazandırılması ve insan haklarının tam ve eşit ölçüde sağlanması” amacıyla tanınmasını istedi. Ve o günden beri, 3 Aralık “engelliler günü” olarak bilinmektedir KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
YETERSİZLİĞİN OLUŞMA NEDENLERİ KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
DOĞUM ÖNCESİ NEDENLER Aile soyunda var olan kalıtımsal hastalıklar. Özellikle kalıtımsal hastalığı olan akrabalar arasındaki evlilikler. Anne ve baba arasındaki kan uyuşmazlığı. Annenin doğum yaşının altında yada üstünde bir yaşta hamile kalması sonucu doğumlar. Hamilelik sırasında doktor tavsiyesi dışında ilaç kullanımı. Hamilelik sırasında annenin sigara,alkol,uyuşturucu kullanması. KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
DOĞUM ÖNCESİ NEDENLER(Devamı) Hamilelik sırasında iyonize röntgen ışınlarına maruz kalma. Hamilelik sırasında yetersiz beslenme. Hamilelik sırasında ateşli,bulaşıcı hastalık geçirme. Hamilelik sırasında kaza,aşırı stres,zehirlenme ve travmaya maruz kalma Çok sayıda ve sık hamile kalınması veya doğum yapılması. Annede yüksek tansiyon,kalp hastalığı,şeker hastalığı gibi hastalıkların bulunması. Hamilelik sırasında sağlık kontrollerinin ve yapılması gereken testlerin yaptırılmaması. KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
DOĞUM ANI NEDENLERİ Doğumun sağlık kuruluşunda, sağlık elemanlarınca gerçekleştirilmemesi, Doğumun beklenen süreden önce ve güç olması, Bebeğin düşük doğum ağırlığı ile doğması, Doğum esnasında bebeğin travmaya maruz kalması, Doğum esnasında bebeğin oksijensiz kalması, KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
DOĞUM SONRASI NEDENLER Doğum sonrası bebeğin ağır ve ateşli hastalık geçirmesi, Yeni doğan bebeğin sağlık kontrolünden geçirilmemesi ve gerekli testlerin yaptırılmaması, Bebeğin aşılarının düzenli olarak yaptırılmaması, Ağır doğum sarılığı, Bebeğin yetersiz beslenmesi, Ev, iş, trafik kazaları, Zehirlenmeler, Doğal afetler , Bireylerin ihmal ve istismar edilmesi KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
ÜLKEMİZDE ENGELLİLER Engelli bireylerimiz ülke nüfusumuzun %12,29’unu oluşturmaktadır. Bu da 8.5 milyon insana tekabül etmektedir. Erkeklerde engellilik oranı %11.10 iken, bu oran kadınlarda %13.45 olarak tespit edilmiştir. Türkiye'deki engellilerin dağılımına bakıldığında yüzde 12.29'luk oranının içinde, ortopedik, görme işitme, zihinsel ve diğer engelliler (Alzheimer, şizofreni gibi ruhsal ve kronik hastalığı olanlar…) bulunmaktadır. KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
Ülkemİzde Engellİlerİn YaşadIğI Sorunlar Engellilerin kullanabileceği yeterli sayıda toplu ulaşım araçlarının olmaması, Sorun yaşayan engellinin başvurabileceği özel merci ve mekanların bulunmaması, Kaldırımların engellilerin de kullanabileceği şekilde yapılmaması, yüksek olması Engellilere uygun TV programlarının olmaması, Trafik işaret ve levhalarında sesli uyarı sistemlerinin olmaması, Engellilere uygun telefon ve telefon kabinlerinin olmaması, KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
Binalardaki merdiven sistemi, koridorların ve merdivenlerin dar olması, birkaç istisna dışında engellilerin kullanabileceği tuvaletlerin olmaması, Sosyal, kültürel ve ticari yapıların engellilerin kullanabileceği şekilde düzenlenmemesi, Yeşil alanların ve spor alanlarının engellilerin kullanabileceği bir şekilde düzenlenmemesi Ders araç-gereçlerinin ve sınıfların fiziki yapısının engelli bireylere göre uyarlanmaması, Müfredatın engellileri de içine alacak şekilde esnek bir yapıda hazırlanmaması. KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
ÜLKEMİZDEKİ ENGELLİLERİN YASAL HAKLARI KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
YASAL DÜZENLEMELERİN HEDEFİ NEDİR? Engelli bireylere yönelik yasal düzenlemelerde ulaşılması planlanan hedef, BAĞIMSIZ YAŞAMI SAĞLAMAK olarak ele alınmaktadır. Bu bireylerin bağımsız olarak yaşayabilmeleri de büyük ölçüde sosyal becerilere sahip olmalarına bağlanmaktadır. Ancak eğitim programlarının hazırlanması ve uygulanmasında sosyal becerilerin genellikle akademik ve iş becerilerinden daha sonra ele alındığı ve bu becerilerin öğretimine önem verilmediği görülmektedir. KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
5378 SAYILI KANUN 1991 yılından beri sürdürüle gelen kapsamlı ve bütünlüklü Engelliler Yasası Mücadelesi, nihayet 1 Temmuz 2005 tarihinde sonuçlanmış; TBMM tarafından oy birliği ile kabul edilen Engelliler Yasası, Cumhurbaşkanın onayından geçtikten sonra 7 Temmuz 2005 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
Kanunun AmacI 1- Bu Kanunun amacı; engelliliğin önlenmesi, 2- Engellilerin sağlık, eğitim, rehabilitasyon, istihdam, bakım ve sosyal güvenliğine ilişkin sorunlarının çözümü ile, 3- Her bakımdan gelişmelerini ve önlerindeki engelleri kaldırmayı sağlayacak tedbirleri alarak topluma katılımlarını sağlamak ve Bu hizmetlerin koordinasyonu için gerekli düzenlemeleri yapmaktır. KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
4 Geçİcİ 52 KalIcI Maddeden Oluşan Yasada Engellİlerİn Lehİne Neler Bulunmaktadır? KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
BakIm Hİzmetlerİ Yeni Yasayla, sosyal güvenlik kurumlarına tabi olmayan, bakıma muhtaç engellilerden ailesini kaybetmiş olanlar ile ailesi ekonomik veya sosyal yoksunluk içerisinde bulunanlara bakım hizmetinin resmi veya özel bakım kurumlarında yada ikametlerinde verilmesi sağlanmaktadır. (Madde 30). KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
BakIm Ücretİ Bakıma muhtaç engellilere sunulacak bakım hizmetinin karşılığı olarak her ay için kişi başına belirlenecek tutar, iki aylık net asgari ücretten fazla olamayacak; Kurumca bakılamayanların bakım ücreti, bu amaçla Kurum bütçesine konulacak ödenekten karşılanacaktır. Bugünkü asgari ücret düşünüldüğünde, bakıma muhtaç engelli için kişi başına aylık olarak en fazla 1027.06 TLharcanabilecektir. KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
İstİhdam İstihdam Madde 14- İşe alımda; iş seçiminden, başvuru formları, seçim süreci, teknik değerlendirme, önerilen çalışma süreleri ve şartlarına kadar olan safhaların hiçbirinde engellilerin aleyhine ayrımcı uygulamalarda bulunulamaz. Çalışan engellilerin aleyhinde sonuç doğuracak şekilde, engeliyle ilgili olarak diğer kişilerden farklı muamelede bulunulamaz. KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
ENGELLİ ÇALIŞTIRMA ZORUNLULUĞU (ÖZEL İŞYERLERİ) İşverenler 50 veya daha fazla işçi çalıştırdıkları işyerlerinde % 3 oranında engelli işçiyi meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla yükümlüdürler. İşverenler, çalıştırmakla yükümlü oldukları işçileri Türkiye İş Kurumu aracılığıyla sağlayacaklardır. KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
KAMU İŞYERLERİ Kamu kurum ve kuruluşları, çalıştırdıkları personele ait kadrolarda %3 oranında engelli çalıştırmak zorundadır. %3’ün hesaplanmasında ilgili kurum ve kuruluşların (taşra teşkilatı dahil) toplam dolu kadro sayısı dikkate alınır. Bu haktan yararlanabilmek için bu kurum ve kuruluşların açtıkları sınavlara girmek gerekir. KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
Engellİ MaaşlarI: (madde 25) 2022 sayılı 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanun’da önemli sayılabilecek değişiklikler gerçekleştirilmiştir. Buna göre, bakmakla yükümlü kimsesi bulunmayan ağır derecedeki engelliler, 65 yaşını doldurmuş vatandaşlarımızın almakta olduğu aylığın % 300’ünü; işe yerleştirilememiş olan, bakmakla yükümlü kimsesi bulunmayan engelliler ile 18 yaşın altındaki engellilerin bu engelliye bakmakla yükümlü olan yakınları ise % 200’ünü alacaklardır. KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
SakatlIk OranI Emekli Sandığı Mevzuatına göre sakatlar sakatlık oranı %70 ve üzeri, sakatlık oranı %40 ve %70 arasında olmak üzere iki kategoriye ayırmaktadır. Birinci grup ağır sakatlıkları, ikinci grup ise hafif derecedeki sakatlıkları oluşturmaktadır. KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
Engel Derecesİ KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
Maaş HesabI Krİterlerİ Bu durumda uygulamada engellinin tam teşekküllü hastaneden almış olduğu sakatlık raporuna bakılacak; sakatlık oranı %70’in üzerinde olanlar ağır derecede sakat sayılarak alınmakta olan aylığın %300’üne hak kazanacaktır. Geriye kalan tüm sakatlara bu oran %200 olarak ödenecektir. KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
Özel Eğİtİm ve Rehabİlİtasyon Hİzmetİ’nden Kİmler Yararlanabİlecek? Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezleri’nde destek eğitimi gören engelli çocuklara aylık ortalama 350 YTL olarak yapılan eğitim ve gelişim yardımı, 1 Haziran 2006 tarihinden itibaren Milli Eğitim Bakanlığı tarafından tüm Türk vatandaşlarının engelli çocukları için yapılmaya başlanmıştır. (Madde 35) Şu anki tutarlar 509 lira bireysel eğitim için 143 lira grup eğitim için olmak üzere 652 liradır. Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezlerinden yararlanabilmek için geçerli bir hastahaneden alınmış özürlü sağlık raporuyla birlikte adrese en yakındaki Rehberlik ve Araştırma Merkezi’ne başvurulur. Bu kurumdan bireyin destek eğitim almasına yönelik bir karar çıkarsa veli/vasi istediği Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi’ne bireyin kaydını yaptırabilir. KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
KDV İndİrİmİ Engellilerin eğitimleri, meslekleri, günlük yaşamları için özel olarak üretilmiş her türlü araç-gereç ve özel bilgisayar programları KDV’den muaf tutulmuştur. (Madde 32) Böylece engellilerin eğitimlerinde, mesleklerinde ve günlük yaşamlarında kullandıkları ve kendileri için özel olarak üretilmiş olan kabartma ve sesli kitap, beyaz baston, saat gibi araç gereçler engelli açısından bir miktar ucuzlatılmış olmaktadır. KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
Emlak Vergİsİ İndİrİmİ Engellilerin 200 m²’ye kadar sahip oldukları konutlarından alınmakta olan emlak vergisinin sıfıra kadar düşürülmesi için Bakanlar Kurulu’na yetki verilmiştir. (Madde 22) KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
AyrImcIlIk Yapana CEZA! Yasada Türk Ceza Kanunu’nun “Ayrımcılık” başlıklı 122. maddesiyle getirilen “dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep vb.” nedenlerle ayrımcılık yapılması halinde 6 aydan 1 yıla kadar hapis cezası veya adli para cezası öngörülmesine ilişkin düzenleme, “engellilik” nedeniyle ayrımcılık yapılmasını da kapsayacak şekilde genişletilmiş olmaktadır. Yani bundan böyle engellilere herhangi bir alanda ayrımcılık uygulayan kişi ve kuruluşlar (bu kuruluşların yöneticileri) ceza tehdidi altında olacaklardır. KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
Velayetİn Reddİ Yine Türk Medeni Kanunu’nun 348. maddesinde velayetin reddi nedenleri arasında sayılan “engellilik” velayetin reddi nedenleri arasından çıkartılmaktadır. KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
ERİŞİLEBİLİRLİK Geçici Madde 2- Kamu kurum ve kuruluşlarına ait mevcut resmî yapılar, mevcut tüm yol, kaldırım, yaya geçidi, açık ve yeşil alanlar, spor alanları ve benzeri sosyal ve kültürel alt yapı alanları ile gerçek ve tüzel kişiler tarafından yapılmış ve umuma açık hizmet veren her türlü yapılar bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren yedi yıl içinde engellilerin erişebilirliğine uygun duruma getirilir. KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
UlaşIm Sorunu Geçici Madde 3- Büyükşehir belediyeleri ve belediyeler, şehir içinde kendilerince sunulan ya da denetimlerinde olan toplu taşıma hizmetlerinin engellilerin erişilebilirliğine uygun olması için gereken tedbirleri alır. Mevcut özel ve kamu toplu taşıma araçları, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren yedi yıl içinde engelliler için erişilebilir duruma getirilir. KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
Engellİlerİn Devlet Memuru OlmasI HalİnDE 657 sayılı yasada değişiklik yapılarak engellilerin meslekleri ile ilgili görevlere atanmaları yasa hükmü haline getirilmiş olmakta; Engelli çocuklarının yada yakınlarının eğitim ve rehabilitasyon olanaklarını sağlama amacına yönelik olarak tayin kolaylıkları getirilmektedir. KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
Engellİ Hİzmet Bİrİmlerİ Büyükşehir Belediyesi Kanununa ek madde yapılarak; Büyükşehir Belediyeleri’nde engellilerle ilgili bilgilendirme, bilinçlendirme, yönlendirme, danışmanlık, sosyal ve mesleki rehabilitasyon hizmetleri vermek üzere engelli hizmet birimleri oluşturulması öngörülmüştür. KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
DİĞER HAKLAR Yerel yönetimlerin alacağı kararlar doğrultusunda toplu taşıma hizmetlerinden ücretsiz ya da indirimli yararlanabilme Bazı GSM hatlarında indirimli konuşma, Yerel yönetimlerin alacağı kararlar ile su faturalarında indirim, Yurtiçi seyahatlerde(DDY) %20 indirim, Devlet tiyatroları, Çevre Orman Bakanlığı’na bağlı orman içi dinlenme yerleri milli parkında ücretsiz girebilme, Türkiye Denizcilik İşletmelerine ait kruvaziye seferler ve iç hatlardan %20 indirim. KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
Engelli çocuk annelerine 5 yıl erken emeklilik olanağı sağlanmıştır. Çadır ve karavan ücretlerinde %20, THY seferlerinde %40 indirim uygulanmaktadır. Engelli çocuk annelerine 5 yıl erken emeklilik olanağı sağlanmıştır. KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
Ülkemİzde Engellİlerin Eğİtİmİ Konusunda YapIlanlar KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
ENGELLİLERİN KURDUĞU STK’LAR Türkiye’de engelli haklarını koruyan, yardımda bulunan 356 dernek, 43 vakıf, 8 tane de federasyon faaliyet göstermektedir. KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
ENGELLİLER İÇİN SPOR KLÜPLERİ Ülkemizde 46 bedensel, 87 işitme, 36 görme olmak üzere Toplam 165 tane spor kulübü bulunmaktadır KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
Engellİ Bİreylerİn Eğİtİm Durumu Anayasamızın 42. maddesinde ve İnsan Hakları Beyannamesi’nin 26. maddesinde “Herkesin eğitim hakkı vardır” ibaresi geçmektedir. Türkiye’de toplam 495 özel okul bulunmaktadır.(engellilere yönelik). 8.5 milyon da engellinin olduğu düşünülürse özel okul sayısı çok yetersiz kalmaktadır. Bakanlık verilerine göre 8.5 milyon engelli nüfusun 1 milyon 158 bini 18 yaşın altında bulunurken, bu genç engelli nüfusun sadece yüzde 4.18'i eğitim olanağı bulabilmektedir. KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
Öğrencİlerİn Ücretsİz TaşInmalarI Özel eğitim gerektiren öğrencilerin okullara erişiminin sağlanarak okullara gelmesini teşvik etmek ve eğitime devamlarını sağlamak amacıyla Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı ile “Özel Eğitime Gereksinim Duyan Öğrencilerin Okullara Erişiminin Sağlanması İçin Ücretsiz Taşınması Projesi” hazırlanarak Başbakanlık Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğünden kaynak temin edilmiştir. KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
YETİŞKİN GÖRME, İŞİTME VE ORTOPEDİK ENGELLİLER OKUMA YAZMA EĞİTİMİ KURSLARI Yaygın Eğitim Kapsamında İlköğretim çağını geçmiş, okuma- yazma bilmeyen veya çok az bilen görme, ortopedik ve işitme engelli vatandaşlar için Milli Eğitim Bakanlığınca kurslar açılmaktadır. KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
Özel Eğİtİm Gerektİren Bİreyler İçİn Evde Eğİtİm Hİzmetlerİ Herhangi bir eğitim öğretim kurumundan doğrudan yararlanamayacak durumda olan okul öncesi ve ilköğretim çağındaki özel eğitim gerektiren bireylere evde eğitim ve bakım hizmeti verilmektedir. KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
Eğİtİm ve Rehabİlİtasyon Desteğİ İl ve ilçelerde Özel Eğitim Hizmetleri Kurulu ve Değerlendirme kurulları oluşturulmuş bu kurulların yönlendirmeleriyle 3-18 yaş arası zihinsel ve/veya bedensel yetersizliğe yönelik eğitim ve rehabilitasyon desteği; 18 yaş üstü bedensel ve zihinsel yetersizliği olan bireyler için rehabilitasyon desteği sağlanmaktadır. KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
Örgün Eğİtİm KurumlarInda AlInan Tedbİrler Özel Eğitim Hizmetleri Kurulunca tedbir kararı alınan öğrencilerin öğrenimlerine devam ettikleri örgün eğitim kurumlarında BEP(Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı) kurulları oluşturulup bu kurullarca öğrencinin var olan potansiyellerini geliştirmeye yönelik eğitim planları hazırlanır ve uygulanır. KİLİS REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ