VETERİNER HEKİMLİK MESLEĞİNİN DOĞUŞU VE ADLANDIRILMASI
rastgele öldürme yerine hayvanları çeşitli nedenlerle evcilleştirme evcilleştirme ile hayvanların ürünlerinden ve gücünden yararlanma ve hastalıklarla da ilgilenme insan hekimliği + hayvanların tedavi sanatının doğup gelişmesi
KLİNİK UYGULAMALARIN TARİHÇESİ EVCİLLEŞTİRME VE İLKÇAĞ Köpek, koyun-keçi, kümes hayvanları, sığır, AT ORTAÇAĞ At, koyun-keçi YENİÇAĞ At, sığır (17-18. yüzyıllar) 19-20. YÜZYIL At ve sığıra ek olarak koyun, keçi, domuz ve kümes hayvanlarına artan bir ilgi 20. YÜZYIL Motor gücünün artmasıyla birlikte atın önemini yitirişi 1930’LAR Atın spor alanında önem kazanmasıyla birlikte spor atı kliniğine artan bir ilgi II. DÜNYA SAVAŞI SONU Hayvancılık sanayiindeki gelişime paralel olarak çiftlik hayvanlarının bireysel kliniğinden sürü sağlığına yöneliş 1960’LAR Sosyal ve rekreaktif nedenlerle hayvan-insan arkadaşlığı kedi, köpek, tavşan, gelincik, kuşlar, egzotik hayvan bakımı ve bu yönden pet kliniğine artan ilgi. SON 10 YIL Deney hayvanları
Memphis Mabedi MÖ 3000 veteriner hekimliğe ilişkin uygulamalar usta-çırak ilişkili eğitim hastalıkların tedavisi için yetiştirilen elemanlar Mabed kalıntılarında kümes hayvanlarının hastalıkları ile ilgilenenlere "tavuk doktoru"
Eski Hindistan evcil ve yaban hayvanı ayrımı yok balık – kuş – fil – inek her türlü hayvanın tedavi edilebildiği hayvan hastaneleri fil hastalıklarını tedavi edenler “Palakapya” at sağlığı ile ilgilenenIer “Salihotriya” Günümüzde Hindistan’ın birçok yerinde veteriner hekim = “Salutri”
Sümerler insan hekimi "A –su” hayvan hekimi "Monai-su”
Babiller Hammurabi Kanunları 224. ve 225. Maddeler "öküz doktoru" ve "eşek doktoru"
at doktoru = hippiatroi Antik Yunan at doktoru = hippiatroi Bizans hipiater Roma mulo-medicus medicus veterinarius medicus jumentarus equarius medicus
tek tımaklı hayvanların hekimliği veterinarius medicus Roma İmparatorluğu ilk dönemler katır hekimliği mula medicus sonra tek tımaklı hayvanların hekimliği veterinarius medicus
Romalılar bir savaşta zafer sonrası veya her beş yılda bir "suovetarulia“ törenleri bu törenlerde kurban edilecek hayvanlar (1 domuz, 1 koyun, 1 boğa) "suovetaurinarium“ larda bu hayvanlarla ilgilenenlere de suo-vetaurinarii sus (domuz) ovis (koyun) taurus (boğa)
Romalılar Veterinarius hayvan hekimi medicus veterinarius hayvan hekimliği ars veterinaria Veterinarius M.S. 1. yüzyıl eserlerinde görülüyor hayvan hastalıklarını tedavi etme işi anlamında ilk olarak M.S. 5. yüzyılda kullanılıyor
art veterinarius venterina Latince"ars" veya "artis“ artist = hekim veya cerrah veterinarius Latince yük hayvanı = veterina ad vecturam idonea Eski etimologlar venterina hayvana yük bağlanan bel ve karın bölgesi hayvan hekimliği anlamında da kullanılmıştır
"marescalcus" ve "marescalk” Orta Çağ Almanca at seyisi "marescalcus" ve "marescalk” İngilizce ferrer - ferrier farrier
Baytar İslam Uygarlığı 9. ve 15. Yüzyıllar at yetiştiriciliği ve hayvan hastalıkları veteriner hekimliği el yazmaları Baytarname yazarlara hayvanların beslenmesi, bakımı ve sağlıkları ile ilgilenenlere de baytar
baytar Türkçe çok yörede hayvanların barınaklarına ağar veya ahır veya tar hayvanların sağlıkları ile ilgilenenlere baytar Pek çok eserde bu sözcüğün tarbayı diğer anlamıyla ahır beyi = imrahor
Eski Yunanca Hippiatros Süryanice Pyatra Arapça Biyatr Baytar
baytar - veteriner hekim tartışmalar Türkiye Büyük Millet Meclisi ilk kez 1934 Yasa Taslağı veteriner terimi yerine hayvan hekimi önerilmiş tartışmalar sonu baytar terimi
Veteriner ilk kez 1937 "Ziraat Vekaleti Vazife ve Teşkilat Kanunu“ "Veteriner İşleri Umum Müdürlüğü" başlıklı madde ile ilk kez kullanılmış
Veteriner hekim 1954 6343 sayılı Kanunun birinci maddesinde " … Veteriner Fakültelerinden … diploma almış olanlara (veteriner hekim) denir." ifadesi ile ilk kez kullanılmıştır.