VAKA SUNUMU SVO -DM,HT,HL,GUT- Dyt.E.Kübra Zeydanlı
Sunum Planı Hastanın Genel Bilgileri Hastalık Hakkında Kısa Bilgi Makale Diyetin Değerlendirilmesi Hastanın Değerlendirilmesi (NRS, Dyt. Değerlendirme formu, Antropometrik Ölçümler, Besin Tüketim Sıklığı) Hastanın Kullandığı İlaçlar Hastanın Biyokimyasal Bulguları Hastanın Öyküsü Hastalık Hakkında Kısa Bilgi Hastanın Genel Bilgileri
Hastanın Genel Bilgileri Adı-Soyadı: H.S. Cinsiyet: Erkek Yaş: 75 yıl Boy: 1,74 m Kilo: 92 kg BKİ: 30,4 kg/m2 Servis : 74 (Nöroloji) Yatış günü: 10/11/2015 Tanı: SVO Sistemik Hastalıklar: -Diyabet -Hipertansiyon -Hiperlipidemi -Gut
Hastalık (SVO) Hakkında Bilgi Serebrovasküler hastalıklar ölüm nedeni olarak dünyada 3. sırayı alırken, sakatlık oluşturma yönünden birinci sırada yer almaktadır. TANIM: Serebrovasküler hastalıklar beyni besleyen damarların tıkanması veya kanaması ile ortaya çıkan, hasar gören beyin bölgesi ile ilgili belirtiler veren bir hastalık grubudur.
Hastalık (SVO) Hakkında Bilgi SVO’lar ya iskemik yani beyinde kanlanmanın azalmasına bağlı, ya da kanamaya bağlı olarak oluşur. İskemik SVO’ların yaklaşık %50 kadarı beyni besleyen damarlarda ateroskleroz nedeniyle daralma ya da tıkanma sonucundadır. SVO’ların yaklaşık %80’ı iskemik, Benım hastam da ıskemık tıp - %20 kadarı ise kalpten kaynaklanan pıhtı kaynağından kopmuş bir parçanın (emboli) beyin damarını tıkaması sonucu oluşur.
Hastalık (SVO) Hakkında Bilgi SVO İÇİN RİSK FAKTÖRLERİ Değiştirilemez Risk Faktörleri Değiştirilebilir Risk Faktörleri Yaş, Genetik Faktörler, Cinsiyet, Etnik Köken Obezite, Diyabet, Hiperlipidemi, Hipertansiyon, Alkol, Sigara
Hastalık (SVO) Hakkında Bilgi Değiştirilebilir Risk Faktörleri Hipertansiyon: Kontrol altına alınmamış hipertansiyon serebral damarlarda harabiyet, plak oluşumu ve daralmalara neden olabilir. Yüksek kan basıncı damarların yırtılmasına neden olarak beyin içine kanamalara da neden olabilir. Hiperlipidemi: Kan yağlarının yüksekliği (kolesterol ve trigliseridler) serebrovasküler hastalık için iyi bilinen bir risk faktörüdür. Aterosklerotik Damar Hastalıkları: Hipertansif ve hiperlipidemik kişilerde sıklıkla rastlanan bu durum damarda oluşan plağın daha ilerdeki damarlara giderek tıkaması vaya bulunduğu yerde darlık- tıkanma oluşturarak beynin ilgili bölgesine kanlanmanın azalması veya durmasına neden olmaktadır.
Hastalık (SVO) Hakkında Bilgi Değiştirilebilir Risk Faktörleri Diabetes Mellitus: Kan şekerinin kontrolsüz olarak yüksek seyretmesi damar yapılarında ve kan pıhtılaşma fonksiyonlarında bozulmalara neden olarak serebrovasküler olaya neden olabilmektedir.
Hastalık (SVO) Hakkında Bilgi İskemik Tip Hastalığın Tedavisi Antiplatelet Tedavi (aspirin gibi) Antikoagülan Tedavi Cerrahi Tedavi Antihipertansif tedavi Hiperlipidemi tedavisi (Yüksek serum kolesterol, yüksek LDL kolesterol veya düşük HDL kolesterol düzeyleri önlenmeli)
Hastalık (SVO) Hakkında Bilgi İskemik Tip Hastalığın Tedavisi Diğer Medikal Tedaviler Değiştirilebilir risk faktörleri arasında en başta hipertansiyon, hiperlipidemi (hiperkolesterolemi, hipertrigliseridemi), diabetes mellitus, alkol ve sigara gelmektedir. Bu risk faktörleri genel anlamda toplam kardiyovasküler morbidite ve mortalite ile ilişkilidir. Bu risk faktörlerinin tedavisi primer korunmada olduğu gibi sekonder korunmada da koroner arter hastalığı, inme, periferik damar hastalığı için riskin azaltılabilmesinde halk sağlığı açısından en önemli basamaktır.
Hastalık (SVO) Hakkında Bilgi Tıbbi Beslenme Tedavisi SVO’dan korunmak ve geçirilen SVO’nun tekrarlamasını önlemek için risk faktörlerine yönelik bir beslenme planı uygulanır. Yani; Hastanın kan şekerlerinin düzenli seyretmesini sağlayacak uygun cho türleri, oranları ve dağılımı, LDL, HDL ve total kolesterol düzeylerini uygun sınırlar altında tutacak az yağlı az kolesterollü diyet, Kan basıncını yükseltmeyi önleyecek az tuzlu ve ya tuzsuz diyet Alkol ve sigaradan uzak yaşam
Hastalık (SVO) Hakkında Bilgi Tıbbi Beslenme Tedavisi SVO hastalarının %40-50’sinde disfaji, aspirasyon riski olduğundan öncelikle yutma fonksiyonlarının değerlendirilmesi gereklidir. Hastanın enerji ihtiyacı 30 kkal/kg (şişman, kronik hastalığı olan ve ya sedanter yaşlı hastalar için 20-25 kkal/kg) olarak hesaplanır. Hastalar için pozitif nitrojen dengesi önemli olduğu için 0.8-1 g/kg protein günlük olarak sağlanır. Yağ miktarı azaltılmalı (%25-30) ve diyetin yağ profili uygun hale (doymuş yağlar %7-10; tekli doymamış yağ asitleri %12-15; çoklu doymamış yağ asitleri %7-8) getirilmelidir. Enerjinin karbonhidrattan gelen yüzdesi 50-60 olmalı ve basit şekerler yerine kompleks olanlar tercih edilmelidir.
Hastanın Öyküsü Şikayet: Sol Kolda Kuvvetsizlik ve Uyuşma Öykü: 3 yıldır bilinen ve ilaç tedavisi yapılan hipertansiyonu ve gut hastalığı olan hasta 1 ay önce sağ bacakta kalçadan aşağı inen ağrı ve kasılmalarla HÜTF BAP’a başvurmuş. Yapılan tetkiklerde CRP yüksekliği ve HbA1c 6,8 görülmüştür. Çekilen BT’de serabral atrofi, akut intrakranial patoloji saptanmamıştır. Hastanın semptomları düzeltip ayakta takip edilmiştir.
Hastanın Öyküsü Öykü (devam): 5 gün önce sol kolda uyuşma ve ağrı şikayetiyle özel Eryaman Hastanesi’ne başvurmuş ve yapılan tetkiklerde (beyin diffüzyon MRG) akut dönemde infarkt ile uyumlu lezyon alanları izlenmiştir.Yapılan bilateral karotis arter renkli doppler USG’de sol CCA proksimal kesimde %50-60 darlık oluşturan fibrofatty plak, sağ CCA orta kesimde yaklaşık %30-50 darlık oluşturan düzgün yüzeyli fibrofatty plak görülmüştür. Bu sonuçlarla hastaya daha büyük bir hastaneye başvurması önerildi ve hasta HÜTF BAP’a başvurdu Bölüm 74 nöroloji servisine kabul edildi.
Hastanın Öyküsü Nörolojik Muayene: Bilinç açık Koopere Oryantasyon tam Anlama tam İsimlendirme normal Konuşma tekrarlama normal Pupiller: 2mm/2mm Direkt ışık refleksi + Indirekt + Göz hareketleri normal Fizik Muayene: Vital Bulgular: Doğal Cilt: Doğal Baş-Boyun: Doğal Solunum Sistemi: Doğal KVS: Doğal Abdomen: Doğal Ekstremite: Doğal Özgeçmiş: -Hipertansiyon -DM tip 2 -Gut Operasyonlar: Kolesistektomi, median sinir serbestleştirilmesi, sol ayaktan cam çıkarılması
BİYOKİMYASAL BULGULAR
Biyokimyasal Bulgular 16/11 17/11 18/11 19/11 Test Sonuç Birim Referans değerler ALT 130 - 85 66 U/L <35 AST 93 38 27 ALP(alkalen fosfataz) 106 91 30-120 Gamaglutamil Transferaz(GGT)(kan) 115 92 <38 Protein, Total(kan) 7,1 6,24 6,31 g/dL 6,4-8,3 Albumin(Kan) 4,12 3,55 3,68 3,67 3,5-5,2 Bilurubin,total 2,98 0,75 mg/dL 0,3-1,2 Bilurubin direkt 0,177 0,161 0,166 0-0,2 Bilurubin indirekt 0,7 0,59 0,58 0-1,2
Biyokimyasal Bulgular 16/11 18/11 19/11 Test Sonuç Birim Referans değerler Üre azotu(BUN)(Kan) 29,2 41,63 44,31 mg/dL 8-23 Ürik asit 8,8 9,62 9,84 2,6-6 Kreatinin(kan) 1,65 1,87 2,27 0,51-0,95 Glomerüler filtrasyon hızı 40,01 34,39 27,21 mL/dk/1.73m2 >60 Sodyum(Na)(kan) 139 136 135 mEq/L 136-146 Potasyum(K)(kan) 5,22 5,27 5,65 3,5-5,1 Klor(Cl)(kan) 111 109 107 101-109 Fosfor, inorganik 4,28 4,75 5,67 mg/dl 2,5-4,5 Kalsiyum,total 9,39 9,066 8,54 8,8-10,6 Glikoz (BOS) - 104 40-80
17/11 18/11 19/11 Birim Referans CBC ERİTROSİT 3,73 3,83 3,91 X10^6/mL 4,38-5,77 HEMOGLOBİN 10,9 11,1 11,3 gr/dL 13,6-17,2 HEMATOKRİT 33,8 34,2 35,6 % 39,5-50,3 MCV 90,7 89,3 91,1 fL 80,7-95,5 MCH 29,2 29,1 29 Pg 27,2-33,5 MCHC 32,2 32,6 31,8 g/dL 32,7-35,6 RDW 15,2 16 15,7 11,8-14,3 LÖKOSİT 5,6 6 X10^3/ml 4,3-10,3 LENFOSİT# 1,3 1,4 1,6 1,3-3,5 MONOSİT# 0,5 0,3-0,9 NÖTROFİL# 3,6 3,5 3,7 2,1-6,1 EOZİNOFİL# 0,2 0-0,5 BAZOFİL# 0-0,2 LENFOSİT% 24 24,9 26,1 19,4-44,9 MONOSİT% 8,8 8,6 5,1-10,9 NÖTROFİL% 64 63,1 61,2 41-73 EOZİNOFİL% 2,8 3,3 0,9-6 BAZOFİL% 0,4 0,8 0,3-1,5 TROMBOSİT% 141 140 149 156-373 PCT 0,159 0,149 0,167 0-0,99 MPV 11,4 10,7 11,2 6,9-10,8 PDW 18,1 17,6 18,7 Ratio 0-99,9
Kullanılan İlaçlar CALBICOR 12,5 MG –Kalp Damar Sistemi; beta bloker- Etkin madde : karvedilol Hipertansiyon için kullanılıyor. CORASPIN 100 MG Etkin madde: Asetilsalisilik asit Ağrı kesici, kan sulandırıcı.
Kullanılan İlaçlar KOLSIN 0,5 MG DELIX 2,5 MG Etkin madde: ramipril ACE (Angiotensin-converting enzim) inhibitörü - antihipertansif KOLSIN 0,5 MG Etkin madde: kolşisin Gut, Ailevi Akdeniz Ateşi, Behçet sendromunda kullanılır.
Kullanılan İlaçlar LYRICA 75 MG NORVASC 10 MG Etkin madde: pregabalin Epilepsi ve nöropatik ağrıda, antiepileptik NORVASC 10 MG Etkin madde: amlodipin Kalp damar sistemini etkileyen kalsiyum kanal blokerı Bu ılaca bak uzun
Kullanılan İlaçlar TARDEN 10 MG Etkin madde: atorvastatin Hiperkolesterolemi ve kardiyovasküler risk azaltılmasında, HMG-CoA redüktaz inhibitörü.
Kullanılan İlaçlar URIKOLIZ 300 MG STARLIX 120 MG Etkin madde: allopurinol Gut hastalığı,serum ve idrarda ürik asit yüksekliğinde STARLIX 120 MG Etkin madde: nateglinid Oral antidiyabetik.
NRS 2002 Bütün soruların cevabı hayır olduğundan Tablo 2’ye geçilmemiştir. Hasta haftalık olarak taranmalıdır.
Diyetisyen Değerlendirme Formu
Besin Tüketim Sıklığı
Hastanın Antropometrik Ölçümleri Ağırlık: 92 kg Boy : 174 cm BKİ: 30,4 kg/m2 İdeal ağırlık : 79 kg Bel çevresi: 115 cm Kalça çevresi: 107 cm Bel/kalça oranı: 1.08 Boyun çevresi: 43 cm ÜOKÇ: 33 cm Omron:%36,3 Handgrip Sağ el 1.ölçüm:12,5 Sol el 1.ölçüm: 9,6 Sağ el 2.ölçüm:10,3 Sol el 2.ölçüm:6,8 Ortalama:9,8
GEREKSİNME YAKLAŞIK 2000 KALORİ Gereksinmeler ENERJİ İdeal Ağırlık: 78,7 kg Formule Ağırlık: 82 kg Schofield Denklemi BMH:11,7x82+535=1943 kkal TEH: BMHx1.3=1943 Haris- Benedict BMH: 66.473 + 13.752 (82) + 5.003(174) – 6.755 (75) TEH: BMH x 1,3 = 2025 Basit Formül BMH: 24x 82x 1 TEH: 2558 GEREKSİNME YAKLAŞIK 2000 KALORİ
Gereksinmeler CHO Enerjini %55-60’ı 275-300 gram Protein Enerjinin %12-15’i 60-75 gram Yağ Enerjinin %25-30’u 56-67 gram
Diyet Kartı: 1800 Kalorili Az Tuzlu Pürin Kısıtlı Diyabetik Diyet SABAH KUŞLUK ÖĞLEN İKİNDİ AKŞAM GECE Şekersiz Çay Yoğurt/ Süt (1/2) Et Yemeği(1) Peynir(1) Yumurta/ Peynir(1) Meyve Çorba (1 kase) Ekmek (1) Zeytin(5) Unlu Yiyecekler(3YK) Sebze Yemeği (4YK) Süt(1) Ekmek(1) Salata Sakkarinli Komposto Diy.Reçel Yoğurt (1/2) NOTLAR: Sebze; ıspanak, bezelye, karnabahar, mantar hariç *Sebze yemekleri susuz Et yemeği; mantar hariç Çorba; mercimek, ezogelin, tandır, köylü hariç *Yasak çorba varsa tanesiz çorba veriniz.
Diyet Kartı: 1800 Kalorili Az Tuzlu Pürin Kısıtlı Diyabetik Diyet 249 g CHO (%53,2) 66 g PRO (%14,1) 68 g YAĞ (%32,7) Süt/Yoğurt 3D Et 4D EYG 11D Sebze 2D Meyve 3D Yağ 6D
Besin Tüketim Kaydı 1.Gün – 16 Kasım 2015 Sabah Kuşluk Öğlen İkindi Akşam Gece Şekersiz Çay Mandalina (2 KB) Etli Kabak Yemeği (4-5 YK) Elma (1 KB) Çorba (1 kase k.baklagilli çorba) Peynir (1) Peynir(1) Yoğurt (1/2) Pilav (6 YK) Süt (1) Etli Kabak Yemeği (4-5 YK) Ekmek (1) Domates, salatalık Salata (Havuç-Mor Lahana) Zeytin(5) Diy. Reçel (1) Kabak yemeği – iaşede 1 porsiyon (6 YK) 30 gram yağ içeriyor ben bebise 40 gram olarak girdim. Elde hesaplamada 5+5 olarak hesapladım fark o yüzden
Besin Tüketim Kaydı 1.Gün – 16 Kasım 2015 Bebis 1983 kkal 199 g CHO - %41 69 g PRO - %14 99 g YAĞ - %45 120 g Kolesterol Değişim 1757 kkal 230 g CHO – %52 63 g PRO - %14 65 g YAĞ - %34 163 g Kolesterol BESİN DEĞİŞİM Süt/Yoğurt 2,5 Et 4 EYG 11 Sebze 2 Meyve Yağ 6 Kabak yemeği – iaşede 1 porsiyon (6 YK) 30 gram yağ içeriyor ben bebise 40 gram olarak girdim. Elde hesaplamada 5+5 olarak hesapladım fark o yüzden
Kan Şekeri Değerleri (mg/dL) Tüketilen Karbonhidrat Kan Şekeri İzlem(1.gün) 07.00-> 126 mg/dL Saat Kan Şekeri Değerleri (mg/dL) Tüketilen Karbonhidrat 09.00-09.30 126 Sabah : 30 g 11.30 156 Kuşluk : 19,5 14.30-15.00 140 Öğlen : 70 18.30-19.00 153 İkindi : 24 22.00 246 Akşam : 85,5 07.00 165 Gece : -
Besin Tüketim Kaydı 2.Gün – 17 Kasım 2015 Sabah Kuşluk Öğlen İkindi Akşam Gece Şekersiz Çay Elma (1 KB) 1 kase domates çorba Elma (1 KB) Çorba (1 kase domates çorba) Peynir (1) Peynir(1) Süt (1) Tavuk Sote (Mantarsız) (2) Ekmek (1) Domates, salatalık Taze Fasulye (Etsiz) (4YK) Portakal (1 OB) Yoğurt (1/2) Fındık (5 adet) Diy. Reçel (1)
Besin Tüketim Kaydı 2.Gün – 17 Kasım 2015 Bebis 1685 kkal 185 g CHO - %45 88 g PRO - %21 64 g YAĞ - %34 173 mg Kolesterol Değişim 1897 kkal 234 g CHO – %49 76 g PRO - %16 73 g YAĞ - %35 225 mg Kolesterol BESİN DEĞİŞİM Süt/Yoğurt 3 Et 6 EYG 10 Sebze 2 Meyve Yağ 5 Tavuk sotede 4 değişim ette 1 gram yağ gösteriyor ama artı 10 g ayçiçek yağı var. Taze fasulye diyet mutfağı tarifi 6 yk 5 gram yağ. 2 kase Domates çorbanın elle hesaplamada 20 grama yakın cho farkı var.
Kan Şekeri Değerleri (mg/dL) Tüketilen Karbonhidrat Kan Şekeri İzlem(2.gün) Saat Kan Şekeri Değerleri (mg/dL) Tüketilen Karbonhidrat 09.00-09.30 149 Sabah : 30 g 12.00 76 Kuşluk : 24 14.30-15.00 145 Öğlen : 55,5 18.30-19.00 175 İkindi : 39 22.00 182 Akşam : 55,5 07.00 Gece :30
Besin Tüketim Kaydı 3.Gün – 18 Kasım 2015 Sabah Kuşluk Öğlen İkindi Akşam Gece Şekersiz Çay Elma (1 KB) Çorba (1 kase sebze çorba) 1 köfte Peynir (1) Peynir(1) Süt (1) BamyaYemeği (4 YK) Ekmek (1) Domates, salatalık Makarna (6 YK) Zeytin(5) Ayva Komposto (YT) Diy. Reçel (1)
Besin Tüketim Kaydı 3.Gün – 18 Kasım 2015 Bebis 1819 kkal 209 g CHO - %47 77 g PRO - %17 73 g YAĞ - %36 125 mg Kolesterol Değişim 1872 kkal 249 g CHO – %53 66 g PRO - %14 68 g YAĞ - %33 175 mg Kolesterol BESİN DEĞİŞİM Süt/Yoğurt 3 Et 4 EYG 11 Sebze 2 Meyve Yağ 6 2 kase Domates çorbanın elle hesaplamada 20 grama yakın cho farkı var.
Kan Şekeri Değerleri (mg/dL) Tüketilen Karbonhidrat Kan Şekeri İzlem(3.gün) Saat Kan Şekeri Değerleri (mg/dL) Tüketilen Karbonhidrat 09.00-09.30 194 Sabah : 30 g 11.00 180 Kuşluk : 24 14.30-15.00 128 Öğlen : 51 18.30-19.00 172 İkindi : 24 22.00 187 Akşam : 81 07.00 131 Gece :39
Besin Tüketim Kaydı 4.Gün – 19 Kasım 2015 Sabah Kuşluk Öğlen İkindi Akşam Gece Şekersiz Çay Elma (1 KB) Ankara Tava (1/2 porsiyon) Domates Çorba (1 kase) Peynir (1) Peynir(1) Süt (1) Kabak Yemeği(4 YK) Kabak Yemeği (4 YK) Ekmek (1) Domates, salatalık Sulu Köfte (4 misket büy.) Zeytin(5) Yoğurt (2 YK) Diy. Reçel (1)
Besin Tüketim Kaydı 4.Gün – 19 Kasım 2015 Bebis 2065 kkal 201 g CHO - %45 78 g PRO - %15 104 g YAĞ - %45 164 mg Kolesterol Değişim 1940 kkal 239 g CHO – %49 75 g PRO - %16 76 g YAĞ - %35 213 mg Kolesterol BESİN DEĞİŞİM Süt/Yoğurt 3,5 Et 5 EYG 11 Sebze 2 Meyve Yağ 6 Ankara tavayı 2 et + 2 + 2yağ eyg aldım. misket köfteyi 1 et değişimi aldım. Yağın bu kadar çıkmasının sebebi kabak yemeği 6 yk için 30 gram yağ yazıyor ben 40 girdim.
Kan Şekeri Değerleri (mg/dL) Tüketilen Karbonhidrat Kan Şekeri İzlem(4.gün) Saat Kan Şekeri Değerleri (mg/dL) Tüketilen Karbonhidrat Sabah : 30 g 09.00-09.30 209 Kuşluk : 24 TETKİK Öğlen : 66 17.00 138 İkindi : 24 - Akşam : 55,5 07.00 137 Gece :39
Besin Tüketim Kaydı 5.Gün – 20 Kasım 2015 Sabah Kuşluk Öğlen Şekersiz Çay Elma (1 KB) Çorba (1 kase domates çorba) Peynir(1) Süt (1/2) Kabak Yemeği (4 YK) Domates, salatalık Şinitzel Zeytin(5) Ekmek (1) Diy. Reçel (1)
Besin Tüketim Kaydı 5.Gün – 20 Kasım 2015 Bebis 972 kkal 80 g CHO - %34 40 g PRO - %17 54 g YAĞ - %50 74 mg Kolesterol Değişim 1872 kkal 105 g CHO – %47 35 g PRO - %16 36 g YAĞ - %37 100 mg Kolesterol BESİN DEĞİŞİM Süt/Yoğurt 1 Et 3 EYG 5 Sebze Meyve Yağ Domates çorbanın elle hesaplamada 10 grama yakın cho farkı var. Yine kabak yemeği
Kan Şekeri Değerleri (mg/dL) Tüketilen Karbonhidrat Kan Şekeri İzlem(5.Gün) Saat Kan Şekeri Değerleri (mg/dL) Tüketilen Karbonhidrat 09.00-09.30 194 Sabah : 30 g 11.30 106 Kuşluk : 19,5 14.30-15.00 - Öğlen : 51 18.30-19.00 İkindi : - 22.00 Akşam :- 07.00 Gece :-
GRAFİKLER
Grafikler - Enerji
Grafikler - CHO
Grafikler – CHO %
Grafikler - Protein
Grafikler – Protein %
Grafikler - Yağ
Grafikler – Yağ %
Grafikler - Kolesterol
Makale Serebrovasküler Olay Sonrası Hastalarda Beslenmedeki Gelişmenin ve Enerji Alımının Fonksiyonel İyileşme Üzerine Etkisi
Makale GİRİŞ Geçirilen SVO’dan sonra hastaların subakut ve iyileşme döneminde beslenme durumu önemli bir parametredir. Zayıf beslenme durumu; Hastalığın ciddiyetinden, Ölümcüllüğünden, Bulaşıcı komplikasyonlarından, Yutkunma zorluğu ve günlük hayattaki aktivitelerin yavaş düzelmesinden sorumludur.
Makale Protein enerji malnutrisyonu olan hastaların sayısı felçten sonraki ilk haftalarda %60 artmakta ve bu daha yüksek bir ölüm oranına sebep olmaktadır. Normal bir tedaviye kıyasla beslenme tedavisi subakut ve rehabilitasyon aşamasında fiziksel fonksiyon gelişiminde daha iyi sonuç vermektedir. Bu yüzden beslenme desteği SVO geçiren hastalarda potansiyel bir terapi stratejisidir.
Makale METOT Haftada 699 dk fiziksel rehabilitasyon uygulanan 65 yaş üstü hastalardan yetersiz beslenenler tespit edilip hastalara beslenme terapisi uygulanmıştır. Çalışmaya katılanlar için parametreler yaş, cinsiyet felç kategorisi, albumin konsantrasyonu, BMI, GNRI, FIM ve hastaneye girdikleri zamanki enerji alımıdır. Bu hastalara terapiyi uygulayan takımda : diyetisyen, fizyoterapist, ergoterapist, dil konuşma terapisti
Makale Her hastanın alması gereken protein desteğini belirlenip, iki haftada bir vücut ağırlığı ölçülerek beslenme planı gözden geçirilmiş. GNRI: Beslenme Risk İndeksi (Aşağıdaki eşitlik kullanılarak serum albumin konsantrasyonu ve vücut ağırlığının kullanıldığı bir formül) GNRI= [1,489x albumin konsantrasyonu(g/dL)]+[41,7x(vücut ağırlığı/ideal vücut ağırlığı)]
Makale GNRI değerine göre hastalar ikiye ayrıldı.(Gelişim gösteren ve göstermeyen) FILS (Food İntake Levels Scale) ölçeğini kullanarak yutma güçlüğünün ciddiyetini gözlemlemişler. (1-3 oral kapalı; 4-6 ağız yoluyla alternatif besin kullanımı; 7-9 sadece ağız yoluyla besin alımı; 10 normal besin alımı) FIM (Fonksiyonel bağımsızlık ölçümü) sonuçların etkisini değerlendirmek için kullanılmıştır. FIM verimliliği FIM skorlarının hastaneye giriş ve hastaneden çıkış skorlarındaki farklara bakılarak hesaplanmış.
Makale SONUÇ Çalışma sürecinde geçirilmiş SVO’ya bağlı olarak rehabilitasyona gereksinimi olan 87 hasta üzerinde çalışılmış. Hastalar ; aşırı kilolu (1), başka hastaneye trasfer olan (4), ölen(1), hastaneden çıkışı sırasında albumine bakılmadığı için GNRI seviyesi bilinmeyen (14) hastalar sonuçlara eklenmemiştir.
Makale Hasta kabuldekı BMI ve GNRI’deki ortalamalar hastaların çoğunun yanlıs beslendıgının göstergesidir; FIM skoru fiziksel ve bilişsel bozukluk gösteriyor. Disfaji ciddiyeti, koruyucu tedavi, kraniotomi Endovasküler ameliyat, hemisfere hasar ve antidepresan kullanımı GNRI değerlerinde gelişme gösteren ve göstermeyen gruplar arasında değişiklik göstermemiş. GNRI değerinde gelişme gösteren grubun serum albumin düzeyi daha düşüktür. Çalışma grubu 39 tane serebral infarkt 16 tane intraserabrel hemorajik 8 tane subaroknoid hemorajik ve 4 tane subdural hematoma
Makale Hastaneye kabul sırasında yapılan ölçümler
Makale Tablo2. GNRI’da gelişme gösterip göstermeyen gruplarda beslenme ve fiziksel parametrelerin değişiklikleri karşılaştırılmış. Toplam FIM kazanımı ve verimliliği ve Kavrama FIM verimliliği, gelişme gösteren hastalarda belirgin şekilde daha iyi iyileşme gösterdiğini kanıtlamış
Makale Tablo2. GNRI’da gelişme gösterip göstermeyen gruplarda beslenme ve fiziksel parametrelerin değişiklikleri karşılaştırılmış. Toplam FIM kazanımı ve verimliliği ve Kavrama FIM verimliliği, gelişme gösteren hastalarda belirgin şekilde daha iyi iyileşme gösterdiğini kanıtlamış
Makale Bu hastalardakı 2 farklı açıdan incelemiştir 1.Beslenmedeki gelişme hastaların hastaneye girişten taburcu olana kadar geçen sürede günlük aktivite hareketlerinde gelişmeyle bağlantılıdır. 2.Hastaların hastaneye kabul dönemlerindeki enerji alım miktarları yine günlük aktivite hareketlerinin gelişmesiyle bağlantılıdır.
Makale Hastanede kaldıkları surec ıcınde beslenme sekıllerı bu hastaların fızıksel gelısım surelerını hastane kalma surelerını ve gunluk yasam aktıvıtelerının gelısımını etkılemıstır. Rehabılıtasyon surecınde beslenme takvıyesı fızıksel rehabılıtasyonu da olumlu etkılemektedır. Çalışmanın sınırlandırılması: 1.Çalışmada kullanılan yöntem yüzünden günlük yasam aktıvıtelerı ve gelişmiş beslenme durumu arasında bir ilişki kurulamaz. 2.Albumin sonuçları alınmayan hastaların sayısının fazla olması 3.Rehabılıtasyon mıktarı ve turunun ve felc cıddıyetının analız edılmemesı 4.Butun hastaların terapı takımı tarafından mudehale gormesı(terapının efektifliğini ölçememeleri) 5.Hasta sayısının gorecelı az olması Bu yuzden daha fazla calısmaya gerek vardır.
TEŞEKKÜR EDERİM