Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Sosyal Hizmet Bölümü Dersin Adı: Yoksulluk ve Sosyal Hizmet Öğretim Üyesi: Prof. Dr. Emine ÖZMETE Konu: Sosyal yardım alanı ve yoksulluk

Yoksullukla Mücadele ve Sosyal Yardım Yoksullar için en önemli kurumsal kaynaklardan biri sosyal yardımlardır. Türkiye’deki sosyal güvenlik sistemine göre primsiz ödemelere dayalı olan sosyal yardım, yoksulluk içinde olup temel ihtiyaçlarını karşılayamayan ve yaşamlarını en düşük standartta dahi sürdürmekte güçlük çeken kişilere ve ailelere kaynakların yeterliliği ölçüsünde yapılan ayni ve nakdi yardımları kapsamaktadır.

Sosyal yardım hizmetlerinde, yoksul ailelerin yaşadıkları bölgenin sosyo-ekonomik özellikleri göz önünde bulundurularak, ailenin asgari yaşam düzeyine ulaşması amacıyla sorununu çözümleyebileceği süreler içinde (1 yıl ve daha uzun süreli) ya da geçici nitelikte değişen miktarda yardım sağlanır.

Sosyal yardımlar; yiyecek, giyecek, yakacak, kırtasiye, tıbbi araç-gereç ile rehabilitasyon amaçlı protez araçları gibi sosyal inceleme raporuyla müracaatının ihtiyacına göre verilecek mal ve malzeme yardımını içeren ayni yardımlar ile para yardımını içeren nakdi yardımlardan oluşmaktadır.

Sosyal yardım miktarı en yüksek devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) %40 'dır. Bu miktar 2011 yılı Ocak ayı itibariyle 235,43 TL olarak belirlenmiştir. Kurumsal bir kaynak olarak sosyal yardımların amacı yoksul ailelerin kendi kendine yetebilecek hale gelmelerini ve güçlenmelerini sağlamaktır.

Günümüzde yaşlıların nüfus içindeki oranlarının artması ve yaşlı nüfusun sosyal güvenceye sahip olmaması, sosyal yardımların düşük ya da yetersiz olması, yaşlılıkta görülen kronik hastalıkların sıklığı, sağlık hizmetlerinin maliyeti ve yaşlı ayırımcılığı yaşlı bireylerin yoksulluğunu pekiştirmektedir. Gerçekte yoksulluğun sonuçları çocuklar, kadınlar ve yaşlılar gibi grupları doğrudan etkilemesine karşın, ailelerde yoksulluk nesilden nesle aktarılan bir döngü ile süregelmektedir.

Sosyal Yardımlar; “ geçinme güçlüğü içinde olan” ve “toplumdan dışlanma tehlikesiyle karşılaşan kişilerin, yoksul ve az gelirli insanların veya sosyal grupların yaşamlarının güvence altına alınması konusunda, kamu sorumluluğu ilkelerinin kabul edilmesinden doğmaktadır.

Sosyal yardımlar genellikle vergiler ile finanse edilmektedir Sosyal yardımlar genellikle vergiler ile finanse edilmektedir. Herhangi bir karşılık söz konusu olmaksızın gereksinin içinde bulunan kişileri kapsamaktadır. Sosyal yardımlar, tek yanlı olarak devlet yada kamu makamlarınca yasal yetki ve görev verilmiş gönüllü kuruluşlar tarafından yapılmaktadır. Yararlanan kişinin herhangi bir mali katkısı söz konusu değildir.