ANKARA ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ – KIYMETLİ EVRAK HUKUKU DERS NOTLARI Bu notlar her hafta işlenecek ders planını detaylı olarak göstermesi için hazırlanmış kısa bilgiler içermektedir.

Kıymetli evrakın türleri 1. NAMA YAZILI KIYMETLİ EVRAK Lehtarın adının senette yazılı olduğu kıymetli evrak, açıkça bir emre kaydını içermiyorsa ve ayrıca kanunen emre yazılı senet tiplerinden birinde de değilse, nama yazılı kabul edilmektedir. Bir kıymetli evrakta, senedin kimin lehine düzenlenmiş olduğunun (lehtarın adının) belirtilmiş olması, senedin nama yazılı sayılması için yeterli değildir. Lehtarın adının gösterildiği senetlerin nama yazılı olarak değerlendirilebilmeleri için; ilk olarak açık bir emre kaydını içermemesi gerekir. Nama yazılı kıymetli evrakın devri için: Alacağın temliki ve senedin zilyetliğinin devri gereklidir. Alacağın temliki beyanı senet üzerine yazılabileceği gibi, ayrı bir kâğıda da yazılabilir.

Kıymetli evrakın türleri “İşbu çek karşılığında Leyla Leman’ın emrine 1.000 TL ödeyiniz” şeklindeki bir düzenlemede, açık bir emre kaydı yer aldığından, bu çek nama yazılı sayılamaz. Ancak kanunen emre yazılı senet tiplerinden biri (örneğin bir kambiyo senedi) söz konusu ise senedin nama yazılı sayılabilmesi için emre kaydını içermemesi yeterli değildir. Kanunen emre yazılı senetlerde ayrıca senette menfi emre kaydının bulunması da zorunludur.

Kıymetli evrakın türleri 2. EMRE YAZILI KIYMETLİ EVRAK Emre yazılı kıymetli evrak, lehtarın adının belirtildiği, bunun yanı sıra açıkça emrine kaydını içeren veya açıkça böyle bir kayıt içermese dahi kanunen emre yazılı sayılan kıymetli evraktır. Emre yazılı kıymetli evrakın devri için: Ciro ve senedin zilyetliğinin devri gereklidir. Ciro, mutlaka senedin arka yüzüne yapılmalıdır; ayrı bir kâğıda yapılması mümkün değildir. Kanunen Emre Yazılı Senet Kanun, bazı kıymetli evrak tiplerini, lehtarın adını gösterdiği takdirde, bunlar açıkça emre kaydı içermese dahi emre yazılı kabul etmektedir. Kambiyo senetleri, kanunen emre yazılı senetlerdir. Menfi Emre Kaydı Kavramı: Kanunen emre yazılı tipte olduğu kabul edilen kıymetli evrakın (örneğin kambiyo senetlerinin) nama yazılı olarak düzenlenebilmeleri için senette, bunların emre yazılı olmadıklarını açıkça belirten kayıtlar “menfi emre kaydı” bulunmalıdır. Örneğin kimin lehine düzenlendiği gösterilmiş bir poliçeye menfi emre kaydı konmuş ise, bu poliçe, nama yazılı düzenlenmiş sayılmaktadır. Menfi emre kaydı senet üzerine yazılacak “Ciro edilemez”, “Emre yazılı değildir” gibi beyanlar şeklinde olabilir

Kıymetli evrakın türleri “İşbu çek karşılığında Leyla Leman’ın emrine 1.000 TL ödeyiniz” şeklinde düzenlenmiş çek, açıkça emrine kaydını içeren emre yazılı çek niteliğindedir. “İşbu çek karşılığında Leyla Leman’a 1.000 TL ödeyiniz” şeklindeki çek, “emrine kaydını” içermemekle birlikte, kambiyo senetleri kanunen emre yazılı sayıldıklarından emre yazılı niteliktedir.

Kıymetli evrakın türleri 3. HAMİLE YAZILI KIYMETLİ EVRAK Lehtarın (alacaklının) adının yazmadığı, senede kim hamil ise, o kimsenin hak sahibi sayıldığı kıymetli evrak, hamile yazılı kıymetli evraktır. Hamile yazılı bir kıymetli evrakın düzenlenebilmesi için: • Kanunun hamile yazılı olarak düzenlenmesine izin verdiği bir senet tipi söz konusu olmalı ve • Kimin lehine düzenlendiği (lehtarın kim olduğu) senette gösterilmemiş olmalıdır.