Grup Aşamaları Prof Dr Süheyla Ünal
Kurulum Kargaşa Standart oluşturma Uygulama Sonlandırma
Grup Aşamaları © 2005 Prentice Hall Inc. All rights reserved.
Kurulum Kimlerden oluşacak Kaç kişi olacak Açık mı kapalı mı olacak Ne kadar sürecek Hangi sıklıkta, hangi sürede olacak Nerede yapılacak
Katılımcılardan beklentiler Düzenli katılım Yararlı geribildirim Destek olma Meydan okuma, yüzleştirme Gruba hazırlıklı gelme
Kurulum Grup üyelerinin grup terapisi konusunda bilgilendirilmeleri, ne yapacaklarını öğrenmeleri Terapist ve yardımcı terapistler tarafından etkileşimin kolaylaştırılması
Birincil gerginlik Üyelerin birbirlerini tanımamalarından kaynaklanan bir gerilim söz konusudur Grup üyeleri, diğerleri tarafından kabul edilip edilmeyeceklerini test ederler Herkes dikkatlidir, çatışmadan, riskten kaçınır Güven oluşmamıştır Sessizlik ve beceriksizlik vardır Aptal görünmekten korkulur
Birincil gerginlik Üyeler kendilerinden ne beklendiğini bilemez Başkaları tarafından yargılanma korkusu taşınır Dinleme yoğun, paylaşım azdır Kendini fazlaca açmaktan, fazla duygusal davranmaktan korkulur, kibar davranılır Grubun zamanını alıyor olma endişesi yaşanır Süreç aktif üyelerce yönlendirilir
Birincil gerginlik Bu gerilimi gidermek için terapist enerjik, sabırlı, açık fikirli, grup süreçlerine hazırlıklı olmalı Üyelerin her birini kabul etmeli Soruları yanıtlamalı Benzerlikleri ortaya koymalı Grup bütünleşmesini engelleyecek durumların farkında olmalı (örn. sürekli geç gelme, gelmeme, alt grup oluşturma, grup dışında görüşme, günah keçisi tayin etme)
Terapist “Şimdi ve burada”ya odaklanmalı Sorumluluğu üyelere paylaştırmalı Her üyenin gruptan en üst düzeyde yararlanmasını sağlamalı Grubu başlatmalı ve bir konuya yönlendirmeli Grubu uygun bir şekilde sonlandırmalı Gerektiğinde ev ödevi vermeli
Kurulum Kargaşa
Kargaşa Gruptaki çatışmalar belirginleşir, hem üyeler arasında, hem de üyelerle terapist arasında gerilim yaşanır Grupta bütünleşme ve çatışma arasında gelgitler yaşanır Üyeler hemfikir olmadıkları konuları açıkça dile getirirler Üyeler grupta baskınlık, kontrol ve güç kazanma çabasına girerler Grupta ikincil bir gerginlik ortaya çıkar
Kargaşa Meydan okuma Sınırları test etme Alt gruplar oluşturma, gruplar arası anlaşmazlıklar Yanlış anlaşılmalar Gözde çocuk olma çabası
Kargaşa Her üye tercih ettiği düzeyde inisiyatif ve güç kurma çabasına girer Giderek bir sosyal hiyerarşi gelişir Üyeler arası eleştiriler, olumsuz ifadeler sıklaşır Gruba ve terapiste ilişkin hayal kırıklıkları yaşanır Güven duygusu test edilir Terapiste kızgınlık yaşanır
Terapist Üyelerin davranış kalıplarının ortaya çıkmasını, çatışmaların oluşmasını katalizler Üyelere duygusal tepkilerini göstermeleri konusunda cesaret verir “Şimdi ve burada”ya odaklanmayı sağlar Grup için tehlikeli durumlara dikkat çeker
Grup için tehlikeler Sessizlik Hikaye anlatma Öğüt verme Sorgulama Bağımlılık Entellektüalize etme …
Kurulum Kargaşa Standart oluşturma
Standart oluşturma Terapist süreci izler, gerektiğinde normları hatırlatır Bazı konulara odaklanmayı sağlar Duyguların ifadesini sağlar Doğrudan yüzleştirmeler yapar
Standart oluşturma Çatışmalı durumları tanımanın, başa çıkmanın değerini gösterir Üyelerin tepki ve savunmalarını görmelerine yardımcı olur Sorunları doğrudan ve yapıcı bir şekilde ele alma konusunda örnek olur
Kurulum Kargaşa Standart oluşturma Uygulama
Uygulama Grup üyeleri risk almaya başlar Birbirleriyle daha doğrudan ilişkiye girer Grubun iyileştirme kapasitesi gelişir Güven duygusu, yakınlaşma artar “Biz” duygusu gelişir Karşılıklı yardımlaşma, paylaşma gelişir
Uygulama Grup ahengi oluşmaya başlar Ortak amaçlar kabullenilir Grup ruhu oluşur Grup içi çatışmalar farkedilir Farklı görüşlere saygı gelişir Dirençler yıkılır Yardımcı terapistler gelişir
Grup işlerliği için Kendini açma Dürüstlük Doğallık, kendiliğindenlik Kabul Bütünlük
Kurulum Kargaşa Standart oluşturma Uygulama Sonlandırma
Sonlandırma Ayrılık duygusu ile başa çıkma Bitirilmemiş işlerle başa çıkma Grup deneyimini gözden geçirme Öğrendiklerini ileriye taşıma Davranış değişikliklerini hayata geçirme Geribildirim
Terapist Üyelerin sonlandırma ile ilgili duygularıyla başa çıkmasını kolaylaştırmak Grup sırasında gerçekleştirdikleri değişimleri pekiştirmek Grup bitse de güvenilir bir süreç olmasını sağlamak, mahremiyetini korumak Grubun zayıf ve güçlü yanlarını değerlendirmek İzleme seansları ya da görüşmeleri yapmak
Tuckman’s Five-Stage Theory of Group Development Figure 10-3 Tuckman’s Five-Stage Theory of Group Development Performing Norming Adjourning Storming Return to Independence Forming Dependence/ interdependence Independence