GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ Mustafa TEZCAN Eylül, 2017

BİLGİSAYARIN TARİHİ Eski Yunan’ da kullanılan abaküs hesaplamanın atası olarak kabul edilir.

BİLGİSAYARIN TARİHİ 1641 Yılında Blaise PASCAL’ ın icat ettiği hesap makinesi ve 1849 Yılında Charles BABBAGE’ ın icat ettiği fark makinesi bilgisayarların atası olarak kabul edilmektedir.

BİLGİSAYARIN TARİHİ George Boole tarafından bulunan 2’li sayı sistemi (Binary sistem) günümüz bilgisayar mimarisinin temelini oluşturmaktadır.

BİLGİSAYARIN TARİHİ Bilgisayar endüstrisinin oluşmasını sağlayan olay ise 1890’da Amerika nüfus sayımında kullanılan Mark-1 adlı cihazdır. Bu cihaz kartları delerek bilgileri işleyebiliyor. Delikli kartları tekrar okuyabiliyor ve tekrar kullanabiliyordu. Mark 1 yarı otomatiktir yani insan kontrolüne ihtiyaç duyan devasa mekanik makineydi. Ayrıca Mark-1 elektronik bir cihaz olmamasına rağmen insan müdahalesi olmadan bilgileri işleyen ilk makine oldu.  Mark-1 saniyede 5 işlem yapabiliyordu. 18 m uzunluğunda ve 2,5 m yüksekliğinde idi.

BİLGİSAYARIN TARİHİ ENIAC, gelişmiş bilgisayar teknolojisinin ilk yansıması olarak tarihe geçmiştir. ENIAC ( Electronic Numerical Integrator And Computer ) açılımının kısaltılmışıdır. Türkçe olarak ise elektronik sayısal entegreli hesaplayıcı olarak bilinmektedir. İlk bilgisayar, yaklaşık 27  ton ağırlığın da ve 167 metrekare genişliğine sahip devasa bir makinedir. ENIAC, maliyeti 500.000 dolar olarak bilinmekte ve 150 Kilowatt (Şu an kullandığımız bir masaüstü bilgisayarın 500 katı) enerji tüketmekteydi. Tüm bunlara rağmen ilk bilgisayar eşitlikleri karşılaştırabilme, dört işlemi çözme ve kare kök hesaplaması yapabilmekteydi.

BİLGİSAYARIN TARİHİ Tarih de ilk kişisel bilgisayar IBM PC olmuştur. Bu bilgisayarda ilk olarak Floppy disket sürücü (yani disket sürücü) ile veri saklandı.   Sonrasında IBM bu PC’ye sabit disk ekledi. IBM’in bir diğer özelliği ise ilk DOS sistemli işletim sisteminin kullanılmasıdır. IBM, ilk kişisel bilgisayarını ürettikten sonra bunu çalıştıracak yeni bir sistem arayışına girmiştir. Bu amaçla Microsoft ile anlaşarak Windows’un temelini oluşturan ilk DOS sistemi bilgisayarlarda ki yerini almıştır.

BİLGİSAYARIN TARİHİ İki üniversite öğrencisi olan Steve Jobs ve Steve Wozniak ilk kişisel bilgisayar kategorisinde tarihe geçecek ilk bilgisayarlarını Jobs’ın ailesinin evlerindeki garaj da üreterek piyasaya sürerler. Apple II, 1977 yılında ilk olarak piyasaya sürülmüş olmasına rağmen 1993 yılına kadar geliştirilerek birden fazla model sunularak uzun süre satılmıştır. Apple II, II+, IIe, IIc, IIgs serileri ile piyasaya sürülmüştür.

BİLGİSAYARIN TARİHİ 1967’de 20 kg ağırlığında Xerox NoteTaker adı ile ilk prototip taşınabilir bilgisayar üretildi.

BİLGİSAYARIN TARİHİ İlk Taşınabilir Bilgisayar Osborne I Oldu Osborne I, ilk başta bataryasız olsa da sonraki sürümlerinde yaklaşık 1 saat kapasiteli batarya ile piyasaya sürüldü. Osborne ilk taşınabilir bilgisayar olmasa da o dönem de satışa sunulan ilk taşınabilir bilgisayar olarak tarihe geçti. Osborne I Özellikleri yaklaşık 10 Kg ağırlığında 500 sayfalık bir kullanım kılavuzu ile satılmıştır. Sabit disk yerine iki disket ile kontrol edilmekteydi. seri ve paralel yazıcı portları modem portu  64 KB ram ve Intel 8080 işlemcisi vardı.

BİLGİSAYARIN TARİHİ Apple Powerbook Piyasada Osborne I ilk satılan taşınabilir bilgisayar olarak tarihe geçerken Apple Powerbook adı ile bugünkü Macbook serilerinin temelini oluşturan ilk taşınabilir bilgisayarını sundu. Bu bilgisayarın en büyük önemi ise günümüz laptop ve notebook tasarımlarının temelini oluşturuyor olmasıdır.

BİLGİSAYARIN TARİHİ IBM PC Convertible da Piyasada Bir diğer bilgisayar üreticisi IBM PC Convertible ile ilk taşınabilir bilgisayarlarını piyasaya sürdüler. Compaq taşınabilir bilgisayarlar IBM PC Convertible’ın çekirdeğini oluşturmaktadır.

BİLGİSAYARIN TARİHİ Tablet Bilgisayarlar İlk olarak 2003-2004 yılları arasında Microsoft tarafından duyuruldu. Yüksek fiyatı ve beğenilmeyen ara yüzü ile Microsoft tabletleri piyasaya sürülmedi. İlk Tablet Apple’ın IPad’i Oldu Apple, Ipad ile ilk tablet bilgisayarını tanıttı. Ipad, IOS sistemi ile piyasaya sürülen ilk tablet bilgisayar olarak piyasaya sürüldüğün de tarih 27 Ocak 2010’u gösteriyordu. Sonrasında ise, Samsung, Android işletim sistemi ile ilk tableti Galaxy’i piyasaya sürdü.

İNTERNETİN GELİŞİMİ İnternet kavramı ilk olarak 1962 yılında Amerika Massachusetts Institute of Tecnology (MIT)’de Galaktik ağ adıyla J.C.R Licklider tarafından bilimsel bir çalışma olarak ortaya atılmıştır. 1965 yılında MIT’ de araştırmacı olarak çalışan Lawrance Roberts ile Thomas Merrill ilk kez iki bilgisayar arasında iletişim kurmayı başardı.

İNTERNETİN GELİŞİMİ 1966 Yılı sonunda ARPANET projesi adıyla farklı eyaletlerde bulunan 4 ana bilgisayar arasında bağlantı kuruldu. 1983’ te TCP/IP protokolleri kullanılmaya başlandı ve günümüzdeki internet kavramının en önemli halkasını oluşturdu.

TCP/IP Nedir? TCP (Transmission Control Protocol – Aktarım kontrol protokolü) Bilgisayarlar arasında veri aktarımı bu protokole göre gerçekleşir. IP (Internet Protocol – İnternet Protokolü) Bilgisayarların birbiri ile nasıl iletişim kuracağını belirleyen protokoldür.

TÜRKİYE’DE İNTERNETİN GELİŞİMİ Türkiye, internet ile 1986 yılında tanıştı. İlk olarak 1986 yılında Ege Üniversitesi aracılığıyla kuruldu. TÜVEKA ( Türkiye Üniversiteler ve Araştırma Kurumları Ağı ) adıyla bir ağ oluşturuldu.  1991 yılına gelindiğinde yeni bir ağ ihtiyacı ortaya çıktı ve ODTÜ ile TÜBİTAK, TR-NET ismiyle bir proje başlattılar.

TÜRKİYE’DE İNTERNETİN GELİŞİMİ Bu projeye dair ilk deney, 1992 yılında x.25 ismindeki bilgisayar ağıyla Hollanda’ ya bağlantı gerçekleştirildi. Deneyin olumlu sonuçlanmasıyla PTT’ ye kiralık hat başvurusu yapıldı. PTT, 12 Nisan 1993′ te bir kiralık hat sağlıyor ve bu hat ile Ankara ve Washington arasında bağlantı kuruluyor. Bu bağlantının hızı 64 Kbps idi. (Şu anki ortalama internet hızının 250’ de 1’ i)

TÜRKİYE’DE İNTERNETİN GELİŞİMİ 1994′ te Ege Üniversitesi, 1995′ te Bilkent Üniversitesi, yine aynı yıl Boğaziçi Üniversitesi ve 1996′ da İstanbul Teknik Üniversitesi bağlantıları gerçekleştirildi. 1993 yılında ODTÜ ve Bilkent Üniversitesi web sitesi oluşturdular. Bu web siteleri Türkiye’ deki ilk web siteleridir. Bu dönemde, ilk internet dergisi CISN ( Computing & Information Services Newsletter ) adıyla yayın hayatına başladı.

TÜRKİYE’DE İNTERNETİN GELİŞİMİ Bu dergi ODTÜ tarafından düzenleniyordu. 1994-1995 Eğitim-Öğretim Yılında ODTÜ internet tabanlı öğrenci kayıt sistemini uyguladı. 1998′ de Öğrenci Bilgi Sistemi’ ne dönüştürüldü. 1995′ te TR-Net kuruldu ve bu ilk internet servis sağlayıcımızdı. ÖSYM sınav sonuçları ve seçim sonuçları ilk defa 1995′ te internet üzerinden açıklandı.