T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük TÜRK DIŞ POLİTİKASI
Lozan Barış Antlaşması Türk Tarihinde Bir Dönüm Noktasıdır T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük TÜRK DIŞ POLİTİKASI Lozan Barış Antlaşması Türk Tarihinde Bir Dönüm Noktasıdır
T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük TÜRK DIŞ POLİTİKASI Lozan Barış Antlaşması, Türkiye ile İtilaf Devletleri arasında eşit şartlara göre yapılmıştır. Antlaşma ile, Türkiye diğer devletler tarafından tanınmıştır.
Atatürk Döneminde Dış Politika T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük TÜRK DIŞ POLİTİKASI Atatürk Döneminde Dış Politika Barışçıdır Bağımsızdır Gerçekçidir Hukuka Bağlıdır Milli Güce Dayalıdır
Lozan’da Çözümlenemeyen Sorunlar T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük TÜRK DIŞ POLİTİKASI Lozan’da Çözümlenemeyen Sorunlar Yabancı Okullar Musul Sorunu Boğazlar Meselesi Hatay Sorunu Türk-Yunan Nüfus Mübadelesi
1- Yabancı Okullar Sorunu T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük TÜRK DIŞ POLİTİKASI 1- Yabancı Okullar Sorunu Lozan’ da bu okullara Türk hukuk kurallarına uyma şartı getirildi. Buna göre; Türkçe dersi yanında tarih ve coğrafya dersleri de Türk öğretmenlerce, Türkçe olarak okutulacak ve okullar Türk müfettişler tarafından denetlenecekti.
1- Yabancı Okullar Sorunu T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük TÜRK DIŞ POLİTİKASI 1- Yabancı Okullar Sorunu Alınan kararlara en çok İngiltere ve Fransa tepki gösterdi. Ancak Türkiye bu meseleyi bir iç mesele olarak gördü ve aldığı kararların arkasında durdu. Pek çok okul kurallara uymadığı için kapatıldı. Böylece, Türkiye, bağımsız bir devlet olarak kendi kanunları çerçevesinde çözdü.
T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük TÜRK DIŞ POLİTİKASI 2- Musul Sorunu Musul, petrol bakımından zengin bir Osmanlı eyaleti idi. Bu nedenle, I. Dünya Savaşı sonunda İngiltere tarafından işgal edildi.
Milletler Cemiyeti, Musul Sorununu İngiltere lehine çözdü. T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük TÜRK DIŞ POLİTİKASI Musul Sorunu İngiltere ile Türkiye arasında çözümlenemeyince Milletler Cemiyeti’ ne taşındı. Milletler Cemiyeti, Musul Sorununu İngiltere lehine çözdü. 5 Haziran 1926 tarihinde Ankara Antlaşması imzalandı. Anlaşmaya göre; Musul, İngiltere’ nin mandası altındaki Irak’ a bırakıldı. Buna karşılık 25 yıl süreyle Irak’ ın petrol gelirlerinden % 10’ luk bir pay Türkiye’ ye verilecektir.
T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük TÜRK DIŞ POLİTİKASI 3- Boğazlar Sorunu Lozan ile Boğazların her iki yakası askersiz bırakılmış ve yönetim uluslararası bir komisyona bırakılmıştı. Ancak 1933’ ten sonra dünya devletlerinin hızlı bir silahlanma yarışına girmesi Türkiye’ yi harekete geçirdi.
MONTRÖ BOĞAZLAR SÖZLEŞMESİ T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük TÜRK DIŞ POLİTİKASI MONTRÖ BOĞAZLAR SÖZLEŞMESİ Tarih: 20 Temmuz 1936 Yer: Montrö- İsviçre Taraflar: Türkiye, Bulgaristan, Fransa, İngiltere, Japonya, Romanya, Sovyetler Birliği, Yugoslavya ve Yunanistan 1- Boğazlar Komisyonu kaldırıldı. Boğazların savunulması Türkiye’ ye bırakıldı. 2- Boğazlardan geçiş, Türkiye ile Karadeniz’ de kıyısı olan devletlerin güvenliğini tehdit etmeyecek şekilde düzenlendi. 3- Ticaret gemilerine tam bir geçiş serbestliği tanındı. Savaş gemileri için geçiş sözleşme hükümleri ile sınırlandırıldı.
T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük TÜRK DIŞ POLİTİKASI 4- Hatay Sorunu Hatay, Mondros’ tan sonra Fransızlar tarafından işgal edildi. Atatürk’ ün belirlediği Hatay Devleti Bayrağı 20 Ekim 1921’ de Fransa ile imzalanan Ankara Anlaşması ile Hatay, Fransa’ nın mandası altında olan Suriye’ ye bırakıldı.
T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük TÜRK DIŞ POLİTİKASI 4- Hatay Sorunu Hatay’ ın durumunu yakından takip eden Mustafa Kemal, Adana’ya yaptığı bir ziyarette « Kırk asırlık Türk yurdu düşman elinde esir kalamaz.» diyerek Hatay’ ın önemini vurgulamıştır.
T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük TÜRK DIŞ POLİTİKASI 4- Hatay Sorunu Fransa, 1936 yılında Suriye’ nin bağımsızlığını tanıdı. Atatürk, Hatay meselesinin çözümlenmesi için konuyu Milletler Cemiyeti’ ne taşıdı. Fransa ile Türkiye arasında gerçekleşen görüşmeler sonucunda Hatay’ da seçimler yapıldı ve 2 Eylül 1938 tarihinde Hatay Devleti kuruldu. Hatay Millet Meclisi, 23 Haziran 1939 tarihinde Türkiye’ ye katılma kararı aldı. 7 Temmuz 1939’ da Hatay, Türkiye’ nin bir ili haline geldi.
Mübadele Komisyonu’ nun Türk Yunan Üyeleri T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük TÜRK DIŞ POLİTİKASI 5- Türk- Yunan Nüfus Mübadelesi Lozan’ da Türkiye’deki Rum nüfus ile Yunanistan’ daki Türklerin karşılıklı olarak mübadele edilme kararı alınmıştır. Bu mübadelede İstanbul’ daki Rumlar ile Batı Trakya’ daki Türkler göçün dışında bırakılmıştır. Mübadele Komisyonu’ nun Türk Yunan Üyeleri
5- Türk- Yunan Nüfus Mübadelesi T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük TÜRK DIŞ POLİTİKASI 5- Türk- Yunan Nüfus Mübadelesi Yunanistan, İstanbul’ a ne zaman yerleşmiş olursa olsun burada bulunan Rum nüfusun tamamının mübadele dışında tutulmasını istiyordu. Oysa buraya yerleşen Rumların önemli bölümü İstanbul’ un işgali sırasında farklı yerlerden gelmişlerdi.
5- Türk- Yunan Nüfus Mübadelesi T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük TÜRK DIŞ POLİTİKASI 5- Türk- Yunan Nüfus Mübadelesi Türkiye bu dönemde gelen Rumların mübadeleye dahil olmasını istiyordu. Bu iki taraf arasında anlaşmazlığa sebep oldu. İki taraf arasında yapılan görüşmelerle sorun çözümlendi. Yerleştikleri tarihe bakılmaksızın İstanbul’ da yaşayan Rumlar ile Batı Trakya Türkleri yaşadıkları yerde kaldılar.
T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük TÜRK DIŞ POLİTİKASI ! SONUÇ Atatürk Dönemi Türk dış politikası; milli güce dayalıdır, hukuka bağlıdır, gerçekçidir, bağımsızdır ve barışçıdır. Lozan ‘da kesin olarak çözümlenemeyen Musul, Hatay, Boğazlar, Mübadele ve Yabancı Okullar Sorunları daha sonraki dönemde çözümlenmiştir.