Yönlendirme Komitesi Çalıştayı 23 - 25 Şubat 2015, Ankara Plaza Hotel AB İç Pazarına ilişkin genel resimde 2 direktif arasındaki ilişkiler ve yakınsak unsurlar Rodica Lupu CEO, Loop Operations

‘Genel Resim’ 4 temel serbesti Malların serbest dolaşımı Kişilerin serbest dolaşımı – Yeterlilikler tanınmaksızın gerçekleşemez Hizmetlerin serbest dolaşımı Serbest iş kurma, sınır ötesi hizmet sunumu, yeterliliklerin tanınması, elektronik prosedürler Sermayenin serbest dolaşımı

Olaylar kronolojisi İlk önce, Mesleki Yeterliliklerin Karşılıklı Tanınması Direktifi çıkarıldı. Ancak, iş kurma hakkı ve sınır ötesi hizmet sunumu serbestisini halihazır net bir biçimde tanımlamış olmasına rağmen, bu tanım yalnızca meslek mensuplarını, özellikle de düzenlenmiş meslekleri kaspamaktadır. Hizmetler Direktifi İş kurma hakkı ve sınır ötesi hizmet sunumu serbestisini, direktif kapsamına giren tüm hizmetlere uygulanacak şekilde genişletir. Genel olarak serbest çalışanların sunduğu tüm hizmetler ve serbest meslekler bu kapsamda yer alır.

İdari İşbirliği Mesleki Yeterliliklerin Karşılıklı Tanınması Direktifi, İç Pazar Bilgi Sistemi ile, üye devletlere işbirliği yükümlülüğü getirmiştir, Hizmetler Direktifi, buna ilaveten, üye devletlere idari işbirliği yükümlülüğü getirmiş ve İç Pazar Bilgi Sisteminin kullanımını teşvik etmiştir. Sonuç olarak iç Pazar bilgi sisteminin mesleki yeterlilikler için kullanılmasına dair etkiler ortaya çıkmıştır. Hizmet sunumu serbestisi kapsamında olsun veya olmasın, aslında İç pazar Bilgi Sisteminin en çok mesleki yeterlilikler alanında kullanılmaktadır.

İdari Basitleştirme Mesleki Yeterliliklerin Karşılıklı Tanınması Direktifi Hizmetler Direktifine kıyasla bir takım bürokratik işlemlere yer verir, dolayısıyla Hizmetler Direktifinde Mesleki Yeterliliklerin Karşılıklı Tanınması hususunda idari basitleştirmeye ilişkin bazı derogasyonlar öngörülmüştür. (örneğin belgelerin kabulü) Ancak, Hizmetler Direktifinde yer alan İdari İşbirliğine dair yükümlülüklerin yerine getirilmesi genellikle Mesleki Yeterliliklerin Karşılıklı Tanınmasına yönelik enstrümanların da uygulanması anlamına gelir. Tek Temas Noktası ve elektronik prosedürler aynı zamanda Mesleki Yeterliliklerin Karşılıklı Tanınmasını da kapsar. Ancak, bunların ne ölçüde uygulandığı hala tartışma konusudur. (Üye devletlerce sürekli tartışılmasına rağmen sürekli olarak geliştirilmektedir )

Mesleki Yeterliliklerin Karşılıklı Tanınması Direktifi bağlamında Hizmet Direktifince öngörülen hükümlere dair derogasyonlar Madde 5 – Prosedürlerin basitleştirilmesi- paragraf (4): Üye devletlerin orijinal belgeleri ya da tescilli nüshalarını talep edemeyeceğini öngören paragraf(3)’le ilgili derogasyon, Madde 9 – İzin sistemleri: gerçek kişileri ilgilendiren prosedürler bildirilmez – Mesleki Yeterlilikler geçerlidir. Sınır ötesi hizmet sunumunda, yine Mesleki Yeterlilikler geçerlidir. Ancak, düzenlenmiş mesleklerde hizmet sunan tüzel kişiler için değerlendirme yapılması gerekmektedir.

Mesleki Yeterliliklerin Karşılıklı Tanınması Direktifi bağlamında Hizmet Direktifince öngörülen hükümlere dair derogasyonlar Madde. 14 (6) Yasaklanan talepler : meslek kuruluşlarının izin sürecine dahil edilmesi- yetkili makam olarak Madde 17 - Madde 16’ya iişkin derogasyon (sınır ötesi) 6) 2005/36/AT sayılı Direktifin 2. Başlığı kapsamına giren hususlar ve hizmetin sunulduğu üye devlette faaliyeti belirli bir mesleğe saklı tutan şartlar Madde 25(1) Çok disiplinli faaliyetler: yalnızca düzenlenmiş meslekler için izin verilmiştir.

Kapsam – Hizmetler Direktifinin kapsamından hariç tutulan hizmetler Sağlık hizmetleri (yani sağlık çalışanlarınca hastalara sunulan sağlık ve ilaç hizmetleri), Noterler ve icra memurları tarafından sunulan hizmetler… Ancak, belirli hizmet sektörlerinde uygulanan mevzuatın halihazırda uyumlaştırılmış olması, otomatik olarak Hizmetler Direktifinin uygulanmayacağı anlamına gelmez.

2 Direktifin birlikte işlerliğine dair göstergeler İç Pazar Bilgi Sistemi Hala çoğunlukla Mesleki Yeterliliklerin Karşılıklı Tanınması için kullanılmaktadır Hizmetler Direktifinin uygulanmasından sonra sistem daha çok kullanılmaya başlanmıştır SOLVIT sistemi Mesleki Yeterliliklerin Karşılıklı Tanınması gereken şekilde uygulanmadığında Hizmetler Direktifine dair uygulamayı da etkilemektedir.

Sonuç Sınır ötesi hizmet sunumu çoğunlukla Mesleki Yeterliliklerin Karşılıklı Tanınmasına dayanır. İdari basitleştirme, Mesleki Yeterliliklerin Karşılıklı Tanınması alanında, özellikle de düzenlenmiş meslekler ve meslek kuruluşlarının mevcut olduğu durumlarda, daha hafiftir, Hizmetler Direktifi, Mesleki Yeterlilikler alanında idari iş birliğini artırmıştır. Hizmetler Direktifi, iş kurma hakkı ve hizmet sunumu serbestisi açısından Mesleki Yeterliliklerin Karşılıklı Tanınmasına dair uygulamayı iyileştirmiştir. Hizmetler Direktifini uygulanmasıyla, düzenlenmiş meslekler için birçok engel ortadan kaldırılmıştır. Yine de düzenlenmiş meslekler hususunda iş kurma hakkının ya da hizmet sunumu serbestisinin ihlal edildiği birçok durum söz konusudur. Hizmetler Direktifi, mesleki yeterliliklerin dışında yer alan; ancak hizmet sunumu serbestisinin uygulamaya geçirilebilmesi için gerekli olan boyutları kapsar. Kişilerin ve hizmetlerin gerçek anlamda serbest dolaşımını sağlamak için AB’nin başka yasal düzenlemeler yapması gerekmektedir.

Dikkatle dinlediğiniz için teşekkürler! Sorunuz var mı? Rodica Lupu CEO, Loop Operations rodica.lupu@loopoperations.ro