LOZAN BARIŞ KONFERANSI VE ANTLAŞMASI 24 Temmuz 1923 GÖKÇELİ
KONFERANS ÖNCESİ ÜÇ SORUN; NEREDE TOPLANACAĞI ? KİMİN GÖNDERİLECEĞİ ? NELERİN GÖRÜŞÜLECEĞİ ? GÖKÇELİ
TÜRK TARAFI İZMİR DE TOPLANMASINDAN YANA; ULAŞIM,HABERLEŞME ,M.KEMAL’İN MÜDEHALESİ,YUNUNLILARIN YAPTIKLARINI YERİNDE GÖSTERME TARAFSIZ BÖLGE LOZAN SEÇİLİR RAUF BEY GİTME TARAFTARI,M.KEMAL MUDANYADA GÖSTERDİĞİ BAŞARIDAN DOLAYI İSMET PAŞAYI GÖNDERECEKTİR KAPİTÜLASYONLAR,ERMENİ MESELESİ,KONULARININ TAVİZSİZ ÇÖZÜLMESİNDEN YANA GÖKÇELİ
GÖKÇELİ
GÖKÇELİ
AMAÇLAR;(TÜRK TARAFI) MİSAK-I MİLLİ, KAYITSIZ ŞARTSIZ BAĞIMSIZLIK KAPİTÜLASYONLARI KALDIRMAK ERMENİ YURDU TEZİNİ ÇÜRÜTMEK TÜRK YUNAN SORUNUNU ÇÖZMEK AVRUPA DEVLETLRİYLE SORUNLARI ÇÖZMEK GÖKÇELİ
SEVR ANTLAŞMASINI ONAYLATMAK AVRUPA TARAFI; TÜRK-YUNAN SAVAŞLARINDAN SONRA TÜRK TARFININ DURUMUNU YENİDEN ELE ALMAK SEVR ANTLAŞMASINI ONAYLATMAK TÜRK TARFINCA REDDEDİLECEK KONULARI KABUL ETTİRMEK GÖKÇELİ
BOĞAZLAR;BULGARİSTAN,RUSYA BAZI KONULAR; PORTEKİZ ,BELÇIKA KATILAN DEVLETLER; TÜRKİYE, İNGİLTERE,İTALYA, FRANSA,JAPONYA, YUNANİSTAN,ROMANYA, YUGOSLAVYA KATILIR GÖZLEMCİ;ABD BOĞAZLAR;BULGARİSTAN,RUSYA BAZI KONULAR; PORTEKİZ ,BELÇIKA GÖKÇELİ
BÜTÜN MEDENİ MİLLETLER GİBİ HÜRRİYET VE İSTİKLAL İSTİYORUZ ÇOK ISTIRAP ÇEKTİK, ÇOK KAN AKITTIK; BÜTÜN MEDENİ MİLLETLER GİBİ HÜRRİYET VE İSTİKLAL İSTİYORUZ İSMET PAŞA GÖKÇELİ
Konferansın birinci safhası uzun sürdü. Fakat birçok sorun çözümlendi Konferansın birinci safhası uzun sürdü. Fakat birçok sorun çözümlendi. Yalnız,üç sorun çok çetin tartışmalara yol açtı, çözümü bir hayli güç oldu: İngilizler,Petrol Bölgesi olan Musul’u,TBMM’ye vermek istemiyordu. Musul Sorunu İtilaf Devletleri,kapitülasyonların deva- mından yanaydılar. Kapitülasyon Sorunu Osmanlı Devletinin bırakmış olduğu borçların hepsi- ni ödetmek istiyorlardı. Halbuki alınan borç paralar imparatorluğun çeşitli yerlerine sarf olunmuştu. İmparatorluk parçalandığı için, Türk heyeti borçla- rın buna göre paylaşılmasını önerdi. Fakat bu öneri kabul edilmedi. Dış Borçlar Sorunu GÖKÇELİ
SINIRLAR Türk - Sovyet Sınırı Doğu sınırımız daha önce imzalanan Gümrü, Moskova ve Kars Antlaşmaları ile çözümlendiği için Lozan'da tekrar gündeme gelmemiştir .Suriye Sınırı 20 Ekim 1921 tarihli Ankara Antlaşması‘ nda belirlenen sınırlar kabul edilmiştir. Irak Sınırı Musul - Kerkük sorunundaki anlaşmazlıktan dolayı sınır belirlenememiştir. Sınırın daha sonra TBMM ile İngiltere arasında yapılacak ikili görüşmelerle belirlenmesine karar verilmiştir. Yunanistan Sınırı Mudanya Ateşkes Anlaşması 'nda olduğu gibi Meriç Nehri sınır olarak kabul edilmiştir.Sadece savaş tazminatından dolayı ufak bir değişiklik yapılmıştır. GÖKÇELİ
GÖKÇELİ
BOĞAZLAR SORUNU Lozan'ın en çok tartışılan konularından - Boğazların İdaresi, başkanlığı Türk'ün yapacağı uluslararası komisyona bırakılmıştır. - Boğazların her iki yakasında 20'şer km'lik askerden arındırılmış bölge oluşturulmuştur. - Oluşturulan askersiz bölgeye olağanüstü bir durum yaşandığında Türkiye'nin asker sokabileceği kararlaştırılmıştır. - Boğazlardan ticaret gemilerinin serbestçe geçmesine karar verilmiştir. Savaş gemilerine ise tonaj sınırlaması getirilmiştir. - İstanbul'daki işgal güçlerinin şehri bir buçuk ay içerisinde boşaltmaları kararlaştırılmıştır. GÖKÇELİ
Lozan'ın en çok tartışılan konusu, Türkiye tarafından hiç taviz KAPİTÜLASYONLAR Lozan'ın en çok tartışılan konusu, Türkiye tarafından hiç taviz verilmeden çözülmüş ve kapitülasyonlar kesin olarak kaldırılmıştır. GÖKÇELİ
GÖKÇELİ
ERMENİ SORUNU Sevr Antlaşması ile Doğu Anadolu'da kurulmasına karar verilen Ermeni Devleti'nin kuruluşundan vazgeçilmiş ve bölgenin Türk toprağı olduğu kabul edilmiştir. GÖKÇELİ
TBMM'ye, diğer Ege adaları ise Yunanistan'a verilmiştir. On iki Ada İtalyanlara, Bozcaada ve Gökçeada Çanakkale Boğazı'nı kontrol ettiği için TBMM'ye, diğer Ege adaları ise Yunanistan'a verilmiştir. Yunanistan'ın Anadolu kıyılarına yakın olan adaları askeri amaçları için kullanması yasaklanmıştır GÖKÇELİ
GÖKÇELİ
Duyun-u Umumiye (Genel Borçlar idaresi) kaldırılacaktır. DIŞ BORÇLAR SORUNU Daha çok Fransa ile aramızda problem olan Borçlar Sorunu aşağıdaki şekilde çözümlenmiştir: Duyun-u Umumiye (Genel Borçlar idaresi) kaldırılacaktır. Osmanlı Devletinden ayrılan devletlere Osmanlı borçlarından hisse verilecektir. - Borçlar Türk Lirası olarak ve taksitler halinde ödenecektir. GÖKÇELİ
GÖKÇELİ
AZINLIKLAR SORUNU XIX.yüzyıl başlarından beri Türkiye'nin başını ağrıtan Azınlıklar Sorunu Türkiye'deki bütün azınlıkların Türk Vatandaşı kabul edilmesi ile çözümlenmiştir. Azınlıklara, Türk vatandaşlarına tanınan tüm haklar tanınmış, ayrıcalıkları ise kaldırılmıştır. Türkiye'deki en kalabalık azınlık durumunda bulunan Rumların İstanbul'dakiler hariç Yunanistan'a gönderilmesi kararlaştırılmıştır. Buna karşılık Batı Trakya hariç Yunanistan'da yaşayan Türklerin Türkiye'ye gönderilmesine karar verilmiştir. GÖKÇELİ
YABANCI OKULLAR SORUNU Yabancı Okullar Türk kanunlarına ve diğer okulların bağlı bulundukları tüzük ve yönetmelik hükümlerine uyacaklardır. Türk Hükümeti bu okulların öğrenimini düzenleyecektir. GÖKÇELİ
GÖKÇELİ
Kurtuluş Savaşı 'nın en büyük sorumlusu durumunda bulunan, SAVAŞ TAZMİNATI Kurtuluş Savaşı 'nın en büyük sorumlusu durumunda bulunan, Anadolu'nun büyük bir bölümünü tahrip eden ve Türk Milletini iki yıl boyunca savaş felaketi ile karşı karşıya bırakan Yunanistan savaş tazminatı olarak Karaağaç 'ı Türkiye'ye bırakılmıştır. GÖKÇELİ
PATRİKHANE SORUNU I.Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı boyunca azınlıklar ve dış güçlerle birlikte hareket eden Fener Patrikhanesi 'nin, yabancı kiliselerle ilişki kurmaması şartı ile Türkiye'de kalması kabul edilmiştir. GÖKÇELİ
İSTANBUL’UN DURUMU Antlaşmanın TBMM tarafından onaylanmasından 6 hafta sonra itilaf devletleri İstanbul’u boşaltmayı kabul etmişlerdir ÖNEMİ;Bu karara uyan itilaf devletleri 6 ekim 1923’te İstanbul’u terk etmişlerdir. GÖKÇELİ
LOZAN BARIŞ ANTLAŞMASI’NIN ÖNEMİ - Devleti'nin BAĞIMSIZLIĞINI kabul etmişlerdir. - Dost düşman herkes YENİ TÜRK DEVLETİ ‘nin varlığını kabul etmiştir. - Askeri zaferler bu antlaşma ile siyasi zafere dönüşmüştür. - Yunanistan'la aramızdaki sorunlar çözülmüştür. - Ülkemizin sınırları Irak sınırı hariç belirlenmiştir. - Lozan Antlaşması,geçerliliğini uzun süre koruması bakımından dünyaya örnek olmuştur. - Bu antlaşmaya göre, Türkiye açısından I.Dünya Savaşı sona ermiştir. GÖKÇELİ
GÖKÇELİ
- Türk Bağımsızlık Savaşı'nın başarıya ulaşması sömürge altında bulunan milletleri harekete geçirmiştir. - Azınlıkların Türk vatandaşı sayılması ile Avrupa devletlerinin bu konuyu bahane ederek içişlerimize karışması önlenmiştir. - Bu antlaşma ile Türkiye savaş tazminatı ödememiş, ekonomik ve askeri sınırlamalarla karşılaşmamıştır. - Bu yönlerinden dolayı Lozan, Versaille, St. Germaine vb. antlaşmalardan farklılık göstermektedir. GÖKÇELİ
Lozan Antlaşması, bir çok konuyu çözmesine karşılık, bazı konular LOZAN BARIŞ ANTLAŞMASI’NIN DEĞERLENDİRİLMESİ Lozan Antlaşması, bir çok konuyu çözmesine karşılık, bazı konular çözüme kavuşturulamamıştır.Bu pürüzler,Türkiye için yeni problemlere yol açmıştır. En büyük amaç Misak-ı Milli‘ yi gerçekleştirme olduğu halde Türkiye-Irak Sınırı kesinlik kazanmadı. Bu sorunun çözümü uluslararası bir konferans yerine Türk ve İngiliz Devletlerinin görüşmelerine bırakıldı. Boğazların yönetimi de Boğazlar Komisyonu 'na bırakıldı" Bu durum milli egemenliğimizi sınırlayan bir faktördür. GÖKÇELİ
Lozan Antlaşması'nda Ankara Antlaşması aynen kabul edildi. Böylece Hatay'da özel bir yönetim kuruluyordu. Ard arda girilen savaşların olum-suz etkisinden dolayı Rum Patrikhanesi İstanbul'dan çıkarılamadığı gibi, Batı Trakya ve Ege adaları da elde edilemedi. Lozan Antlaşması'ndan geriye kalan pürüzlerden Boğazlar ve Hatay Meselesi istediğimiz şekilde, çözümlenmiş, Musul Meselesi, Türkiye'nin aleyhine sonuçlanmıştır MUSTAFA GÖKÇELİ GÖKÇELİ