Arazi Edindirme Kazanımları Arazi Edindirme Daire Başkanlığı Aralık 2015

Arazi Edindirme Kazanımları 1-Mülkiyetten kaynaklanan ihtilafların giderilmesi sağlanmış olacaktır. Türkiye’deki tarım arazilerinin küçük, parçalı ve hisseli olması, tarımsal karlılığı olumsuz olarak etkilemekle birlikte, atıl arazilerin de ortaya çıkmasına neden olabilmektedir. Arazi edindirme faaliyetleri, arazilerin hisseliklerinin yanı sıra parçalıklarının da çözümünü kapsamakta olup, kamulaştırma yolunu da içermektedir. 2-Tarım işlemelerinin büyüklüklerinin (arazi büyüklüklerinin) arttırılması sağlanmış olacaktır. İşletmelerin büyümesi ile verim, üretim ve kalitede sağlanacak artış, maliyetleri düşürecek ve işletmelerin piyasada rekabet güçleri artacaktır. Başta bölgesel, ulusal ve uluslararası pazarlara erişimleri kolaylaşacaktır. Diğer yandan büyük işletmelerin standartlara uyumu ve tüketicinin gıda güvenilirliği daha kolay sağlanabilecektir. 3-Arazilerin büyüklüklerinin artması ile kırsal alanda arazi mobilitesi sorunu çözülebilecektir. Arazilerin küçük, parçalı ve hisseli oluşu arazilerin alımını ve satımını zorlaştırmaktadır. Türkiye’de tarım işletmelerinin % 90-95’i küçük aile işletmesi niteliği taşıdığından, ülke tarımının tamamını ilgilendiren bir haline gelmiştir. Arazilerin kullanım durumundan kaynaklanan bu sorunun çözümü ile tarım arazileri daha sağlıklı bir şekilde el değiştirecek, tarım arazilerinin alıcı ya da satıcıları kendilerini daha güvende hissedecekleridir.

Arazi Edindirme Kazanımları 4-Köyden kente göçün kontrol altına alınması sağlanmış olunacaktır. Tarım Arazilerinin küçük parçalar halinde bölünmesi; doğal kaynakların ve işgücünün etkin kullanımını olumsuz etkiyeceği gibi, parçalanmalar dolayısıyla arazinin değerinin düşmesine, bunun yanı sıra işletilemeyecek derecede küçülmüş olan arazilerini terk eden çiftçilerin kente göç etmesinin önünü açarak, gizli işsizliği meydana getirmelerine ve toprağın işletilmemesine sebep olmaktadır. Ülkemizde kırsal alanlarda mevcut arazileri bile işleyecek genç işgücü göçten dolayı yok denecek kadar azalmıştır. Özellikle tarıma dayalı sanayi ve tarımsal üretim birlikleri büyük ölçekte arazilere ihtiyaç duymaktadırlar. Ekonomik özellikleri kaybolmuş bu arazilerin yeniden ekonomiye kazandırılması arazi edindirme faaliyetleri ile gerçekleşecektir. 5-Tarım arazilerinin kullanım kabiliyeti artırılarak, yetiştiricilik masrafları (akaryakıt, işgücü gibi) azaltılmış olunacaktır. Tarım arazilerinin büyüklüklerinin artırılması ile birim alana yapılan masraf azalacaktır. Yani arazide yetiştirilen ürüne yapılan masraf miktarı azalacak, böylece üretici söz konusu üründen daha fazla gelir elde edebilecektir. Arazilerin yetiştiricilik masraflarını arazinin büyüklüğü yanı sıra şekli, pazarlama olanakları, pazar yerine yakınlık, tarım ürünlerinin satış fiyatları gibi birçok faktör etkilemektedir. Ancak bunlarla birlikte işletmecilerin yetiştiricilik faaliyetlerindeki başarısı da etkili olmaktadır.

Arazi Edindirme Kazanımları 6-Arazi Toplulaştırmasının getirmiş olduğu yararlara karşılık işletme büyüklüğünün arttırılamaması arazi edindirme ile giderilmesi mümkündür. Toplulaştırma ile mevcut işletmelerin hisselilik ve parçalılığın giderilmekte, ancak işletme ölçeğinin büyütülmesi için arazi edindirme gereklidir. 7-Tarım parseli üzerindeki mülkiyet ile fiili kullanım arasındaki farklılık giderilmiş olur. Mülkiyetten kaynaklanan ihtilaflar ya da sahiplerince ekonomik olarak işletilmesi mümkün olmayacak şekilde parçalanmış, hisselenmiş, üretim dışında tutulan tarımsal arazilerde mirasçıların, hissedarların veya fiili kullanıcıların bir veya bir kısmının talebi üzerine, parsel bazında veya parselin bir kısmında talep eden kişilere satılmak üzere kamulaştırma işlemleri başlatılabilecektir. 8-Yapılan tarımsal desteklemeler hedef kitleye ulaşacak şekilde gerçekleşir. Tarımsal desteklemeler tapu kaydı kime aitse ona yapılmaktadır. Fiili olarak tarım yapan kişilere desteklemeler yapılamamaktadır. Fiilen çiftçilik yapan kişilere değil tapu sahiplerine tarımsal desteklemeler yapılmaktadır. Oysa desteklemelerin temel amacı tarımsal üretime katkı sağlamaktır.

Arazi Edindirme Kazanımları 9-Tarımsal arazinin satışının doğru yapılması, yani arazisini büyütmek isteyen çiftçiye yapılması sağlanır. Tarım arazilerinde alıcı ve satıcı listeleri oluşturulup alıcılar eşleştirilecektir. Satış listesinde bulunan ve ilan edilen değerdeki parsele birden fazla alıcı olması durumunda, oluşturulan listeye göre arazilerin yeter geliri sağlamaya yakın alıcıdan başlayarak satışına öncelik verilecektir. Bu şekilde işletme ölçeğini büyütmeye yönelik çalışma sağlanacaktır. 10-Boş tarımsal arazilerin uygun organizasyonla üretime kazandırılması sağlanır. Kullanılmayan arazilerin uygun organizasyonlarla çiftçilerle işbirliği yapılarak tarımsal üretime katılacaktır. 11-Tarımsal işletmelerin büyütülmesi ile profesyonel tarımsal işletmeciliğine altyapı sağlar. Tarımsal işletmelerin büyütülmesi ile bu arazilerde tarımsal işletmelerde profesyonelce işletmecilik yapanların taleplerinin değerlendirilmesi için altyapı hazırlanmış olacaktır

Arazi Edindirme Kazanımları 12-Sürdürülebilir tarımsal yapının oluşturulmasında önemli bir katkı sağlanmış olunacaktır. Tarım arazilerinin etkin ve verimli kullanılmasının önü açılmış olacaktır. Böylece ülke genelinde tarımsal faaliyet sürdürülebilir bir ölçekte yapılmış olacaktır. Tarım işletmelerinin ölçeğinin optimum düzeye getirilmesi ile arazilerin tarımsal faaliyet dışına çıkma olasılığı azalarak, üretim daha etkin bir şekilde gerçekleşmiş olacaktır. 13-Tarım arazilerinin değerlerinin belirlenmesi (tarımsal kıymet takdiri) ile Ülkemizde ilk defa ekonomik anlamda arazi değerlemesi yapılmış olacaktır. Tarım arazilerinin değerlerinin belirlenmesi ile tarım arazilerinin ekonomik anlamda değeri ortaya konulacaktır. Böylece ülke genelinde tarımsal faaliyet yapılan arazilerin ekonomik olarak kapasitesi belirlenmiş olacaktır. Ülke genelinde tarım arazilerinin değerlemesi hem akademik hem de kurumsal olarak aranan bir veri olmakla birlikte, daha önce hiç yapılmamış bir uygulamadır. Ülke ekonomisi açısından oldukça önemli bir faaliyet olarak son yıllarda ülkemizde ihtiyaç haline gelen arazi değerlemesi, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı yanında daha birçok Bakanlığın talep ettiği ve gereksinim duyduğu veri haline gelmiştir. Arazi edinimi faaliyetleri sonucunda ülke ekonomisinin en büyük kazanımlarından biri olacaktır.

Arazi Edindirme Kazanımları 14- Tarım arazilerinin değerlerinin belirlenmesi ile kredi sağlayan finans kurumlarından kredi temininde kolaylık sağlar. 15- Tarım arazilerinin değerlerinin belirlenmesi ile sağlanacak kredinin geri dönüş riskini azaltacağından kredi süresine olumlu katkı sağlayacaktır. 16- Ortakçılık, yarıcılık, kiracılık işlerinin düzenlenmesi ile arz talep ilişkileri kurallara bağlanmış olur. Güven içerisinde yapılması sağlanır. 17- Kira bedellerinin tespiti ile kullanıcı ve arazi sahipleri arasında güven ortamı sağlanarak arazi kullanım talepleri ile kullanım dışı bırakılmış arazilerinde üretime yönlendirilmesi sağlanır. 18- Arz talep listelerinin oluşturulması, alıcı, satıcı ve kiracıların anlaşmaları konusunda doğrudan aracılık yapılması ile arazi mobilitesi güven ortamı artırılmış olunur.

ARZ EDERİM