Bilimsel Araştırma Yöntemleri Verilerin Toplanması ANKET İsmail GÜLEÇ
Temel Kavramlar Ölçme: Bir niteliğin uygun araçlarla gözlenip sonucun sayı veya başka sembollerle gösterilmesi. Güvenirlik: Tesadüfi hatalardan arındırma, aynı bireyler üzerinde benzer şartlarda aynı özelliğin bulunması. Geçerlik: Testin bireyin ölçülmek istenen özelliğini diğer özelliklerle karıştırmadan ne derece doğru ölçtüğüyle ilgilidir. Amaçlanan ile gerçekleşenin birbirine çok yakın olmasıdır.
Test ve ölçek geliştirme Amacın belirlenmesi Özelliklerin belirlenmesi Uygun madde türlerinin seçilmesi Teknik denetim (dil ve yeterli olup olmadığı) Uzman görüşü Ön uygulamanın yapılması Geçerlik ve güvenirlik
Test ve ölçek geliştirme Amaç: Kimlere uygulanacak? Özellikler: Tutum, kaygı, motivasyon, akademik başarı, özyeterlik. Madde türleri: Madde havuzunun oluşturulması. Teknik denetim: Acaba sorular istenilen cevabı alabilir mi? Dil anlaşılabilir mi? Uzman görüşü: Alanda ilgili kişilerin görüşlerini almak. Ön uygulama-deneme Madde analizlerinin yapılması, geçerlik ve güvenirliğinin tespiti.
Test ve ölçek uyarlama Geçerlik ve güvenirlik Alan uzmanı Kültürdeki yeri Geliştirme mi, uyarlama mı? İki yönlü çeviri Uygulama ve analiz Dil eşdeğerliği Alan uzmanı Geçerlik ve güvenirlik
Test ve ölçek uyarlama Araştırılan konu kültürde var mı? Uyarlama mı daha uygun, ölçek geliştirme mi? Çeviri için uzmanlardan bir ekip gerekir. Her iki dile de hakim olması gerekir. Teknik denetim: Anlamsal, deyimsel, deneyimsel ve kavramsal açıdan karşılıyor mu? Test uygulanabilir ve anlaşılır mı? Ön uygulama-deneme Madde analizlerinin yapılması, geçerlik ve güvenirliğinin tespiti.
Anket Araştırmada elde edilmek istenen bilgileri elde etmek için hazırlanmış bir dizi soru. Büyük gruplara hızlıca uygulanma imkanı verir. Maliyeti düşüktür. Cevaplayıcının güdülenmede sorun yaşaması, yüzeysel bilgi ve esnek olmaması (önceden hazırlanan sorulara cevap verilmesi gibi) olumsuz yönleri.
Anket geliştirme süreci Amacı belirleme Soruları belirleme Problemi tanımlama Taslak oluşturma Form oluşturma Madde yazma Bilene sorma Ön uygulama formu oluşturma Uzman görüşü alma Analiz Ankete son şeklini verme Ön uygulama
Anket geliştirme süreci Problemi tanımlama: Alt problemleri belirleme, Değişkenleri tespit etme Madde yazma: Açık uçlu sorular, Yorumlama soruları, Listeleme soruları, Boşluk doldurma soruları
Anket geliştirme süreci Madde yazma: Kapalı uçlu sorular, Sınıflama soruları, Sıralama soruları, Dereceleme soruları (Katılıyorum, katılmıyorum vs.)
Anket geliştirme süreci Uzman görüşü alma (Uzman değerlendirme formu) Yazma Kapak sayfası ve sunuş yazısı: Anket uygulayıcısı hakkında bilgiler ve amacı Anket cevaplama yönergesi Anket soruları
Anket geliştirmede karşılaşılan bazı sorunlar Anketi kısa ve öz tutun. Sorular tek bir amaca yönelik olsun. Kafa karıştırıcı, yoruma açık sorulardan kaçının. Sorularda basit ve tek anlamlı kelime kullanın. Yabancı ve az kullanılan kelimeler kullanmayın. Soruların anlaşılabilir olduğunu test edin. Kişisel ve gizli bilgileri anketin sonuna koyun. Cevap katagorilerini mantıksal düzenleyin. Açık uçlu sorularda diğer seçeneğini kullanmayın. Katagorileri çoğaltmayın. Cevaplayıcıyı yönlendirmeyin.
Anket uygulama biçimi Yüzyüze görüşme Posta Telefonla Bilgisayar ortamında