TİTANYUM (TITANIUM) (NedİR. NEREDE KULLANILIR. NASIL ÜRETİLİR TİTANYUM (TITANIUM) (NedİR? NEREDE KULLANILIR? NASIL ÜRETİLİR?) Cevher Hazırlama Tesİs Proje Ödevİ Buse Uğur Prof.Dr. muammer Kaya ESOGÜ 2017

Titanyum sembolü Ti olan 22 atom numaralı , 4 Titanyum sembolü Ti olan 22 atom numaralı , 4.54 kg/cm³yoğunluğunda,1668 C º ergime sıcaklığına sahip olan hafif, güçlü, parlak,korozyona karşı dirençli grimsi bir geçiş metalidir.

Titanyum demir, alüminyum, vanadyum, molibd en gibi elementler ile alaşım yapabilir.

Bu güçlü, hafif alaşımlar ; Havacılık (jet motorları, füzeler ve uzay araçları) askeri, Endüstriyel işlemler (kimyasallar ve petrokimyasallar, arıtma santralleri, kâğıt hamuru ve kâğıt), Otomotiv,

Tıp (protezler, implantlar , dental endodontik malzemeler, dental implantlar), Spor eşyaları, Mücevher, Cep telefonu, ve diğer uygulamalarda kullanılır.

Titanyum kullanım alanlarının genişlemesi yüksek spesifik mukavemet ve oksitleyici asit, klorit ve diğer ortamlarda mükemmel korozyon direnci gibi özelliklerin keşfiyle olmuştur. Titanyum neredeyse tüm canlı varlıklarda, kayalarda, sularda ve toprakta bulunur.

Titanyumun cevherlerinden çıkarmak zahmetli ve pahalı bir süreç gerektirir. Titanyumu karbonun varlığında normal biçimde ısıtarak ayırmak mümkün değildir. Metal  başlıca mineral cevherlerinden Kroll işlemi ve Hunter işlemi yöntemleri ile çıkarılır.

Titanyum üretimi Titanyum, yaklaşık %97-98 TiO2 içeren rutil cevherinden elde edilir. Rutil’de bulunan TiO2 ilk olarak kimyasal yollarla saf TiCl4’e dönüştürülür. Bu işlemden sonra Kroll Prosesi başlatılır.

krol prosesi

Kroll Prosesisnde TiCl4 800 Cº civarında paslanmaz çelik kapta Mg ile reaksiyona sokulur. TiCl4 + Mg Ti + MgCl2 İşlem sonucunda sünger titanyum ve magnezyum klorit gazı elde edilir.

hunter yöntemi Bu reaksiyon 230Cº argon gazı ile süpürülerek yapılır. 1.Aşama TiCl4+2Na TiCl2+2NaCl4 2.Aşama TiCl2+2Na Ti+2NaCl Birinci işlemde yüksek ısı açığa çıkmaktadır. Bu sebeple proses kontrol altında tutulmalıdır. Kontrol sayesinde 150mm uzunluğunda Ti kristali üretimi yapılabilir.

Kroll ve Hunter işlemlerinin her ikisine de Ti süngeri asit filtre veya vakum damıtma ile tuzlardan ve reaksiyona girmemiş cevherlerde arındırılır.

Titanyumun işlenmesi dört büyük aşamadan oluşur: Titanyum cevherinin gözenekli bir form olan süngere redüksiyonu; Süngerin veya sünger ve bir sertleştirme alaşımının bir külçe oluşturmak için eritilmesi; Külçenin ham metal kütük, çubuk, levha, şerit ve boru gibi genel fabrika ürünlerine dönüştürüldüğü birinci fabrikasyon ve Fabrika ürünlerinden elde edilen son mamullerin ikici fabrikasyonu.

Bugün dünyanın en büyük titanyum üreticisi dünya pazar payının %29'unu elinde bulunduran Rusya kökenli VSMPO-Avisma'dır.

Vsmpo - Avisma

ingots Commodity ingots without fail are exposed to the ultrasonic test and the chemical analysis. Ingots are made by means of double or triple VAR. Uniformity of a chemical compound on volume of an ingot is guaranteed by technology of reception of spent electrodes a method of portion pressing which is not having analogues in world titanium manufacture. Ingots are exposed to machining of a surface. After partial machining, ingots pass the ultrasonic test.

billets Billets with the diameter from 5.12 up to 13.78 inch are produced as saleable products. There are also billets for production of forgings, tubes (tubular billets), bars and shapes. Billets over 13.78 inches in diameter are supplied based on customer requirements. Billets can be made both from Russian and foreign titanium and heat resistant alloys.

slabs The slab are manufactured by close-die forging of ingots on vertical hydraulic presses with rated capacity of 300 and 750 MN, followed by rolling or free forging on 60 MN press with or without subsequent rolling. The slabs are supplied in accordance with ASTM B-265 with the machined surface.

Large-size die forgings

disks Forged disks are exposed to thermal processing for maintenance of a required level of properties, to the control of mechanical properties over the normal and raised temperatures, the control macro and microstructures. Forged disks pass the ultrasonic control and luminescent control, and also the control of the geometrical sizes.

Rolled rings

profils Thick and thin-walled sections from titanium alloys and high-resistance steels are manufactured by hot extrusion and thin-walled - with subsequent sizing on presses with the application of pulsating load.

Seamles tubes

Hot rolled bars

blades

Hot rolled sheets and plates

Cold rolled şheets

Strips , bands , foils

Welded tubes

TEŞEKKÜRLER…… 151720131056 Buse UĞUR