Ünite 2
Çalışan Temsilcisi Kavramı 6331 SAYILI İSG KANUNU Çalışan Temsilcisi Kavramı
Çalışanların Yükümlülükleri Çalışanlar sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamının tesisi için, işyerinde düzenlenecek olan iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerine katılmak ve bu konudaki talimat ve prosedürlere uymakla yükümlüdürler. Çalışanlar, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili aldıkları eğitim ve işverenin bu konudaki talimatlarına uymak, Verilen KKM Kişisel Koruyucu Malzemeleri kullanmak, Kendisinin hareketlerinden veya yaptıkları işten etkilenen diğer çalışanların sağlık ve güvenliklerini tehlikeye düşürmemekle yükümlüdür.
6331 Sayılı İSG Kanunu Madde-13 •Çalışmaktan kaçınma hakkı •Ciddi ve yakın tehlike ile karşı karşıya kalan çalışanlar kurula, kurulun bulunmadığı işyerlerinde ise işverene başvurarak durumun tespit edilmesini ve gerekli tedbirlerin alınmasına karar verilmesini talep edebilir. Kurul acilen toplanarak, işveren ise derhâl kararını verir ve durumu tutanakla tespit eder. Karar, çalışana ve çalışan temsilcisine yazılı olarak bildirilir. •Kurul veya işverenin çalışanın talebi yönünde karar vermesi hâlinde çalışan, gerekli tedbirler alınıncaya kadar çalışmaktan kaçınabilir. Çalışanların çalışmaktan kaçındığı dönemdeki ücreti ile kanunlardan ve iş sözleşmesinden doğan diğer hakları saklıdır. •İş sözleşmesiyle çalışanlar, talep etmelerine rağmen gerekli tedbirlerin alınmadığı durumlarda, tabi oldukları kanun hükümlerine göre iş sözleşmelerini feshedebilir. Toplu sözleşme veya toplu iş sözleşmesi ile çalışan kamu personeli, bu maddeye göre çalışmadığı dönemde fiilen çalışmış sayılır.
Çalışanlar, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili aldıkları eğitim ve işverenin bu konudaki talimatları doğrultusunda, kendilerinin ve hareketlerinden veya yaptıkları işten etkilenen diğer çalışanların sağlık ve güvenliklerini tehlikeye düşürmemekle yükümlüdür. İşyerindeki makine, cihaz, araç, gereç, tehlikeli madde, taşıma ekipmanı ve diğer üretim araçlarını kurallara uygun şekilde kullanmak, bunların güvenlik donanımlarını doğru olarak kullanmak, keyfi olarak çıkarmamak ve değiştirmemek. Kendilerine sağlanan kişisel koruyucu donanımı doğru kullanmak ve korumak.
İşyerindeki makine, cihaz, araç, gereç, tesis ve binalarda sağlık ve güvenlik yönünden ciddi ve yakın bir tehlike ile karşılaştıklarında ve koruma tedbirlerinde bir eksiklik gördüklerinde, işverene veya çalışan temsilcisine derhal haber vermek. Teftişe yetkili makam tarafından işyerinde tespit edilen noksanlık ve mevzuata aykırılıkların giderilmesi konusunda, işveren ve çalışan temsilcisi ile iş birliği yapmak. Kendi görev alanında, iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için işveren ve çalışan temsilcisi ile iş birliği yapmak.
Çalışmaktan Kaçınma Hakkı •Çalışan, ciddi ve yakın tehlikeyle karşı karşıya kaldığında çalışmaktan kaçınma hakkını kullanabilecek.
İşyerlerinde Kullanılan İSG İşaretleri Yasak İşareti: Tehlikeye neden olacak veya tehlikeye maruz bırakacak bir davranışı yasaklayan işarettir. • Daire Biçiminde • Beyaz zemin üzerine siyah piktogram, kırmızı çerçeve ve diyagonal çizgi (kırmızı kısımlar işaret alanının en az % 35’ini kapsayacaktır)
Uyarı İşareti: Bir tehlikeye neden olabilecek veya zarar verecek durum hakkında uyarıda bulunan işarettir. •Üçgen biçiminde, • Sarı zemin üzerine siyah piktogram, siyah çerçeve (sarı kısımlar işaret alanının en az % 50’sini kapsayacaktır)
Emredici İşaret: Uyulması zorunlu bir davranışı belirleyen işarettir. •Daire biçiminde, • Mavi zemin üzerine beyaz piktogram, (mavi kısımlar işaret alanının en az % 50’sini kapsayacaktır
Acil Çıkış ve İlkyardım İşaretleri: Acil çıkış yolları, ilkyardım veya kurtarma ile ilgili bilgi veren işaretlerdir. •Dikdörtgen veya kare biçiminde, • Yeşil zemin üzerine beyaz piktogram, (yeşil kısımlar işaret alanının en az % 50’sini kapsayacaktır
Yangınla Mücadele İşaretleri: Yangın ekipmanlarının yerini gösteren işaretlerdir. •Dikdörtgen veya kare biçiminde, • Kırmızı zemin üzerine beyaz piktogram, (kırmızı kısımlar işaret alanının en az % 50’sini kapsayacaktır)
Engeller ve Tehlikeli Yerlerde Kullanılan İşaretler: •Engellere çarpma, düşme ya da nesnelerin düşme tehlikesinin bulunduğu yerler; işletme tesisleri içinde işçilerin çalışmaları esnasında dolaştıkları bölgelerde, birbirini takip eden sarı ve siyah ya da kırmızı ve beyaz renk şeritleriyle işaretlenecektir. •İşaretlerin boyutu engelin veya tehlikeli bölgenin büyüklüğü ile orantılı olacaktır. •Sarı-siyah ya da kırmızı –beyaz şeritler yaklaşık 45 derecelik açıyla aynı büyüklükte boyanacaktır. •Bunların dışında sesli, ışıklı ve elle haberleşmeyi sağlayan işaret sistemleri de mevcuttur.
Kişisel Koruyucu Donanımlar (KKD) Çalışanı; yürütülen işten kaynaklanan, sağlık ve güvenliği etkileyen bir veya birden fazla riske karşı koruyan, çalışan tarafından giyilen, takılan veya tutulan, bu amaca uygun olarak tasarımı yapılmış tüm alet, araç, gereç ve cihazları, ifade eder.
KAYNAKLAR Şafak AYDIN CEBİR Şirketler Grubu Genel Müdürü Canpolat CERAN Emekli İş Başmüfettişi Kubilay AVLAYICI A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı Mevlüt KÖKSAL ÖZKAN ERDEK MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ MÜDÜRÜ A SINIFI İŞ GÜVENLİĞİ UZMANI Halit YILDIRIM ÖZKAN ERDEK MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ MÜD. BAŞYRD. A SINIFI İŞ GÜVENLİĞİ UZMANI