YENİLENEBİLİR ENERJİ YATIRIMLARININ FİNANSMANI ve TÜRKİYE UYGULAMASI Kadir Has Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Bankacılık-Finans Doktora Programı Doktora Tez İzleme Sunumu Berat ALBAYRAK
SUNUM PLANI 1. BÖLÜM: YENİLENEBİLİR ENERJİ YATIRIMLARINA İLİŞKİN KAVRAMSAL ÇERÇEVE 2. DÜNYA’DA ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETİMİ ve YENİLENEBİLİR ENERJİ YATIRIMLARININ FİNANSMANI: SEÇİLMİŞ ÜLKE ÖRNEKLERİ
1. BÖLÜM: YENİLENEBİLİR ENERJİ YATIRIMLARINA İLİŞKİN KAVRAMSAL ÇERÇEVE Enerjinin Tanımı Enerji Türleri Enerji Yatırımlarının Değerlendirilmesi ve Riskler Proje Finansmanı
Enerjinin Tanımı ve Önemi Enerji, ekonomik kalkınmanın ve toplumsal gelişmenin kaynağı olup, ülkelerin refahlarını belirleyici unsur olmaktadır. Bu nedenle enerji ihraç edebilme imkanına sahip olan ülkeler, enerji üretiminde tasarruf olanakları ile beraber sürdürülebilirliği için de yeni yöntemler arayışı içerisine girmektedirler. Günümüz ekonomilerinde gelişmişlik, ancak sürdürülebilir kalkınmanın gereksinimi olan enerjinin, zamanında, yeterli miktar ve kalitede, güvenilir, ekonomik şartlarda ve çevresel etkiler göz önüne alınarak temin edilmesiyle mümkün olmaktadır. Gerek gelişmiş gerekse gelişmekte olan ülkelerin artan nüfusları, üretim ve hizmet faaliyetlerinde ihtiyaç duyduğu enerjiye olan talepleri hızla artmaktadır. Artan talebi karşılamak için sınırlı enerji kaynakları büyük hızla tüketilmektedir. Bununla birlikte petrol, kömür ve doğal gaz gibi sınırlı enerji kaynaklarının yerine geçecek alternatif enerji kaynakları da bugün tespit edilen rezervleriyle yeterli değildir.
Enerji Türleri Birincil Enerji Kaynakları İkincil Enerji Kaynakları Petrol Doğalgaz Kömür Nükleer Hidroelektrik İkincil Enerji Kaynakları Elektrik
Enerji Yatırımlarının Değerlendirilmesi ve Riskler Yatırımların Ekonomik Değerlemesi Yatırım Risklerinin Değerlendirilmesi Tamamlama Riski Teknolojik Riskler Ham Madde Tedarik Riski Ekonomik Risk Finansal Risk Likidite Riski Para Riski Politik Riskler Çevresel Risk Mücbir Sebep Riski Risk Transferi
Proje Finansmanı Proje Finansmanının Avantajları ve Dezavantajları Proje Finansmanı İçin Gereklilikler Teknik Yapılabilirlik Ekonomik Viyabiliti Ham Maddelerin Durumu ve Kabiliyetli Yönetim Proje Finansmanının Uygunluğu Proje Finansmanı Kaynakları Bilanço Kaynaklarının Yapısı Proje Finansmanı Kısmi Geri Dönüşlü Öz kaynak Borç Finansmanı Proje Finansmanında Sözleşmeler ve Teminat Yapıları
2. DÜNYA’DA ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETİMİ ve YENİLENEBİLİR ENERJİ YATIRIMLARININ FİNANSMANI: SEÇİLMİŞ ÜLKE ÖRNEKLERİ Elektrik Enerjisi Üretimi Yenilenebilir Enerji Kaynakları Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Elektrik Üretimi Yenilenebilir Enerji Yatırımları Yenilenebilir Enerji Yatırımlarının Finansmanı ve Teşvikler Seçilmiş Ülke Örnekleri
Yenilenebilir Enerji Kaynakları İklim ve Çevre Ekonomi Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Elektrik Üretimi Hidrolik Potansiyeli Biomas Potansiyeli Jeotermal Potansiyeli Güneş Potansiyeli Rüzgar Potansiyeli
Yenilenebilir Enerji Yatırımlarının Finansmanı ve Teşvikler Finansal Kurumlar Ticari Bankalar Çok Taraflı Kurumlar İhracat Kredi Ajansları Bölgesel Kalkınma Bankaları Teşvikler Kyoto Protokolü & Temiz Kalkınma Mekanizması Güç Üretimi Teşvik Politikaları Ekonomik Araçlar
Seçilmiş Ülke Örnekleri Çin ve Hindistan Filipinler Norveç Avustralya Meksika
TAMAMLANACAK BÖLÜMLER 3. BÖLÜM: TÜRKİYE’DE ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETİMİ ve YENİLENEBİLİR ENERJİ YATIRIMLARININ FİNANSMANI VE YÖNTEMLERİ: BANKA ve BANKA DIŞI FİNANSAL KURULUŞLARDAN ALTERNATİFLER 4. BÖLÜM: ENERJİ ÜRETİMİNİ ETKİLEYEN MAKRO EKONOMİK FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ ÜZERİNE BİR UYGULAMA
Uygulamanın Bulguları ve Genel Değerlendirme 4. BÖLÜM: ENERJİ ÜRETİMİNİ ETKİLEYEN MAKRO EKONOMİK FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ ÜZERİNE BİR UYGULAMA Uygulamanın Amacı Metodoloji ve Veriler Durağanlığın Testi Granger Nedensellik Testi VAR Modelleri Etki-Tepki Analizi Uygulamanın Bulguları ve Genel Değerlendirme