DOKUSUZ YÜZEYLER CLOTHTECH (TELA)

CLOTHTECH: Konfeksiyon amaçlı kullanılan tekstillerdir. Bu uygulamaya dahil olan astar, dikiş ipliği, vatka, ayakkabı bağı, elbise izolasyonu, ayakkabı-çanta parçaları, eldiven ve tela gibi birçok teknik tekstil ürünü giysi üretiminde kullanılmaktadır. 2010 yılı dünya teknik tekstil tüketimleri verilerine göre bu grup 1,7 milyon ton ile toplam pazar payının % 6,9 unu oluşmaktadır.

Tela Nedir? Tela, giyside beklenen görünüm, kalite ve etkiyi elde etmek amacıyla kumaşa farklı usullerle tutturulan bir ara katmandır.   İşlenen kumaşa, hacim ve direnç kazandırıp, giysiye verilecek biçime katkıda bulunarak, kumaşa; dikim , yıkanma , ütülenme gibi karşılaşabileceği işlemlerde destek rolü oynarlar. Görevleri; giysinin biçim ve dayanımını desteklemek, buruşmaya yatkınlığı azaltmak ve belli bir sertlik ve form kazandırmaktır. http://www.telpatekstil.com/tanim.htm

Tela Kumaşlar A - DOKUMA YÜZEYLER : Bilinen manada dokunmuş yüzeylerdir. Yapıları sebebiyle daha dayanıklı olup kullanım ve temizleme esnasında kolayca zarar görmezler. Fakat uygulanacak yüzeyde kullanılan ana kumaşın karakterine ve yapısına uygun olarak seçilmeleri oldukça önemlidir.

B - ÖRME KUMAŞLAR : Örme yapılar , üst kumaş tela sistemine daha  kolay uyum sağlarlar. Atkı takviyeli örme yapılar , günümüzde dokuma kumaşlara tatbikte oldukça yaygın bir kulanım alanı bulmuşlardır. Bunların en büyük avantajı çözgü yönündeki elastikiyetleri ve doğal bir dokunuma ( tuşe ) sahip olmalarıdır. Örme işlemi genel olarak dokumadan daha hızlı bir işlem olduğundan , bu yapılar dokumalara oranla daha ucuz yapılardır.

C – DOKUSUZ YÜZEYLER ( NONWOVEN ): Liflerin tek bir cins yada karışım olarak birbirlerine ısı ve basınç yoluyla bağlanması sonucu oluşan yapılardır. Lifler doğal , sentetik ya da karışım olabilir. Doğal liflerin maliyeti nedeniyle çoğu dokusuz yüzey , sentetik liflerden üretilir. Genel kullanım amaçlı yapışkan telalarda kullanılan lifler genellikle viskoz , polyester , akrilik , poliamid ve naylondur. Naylon lifler diğerlerine göre daha sabit bir yapı oluşturmaya müsait olduklarından , yapıya ek bir sıklık verilmek istendiğinde kullanılırlar. Liflerin dokusuz yüzey içindeki oranları bu yapının kullanım yeri ve uygulanacak kumaşı etkiler.

TEKSTİL YÜZEYLERİNE GÖRE TELA ÇEŞİTLERİ A – DOKUNMAMIŞ  ( NONWOVEN ) TELALAR : İpliğe dönüştürülmemiş doğal , sentetik yada sonsuz elyafların (flament) , özel birtakım yöntemlerle birbirine bağlanmasıyla oluşturulan yüzeyin , çeşitli yapıştırıcılarla ve çeşitli yöntemlerle kaplanmasıyla elde edilen telalara denir.

NONWOVEN TELA ÇEŞİTLERİ KUMAŞ BAĞLAMA TÜRLERİNE GÖRE : 1 - Isıyla bağlanmış telalar : yumuşak tuşe , zayıf direnç , uygun maliyet. 2 - Kimyasal bağlamayla bağlanmış telalar :sert , dayanıklı , nakış , kemer. 3 - İğnelemeyle bağlanmış telalar: nakışlık , elyaf yapılar. 4 - Su jetiyle bağlanmış telalar : çok hafif ve çok mukavemetli yapılar.

KAPLAMA TÜRLERİNE GÖRE : Bu sınıflandırma diğer tekstil yüzeylerine de uygulanabilen bir sınıflandırma olup nonwoven yüzeylerde geniş bir uygulamaya sahiptir. 1 - Sıvama (eleme) Telalar 2 - Toz Noktalı Telalar 3 - Pasta Noktalı Telalar 4 - Sıcak Eriyik Noktalı Telalar 5 - Çift Noktalı Telalar

B – DOKUMA   TELALAR : Atkı ve çözgüsünde aynı yada farklı liflerden oluşmuş iplikler bulunduran dokunmuş malzemeye çeşitli yöntemlerle bir kaplamanın oturtulmasıyla elde edilen telalardır. Dokuma telalar , giyside ( daha ziyade ceket , kaban ve benzeri dış giyim ) en ve boy yönünde  ön yüze ( göğse ) muntazam bir duruş ve mukavemet vererek beklenen etkiyi elde etmek için oldukça fazla dokuma tela seçme imkanımız vardır. Bu telalar : lifleri , dokuma sıklığı , iplik kalınlığı , dokuma yapısı , kumaş ağırlıkları bakımından farklılık gösterir. Erkek gömlek telaları bu gruba dahil olan en değerli telaları teşkil ederler. Bununla birlikte , örneğin saf keten , kıl , yada pamuklu kıldan mamul kumaşlar yapışkan tela olarak işlenemezler. Bu tür kumaşlar göğüs ve omuz takviyesi olarak dikilerek tutturulurlar.

C – ÖRGÜ TELALAR : Örme yüzeylere uygulanan kaplamalarla elde edilen telalardır. Üç tür örme yüzey vardır: 1 - DÜZ ÖRGÜ 2 - YUVARLAK ÖRGÜ 3 - ÇÖZGÜLÜ ÖRGÜ Dış giyim ağırlıkta olmak üzere günümüzde piyasaya sürülen ve pek farklı esneme özellikleri olan kumaşlara uyum sağlamanın bir yolu da triko örgü telalarla elde edilen esneme kabiliyetidir. Esneme kimi dokuma telalarda da elde edilmekte, çözgü yönünde en fazla % 8, atkı yönünde de % 20 oranında esneme alınabilmektedir.  Yaygın olarak;  RAŞEL (çözgülü örme) dokumalar, TRİKOLAR, tela bazı olarak değerlendirilebilmektedir.

TELA ÜRETİMİ Tela yüzeyleri; tek tip lif belli oranlarda karıştırılarak Genellikle; PA-PES , Viscose / Rayon lifleri ÖRNEK: 8045 Kalitesi 32 Gr. / m2 ağırlığındadır. % 85 Naylon % 15 Pes Bu iki tip lif taraklama işleminde karıştırılır.

%60 polyester - %40 pamuk karışımından oluşan lifler Thermalbonding yöntemine göre dokusuz yüzey haline haline getirildikten sonra toz nokta kaplama tesislerinde CoPA tozu ile kaplanmaktadır. Açılımı kopoliamid olan toz, bir tür yapıştırıcı maddedir. 150ºC sıcaklıkta, 12-15 saniyede kumaşa yapışmayı sağlamaktadır. http://www.bezcitekstil.com/yapiskan_tela.php

Taraklama, tomar halinde gelişi güzel durumdaki liflerin açılması ve homojen bir şekilde düzenlenip, yönlendirilmesi için yapılan bir işlemdir. Dış yüzeyinde tarak dişleri olan belli sayıda silindirden geçen lifler, tülbent şeklinde bir yapı meydana getirirler. Bu iyi bir yüzey elde etmek için en önemli işlemdir. ..........  .............  ............      ..........  .............  ............ ..........  .............  ............      ..........  .............  ............ LİF TOMARI TARAKLAMA SİSTEMİ TARANMIŞ TÜL YÜZEY  

YÜZEY BAĞLANMA ŞEKİLLERİNE GÖRE SINIFLANDIRMA: 1.ISI İLE BAĞLANMIŞ(THERMAL BOUNDED ): Taraktan çıkan tül benzeri yapı, oluklu ve düz silindirlerden, 210 - 230 °C sıcaklık altında geçirilerek, içindeki liflerin bağlanıp sabitleşmesi sağlanır. Toplar halinde sarılır. Ardından üzerine yapışkan uygulanır.

2.KİMYASAL OLARAK BAĞLANMIŞ: Tarak tülbentindeki lifler, bir silindir sisteminde kimyasal maddeler yardımı ile birbirlerine bağlanırlar. Bu madde akril solüsyonudur. Basınçlı hava katkısı ile köpük halini alır. Köpük, silindirlerin arasından geçmekte iken liflere emdirilir. Ardından kurutmaya giren yüzey, toplar halinde yapışkanlama işlemine yönelir.

KULLANIM ŞEKLİ Telanın kumaş yüzeyine yapıştırılmasında en iyi yöntem pres yöntemidir. Kumaşa uygulanması esnasında, telanın üzerindeki yapışkan madde, ısı ile sıvı hale getirilir ve basınçla kumaşa nüfuz edilir. İşlem türü, uygulanacak kumaşın özelliklerine göre farklılık gösterir.

KULLANIM AMAÇLARI: Uygulandığı bölgede esnemeyi , kırışmayı önlemek ve şekli korumak , Yaka , klapa , manşet , pat , cep ve cep kapaklarına destek sağlamak , tok bir tuşe     ( dokunum ) kazandırmak , kıvırcıklanmayı engellemek , Takım elbise ve paltolarda vücut bölümlerinin desteklenmesi , belirli bir şeklin verilmesi ve omuz bölümlerini birleştirmek , Düğme ve ilik alanlarını takviye , Çeşitli kenar bölgelerde takviye ve muntazamlık , Kemer ve bel şeritlerine sertlik ve destek vermek             

Suda Eriyebilen Tela Nedir? Nakış işlemine kolaylık sağlayan suda eriyebilen tela, iki kumaş arasına yerleştirilir ve kumaşın esnemesini önleyerek belli bir sertlik kazandırılır. İki kumaş arasına tela yerleştirildikten sonra kumaşın üstü nemlendirilir böylece tela yüzeye yapışır , ardından ütü ile sabitlenir. Sertlik kazanan kumaş kolaylıkla dikilir. Telanın üretilen malzemesine göre değişen sıcaklık aralığında kumaş yıkanır ve tela suyun etkisiyle tamamen eriyip yok olur. Bu işlemin sonucunda yıkama sonrası hiçbir şekilde kalıntı bırakmadığından nakışlar telasız işlenmiş gibi görünür. http://hobizen-dikis.blogspot.com.tr/2014/06/tut-tut-tutorial-penye-eldiven.html

Suda Eriyebilen Naylon Tela Örneği Hassas olan ve düşük sıcaklıkta yıkama gerektiren nakış uygulamalarında kullanılan teladır. 25 derecede bile rahatlıkla yıkanabilir ve yıkama sonrası herhangi  bir tüy yada yapışkan kalıntısı kalmaz ve en önemlisi renkler aynı canlılığını muhafaza eder. Çevre dostu olan bu tela sağlığı tehdit edici hiçbir karışım içermez. http://hedefiplik.com/Home/urun/suda-eriyen-naylon-tela/

Nonwoven Yapışkan Tela Nasıl Üretilir? %60 polyester - %40 pamuk karışımından oluşan lifler Thermalbonding yöntemine göre dokusuz yüzey haline haline getirildikten sonra toz nokta kaplama tesislerinde CoPA tozu ile kaplanmaktadır. Açılımı kopoliamid olan toz ,bir tür yapıştırıcı maddedir. 150ºC sıcaklıkta, 12-15 saniyede kumaşa yapışmayı sağlamaktadır. http://www.bezcitekstil.com/yapiskan_tela.php

Suda Eriyebilen Nonwoven Tela Nasıl Üretilir? Suda-çözünür bir reçine ile kaplanmış yapışkan tela kumaş üretmek için bir yöntemin karakterize edici özellikleri şunlardır; Temizleme: Su ve katkı maddelerinden oluşan karışım bir yıkama tankı temizleme makinesinde sıvı olarak formüle edilir. https://www.google.com.tr/patents/CN1243876C?cl=en&dq=hot+water+soluble+interlining+manufacturers+in+china&hl=tr&sa=X&ved=0CBoQ6AEwAGoVChMImYGFrKijxwIVy_5yCh06qAcC

Sıvı, temizleme tanklarına kumaş ile birlikte atılıp 60 ℃ ~ 120 ℃ sıcaklık aralığında kumaş , mekanik temizleme makinelerinde temizlenir. Bitim; su ve katkı malzemelerinden elde edilmiş bir tür sıvı ile bitim işleminden sonra 80 ℃ ~ 200 ℃ bir sıcaklıkta fırın içindeki bir makinede kavrulur ve kumaş kurutması standart olan 40 m/dk ve 25m/dk arasında hızla gerçekleştirilir. Yapıştırma; terbiye işlemi bittikten sonra kaplama makinesi boyunca kumaş, PVA reçinesi ile noktalar halinde kaplanır. https://www.google.com.tr/patents/CN1243876C?cl=en&dq=hot+water+soluble+interlining+manufacturers+in+china&hl=tr&sa=X&ved=0CBoQ6AEwAGoVChMImYGFrKijxwIVy_5yCh06qAcC

Bu işlemlerin sonucunda hem kumaşa yapışarak dikimi kolaylaştıran hem de telasız dikim görünümü vermek için su ile eriyebilen tela üretimi gerçekleştirilmiş olur. http://hobizen-dikis.blogspot.com.tr/2014/06/tut-tut-tutorial-penye-eldiven.html

Kaynakça https://www.google.com.tr/patents/CN1243876C?cl=en&dq=hot+water+soluble +interlining+manufacturers+in+china&hl=tr&sa=X&ved=0CBoQ6AEwAGoVChMI mYGFrKijxwIVy_5yCh06qAcC http://hobizen-dikis.blogspot.com.tr/2014/06/tut-tut-tutorial-penye-eldiven.html http://www.bezcitekstil.com/yapiskan_tela.php http://hedefiplik.com/Home/urun/suda-eriyen-naylon-tela/ http://tekstilsayfasi.blogspot.com.tr/2013/01/dokusuz-yuzeyler-nonwovens.html http://www.telepatireklamcilik.com/yazi-detay/114-dokusuz-tekstil-yuzeylerinin- farkli-baglama-yontemleriyle-uretilmesi-ve-kullanim-alanlari-telepati-reklamcilik.html http://www.uslanmam.com/tekstil/12118-dokusuz-yuzeyler.html http://www.telpatekstil.com/XY.htm http://www.slideshare.net/purvamalgaonkar/technical-textiles-46521749 http://www.ito.org.tr/Dokuman/Sektor/1-91.pdf

BİZİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ