ÇALIŞANLARA ZORUNLU BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ İŞ VE SOSYAL GÜVENLİK DANIŞMANI E. SGK MÜFETTİŞİ/E. İSTANBUL İL MÜDÜR YARD. BİLİRKİŞİ ersinumdu@gmail.com
ersinumdu@gmail.com GENEL BİLGİLER 25.8.2016 tarih 29812 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanmıştır. 10.8.2016 tarih 6740 sayılı kanunla 28/3/2001 tarihli ve 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanununa “Çalışanların otomatik olarak bir emeklilik planına dâhil edilmesi» başlıklı ek 2. madde eklenmiştir. Bu düzenleme ile 5510 sayılı kanunun 4/a ve c bendi kapsamında çalışanlar 1.1.2017 tarihinden itibaren OTOMATİK BES’li olacaklar.
ersinumdu@gmail.com KAPSAM Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) kayıtlı, bir işyerinde çalışan ve 45 yaşını doldurmamış, tüm çalışanlar ZORUNLU sisteme girecek. Çalışan sisteme başvuru için ekstra bir işlem/başvuru yapmayacak. Şu an için işyeri bazında bir sınırlama yok. Kararı Bakanlar Kurulu verecek. Beklenti, 50 ve üzeri çalışanı olan tüm işyerlerini kapsayacağı yönünde.
EMEKİLİK PLANI, KATKI PAYI VE KESİNTİ ersinumdu@gmail.com EMEKİLİK PLANI, KATKI PAYI VE KESİNTİ Emeklilik planında; işveren, hangi emeklilik şirketi ile anlaşmışsa ve hangi emeklilik planını seçmişse, çalışan bu palana girebilecek. Çalışanın ücretinden %3 katkı payı kesilecek. Çalışan isterse, ücretinden %3’den daha fazla bir kesinti yapılıp, BES’e aktarılmasını isteyebilir. İşveren, her ayın başında, çalışanı için ödediği maaştan kesinti yapıp, en geç ertesi günü emeklilik planına aktaracak. Başka bir işyerine geçildiğinde eğer o işyeri de otomatik katılım kapsamında ise çalışanın daha önceki işyerinde kazandığı birikim, emeklilik süresi gibi haklar yeni işyerindeki emeklilik planına aktarılacak. Yeni işyeri otomatik katılım kapsamında değilse, çalışan isterse, önceki işyerindeki sözleşme kapsamında ödemeleri kendi yapabilir, BES’ini kendi devam ettirebilir. fon işletim gideri kesintisi yapılacak, başka hiçbir kesinti yapılmayacak.
OTOMATİK BES’E DEVLET KATKILARI ersinumdu@gmail.com OTOMATİK BES’E DEVLET KATKILARI Devletin katkısı iki türlü olacak. Birincisi, maaşlardan kesilip, BES’e ödenen katkı paylarına devlet de yüzde 25 katkı yapacak. Yani, maaşınızdan her ay 100 lira kesilip, emeklilik hesabınıza yatırıldı; devlet de her ay hesabınıza 25 lira yatıracak. İkincisi; cayma hakkını kullanmayan çalışanlara, bir kereye mahsus olmak üzere devlet, bin lira ilave katkı yapacak. Sisteme otomatik olarak girdiniz ve cayma hakkını kullanmayıp, sistemde kalmaya devam ettiniz. Üçüncü ayda devlet aylık yaptığı yüzde 25’lik katkıların dışında emeklilik hesabınıza bin lira daha koyacak. Devletin tüm bunların dışında bir katkısı daha olacak. O da; BES’ten emeklilik hakkını elde eden çalışanların, birikimlerini en az 10 yıllık gelir sigortasına yatırmaları – sistemdeki birikimlerinin tamamını alıp çıkmak yerine, aylık maaş almaya karar vermesi- halinde devlet, birikimin yüzde 5’i kadar daha katkı yapacak.
ersinumdu@gmail.com MEVCUT BES’İ OLANLAR Bireysel olarak BES’li olan çalışan kendi BES’ini iptal etmezse iki BES’i olmuş olur ve devletin otomatik katılım için sunduğu bin liralık haktan yararlanabilir. Ancak, Mevcut durumdaki BES’ten çıkıp, haklarla birlikte otomatik katılıma geçilme hakkı yok. Bu durumda BES’teki süre, birikim, devlet katkısını hak etme gibi tüm haklar kaybolur. 1000TL devlet katkısından mevcut BES’iler yararlanamayacak. İşyerinde BES uygulaması bu sistem kapsamında değerlendirilecek.
OTOMATİK BES’TEN ÇIKMA ersinumdu@gmail.com OTOMATİK BES’TEN ÇIKMA İki şekilde çıkabilir: 1- Cayma ile; Cayma hakkını kullananlara, iki ay içinde maaşından kesilen tutarları ve bunların yatırım gelirleri iade edilecek. 2- Emekli Olma; Mevcut BES’teki şartlar otomatik katılım için de geçerli; sistemde 10 yıl kalan ve 56 yaş koşulunu sağlayan emekliliğe hak kazanacak ve hem sistemdeki kendi birikimleri ile birlikte getirilerini hem de devletin yaptığı tüm katkıları alabilecek. Eğer emeki olmadan çıkarsa kendi birikimlerini alır, ancak; devlet katkısını hak etmenin süreleri var. Gerek yüzde 25’lik katkı gerekse de ek bin liralık katkıyı hak etmenin süreleri şöyle: İlk 3 yıl içinde sistemden çıkanlar hiçbir şekilde devlet katkısını alamıyorlar. 3 ila 6 yıl arasında çıkanlar devlet katkısındaki birikimlerinin yüzde 15’ini, 6 ila 10 yıl arasında çıkanlar yüzde 35’ini, 10 yılı tamamlayanlar yüzde 60’ını alabiliyorlar. 10 yılı tamamlayıp bir de 56 yaşını dolduranlar devlet katkısının tamamını alıp, emekli oluyorlar. Çalışanlar, katkı payı ödemelerine ara verebilir. Hangi şartlarda ara verileceğine ise önümüzdeki dönemde Hazine karar verip, açıklayacak.