YAKUP KADRİ KARAOSMANOĞLU (1889-1974)

1889 yılında Mısır’ın Kahire şehrinde doğmuştur.

Sanat hayatına 20. yüzyılın başlarında sanat şahsi ve muhteremdir anlayışıyla Fecr-i Ati topluluğunda başlar. Daha sonra Yahya Kemal’in etkisiyle bir Nev- Yunanilik tecrübesi yaşadıktan sonra Milli Edebiyat anlayışına yönelir. Oysa Yeni Lisan Hareketi’ne ilk ve en sert itirazlar ondan gelmiştir.

Bu dönemdeki hikayelerini ‘’Bir Serencam (1914)’’ da toplayan Yakup Kadri,bundan sonra artık ferdin duygularını dile getiren bir yazar olmaktan çıkıp cemiyet meselelerini anlatan sosyal içerikli bir yazar olmaya yönelir. Ziya Gökalp’in tesiriyle yazılarında Türk milletini yakından ilgilendiren meselelere yer vermeye başlar.

Yakup Kadri 1921 de Ankara’ya çağırılıncaya kadar İstanbul da İkdam gazetesinde önce yazılar sonra da kısa hikayeler yazmayı sürdürür. Anadolu’ya geçtikten sonra Halide Edip’le birlikte İç Batı Anadolu’da Yunanlıların yaptıkları izdihamı tetkik ve tespit etmek üzere Tetkik-i Mezalim Heyeti’nde görevlendirilir.

Sanatçının mütareke yılları ve İstiklal Savaşı yıllarında yazdığı hikayeleri Rahmet (1922) ve daha sonra bir araya getirilecek olan Milli Savaş Hikayeleri (1947)’nde yer alır. Romancılığıyla ön plana çıkmış;hikaye,anı,makale,deneme ve tiyatro türünde de eserler vermiştir. Eserlerinde güçlü bir gözleme dayanan realizm vardır.

Mekan-insan ve hikaye kurma tekniğinde Maupassant’ı örnek almıştır. Kötümser bir yazar olan Yakup Kadri,Maupassat’ın kötümserliğiyle de birleşerek Anadolu manzaraları ve içinde yaşayan insanın hayat sahnelerini anlatırken dönem yazarlarının aksine dikkatleri olumsuzluklara çeker. Bu ilk roman Kiralık Konak’tan itibaren yazarın hiç değişmediğibir bakış açısıdır.

Yakup Kadri’nin eserlerınde mekan ve zaman kadar insan da önemlidir. Bütün romanları sosyal hayatı takip eden ve onun içinde değişen insanın hikayesi üzerine kurulmuştur. 13 Aralık 1974 te Ankara da tedavi görmekte olduğu Gülhane Askeri Tıp Akademisi’nde hayatını kaybetmiştir.

ROMAN KİRALIK KONAK (1922) NUR BABA(1922) HÜKÜM GECESİ(1927) SODOM VE GOMORE (1928) YABAN (1932) ANKARA (1934) BİR SÜRGÜN (1937) PANAROMA (1953) HEP O ŞARKI (1956)

ÖYKÜ OYUN BİR SERENCAM(1914) RAHMET(1923) MİLLİ SAVAŞ HİKAYELERİ(1947) ŞİİR ERENLERİN BAĞINDAN(1922) OKUN UCUNDAN(1940) OYUN NİRVANA(1909)

MONOGROFİ ANI AHMET HAŞİM(1934) ATATÜRK(1946) ZORAKİ DİPLOMAT(1955) ANAMIN KİTABI(1957) VATAN YOLUNDA(1958) POLİTİKADA 45 YIL(1968) GENÇLİK VE EDEBİYAT HATIRALARI(1969)

MAKALE İZMİR’DEN BURSA’YA(1922) KADINLIK VE KADINLARIMIZ(1923) SEÇME YAZILAR(1928) ERGENEKON(1929) ALP DAĞLARINDAN VE MİSS CHALFRİN’İN ALBÜMÜNDEN(1942)