İ SKENDER İ MPARATORLUGU (MÖ 336-MÖ 323) HAZIRLAYAN : Meryem KARINÇU 181 \ 9-A

Makedonya kralı II. Philip, Balkanların büyük bir kısmı ile Yunanistan’ı egemenliği altına alarak “Helen Birliği”ni kurdu. Amacı Asya’yı fethetmekti. MÖ 336 yılında ölünce yerine yandaki fotoğrafta heykeli gösterilen oğlu Büyük İskender geçti. Filozof Aristo’nun öğrencisi olan Büyük İskender’in en büyük amacı bir dünya devleti kurmak, Doğu ile Batı medeniyetini bir potada eritmekti -SORULAR-  Makedonya kralı II. Philip ………. Birliğini kurdu. (Helen)  Büyük İskender`in en büyük amacı neydi? -Büyük İskender’in en büyük amacı bir dünya devleti kurmak, Doğu ile Batı medeniyetini bir potada eritmekti Fotoğraf : Büyük İskender’in büstü

İskender bu amaçla Büyük Asya Seferi’ne çıktı. Persleri Granikos (Çanakkale-Biga), Issos (Hatay-Dörtyol) ve Gavgamela (Suriye) savaşlarında yenerek bu devletin varlığına son verdi. Anadolu ve İran’ı ele geçiren İskender daha sonra Hindistan’a yöneldi.Ancak ordusunun yorulması üzerine geri döndü. İskender’in MÖ 323’te Babil’de ölümüyle imparatorluk komutanlar arasında paylaşıldı. Mısır’da Ptolemeler, Anadolu’da Selevkos Krallığı, Makedonya’da Antigonitler Krallığı kuruldu -SORULAR-  Büyük İskender nerde ve kaç yılında ölmüştür? -Mö 323-Babil

Anadolu’da Selevkos Krallığı’nın kurucusu general Selevkos’un ölümünden sonra krallık dağıldı ve Anadolu’da yeni krallıklar kuruldu. Bunlar Pontus, Bergama, Kapadokya ve Bitinya Krallığı’dır. Büyük İskender’in başlattığı, Eski Yunan uygarlığı ile Doğu uygarlığının karışmasıyla ortaya çıkan ve 300 yıl süren (MÖ 330-MÖ 30) uygarlığa “Helenistik Dönem Uygarlığı” adı verilmiştir. -SORU-  Eski Yunan uygarlığı ile Doğu uygarlığının karışmasıyla ortaya çıkan ve 300 yıl süren uygarlığa …….. ……. ………. denir. -Helenistik dönem uygarlığı-

Helenistik Dönemde İskenderiye, Antakya ve Bergama gibi önemli kültür ve sanat merkezleri ortaya çıkmıştır. İskenderiye’de bir akademi kurulmuş; matematik, tıp, doğa, gök bilimi, edebiyat ve kütüphanecilik alanlarında önemli gelişmeler yaşanmıştır. Bu Dönemde, Eski Yunan ve Doğu uygarlıklarının sentezinden oluşan bir sanat anlayışı gelişmiştir. Helenistik Çağ Sanatı denilen bu sanat anlayışının başlıca örnekleri dünyanın yedi harikasından üçü olan Mısır’daki İskenderiye Feneri, güneş tanrısı adına dikilen Rodos Heykeli ve Zeus Heykelidir. Sinoplu Diyojen ve Arşimet bu dönemde yetişen önemli bilim insanlarındandır.

- SORULAR-  Helenistik Dönemde … , ……….. Ve ………. gibi önemli kültür ve sanat merkezleri ortaya çıkmıştır. -İskenderiye, Antakya ve Bergama-  İskenderiye’de bir akademi kurulmuş; , ,......, , ….… ve ….…. alanlarında önemli gelişmeler yaşanmıştır. -matematik, tıp, doğa, gök bilimi, edebiyat ve kütüphanecilik  Helenistik dönem uygarlığında yetişen önemli önemli bilim adamları kimlerdir? -Sinoplu Diyojen ve Arşimet bu dönemde yetişen önemli bilim insanlarındandır.

Büyük İskender’in ölümünden sonra Anadolu’da kurulan Bergama Krallığı zamanında, parşömen denilen kağıt icat edilmiştir. Bergama kralı Eumenes, 200 bin ciltlik kitaptan oluşan bir kütüphane kurmuştur. Bergama’da kurulan yanda temsilî resmi gösterilen Asklepeion Sağlık Merkezi, o dönemde dünyanın en önde gelen sağlık merkezleri arasında yer almıştır. - SORULAR-  Parşömen kağıdı ………… krallığı zamanında bulunmuştur. -Bergama Krallığı  Bergama krallığı zamanında kurulan sağlık merkezinin adı nedir? - Asklepeion Sağlık Merkezi Resim: Asklepion Sağlık Merkezi’nin temsilî resmi

ROMA UYGARLI Ğ I

- TEMEL KAVRAMLAR- Ayasofya: İmparator Justinianos tarafından (527)dönemin iki önemli Mimarına yaptırılmıştır. Yapımına 23 Şubat 532'de başlanmış, 5 yıl 10 ay gibi kısa bir sürede tamamlanarak büyük bir törenle, 27 Aralık 537' de ibadete açılmıştır.916 yıl kilise olan yapı, 1453 Yılında Fatih Sultan Mehmed tarafından İstanbul'un fethiyle camiye çevrilerek, 482 yıl cami olarak kullanılmıştır. Atatürk'ün emri ve Bakanlar Kurulu'nun Kararı ile 1935 yılında Ayasofya müze olarak kapılarını ziyarete açmıştır. Kuria: Roma’da halk meclisi. Lejyon: Eski Romalılarda, piyade ve süvarilerden oluşan askeri birlik Milano fermanı: Roma’da Hristiyanlık dininin serbest bırakıldığı M:S 313 tarihli ferman. Patriciler: Roma’da yönetici Sınıf. Plepler : Roma’da yönetilen sınıf Senato: Eski Roma’da özellikle soylulardan oluşan yöneticiler meclisi. 12 Levha Kanunları: Roma toplumundaki Patrici (soylular) ve Pleb (halk) arasındaki sınıf mücadelesi sonucu hazırlanan kanunlar

2.8. Harita: Batı ve Doğu Roma İmparatorluğu, MS 395 (Tarih Atlası 1, s. 6.)

MÖ 3000 yıllarının sonlarına doğru İtalya’ya, Avrupa’dan çeşitli kavimler gelmiştir. İtalya’ya ilk göç eden kavmin İtalikler olduğu tahmin edilmektedir. Daha sonra MÖ 1000 yıllarında deniz yoluyla İtalya’ya gelen Etrüksler bölgenin batı kıyılarına yerleşmişlerdir. Etrüskler, İtalya’ya şehir kültürünü getirmişlerdir. Uygarlığa adını veren Roma şehri MÖ 753 yılında Romulus tarafından kurulmuştur. MÖ 1. yüzyılda Roma İmparotorluğu’nun sınırları batıda Atlas Okyanusu kıyılarına, doğuda Fırat Irmağı’na kadar genişlemiştir. Roma’nın siyasi tarihi krallık, cumhuriyet ve imparatorluk dönemi olarak üç bölüme ayrılır. Roma, önceleri krallıkla yönetilmekteydi. Krallar, halk meclisi tarafından seçilirdi. Halk meclisi (kuria) kanunların hazırlandığı, önemli işlerin görüşüldüğü bir meclisti. Halk meclisinde oylar, fert olarak değil topluluk oyu olarak verilirdi. Ayrıca danışma meclisi olarak ihtiyarlar meclisi (senatus) vardı. Kral, senatoya karşı sorumlu idi. Cumhuriyet döneminde yönetim yetkileri, birbirlerine ve senato adı verilen meclise karşı sorumlu idiler.

- SORULAR-  İtalya’ya ilk göç eden kavmin ………… olduğu tahmin edilmektedir. - italikler-  İtalyaya kavim kültürünü getiren millet kimlerdir? -Etrüksler-  Romanın kurucusu kimdir? -Romulus tarafından kurulmuştur.-  Roma’nın siyasi tarihi kaça ayrılır? -Roma’nın siyasi tarihi krallık, cumhuriyet ve imparatorluk dönemi olarak üç bölüme ayrılır.-  Cumhuriyet döneminde yönetim yetkileri, …… ve ……………… karşı sorumlu idiler. -birbirlerine, senato adı verilen meclise-

MÖ 44 yılında Sezar’ın öldürülmesi ile ülkede iç karışıklıklar başladı. Oktavianus (Aktavnus)’un iktidarı ele geçirmesi ile cumhuriyet dönemi sona erdi, imparatorluk dönemi başladı. Roma İmparatorluğu’nda halk patriciler ve plepler diye ikiye ayrılırdı. Patriciler sınıfını oluşturan kişiler tam vatandaş statüsüne sahipti. Bunların ticaret, mülkiyet ve oy kullanma hakları vardı. Küçük çiftçilerle zanaatkâr ve tüccarlardan meydana gelen pleplerin siyasi hakları yoktu. Roma’da en kalabalık sınıfı köleler oluştururdu. Bu kişiler en ağır işlerde çalıştırılırdı. Romalıların en eski kanunları, Romalıların en eski kanunları Plep-Patrici mücadeleleri sonucunda oluşturulan bir komisyon tarafından hazırlanan 12 Levha kanunlarıdır. Miras, borç, aile ve ceza gibi konuları kapsayan bu kanunlarla Plepler birtakım haklar (memur ve asker olabilme vb.) kazandılar. 12 Levha kanunları Roma hukukunun temelini oluşturmuştur. Roma hukuku daha sonra bütün Avrupa hukukunu da etkilemiştir.

SORULAR  Sezar kaç yılında öldürülmüştür? -M.Ö 44 Yılında  Cumhuriyet dönemi ne ile sona erdi? -Oktavianus (Aktavnus)’un iktidarı ele geçirmesi ile.  Roma İmparatorluğu’nda halk …………ve………diye ikiye ayrılırdı. -patriciler,plepler  Romalıların en eski kanunları nelerdir? -12 Levha kanunları  12 Levha kanunları nasıl ortaya çıkmıştır? -Plep-Patrici mücadeleleri sonucunda oluşturulan bir komisyon tarafından hazırlanmıştır.  Roma hukukunun etkileri nelerdir? -Roma hukuku daha sonra bütün Avrupa hukukunu da etkilemiştir.

Akdeniz havzasının tamamına sahip olan Romalılar çok düzenli bir kara ordusu ve donanma kurmuşlardı. Roma ordusunda yandaki fotoğrafta gösterilen lejyon denilen paralı askerler de bulunurdu. Deniz ticareti ile uğraşan Romalılar önemli koloniler kurmuşlardı. Fenikelilerle Kartaca (Tunus) bölgesi için Pön Savaşlarını yapmış ve sonuçta Kartaca’yı ele geçirerek kolonileri hâline getirmişlerdi. Anadolu’ya da hâkim olan Romalılar, Anadolu’yu bir tahıl ambarı olarak görmüş, her türlü ihtiyaçlarını buradan karşılaşmışlardı. Ayrıca Romalılar ticareti geliştirmek için Anadolu’da önemli yollar da yapmışlardı. Önceleri çok tanrılı bir din anlayışına sahip olan Romalılar, 313 Milano Fermanı’yla Hristiyanlık dinini kabul etmişlerdi.

SORULAR  Lejyon nedir? -Lejyon Roma ordusundaki paralı akerlere verilen addır. Pön savaşları ne için yapılmıştır? -Fenikelilerle Kartaca (Tunus) bölgesi için Pön Savaşları yapılmıştır.  Hristyanlık hangi ferman ile ve ne zaman serbest bırakılmıştır? -Milano fermanı ile ve 313 yılında. * * * Roma sanatı, büyük ölçüde Yunan ve Helenistlik sanatının etkisiyle başlamış ve gelişmişti. Romalılar en çok mimari sanatında gelişmişler; tapınak, sunak, hamam, tiyatro, saray ve su kemerleri yapmışlardır. Roma mimarisinde kemer ve kubbe önemli bir yer tutar. Romalılar döneminde Bergama, Efes, Antakya, Perge, Aspendos ve İskenderiye önemli kültür merkezleri hâline gelmişti.

SORULAR Romalıların en geliştikleri sanat dalı hangisidir? a)Resim b)Heykel c)müzik d)mimari e)tiyatro Cevap=D Romalılar dönemindeki önemli kültür merkezleri nerelerdir? - Bergama, Efes, Antakya, Perge, Aspendos ve İskenderiye önemli kültür merkezleri hâline gelmiştir. * * * Hunların yol açtığı Kavimler Göçü (375) sırasında Roma İmparatorluğu kendi sınırlarını koruyacak durumda değildir. İmparatorluk, 395 yılında Batı ve Doğu Roma olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Batı Roma’nın başkenti Roma, Doğu Roma’nın başkenti ise Bizans olmuştur. Batı Roma İmparatorluğu, 476 yılında Kavimler Göçü sonucunda yıkılmıştır. Doğu Roma İmparatorluğu ise Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u fethetmesiyle sona ermiştir (1453).

BİZANS (DOĞU ROMA) İMPARATORLUĞU (395–1453) Doğu Roma İmparatorluğu, başkentinin Bizans olması nedeniyle Bizans İmparatorluğu adıyla anılır. Bu imparatorluğun toprakları üzerinde yaşayanlar, Latin kültüründen çok eski olan Yunan ve Helenizm kültürüyle yoğrulmuş ve Hristiyanlığın Ortodoks mezhebini kabul etmişlerdir. On iki kral soyunun egemen olduğu Bizans, en parlak dönemini Justinianos (Jüstinyen) zamanında yaşamıştır (522–565). sorular  Batı romanın başkenti neresidir? -Roma  Doğu romanın başkenti neresidir? - Bizans  Doğu Roma imparatorluğu ne zaman sona erdi? te Fatih sultan Mehmet’in İstanbul’un fethi ile.  Bizans en parlak dönemini ne zaman yaşamıştır? - Justinianos (Jüstinyen) zamanında yaşamıştır

XI. yüzyıla kadar gelişmesini sürdüren Bizans, 1071 yılında Büyük Selçuklu Devleti ile Malazgirt Savaşı’nı, Anadolu Selçuklu Devleti ile Miryokefalon Savaşı’nı yapmıştır. Bizanslılar her iki savaşta da yenilince Anadolu’nun hâkimiyetini Türklere bırakmak zorunda kalmışlardır. Zamanla zayıflayan Doğu Roma İmparatorluğu’na 1453 yılında İstanbul’u fetheden Fatih Sultan Mehmet son vermiştir. İstanbul, Bizans döneminde dünyanın en önemli kültür ve sanat merkezlerinden biri hâline gelmiştir. Bizanslılar İstanbul’da çok sayıda eser yapmıştır. Ayasofya Bizanslılar döneminde yapılmış en önemli eserlerden biridir. Aya İrini ve Hora Kiliseleri, Yerebatan Sarnıcı, Binbir Direk Sarnıcı, İstanbul Surları ve Su Kemerleri diğer sanat eserleri arasındadır. sorular  Bizans hangi iki savaş sonucu anadoluyu türklere vermiştir? Büyük Selçuklu Devleti ile Malazgirt Savaşı’nı, Anadolu Selçuklu Devleti ile Miryokefalon Savaşı  Bizanslılar döneminde yapılan en önemli eser nedir? -Ayasofya

İ zlediGiniz için teSekkürler