BURSA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ

AİLE PLANLAMASI YÖNTEMLERİ

AİLE PLANLAMASI NEDİR Kişilerin istedikleri zaman, bakabilecekleri sayıda çocuk sahibi olmaları, çocuğu olmayanların ise çocuk sahibi olmaları için yardım alabilmeleridir

RİSK FAKTÖRLERİ Bir kadının; 18 yaş altında, 35 yaşın üzerinde gebe kalması 2 yıldan daha sık aralıklarla doğum yapması 4 ve 4’ten daha fazla çocuk sahibi olması Hem kendisinin hem de çocuğunun hastalık ve ölüm riskini artırır

GEBELİKTEN KORUNMAK İÇİN Aile Planlaması yöntemleri konusunda danışmanlık alın Eşinizle ortak karar vererek güvenilir bir yöntem seçin

GEBELİKTEN KORUYAN ETKİLİ YÖNTEMLER Hormonal Yöntemler Ağızdan Alınan Haplar Depo Olarak Yapılan İğne Şeklindekiler Kondom(prezervatif) Rahim İçi Araçlar Deri Altı Kapsülleri Gönüllü Cerrahi Yöntemler

DOĞUM KONTROL HAPLARI %99 Etkilidir Her gün düzenli alınması gerekir Bırakıldığında tekrar gebe kalınabilir Adet ağrısını azaltır adetleri düzenler Kansızlığı azaltır Rahim ve yumurtalık kanserlerine karşı koruyucudur Bazı İltihaplanmalardan korur

KİMLER İÇİN UYGUN DEĞİLDİR Meme kanseri şüphesi olanlar Nedeni bilinmeyen kanaması olanlar 35 ve daha yukarı yaşta olup sigara içenler Damar sertliği, damar tıkanıklığı, tansiyonu yüksek ( ) ve felç öyküsü olanlar Şeker hastalığı olanlar Emzirenler

DİKKAT! Hap kullananlarda: Şiddetli göğüs ağrısı,karın ağrısı, bacak ağrısı, baş ağrısı ve görmede bulanıklık olursa HEMEN BİR DOKTORA BAŞVURULMALIDIR!

GEBELİKTEN KORUYAN İĞNELER

GEBELİĞİ ÖNLEYİCİ İĞNELER 1 ve 3 aylık koruyan iğneler şeklindedirler Adetin ilk 7 günü içinde uygulanabilir İlk uygulamada 2 hf. Ek bir yöntem gerekir Adet düzensizlikleri görülebilir Bırakıldıktan sonra doğurganlık bir süre gecikebilir

RAHİM İÇİ ARAÇ Bakır veya Hormon içeren küçük plastik bir araç Döllenmeyi engeller

RAHİM İÇİ ARAÇ % 98 etkilidir Uzun süre gebelikten korur.(Bakırlısı10 yıl) Çıkartıldığında hemen gebe kalınabilir İlk 3 ay birtakım sıkıntılar olabilir

KİMLER KULLANAMAZ Adetleri aşırı ağrılı ve adet kanaması çok fazla olan kadınlar Rahminde veya diğer üreme organlarında iltihap bulunanlar Birden fazla cinsel eşi olanlar Kısa sürede yeniden çocuk sahibi olmak isteyenler

KONDOM (PREZERVATİF) Doğum kontrolüne erkeklerinde katılımını sağlar Hiçbir yan etkisi yoktur Mutlaka usulüne uygun olarak kullanılmalıdır Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korur

DERİ ALTI KAPSÜLLERİ

% 99 etkilidir 5 yıl gebelikten korur Emziren anneler kullanabilir Korumaya hemen başlar Adetin ilk 7 günü içinde uygulanabilir Yaş sınırı yoktur.İleri yaştaki kadınlarda kullanabilir

KADINDA TÜPLERİN BAĞLANMASI Kadının cinsel isteğinde,adet düzeninde,vücut yapısında herhangi bir değişiklik meydana getirmez %100 etkilidir Emzirmeyi engellemez Kolay bir ameliyatla ömür boyu koruma sağlar Karar kesin olmalıdır.Geri dönüşü yoktur

ERKEKTE TOHUM KANALLARININ BAĞLANMASI Bütün cinsel olaylar eskisi gibi devam eder Koruyuculuk hemen başlamaz Karardan emin olunmalıdır

SPERMİSİTLER (Sperm Yok Ediciler) Kadının vajinasına konularak uygulanan jel, fitil ve köpüren tabletlerdir Erkek tohum hücrelerini vajina içinde etkisiz hale getirerek gebeliği önler

ETKİLERİ SINIRLI OLAN YÖNTEMLER Takvim metodu Geri çekme Hazneyi yıkama Emzirme

TAKVİM YÖNTEMİ Gebelik açısından en riskli günleri hesaplayarak gebelikten korunmaya çalışmak şeklinde uygulanır Bir adetin ilk günü ile sonraki adetin ilk günü arasındaki süre kadının adet döngüsüdür (çoğu kadında bu süre 28 gündür). Bu süre hesaplandıktan sonra bulunan rakamdan 14 gün çıkarılır ve bu şekilde ortaya çıkan rakam bize adetin birinci gününden itibaren hesaplanmak koşuluyla yumurtlamanın olacağı tarihi verir

GERİ ÇEKME (Dışarı Boşalma) Cinsel ilişki sırasında, boşalma olmadan önce, erkeğin penisini kadının vajinasından çıkararak dışarıya boşalmasıdır Bu yöntemin doğru uygulanabilmesi ve cinsel ilişkinin olumsuz etkilenmemesi için iki tarafında bu konuda istekli ve kesin kararlı olması gerekir

HAZNEYİ YIKAMA İlişkiden hemen sonra vajen içinin yıkanması işlemine "vajinal duş" adı verilir Yetersiz bir yöntemdir Spermler boşalmadan 90 saniye sonra bile rahime ulaşabilirler Vajeni suyla temizleseniz bile, spermler çoktan rahim ağzını geçerek tüplere doğru yönlenmiş olabilir

HAZNEYİ YIKAMA Vajenin iç örtüsü, bu bölgeyi koruma altına alan özel flora ve salgılarla kaplanmıştır Vajinal duş/yıkama Doğal korunma örtüsünü ortadan kaldırır Vajen iç dokusuna zarar vererek kötü kokulu akıntı ve enfeksiyon oluşmasına neden olur

EMZİRME Doğum yapmış kadınlar kısa bir süre adet görmezler Emzirmek anneyi gebelikten korumaz AP yöntemi değildir Emziren kadınlar lohusalıktan hemen sonra etkin bir AP yöntemi kullanmalıdır

ACİL KORUNMA Korunmasız cinsel ilişkide bulunduysanız ya da bir korunma yöntemi kullanırken beklenmedik bir durumla karşılaşırsanız gebeliği önlemek için cinsel ilişkiden sonraki ilk üç gün (72 saat) içinde aile planlaması hizmeti sunan bir sağlık kuruluşuna başvurmalısınız

Tüm önlemlere karşı gebelik oluşmuşsa 10. haftaya kadar kürtaj yasaldır İstenmeyen gebeliklerde Doğumevlerine veya hastanelerin Aile Planlaması kliniklerine başvurun Kürtaj bir Aile Planlaması yöntemi değildir