Kuvvet nedir?
Kuvvetin etkilerini hayatımızın her yerinde gözlemleyebiliriz. Çantamızı taşırken,sıramızı çekerken, meyveleri soyarken, kapıyı açarken, masamızı iterken cisimlere kuvvet uygularız. Kuvveti göremeyiz ama etkilerini birçok olayda hissedebiliriz.
Öğrenciler kuvveti nasıl ölçeceklerini merak ederler. Öğretmenleri onlara bunu deneyerek öğreneceklerini söyler ve onlara ilk defa karşılaştıkları yanda şekli gözüken aleti verir.
Öğrenciler bu aracı ilgiyle incelerken öğretmenleri, kuvvet ölçen bu aracın adının dinamometre olduğunu söyler ve “kuvvet bir büyüklükse mutlaka birimi vardır” der. “Sizce bunun birimi ne olabilir?” sorusunu yöneltir. Bazı öğrenciler dinamometrenin üzerindeki “N” harfini gösterir ve bunun kuvvet birimi olabileceğini söyler. Öğretmen bunu onaylayarak Newton olduğunu söyler.
Aşağıdaki şekillerde dinamometrelere asılmış cisimler bulunmaktadır. Öğrenciler bu dinamometreleri inceleyerek aşağıdaki ölçümleri yaparlar.
Öğrenciler burada kuvvetle ilgili kavramları araştırıp aralarındaki ilişkiyi daha rahat bir şekilde göstermek için bir kavram haritası hazırlarlar.
Durma Dengelenmiş kuvvet Dengelenmemiş kuvveti Doğru orantılıdır Hareket eden top Kütle Sebep olabilir Ağırlık Dinamometre Toplamının Sıfır olmasıdır Toplamının Sıfır olmaması örnektir Çeşididir. ile ölçülür Duran top Sebep olabilir Hareket Sebep olabilir Sahiptir Büyüklük Yön Sahiptir Şekil değişikliği
Öğrenciler burada ölçtüğü değerleri tablo haline getirir. CİSİM DİNAMOMETRENİN GÖSTERDİĞİ DEĞER K20N L5N M8N
Öğrenciler bu bölümde resimlerdeki kuvvetleri gösterirler. Kuvvetleri gösterdikten sonra problem çözerek konuyu pekiştirirler.
Şekilde gördüğünüz masayı Ayşe 15 N’luk, Ali ise 20 N’luk bir kuvvetle kendilerine çekiyorlar. Bu bilgilere göre aşağıda verilen soruları kısaca yanıtlayınız. a)Masaya uygulanan net kuvvet kaç N dur? Masa hangi yöne doğru hareket eder? b) Ayşe ve Ali’nin masayı I yönünde hareket ettirmeleri için ne yapmaları gerekir?
Belirli bir yükseklikten serbest bırakılan bir cisim Yer’ e düştüğüne göre, Yer’ in bu cisme bir kuvvet uygulaması gerekir.
Dünyanın üstünde düşmeden nasıl durabiliyoruz? Belirli bir yükseklikten serbest bırakılan bir cisim Yer’ e düştüğüne göre, Yer’ in bu cisme bir kuvvet uygulaması gerekir. Bu kuvvete “yerçekimi kuvveti” denir. Bir cismin ağırlığı, o cisme etki eden yerçekimi kuvvetidir (G = mg ). Kavramsal kısım Deneysel kısım: Hipotez: Dünya cisimlere bir çekim kuvveti uygular. Bağımlı değişken: Çekim kuvveti Bağımsız değişken: Cisimler Deneyin yapılışı: 1.Şekildeki düzeneği hazırlarlar. 2-Çengelli ağırlığı ip ile yalıtkan saplı çubuğa asarlar. 3-İpin gergin ve aşağıya doğru düşey oluşuna dikkat ederler. 4-İpi kibrit ile yakıp çengelli ağırlığın neden yere düştüğünü tartışırlar Araç-Gereçler: Döküm ayak, Statif çubuk, Bağlama parçası Çengelli ağırlık, İp, kibrit, Yalıtkan saplı çubuk Deneyin sonucu: Yerçekimi kuvveti bütün cisimleri yerin merkezine doğru çeker ve ağırlıklarıyla orantılıdır.
Aşağıdaki resimlerde olan kuvvetleri gösteriniz.
Kuvvet dinamometre ile ölçülür. Yer çekimi dünyanın farklı yerlerinde değişebilir. Ağırlık bir kuvvettir. Bir cismin ağırlığı her yerde aynıdır. Ağırlık kütle ile doğru orantılıdır. Kuvvetin birimi Newton’dur 1.ÇIKIŞ 4.ÇIKIŞ 3.ÇIKIŞ 2.ÇIKIŞ 5.ÇIKIŞ 6.ÇIKIŞ 7.ÇIKIŞ 8.ÇIKIŞ D D Y D DDY Y Y Y Y Y D D Kuvvet şekil değişikliğine sebep olmaz.