SUÇ TEORİSİ
SUÇ GENEL ÖĞRETİSİNİN ANLAMI VE GÖREVİ Suç öğretisi, bir fiilin suç olarak nitelendirilebilmesi için bulunması gereken genel unsurların nelerden ibaret olduğunu tespit eder ve tespit edilen bu yapısal unsurları inceler.
CEZA HUKUKU SİSTEMİNİN TEMEL KAVRAMLARI FİİL TİPE UYGUNLUK HUKUKA AYKIRILIK HAKSIZLIK KUSURLULUK FAİL - MAĞDUR SUÇUN KONUSU HUKUKİ DEĞER
CEZA HUKUKU SİSTEMİNİN TEMEL KAVRAMLARI TİPİKLİK Bir fiilin suç teşkil edebilmesi için öncelikle, kanundaki tarife, yani tipe uygun olması gerekir.
HAKSIZLIK – HUKUKA AYKIRILIK CEZA HUKUKU SİSTEMİNİN TEMEL KAVRAMLARI HAKSIZLIK – HUKUKA AYKIRILIK Hukuka aykırılık bir fiilin hukuk düzeni ile çatışma halinde olmasını ifade eder. Haksızlık ise bu hukuka aykırı fiile verilen isimdir. Her suç bir haksızlıktır. Ancak her haksızlık bir suç değildir.
SUÇUN YAPISINA İLİŞKİN SİSTEMLER KLASİK SUÇ SİSTEMİ NEO-KLASİK SUÇ SİSTEMİ FİNAL (AMAÇÇI, GAÎ) SUÇ SİSTEMİ SENTEZCİ YAKLAŞIM
VAGON ÖRNEĞİ MADDİ UNSUR MANEVİ UNSUR HUKUKA AYKIRILIK UNSURU SUÇ
NETİCENİN ARANDIĞI SUÇLARDA NEDENSELLİK BAĞI MADDİ UNSURLAR SUÇUN MADDİ UNSURLARI FİİL NETİCE NETİCENİN ARANDIĞI SUÇLARDA NEDENSELLİK BAĞI OBJEKTİF İSNADİYET FAİL SUÇUN KONUSU MAĞDUR NİTELİKLİ UNSURLAR
SUÇ HUKUKİ DEĞER kavramI Bir suç ihdası ile korunmak istenen değeri ifade eder. Örneğin: Öldürme suçunda: Yaşama hakkı, Hırsızlık suçunda: Mülkiyet hakkı, Yaralama suçunda: Vücut dokunulmazlığı.
suçun konusu Suçun Konusu: Suçun üzerinde işlendiği kişi veya şeydir. Örneğin, Öldürme suçunda: Yaşayan insan, Hırsızlık suçunda: Taşınır mal, Yaralama suçunda: İnsan vücudu.
FİİL Öncelikle ceza hukuku bakımından değerlendirme konusu olabilecek bir fiil bulunmalıdır ki tipe uygunluk ve hukuka aykırılık araştırması yapılabilsin. Bir suçun var olabilmesi için en önemli şart bir fiilin varlığıdır (nullum crimen sine actione).
FİİL KAVRAMININ CEZA HUKUKUNDAKİ İŞLEVİ TEMELLENDİRME İŞLEVİ SINIRLANDIRMA İŞLEVİ SINIFLANDIRMA İŞLEVİ BAĞLAYICILIK İŞLEVİ
DOĞAL (NEDENSEL) FİİL TEORİSİ FİİL TEORİLERİ FİİL TEORİLERİ DOĞAL (NEDENSEL) FİİL TEORİSİ FİNAL FİİL TEORİSİ SOSYAL FİİL TEORİSİ
DOĞAL (NEDENSEL) FİİL TEORİSİ FİİL TEORİLERİ DOĞAL (NEDENSEL) FİİL TEORİSİ Fiil, iradi olarak dış dünyada meydana getirilen bir değişikliktir. .
Hareket belirli bir amaca yönelik insan davranışıdır. FİİL TEORİLERİ FİNAL FİİL TEORİSİ Hareket belirli bir amaca yönelik insan davranışıdır.
Fiil, sosyal bakımdan önem taşıyan davranışlardır. FİİL TEORİLERİ SOSYAL FİİL TEORİSİ Fiil, sosyal bakımdan önem taşıyan davranışlardır.
Fiil, insan kişiliğinin dışavurumudur. FİİL TEORİLERİ KİŞİSEL FİİL TEORİSİ Fiil, insan kişiliğinin dışavurumudur.
Tüzel kişilerin fiil yeteneği yoktur. Fiil yeteneği, bir insanın ceza hukuku bakımından önem taşıyan bir fiili gerçekleştirme yeteneğine sahip olup olmadığı ile ilgilidir ve kusur yeteneğinden farklı bir kavramdır. Tüzel kişilerin fiil yeteneği yoktur.
FİİLİN TANIMLANIŞI AÇISINDAN SUÇ TÜRLERİ TEK BİR FİİLLE İŞLENEN SUÇLAR BİRDEN FAZLA FİİLLE İŞLENEN SUÇLAR SERBEST FİİLLİ SUÇLAR BAĞLI FİİLLİ SUÇLAR SEÇİMLİK FİİLLİ SUÇLAR ANİ-KESİNTİSİZ (MÜTEMADİ) SUÇLAR
FİİLİN TANIMLANIŞI AÇISINDAN SUÇ TÜRLERİ TEK BİR FİİLLE İŞLENEN SUÇLAR Tek bir fiille işlenen suçlar, kanuni tarifte suçun gerçekleşmesi için tek bir fiilin yapılmasının yeterli olduğu suçlardır. Kasten öldürme Madde 81- (1) Bir insanı kasten öldüren kişi, müebbet hapis cezası ile cezalandırılır. Kasten yaralama Madde 86- (1) Kasten başkasının vücuduna acı veren veya sağlığının ya da algılama yeteneğinin bozulmasına neden olan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
FİİLİN TANIMLANIŞI AÇISINDAN SUÇ TÜRLERİ BİRDEN FAZLA FİİLLE İŞLENEN SUÇLAR Kanuni tarifte suçun gerçekleşmesi için birden fazla fiilin gerçekleştirilmesi aranıyorsa, bu takdirde suç, birden fazla fiille işlenebilen suç olarak düzenlenmiştir. Özel belgede sahtecilik Madde 207- (1) Bir özel belgeyi sahte olarak düzenleyen veya gerçek bir özel belgeyi başkalarını aldatacak şekilde değiştiren ve kullanan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. İrtikap Madde 250 - (2) Görevinin sağladığı güveni kötüye kullanmak suretiyle gerçekleştirdiği hileli davranışlarla, kendisine veya başkasına yarar sağlanmasına veya bu yolda vaatte bulunulmasına bir kimseyi ikna eden kamu görevlisi, üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
FİİLİN TANIMLANIŞI AÇISINDAN SUÇ TÜRLERİ SERBEST FİİLLİ SUÇLAR Serbest fiilli suçlar, kanuni tarifte suçun oluşabilmesi için ne tarz bir fiilin yapılması gerektiğinin belirlenmediği suçlardır. Kasten öldürme Madde 81- (1) Bir insanı kasten öldüren kişi, müebbet hapis cezası ile cezalandırılır. Görevi kötüye kullanma Madde 257- (1) Kanunda ayrıca suç olarak tanımlanan haller dışında, görevinin gereklerine aykırı hareket etmek suretiyle, kişilerin mağduriyetine veya kamunun zararına neden olan ya da kişilere haksız bir kazanç sağlayan kamu görevlisi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
FİİLİN TANIMLANIŞI AÇISINDAN SUÇ TÜRLERİ BAĞLI FİİLLİ SUÇLAR Bağlı fiilli suçlar, kanuni tarifte suçun oluşabilmesi için hangi tür fiillerin yapılması gerektiğinin açıkça belirlendiği suç tipleridir. İrtikap Madde 250- (1) Görevinin sağladığı nüfuzu kötüye kullanmak suretiyle kendisine veya başkasına yarar sağlanmasına veya bu yolda vaatte bulunulmasına bir kimseyi icbar eden kamu görevlisi, beş yıldan on yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Madde 82- (1) Kasten öldürme suçunun; c) Yangın, su baskını, tahrip, batırma veya bombalama ya da nükleer, biyolojik veya kimyasal silah kullanmak suretiyle, İşlenmesi halinde, kişi ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile cezalandırılır.
FİİLİN TANIMLANIŞI AÇISINDAN SUÇ TÜRLERİ SEÇİMLİK FİİLLİ SUÇLAR Seçimlik fiilli suçlar, kanuni tarifte suçun işlenebilmesi için gösterilen birden fazla alternatif fiilden herhangi birinin gerçekleştirilmesinin suçun oluşması için yeterli olduğu suçlardır. Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti Madde 188- (1) Uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak imal, ithal veya ihraç eden kişi, on yıldan az olmamak üzere hapis ve yirmi bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Güveni kötüye kullanma Madde 155- (1) Başkasına ait olup da, muhafaza etmek veya belirli bir şekilde kullanmak üzere zilyedliği kendisine devredilmiş olan mal üzerinde, kendisinin veya başkasının yararına olarak, zilyedliğin devri amacı dışında tasarrufta bulunan veya bu devir olgusunu inkar eden kişi, şikayet üzerine, altı aydan iki yıla kadar hapis ve adlî para cezası ile cezalandırılır.
FİİLİN TANIMLANIŞI AÇISINDAN SUÇ TÜRLERİ ANİ-KESİNTİSİZ SUÇLAR Kesintisiz suçlar, fiilin icrasının belli bir süre daha devam ettiği suçlardır. Fiilin icrası, bir anda tamamlanmamakta ve belirli bir süre daha devam etmektedir. Kişiyi hürriyetinden yoksun kılma Madde 109- (1) Bir kimseyi hukuka aykırı olarak bir yere gitmek veya bir yerde kalmak hürriyetinden yoksun bırakan kişiye, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası verilir.
FİİLİN İŞLENİŞ BİÇİMİ BAKIMINDAN SUÇ TÜRLERİ İCRAİ SUÇLAR-İHMALİ SUÇLAR İCRAİ SUÇLAR İHMALİ SUÇLAR GERÇEK İHMALİ SUÇLAR - GERÇEK OLMAYAN İHMALİ SUÇLAR