GÖZDEHAN ÖZTÜRK
Sunucu (Server), herhangi bir ağ üzerinde bir programı veya bir bilgiyi farklı kullanıcılara/sistemlere paylaştıran/dağıtan donanım veya yazılıma verilen genel isimdir. Burada temel nokta, sunucuların bir bilgisayar ağına bağlı olmasıdır.
Her ne kadar günümüzde çok sık kullanılan sunucular, masaüstü sistemlerimize benzer olsa da, ayrıldıkları veya özelleştikleri bazı noktalar var: 1- Performans: Çoklu kullanıcıya hizmet edeceğinden, çoklu işlemci desteği, hızlı bir disk sistemi, fazla bellek miktarı barındırma. 2- Ölçeklenebilirlik: Kullanılan sunucunun ihtiyaçlara göre ne kadar güncelleştirilebileceği 3- Güvenirlik ve Devamlılık: Kullanılan donanımlar yedekli mi? Arıza çıktığında yedeği otomatik olarak devreye girip sorunsuz bir şekilde çalışmaya devam edilebiliyor mu?
Mainframe: Serverların atası olarak bilinen mainframeler 1950 ve 1960’lı yıllarda başta IBM olmak üzere UNIVAC, General Electric gibi devler tarafından geliştirildiler. Mainframelerin miladlarını doldurmalarından sonra pc sistemlerine benzeyen, boyutlarının daha büyük olmasının yanı sıra içerisindeki parçalarında çok daha güçlü olduğu sistemler yerlerini aldı. Rack Mounted Server: Az yer kapladığı ve kabinetlerde kolayca muhafaza edilmesinden dolayı oldukça kullanışlıdır. Türleri U ile ifade edilmektedir.1U 1.75 inç yüksekliğe eşdeğerdir. SUNUCU ÇEŞİTLERİ
Blade Server: Daha gelişmiş veri merkezlerinde kullanılan sunucu türüdür. Herhangi bir güç kaynağı yoktur ve enerjiyi şaseden almaktadır. En büyük avantajı, herhangi bir arıza durumunda, hiçbir kesinti olmadan müdahale edilebilir olmasıdır. Tower Server: Masaüstü bilgisayar modellerine benzer şekilde ihtiyaca göre özellikleri oluşturulan, küçük ve orta ölçekli bu tip sunucular kullanılmaktadır. Bir muhasebe sunucusu, internet sunucusu olarak kullanılabilirler. Genelde ufak işletmeler sonradan genişletilebilir olduğu için bu tür sunucuları tercih ederler.
Storage Server: Çok fazla yer gerektiren uygulamalar için çözüm getiren server tipleridir, üzerlerinde çok fazla disk bulundururlar. Proxy Server: Web tarayıcılar ve istemciler arasında köprü görevi görür. İstekleri filtre etmek, performansını artırma ve bağlantıları paylaşma gibi görevleri vardır.
Mail Server: Kurumsal bir ağ üzerinden tüm posta taşıma görevlerini görebilen sunuculardır. Dünya genelinde yaklaşık olarak 12 trilyon e-postanın gönderildiği internet ortamında mail server pazarı Linux, Solaris, BSd gibi Unix ve Windows tabanlı sistemler olarak büyümeye devam etmektedir. Mail hizmetlerinde servis hizmeti üç ana başlık altında sıralanmaktadır: Smtp: Mail gönderimi sırasında protokol sunucu ile iletişim halinde olarak, mail gönderim anında bilgisayarda işlem gören ilk servis smtp olmaktadır. Pop 3: Bu servis ağı mail alım işinde görev yapmaktadır. Pop3 aracılığı ile mail alma ve gönderme işlemleri rahatlıkla sağlanabilmektedir. Imap: İletişimin yaşandığı bir yazılımıdır. Mailinizi silme işlemine yöneldiğiniz takdirde aynı şekilde sunucudan da silinme söz konusu olacaktır.
İki e-posta sunucusu aralarında konuşmaya başladıklarında ilk olarak SMTP protokolüne özgü olarak el sıkışma diye tabir edilen safhayı gerçekleştirirler. O anda her sunucu hangi kullanıcıdan hangi kullanıcıya e-posta göndereceği ve alınacağı konusunda birbirlerine gerekli bilgileri verirler ve eğer alıcı sunucuda ilgili e-posta hesabı var ise data akışı başlar. Bu safhada bir çok farklı kontrol yapılabilir ve istenmeyen e-postaların engellendiği filtreler çalıştırılabilir. Data akışının sonlanmasından sonra alıcı sunucu eğer gelen mesajı başarı ile alabildi ise gönderici sunucuya bunu onaylar ve kendi içinde yapması gereken işlemleri başlatır. Şu anda asıl amaç gelen e-postanın ilgili kullanıcının kutusuna uygun şekilde teslim edilmesidir.
Application Server: Uygulama sunucusu bir uygulama programı için iş mantığı sağlayan dağıtılmış bir ağ içinde bir bilgisayar programıdır.
Communication Server: İletişim sunucusu, çeşitli ağ iletişim uygulamaları için kullanılan bir bilgisayar sistemi platformudur.
FTP Server: File Transfer Protocol, bilgisayarlar arasında verileri güvenli bir şekilde taşımaya ve saklamaya yarayan sunuculardır.
Telnet Server: Telnet sunucusu kullanıcıların sanki uzak bilgisayarda kendisi üzerinde çalışıyor olması gibi ana bilgisayara kayıt olmaları ve görevleri gerçekleştirebilmeleri için olanak sağlamaktadırlar.
Virtual Server: Sanal sunucu, bir sunucu üzerinde tam kontrole sahip her kullanıcı için görünen bu şekilde yapılandırılmış paylaşılan bir sunucu üzerinde çalışan bir programdır. Günümüzde sanal sunucuların sayısı normal sunucuları geçmiş durumdadır. Bir donanımsal sunucu üzerinde birbirinden bağımsız ve izole olarak birden fazla işletim sisteminin maksimum performansla barındırılmasına olanak sağlayan bir teknolojidir.
types.html types.html ations-server ations-server