PROTOZOONLARDA GEN SUSTURMA ve miRNA Dr. Yunus UYAR ERÜ Tıp Fak. Parazitoloji AD
Protozoon parazitler önemli mortalite ve morbidite etkenleri
1998 dsRNA’nın RNAi ile gen ekspresyonunun baskılanması
dsRNA: 20 ila 30 nükleotidden oluşan küçük, kodlama yapmayan, çift iplikli RNA
RNAi yolakları protozoon hastalıklarının tedavisinde kullanılabilir mi?
T.brucei, T.cruzi, L.brasiliense, L.major P.falciparum, T.gondii, E.histolytica, G.intestinalis.
Laboratuar koşullarında üretilebilmeleri, Genetik manipülasyona uygun olmaları, Genom yapılarının bilinmesi.
RNAi’nin fonksiyonel olduğu gösterilen ilk protozoon parazit: T.brucei
Hedef mRNA’nın baskılanmasına ve sentezlenecek proteinin inhibisyonuna
T.brucei’de RNAi yolağının iki kolu mevcuttur. Bunlardan birisi nükleusta diğeri ise sitoplazmada bulunmaktadır.
Nükleer yolağın görevi baskılamayla genom stabilitesinin sağlanmasıdır. Sitoplazmik yolak ise tam olarak anlaşılamamıştır.
T.brucei’de bulunan endojen siRNA yolağı Drosophila ve Fare
T.brucei’de 210 gen analiz edilmiş RNAi → %33 baskılama
RNAi’nin gen fonksiyonu analizinde bir araç olarak kullanılması için dsRNA’nın tetrasiklin aracılı ekspresyonundan faydalanılmaktadır
T.brucei ile ilgili ilk keşiften sonra bu konuda günümüze kadar 500’ün üzerinde daha makale yayınlanmıştır.
T.cruzi, L.major ve L.donovani’nin dsRNA’ya cevap verebilmesi
P.falciparum’da RNAi ile gen ekspresyonunun baskılanması
Plasmodiumlarla ilgili gelecekteki RNAi çalışmaları yeni tedavilerin geliştirilmesi yönünde olabilecektir.
2004’te E.histolytica’da dsRNA’nın ekspresyonunun hedef mRNA’da baskılanma
L.brasiliensis RNAi yolağının kullanıldığı gösterilen protozoon parazitlerdendir. Genom yapsının açıklığa kavuşturulduğu 2007’de RNAi yolağı genlerinin varlığı da anlaşılmıştır
T.gondii’de gen ekspresyonunun baskılanmasında dsRNA
TEŞEKKÜR EDERİM