E ĞITIMDE P ROGRAM G ELIŞTIRME T EMEL K AVRAMLAR Yrd. Doç. Dr. Cenk Akbıyık
Alanınızda uzmanlık yeterliğini aldınız. Kendinizi öğrenci karşısına çıkma noktasında yeterli görüyor musunuz?
Aşağıdaki önermeye katılıyor musunuz? Bilen öğretir.
Aşağıdaki önermeye katılıyor musunuz? Eğitim bir bilim değil bir sanattır.
Aşağıdaki önermeye katılıyor musunuz? Bir dersin öğretiminin planlanmasına gerek yoktur, konu başlıklarının belirlenmiş olması yeterlidir.
Çok tekrarlanan tanımı ile eğitim “istendik davranışların kazandırılması süreci”dir.
Davranış kavramı ile organizmanın her hareketi anlaşılmaktadır. Davranışlar gözlemlenebilir.
Öğretim ise kapsamı daha sınırlı olan bir kavramdır. Öğretim, önceden belirlenen hedefler doğrultusunda planlı ve kontrollü biçimde öğrenmenin gerçekleşmesidir.
Öğrenme organizmanın davranış ve zihinsel aktivitelerinde görece kalıcı değişiklik oluşturması sürecidir.
“Eğitim programı” kavramı İngilizce’ye Latince’den geçen “curriculum” kavramının karşılığı olarak kullanılmaktadır. Latince’de “curriculum” koşu yolu, izlenen yol anlamına gelmektedir.
Eğitim programı kavramının konular listesi ders içeriği hedefler listesi okul personeli tarafından planlanan her şey olarak anlaşıldığı da olmaktadır.
Eğitim programı, öğrenme yaşantıları düzeni olarak tanımlanabilir. Öğrenmeyi gerçekleştirebilmek için planlanan etkinliklerin tümüdür.
Eğitim programları temel olarak hedefler içerik öğrenme yaşantıları değerlendirme öğelerinden oluşur.
Eğitimde program tasarımında başlıca üç yaklaşımdan söz edilebilir: 1. Bireysel ihtiyacı temele alan 2. Konu alanını temele alan 3. Toplumun ihtiyacını temele alan
Bireysel ihtiyacı temele alan yaklaşım: Eğitim ile bireyin yetenekleri en üst düzeye çıkarılmalıdır.
Konu alanını temele alan yaklaşım: Öğrenciler geleceğin bilim insanlarıdır.
Toplumun ihtiyacını temele alan yaklaşım: Eğitim kurumları bireyleri iş hayatına hazırlar.
Sizce eğitimde program geliştirme yaklaşımlarından hangisi benimsenmelidir? Bu yaklaşımların öğrenenlerin yaşları ve ülkenin gelişmişlik düzeyi ile ilgili olabilir mi?
Eğitim programlarının çeşitli türleri bulunmaktadır. Bu türler şöyledir: Yasal program (Siyasi otoritenin kendi hedeflerine göre hazırlanmış olan eğitim programı) Örtük program (Yasal programın dışında, onun gizli hedeflerini kazandırmak için el altından uygulanan program) Karşıt program (Yasal program hedeflerinin karşıtını savunan program) Ek program (Değişen durumla karşısında yasal programa ek olarak uygulamaya koyulan program)