Açık Kaynak Yazılımlarla MS-Windows Bilgisayar Laboratuvarı Yönetimi 6. ULAKNET Çalıştayı - İzmir Nisan 2012 Yavuz Selim Kömür Ozan Yerli Ekrem Yadigar Can Uğur Ayfer
Sorun: Windows İşletim Sistemi yüklü lab bilgisayarlarında kurulumlarının sık sık bozulması yüzünden sınav/ders öncesi bilgisayarların olması gereken hale getirilmesi.
Eskiden: Her lab'da bulunan sunucu üzerinden G4L ve benzeri disk görüntüsü alma/yükleme yazılımları kullanıyorduk. Baştan yükleme için 2-3 TByte veri transferi gerekiyordu ve 8-10 saat sürüyordu. PC- 1 PC- 2 PC- 3 PC- 50 PC- 1 Sunucu
Şimdi: Windows sistem diskleri lab'da bulunan sunucu üzerinde duruyor ve buradan kullanılıyor. Baştan yükleme işlemleri sunucu üzerinde yapılıyor ve bir-iki dakika sürüyor. PC- 1 PC- 2 PC- 3 PC- 50 PC- 1 Sunucu SSD
lpr PC Sunucu Donanımı: Her Lab'da bir tane var. Sunucu: 2 GHz Dual Core CPU 4 GB bellek 250 G HDD *** 256GB SSD *** 2 x Ethernet Gbit arabirimi Ubuntu Server (Debian) samba Domain Controller Lazer Yazıcı PC Lab eth0 eth1
Sunucuda kurulu yazılımlar: Sunucu: ● Ubuntu Server ● dhcp3-server ● tftpd-hpa ● iscsitarget ● lvm2 ● iptables ● samba eth0 eth1 samba sunucusunun görevi kullanıcı kimlik doğrulaması yapmak ve UNIX kişisel dizinlerinin H: olarak bağlanmasını sağlamaktır.
Sunucu yazılımların işlevleri: dhcp sunucu: İstemci bilgisayarlara IP ayarlarını göndermek, tftp servisi ile gPXE yazılımını yüklemelerini sağlamak ve işletim sistemi yüklemek için kullanacakları iSCSI kaynağını bildirmek için kullanılmaktadır.
/etc/dhcp3/dhcpd.conf group { use-host-decl-names on; if exists user-class and option user-class = "gPXE" { filename ""; } else { filename "undionly.kpxe"; } option gpxe.keep-san 1; host pc1 { hardware ethernet 00:11:09:83:f3:5a; fixed-address ; option host-name "pc1.bcc.bilkent.edu.tr"; option root-path "iscsi: ::::iqn :pc-1"; } host pc2 { hardware ethernet 00:1e:33:49:6a:0e; fixed-address ; option host-name "pc2.bcc.bilkent.edu.tr"; option root-path "iscsi: ::::iqn :pc-2"; } host nvidia_master { hardware ethernet 00:46:33:49:6a:3c; fixed-address ; option host-name "pc2.bcc.bilkent.edu.tr"; option root-path "iscsi: ::::iqn :master_ati"; } }
/var/lib/tftpboot undionly.kpxe output format: Keep PXE stack method 1 (.kpxe) NIC type: all-drivers Get image undi : Universal Network Device Interface
iscsitarget /etc/iet/ietd.conf: Target iqn :pc-1 Lun 0 Path=/dev/images/pc-1,Type=fileio Target iqn :pc-2 Lun 0 Path=/dev/images/pc-2,Type=fileio... Target iqn :master_nvidia Lun 0 Path=/dev/images/master_nvidia,Type=fileio Target iqn :master_ati Lun 0 Path=/dev/images/master_ati,Type=fileio Lab'da farklı görüntü kartına sahip iki tip bilgisayar olduğunu varsayarak ( ATI ve NVIDIA )
LVM2 /etc/lvm/lvm.conf: Varsayılan ayarlar kullanılıyor
LVM Birimleri: SSD : /dev/sdb (tek parça: /dev/sdb1) # pvcreate /dev/sdb1 (SSD'nin tamamı PV) # vgcreate images /dev/sdb1 # lvcreate --name master_nvidia --size 40G images # lvcreate --name master_ati --size 40G images
Bu servisten yararlanacak tüm bilgisayarlarda:
İlk Kurulum - 1 (Ana Windows kopyasının kurulması) ● ATI görüntü kartlı ve CD/DVD sürücüsü olan bir bilgisayarı seçiniz. (Lab'da ATI ve NVIDIA görüntü kartlı iki tip bilgisayar olduğunu farzederek) ● Bu bilgisayarın Ethernet MAC adresini not ediniz.
İlk Kurulum - 2 (Ana Windows kopyasının kurulması) Bu MAC adresini /etc/dhcp3/dhcpd.conf dosyasında host nvidia_master { hardware ethernet 00:46:33:49:6a:3c; fixed-address ; option host-name "pc2.bcc.bilkent.edu.tr"; option root-path "iscsi: ::::iqn :master_ati"; } “master_ati” iSCSI kaynağını kullanacak şekilde işaretleyiniz. Bu aşamada lvcreate --name master_ati --size 40G images komutu verilmiş ise de henüz bu LV içinde hiçbir şey yoktur.
İlk Kurulum -3 (Ana Windows kopyasının kurulması) dhcp sunucusunu yeniden başlatınız ve ATI görüntü kartlı bilgisayarınızı açınız. Değiştirmiş olduğunuz BIOS ayarlarından dolayı önce sistemi öncelikle ağdan yüklemeye çalışacak ancak DHCP sunucudan öğrendiği “master_ati” isimli iSCSI kaynağında yükleme yapılabilecek içerik bulamayacağı için ikinci yükleme ünitesine; yani CD sürücüye yönelecektir. Windows kurulumu başladığında, C: diski olarak iSCSI kaynak kullanılacak ve Windows işletim sistemi “master_ati” üzerine kurulacaktır. Bilgisayardaki HDD ise D: diski olarak kullanılacaktır. Kurulum tamamlandığında, “master_ati” yükleme yapılabilen bir disk olacaktır.
Ana kopya kurulumun ayarları ATI kartlarına sahip bilgisayarların ana Windows kurulum kopyası üzerinde sistem diskine yazma işlemlerinin mümkün olduğunca azaltılması için bazı ayar değişiklikleri gerekmektedir. location.html Kullanıcı dizinlerinin C:\Users yerine D:\Users altına açılması için: C: diskine yazan gereksiz servisleri kapatını Disk Defragmenter Offline Files Server Superfetch Windows Event Log Windows Update
Uygulama yazılımlarının kurulması Artık elinizde ATI görüntü kartıyla sorunsuz çalışan bir Windows kurulumu var demektir. Ana kopya kurmak için kullandığınız makinayı kapatıp açtığınızda yeni Registry ayarları da etkin olacaktır. Gerekli tüm uygulama yazılımlarını bu bilgisayara kurunuz. Yazıcı vs. ayarlarını da yapınız. Anti virüs yazılımı yüklemenize gerek olmadığını da hatırlatmak isteriz. Aynı işlemleri NVIDIA gibi başka görüntü kartı olan bilgisayar için de tekrarlayıp bir ana kopya da NVIDIA serisi bilgisayarlar için çıkartınız.
Kullanım kopyalarının çıkarılması - 1 Lab'daki tüm bilgisayarların Ethernet MAC adreslerini not ediniz. Her bilgisayar için hangi ana kopyadaki Windows kurulumunun (ATI /NVIDIA) uygun olduğunu not ediniz. /etc/dhcp3/dhcpd.conf dosyasında her bilgisayar için uygun birer kayıt oluşturunuz: host pc1 { hardware ethernet 00:11:09:83:f3:5a; fixed-address ; option host-name "pc1.bcc.bilkent.edu.tr"; option root-path "iscsi: ::::iqn :pc-1";
Kullanım kopyalarının çıkarılması - 2 lvcreate komutunu gereği kadar tekrarlayarak lab'daki her bilgisayar için uygun ana kopyanın (master) bir anlık durum koyasını (snapshot) çıkarınız: # lvcreate --snapshot --size 40G pc-1 /dev/images/master_ati # lvcreate --snapshot --size 40G pc-2 /dev/images/master_ati # lvcreate --snapshot --size 40G pc-3 /dev/images/master_nvidia # lvcreate --snapshot --size 40G pc-4 /dev/images/master_nvidia # lvcreate --snapshot --size 40G pc-5 /dev/images/master_ati vs.
Özet DHCP Req IP, vs., tftp dosyası, boot target TFTP Req undionly.kpxe iSCSI Req C: bağlantısı D:D: MBR Req Okuma / Yazma