Aralık 2015 T.C. ADANA VALİLİĞİ Ticaret İl Müdürlüğü 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun
I SAYILI TÜKETİCİNİN KORUNMASI HAKKINDA KANUN Sunum Planı II-TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİ ÇALIŞMA VE UYGULAMALARI
I Sayılı Tüketici Kanunun Gelişimi 1985 yılında BM’ce kabul edilen “Tüketicilerin Korunması İlkeleri Rehberi” tüketicinin korunması hareketine hız kazandırmıştır. Tüketici hakları Anayasamızla da koruma altına alınmıştır. Anayasamızın 172’nci maddesi devletimize, tüketicilerin korunması, aydınlatılması ve kendilerini koruyucu girişimlerin teşvik edilmesi konusunda görev ve sorumluluklar yüklemektedir yılında çıkarılan 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile ülkemizde ilk defa özel bir yasayla tüketici hakları koruma altına alınmıştır.
I Sayılı Tüketici Kanunun Gelişimi 4077 sayılı Kanunda, 2003 yılında yapılan değişikliklerle tüketicilere yeni haklar getirilmiştir. Ancak zaman içinde, ticaretin değişen ve çeşitlenen biçimleri ile Borçlar Kanunu ve Ticaret Kanunu gibi hukuki düzenlemelerin tüketicilerimize getirdiği yeni haklar, Tüketici Kanunu’nda değişiklik yapılmasını elzem hale getirmiştir. Bu kapsamda da, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun 28 Mayıs 2014 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
I Sayılı Tüketici Kanunun Gelişimi Söz konusu yeni Kanun ile; Tüketicileri daha ileri seviyede korumaya yönelik tedbirler alınarak, tüketicilerin hak arama yolları kolaylaştırılmıştır. Tüketicinin bilgilendirilmesi konusu ön plana çıkarılarak bürokrasi azaltılmıştır. Yeni kanun, mevcut düzenlemelerin bir çoğunda değişiklik öngörmenin yanı sıra; mevcut Kanunda yer almayan yeni düzenlemeleri de beraberinde getirmektedir. Yeni Kanun ile tüketicilerimizin; haklarını bilen, savunan ve piyasayı etkileme gücünün farkında olan bilinçli ve güçlü tüketicilere dönüşmelerini arzu ediyoruz.
6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Tüketiciye mal sunan tüm esnaf ve tacir kesimi Tüm imalat, ithalat sektörü Tüketicinin korunması alanında faaliyet gösteren tüm STK’lar Diğer Kurum ve Kuruluşlar Tüketiciye hizmet sunan firmalar Bankalar, Kredi Kuruluşları, Sigorta Şirketleri, Turizmle iştigal eden firmalar, Yazılı, sözlü ve görsel tüm medya şirketleri, GSM operatörleri v.b. I-6502 Sayılı Tüketici Kanunu KETİCİ KANUNU
I Sayılı Tüketici Kanunu Tüketici; Bir mal veya hizmeti ticari veya mesleki olmayan amaçlarla edinen, kullanan veya yaralanan gerçek ya da tüzel kişidir.
I Sayılı Tüketici Kanunu Satıcı; Ticari veya mesleki faaliyetleri kapsamında tüketiciye mal sunan gerçek veya tüzel kişilere denir.
I Sayılı Tüketici Kanunu AYIPLI MAL ; Tüketici ile kararlaştırılan örnek ve modele uygun olmayan,tüketicinin makul olarak beklediği faydaları azaltan veya ortadan kaldıran, maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren mallar ayıplı olarak kabul edilir.
I Sayılı Tüketici Kanunu SEÇİMLİLİK HAKLARI ; Tüketici MALIN TESLİM TARİHİNDEN İTİBAREN 6 AY içerisinde ayıbı satıcıya bildirmekle yükümlüdür.
I Sayılı Tüketici Kanunu SEÇİMLİLİK HAKLARI; Tüketici bu durumda; 1-Bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, 2-Malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi, 3-Ayıp oranında bedel indirimi, 4-Ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir.
I Sayılı Tüketici Kanunu AYIPLI HİZMET ; Sözleşmede belirlenen süre içinde başlamaması veya taraflarca kararlaştırılmış olan ve objektif olarak sahip olması gereken özellikleri taşımaması nedeniyle sözleşmeye aykırı olan hizmettir. Hizmet sağlayıcısı tarafından bildirilen, internet portalında veya reklam ve ilanlarında yer alan özellikleri taşımayan ya da yararlanma amacı bakımından değerini veya tüketicinin ondan makul olarak beklediği faydaları azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren hizmetler ayıplıdır.
I Sayılı Tüketici Kanunu SEÇİMLİLİK HAKLARI ; Hizmetin ayıplı ifa edildiği durumlarda tüketici, -Hizmetin yeniden görülmesi, -Hizmet sonucu ortaya çıkan eserin ücretsiz onarımı, -Ayıp oranında bedelden indirim veya -Sözleşmeden dönme haklarından birini sağlayıcıya karşı kullanmakta serbesttir. Ücretsiz onarım veya hizmetin yeniden görülmesinin sağlayıcı için orantısız güçlükleri beraberinde getirecek olması hâlinde tüketici bu hakları kullanamaz.
I Sayılı Tüketici Kanunu TÜKETİCİ KREDİSİ; Tüketici kredisi sözleşmesi, kredi verenin tüketiciye faiz veya benzeri bir menfaat karşılığında ödemenin ertelenmesi, ödünç veya benzeri finansman şekilleri aracılığıyla kredi verdiği veya kredi vermeyi taahhüt ettiği sözleşmeyi ifade eder.
I Sayılı Tüketici Kanunu TÜKETİCİ KREDİSİ; Tüketici, ON DÖRT GÜN İÇİNDE herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin tüketici kredisi sözleşmesinden cayma hakkına sahiptir. -Cayma hakkının kullanıldığına dair bildirimin cayma hakkı süresi içinde kredi verene yöneltilmiş olması yeterlidir.
I Sayılı Tüketici Kanunu TÜKETİCİ KREDİSİ; Belirli süreli kredi sözleşmesi ile ilgili hesaptan sadece kredi ile ilgili işlemler yapılması durumunda, tüketiciden bu hesaba ilişkin herhangi bir isim altında ücret veya masraf talep edilemez. -TÜKETİCİNİN AKSİNE BİR YAZILI TALEBİ OLMAZSA, KREDİNİN ÖDENMESİ İLE HESABINDA KAPATILMASI ZORUNLUDUR.
I Sayılı Tüketici Kanunu TÜKETİCİ KREDİSİ; -Tüketicinin açık talimatı olmaksızın, belirli süreli kredi sözleşmesi ile ilişkili kredili bir mevduat sözleşmesi yapılamaz. - Kart çıkaran kuruluşlar, tüketicilere yıllık üyelik aidatı olmayan bir kredi kartı türü sunmak zorundadır.
I Sayılı Tüketici Kanunu MESAFELİ SÖZLEŞMELER; Satıcı veya sağlayıcının eş zamanlı fiziksel varlığı olmaksızın, -Mal veya hizmetin uzaktan pazarlanmasına ilişkin bir sistem çerçevesinde, -Uzaktan iletişim araçlarının kullanılması suretiyle kurulan sözleşmelerdir.
I Sayılı Tüketici Kanunu MESAFELİ SÖZLEŞMELER; -Mal satışlarında teslim süresi 30 günü geçemez. -Tüketici 14 GÜN İÇİNDE herhangi bir gerekçe olmaksızın ve cezai şart ödemeksizin cayma hakkına sahiptir.
I Sayılı Tüketici Kanunu PAKET TUR Paket tur sözleşmesi, paket tur düzenleyicileri veya aracıları tarafından aşağıdaki hizmetlerden en az ikisinin birlikte, her şeyin dâhil olduğu fiyatla satıldığı veya satımının vaat edildiği ve hizmetin yirmi dört saatten uzun bir süreyi kapsadığı veya gecelik konaklamayı içerdiği sözleşmelerdir: Ulaştırma Konaklama Ulaştırma ve konaklama hizmetlerine bağlı olmayan başka turizm hizmetleri.
I Sayılı Tüketici Kanunu PAKET TUR; -Paket tur sözleşmesinin kurulmasından önce tüketiciye ön bilgilendirme amaçlı broşür verilmesi zorunludur. -Paket tur sözleşmelerinin bir nüshasını kâğıt üzerinde veya kalıcı veri saklayıcısı aracılığıyla tüketiciye vermek zorundadır.
I Sayılı Tüketici Kanunu PAKET TUR; -Tüketici, kendisinden kaynaklanmayan nedenlerle paket tur sözleşmesinin esaslı unsurlarından birisinin değişmesi veya turun başlamadan önce iptal edilmesi hâllerinde, bu değişikliği veya paket tur düzenleyicisi tarafından sunulan alternatif bir turu kabul edebileceği gibi sözleşmeden dönme hakkına da sahiptir.
I Sayılı Tüketici Kanunu DEVRE TATİL; -Devre tatil sözleşmesi, bir yıldan uzun süre için kurulan ve tüketiciye bu süre zarfında birden fazla dönem için bir veya daha fazla sayıda gecelik konaklama imkânı veren sözleşmelerdir. -Devre tatile konu taşınmazın inşa edileceği arsa için yapı ruhsatı alınmadan tüketicilerle ön ödemeli devre tatil sözleşmesi yapılamaz.
I Sayılı Tüketici Kanunu DEVRE TATİL; -Tüketicilere aşağıdaki sözleşmelerin kurulmasından en az bir gün önce, Bakanlıkça belirlenen hususları içeren ön bilgilendirme formu verilmesi zorunludur: Devre tatil sözleşmeleri Uzun süreli tatil hizmeti sözleşmeleri Değişim sözleşmeleri Satıcı veya sağlayıcının, devre tatil veya uzun süreli tatil hizmetinin alınıp satılması hususunda tüketiciye yardımcı olduğu yeniden satış sözleşmeleri.
I Sayılı Tüketici Kanunu DEVRE TATİL; -Tüketici, on dört gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin sözleşmeden cayma hakkına sahiptir. -Devre tatile konu taşınmazın ön ödemeli satılması durumunda, devir veya teslim tarihine kadar tüketicinin herhangi bir gerekçe göstermeden sözleşmeden dönme hakkı vardır. -Sözleşmeden dönülmesi durumunda satıcı, sözleşme bedelinin yüzde ikisine kadar tazminat talep edebilir.
I Sayılı Tüketici Kanunu TAKSİTLİ SATIŞ; -Taksitle satış sözleşmesi, satıcı veya sağlayıcının malın teslimi veya hizmetin ifasını üstlendiği, tüketicinin de bedeli kısım kısım ödediği sözleşmelerdir. -Tüketici, yedi gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin taksitle satış sözleşmesinden cayma hakkına sahiptir.
I Sayılı Tüketici Kanunu İŞYERİ DIŞINDA KURULAN SÖZLEŞMELER; İşyeri,fuar,panayır gibi satış mekanları dışında yapılan satışlardır. Bu tür satışlarda tüketici;teslim aldığı tarihten itibaren 14 GÜN içerisinde HİÇBİR GEREKÇE GÖSTERMEDEN malı REDDETME hakkına sahiptir.
I Sayılı Tüketici Kanunu GARANTİ BELGESİ; - Garanti, aldığınız mal ya da hizmetle ilgili bir sorun çıktığında, size ekonomik çıkarlarınızı korumaya yönelik ek haklar sağlar. Garanti süresi malın teslim tarihinden itibaren başlar ve 2 yıldır.
I Sayılı Tüketici Kanunu GARANTİ BELGESİ; - Satın aldığınız ürün; Tüketici bu kanunda belirtilen seçimlik haklarından onarım hakkını kullanmışsa, malın garanti süresi içinde tekrar arızalanması veya tamiri için gereken 20 İŞ GÜNÜ olan azami sürenin aşılması veya tamirinin mümkün bulunmadığının anlaşılması hâllerinde tüketici diğer seçimlilik haklarını kullanabilir.
I Sayılı Tüketici Kanunu GARANTİ BELGESİ; Satın almış olduğunuz ürünün arızalanması durumunda,tamirde geçen süre garanti süresine eklenir. Garanti kapsamındaki mallarda, “işçilik masrafı,değiştirilen parça bedeli ya da herhangi bir isim altında hiçbir ücret talep edilmeden” tamiri yapılır.
I Sayılı Tüketici Kanunu TANITMA VE KULLANMA KLAVUZU; Tüketicinin kullanımına sunulan malların tanıtım, kullanım, kurulum, bakım ve basit onarımına ilişkin Türkçe tanıtma ve kullanma kılavuzuyla, gerektiğinde uluslararası sembol ve işaretleri kapsayan etiketle satışa sunulması zorunludur.
I Sayılı Tüketici Kanunu FİYAT ETİKETİ; Perakende satışa arz edilen malların veya ambalajlarının yahut kaplarının üzerine kolaylıkla görülebilir ve okunabilir şekilde tüketicinin ödeyeceği tüm vergiler dâhil satış fiyatı ve birim fiyatını gösteren, üretim yeri ve ayırıcı özelliklerini içeren etiket konulması gerekmektedir. Söz konusu bu etiketin konulması mümkün olmayan hâllerde aynı bilgileri kapsayan listelerin görülebilecek şekilde uygun yerlere asılması zorunludur.
I- Tüketici Hukukunun Gelişimi II-TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİ
Satın aldığınız bir mal veya hizmetin ayıplı olduğunu fark ettiğinizde öncelikle o mal veya hizmeti satın aldığınız satıcı satıcı ile görüşmeniz gerekir.
TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİ TÜKETİCİ MAHKEMESİ II-TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİ TÜKETİCİNİN HAK ARAMA YOLLARI
Tüketici Hakem Heyeti Tüketiciler ile satıcı ve sağlayıcılar arasında çıkan uyuşmazlıkları çözümlemek amacıyla her il ve ilçe merkezinde oluşturulan mahkeme dışı çözüm organlarıdır. Tüketici Hakem Heyetleri beş üyeden oluşur. İlimizde; il ve İlçede olmak üzere toplam 16 tane Tüketici Hakem Heyeti bulunmaktadır yılı için Tüketici Hakem Heyetlerinin parasal değeri; -İl Hakem Heyetinde; 2.200,00.-TL-3.300,00.-TL -İlçe Hakem Heyetlerinde; 2.200,00.-TL dir ,00.-TL’nin üzerinde ise, Tüketici Mahkemelerine başvurulması gerekmektedir. II- TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİ
Hakem Heyetleri illerde, Ticaret İl Müdürlüğü ilçelerde ise ; Kaymakamlık binalarındadır. Tüketici Mahkemeleri ise; Her il ve ilçenin ADLİYE binalarındadır.
Bilgi için; tuketici.gtb.gov.tr adana.gtb.gov.tr Tüketici Danışma Hattı; ALO175 T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
Teşekkürler