Çocuğunuza nasıl davranıyorsunuz? Anne-babaların davranış biçimlerinin çocukların kişiliğine olan etkileri nelerdir?

GEVŞEK EĞİTİM AŞIRI SEVGİYETERSİZ SEVGİ SIKI EĞİTİM AİLE TUTUMLARI Pasif,suçlu vs. Şımarık Saldırgan Güvensiz, kaygılı, içekapanık DEMOKRATİK AİLE

Aile Tipleri Aşırı koruyucu Aşırı hoşgörülü Mükemmeliyetçi İlgisiz Reddedici Tutarsız Baskıcı Parçalanmış

AŞIRI KORUYUCU ANNE-BABA TUTUMU Bu tip anne babalar çocuğa gerektiğinden fazla kontrol ve özen gösterirler. Çocuklarına sorumluluk vermezler. Çocuğunun yapacağı işleri onun adına kendisi yapar. Bunun sonucu çocukta: * çocuk çevresindeki kişilere aşırı bağımlı * kendisine güveni olmayan * duygusal kırıklıkları olan bir kişiliğe sahip olur * bağımlı olan çocuk içe kapanıktır * utangaçtır.

AŞIRI HOŞGÖRÜLÜ ANNE-BABA TUTUMU Bu tip anne babalar çocuklarının isteklerini sürekli yerine getirmeye çalışırlar. Disiplin yok denecek kadar azdır. Çocuğun davranışları olumsuz da olsa hoşgörüyle karşılanır. Bunun sonucunda çocukta *Aşırı hoşgörünün getirdiği sınırsızlık,sorumsuzluk ve bencillik görülür. * Bir süre sonra evi çocuk yönetir. * Sosyal uyumda güçlük çektiklerinden mutsuz bir yetişkin adayıdır.

MÜKEMMELİYETÇİ ANNE BABA TUTUMU Bu tip anne babalar çocuklarından en iyisini bekler, kendi gerçekleştiremediği yaşantıları çocuklarının gerçekleştirmesini ister. Çocuklarını olduğu gibi kabul etmezler, kural ve kalıpları vardır. Çocuklarının dört dörtlük olmasını ve mükemmel ölçülerde davranmasını beklerler. Bunun sonucu çocuklarda; Sürekli yüksek beklentiler sonucunda çocuk istekleri karşılayamıyorsa başarısızlığa uğrayan çocuk nasıl olsa yapamıyorum düşüncesiyle öyleyse neden deneyeyim düşüncesini oluşturur. Çocuğu kendi istedikleri kalıba sokup kendi kapasitesinin üstünde beklentiler yüklenince çocukta aşağılık kompleksi oluşur. Kendi iç dünyasında sürekli çatışma halinde olan çocuk mutsuz ve doyumsuz olur. Kendi doğal iç güdüleri ile ağır kurallar arasında sıkışıp kalan çocuk sürekli sevgi ve nefret karışımı duygular yaşar.

İLGİSİZ (UMARSIZ)ANNE-BABA TUTUMU Bu tip anne babalar için çocukların varlığı ya da yokluğu belli değildir. Çocuğun ihtiyaçları karşılanmaz, sevgi gösterilmez Çocuğun yaptığı olumlu ya da olumsuz davranışlarla ilgilenilmez Çocuğa zaman ayrılmaz veya insan olarak saygı gösterilmez. Çocuk anne babayı rahatsız etmediği sürece çocukla ilgilenilmez Kişilik yapıları değişkendir. Rahat,sessiz,yumuşak olabildikleri gibi saldırgan da olabilirler Bunun sunucu çocuk; * ihmal edilmiştir ve yetişkin rolü almada zorlanırlar * kendini değersiz hisseder * kendisine olan saygısı gelişmez * olumlu olumsuz davranışların ayrımını yapamaz * toplumun kurallarını red ederler, ya içe kapanıktırlar ya da saldırgandırlar

REDDEDİCİ ANNE-BABA TUTUMU Bu tip anne babalar çocuğa soğuk davranırlar Sevgi,sıcaklık,şefkat gösterilmez davranışları beğenilmez Yaptıkları sürekli eleştirilir Çocuğun iyi yönleri değil kötü yönleri dile getirilir Bunun sonucu çocukta; * güvensizlik * saldırgan davranışlar * suça yönelik davranışlar görülür.

TUTARSIZ ANNE-BABA TUTUMU Bu tip ailelerde disiplin vardır ama belirsizdir Tutarsızlık anne babanın çok farklı eğitim anlayışına sahip olmasından kaynaklanabilir. Bunun sonucu çocuk ; Yetişkinliğinde davranışlarını çevresindekilere göre ayarlar Sürekli tedirginlik ve gerginlik yaşar.

BASKICI (OTORİTER) ANNE BABA TUTUMU Bu tip aileler çocuklarına emredici davranırlar Suçlayan cezalandıran anne babalardır Kurallar zinciri vardır Çocuklar ayrı bir birey değildir Kurallara uyulmadığında orantısız cezalar verilir. Bunun sonucu çocukta; * çekingen, başkalarının etkisinde kalabilen * aşırı hassas yapı olabileceği gibi * isyankar, kendine ve başkalarına zarar verebilen, suça yönelik davranışlar görülebilir

DEMOKRATİK ANNE-BABA TUTUMLARI Anne baba çocuğuna kabul edici ve sevgi dolu yaklaşır. Çocuğun yaşayarak öğrenmesine izin verirler. Çocuklarını ayrı bir birey olarak kabul ederler ve yaşına, durumuna uygun seçenekler sunarlar. Çocuğun ilgilerini göz önünde tutarak yeteneklerini geliştirecek ortamı hazırlar Anne babanın birbirlerine ve çocuklarına karşı tutum ve duyguları açık ve nettir. Aile içinde güven ve şeffaflık vardır. Sorunları nasıl çözeceklerini birlikte tartışırlar ve çözüm yolu araştırırlar Çocuklarını desteklerler Belirli kurallar vardır

Bunun sonucu çocuklar da; Sağlıklı sosyal uyum kurabilen İşbirliğine hazır Arkadaş canlısı Yaratıcı,bağımsız,başarılı Duygusal yönden dengeli ve mutlu bireylerdir.

İyi niyetli ve yardımsever bir arkadaşımla bir gün doğada gezinirken kozasından çıkmaya çalışan bir kelebek gördük.

Kelebek kozanın lifleri arasından sıyrılmaya çalışmaktaydı. Yardımsever kardeşim hemen kelebeğin imdadına koştu. Dikkatlice kozanın liflerini sıyırdı, kozayı araladı ve kelebeğin çabalamadan kozadan çıkmasını sağladı.

Ancak kelebek kozadan kolaylıkla çıktıysa da biraz çırpındı ve uçamadı. Yardımsever arkadaşımın göz ardı ettiği gerçek şuydu: kanatlar ancak kozadan çıkma çabalarıyla güçlenir ve uçuşa hazırlanır.

Kelebek kendini kurtarma çabalarıyla aslında kaslarını geliştirmekte,kendini ayakta tutacak, güçlü kılacak, uçmaya hazırlayacak hareketleri çabalarıyla öğrenmekteydi.

Yardımsever arkadaşım işini kolaylaştıracak kelebeğin güçlenmesine engel olmuştu. Kelebek hiçbir zaman özgürlüğünü tanımadı, hiçbir zaman gerçekten yaşamadı.

ÖNERİLERİMİZ

4 Çocuğunuzun sağlık durumu ile yakından ilgileniniz. Hastalıklardan bir kısmı, çocuğun hayat enerjisini önemli ölçüde azaltarak onu dermansız bırakır. Bir kısmı ise; doğurdukları devamlı acı ve ağrılar yüzünden çocuğun ilgi ve dikkatini ders konuları üzerinde toplamasına engel olur. Sağlık durumu çocuğun okul başarısına etki ettiği gibi bazı rahatsızlıkların bilinmemesi veya tedavi ettirilmemesi birtakım uyumsuz davranışların da sebebi olacaktır. Sayın Veli; çocuğunuzun derslerdeki başarısı için aşağıdaki hususlara lütfen önem veriniz.

4 Çocuğunuzun kılık- kıyafetine özen gösteriniz. Kıyafetlerinin okul kurallarına uygun olmasına ve temizliğine dikkat ediniz.

4 Çocuğunuzun derslerinin ve davranışlarının daha iyiye yönelmesi için, öğretmenlerle sıkı bir işbirliği kurunuz. Veli toplantılarına mutlaka katılınız. Sayın Veli; çocuğunuzun derslerdeki başarısı için aşağıdaki hususlara lütfen önem veriniz.

4 Çocuğunuzun yaşamındaki en etkili çevre aile çevresidir. Çocuk yaşamında en etkili örnekleri ailesinden alır. Anne-baba olarak tüm davranışlarınızla çocuklarınıza örnek olunuz. Sayın Veli; çocuğunuzun derslerdeki başarısı için aşağıdaki hususlara lütfen önem veriniz.

4 Çocuğunuzu iyi tanıyınız. Çocuklardan yapamayacağı şeyleri istemeyiniz. Onları yeteneklerinin ötesinde başarı göstermeye zorlamayınız. Sayın Veli; çocuğunuzun derslerdeki başarısı için aşağıdaki hususlara lütfen önem veriniz.

4 Çocuğun tüm arzularının yerine getirilmesi ona her istediği şeyi yapabileceği, elde edilebileceği kanısının verilmesi veya tam tersi isteklerinin çok sınırlandırılması, hiç yerine getirilmemesi çeşitli uyumsuz davranışlar geliştirmelerine neden olacaktır. Bu konuda titiz olunuz. Sayın Veli; çocuğunuzun derslerdeki başarısı için aşağıdaki hususlara lütfen önem veriniz.

4 Çocuğunuza yeteri kadar harçlık veriniz. Harçlığını mümkünse aylık veya haftalık olarak toptan veriniz. Böylelikle kendisini yönetmesini öğrenecek ve sorumluluk kazanacaktır. Sayın Veli; çocuğunuzun derslerdeki başarısı için aşağıdaki hususlara lütfen önem veriniz.

4 Çocuklarınızı başka çocuklarla veya kardeşleri ile mukayese etmeyiniz. Her insanın sahip olduğu nitelikler farklıdır. Onları olduğu gibi kabul ediniz. Sayın Veli; çocuğunuzun derslerdeki başarısı için aşağıdaki hususlara lütfen önem veriniz.

4 Çocuklarınızla iyi notların yanında zayıf not almasının da normal olduğunu ve çalışmakla durumunu düzeltebileceğini telkin ediniz. Sayın Veli; çocuğunuzun derslerdeki başarısı için aşağıdaki hususlara lütfen önem veriniz.

4 Çocuğunuzun okul yaşantısı ile ilgileniniz. Anlattıklarını dinleyiniz. Sayın Veli; çocuğunuzun derslerdeki başarısı için aşağıdaki hususlara lütfen önem veriniz.

4 Çocuğunuzun okul ve öğretmenler hakkında şikayetleri olursa onu dinledikten sonra okul yönetimi ve öğretmenler ile görüşünüz. Sayın Veli; çocuğunuzun derslerdeki başarısı için aşağıdaki hususlara lütfen önem veriniz.

4 Ders çalışırken, çocuğunuzu ev işi, çarşı, pazar işi için kaldırmayınız. Sayın Veli; çocuğunuzun derslerdeki başarısı için aşağıdaki hususlara lütfen önem veriniz.

4 Çocuğunuzun mümkün olduğu kadar sosyal yaşantılar içinde, sosyal olmasını sağlayınız. Okul ve çevresindeki sosyal faaliyetlere katılmasına izin veriniz. Sayın Veli; çocuğunuzun derslerdeki başarısı için aşağıdaki hususlara lütfen önem veriniz.

4 Çocuğunuzu sık sık eleştirmeyiniz. Hele bunu başkalarının yanında asla yapmayınız. Onun aşağılık duygusuna kapılmasını önleyiniz. Sayın Veli; çocuğunuzun derslerdeki başarısı için aşağıdaki hususlara lütfen önem veriniz.

4 Beğendiğiniz takdir ettiğiniz taraflarını söyleyiniz. Onun kendine güven duymasını sağlayınız. Çocuklarınız arasında ayrım yapmayınız. Çocukları kıskandırmayınız. Hepsine sevgi ve ilgi gösteriniz. “Ben önemliyim” “Ben değerliyim” “Beni kabul edin” Sayın Veli; çocuğunuzun derslerdeki başarısı için aşağıdaki hususlara lütfen önem veriniz.

4 İçinde bulundukları yaşlarda arkadaş çocuğunuz için çok önemlidir. Arkadaşı olmasına, iyi arkadaş seçmesine yardımcı olunuz. Sayın Veli; çocuğunuzun derslerdeki başarısı için aşağıdaki hususlara lütfen önem veriniz.

4 Tv izlemede çocuğunuza iyi alışkanlıklar kazandırınız. Sürekli TV izlemek çocuğunuzun başarısını olumsuz yönde etkiler. Ancak bunu zor kullanarak değil ikna ederek gerçekleştiriniz. Sayın Veli; çocuğunuzun derslerdeki başarısı için aşağıdaki hususlara lütfen önem veriniz.

4 Evde çocuğunuza rahat bir çalışma ortamı hazırlayınız. Sayın Veli; çocuğunuzun derslerdeki başarısı için aşağıdaki hususlara lütfen önem veriniz.

4 Çocuklarınızın zararlı alışkanlıklar edinmesine engel olunuz. Onları zararlı alışkanlıklara karşı duyarlı hale getiriniz. Sayın Veli; çocuğunuzun derslerdeki başarısı için aşağıdaki hususlara lütfen önem veriniz.

4 Çocuklar önünde yapılan tartışmalar, kavgalar onların mutsuz, güvensiz ve endişeli olmalarına neden olur. Sorunlarınızı çocuklarınızın yanında konuşmayınız, münakaşa etmeyiniz. Sayın Veli; çocuğunuzun derslerdeki başarısı için aşağıdaki hususlara lütfen önem veriniz.

4 Çocuğunuzun çeşitli sorunları için sınıf öğretmenine ve okul rehber öğretmenine baş vurunuz. Sayın Veli; çocuğunuzun derslerdeki başarısı için aşağıdaki hususlara lütfen önem veriniz.

4 Çocuğunuzun evde ders çalışmasını kontrol ediniz. Ancak sürekli şekilde “dersine çalış” ikazı olumsuz etki yapmaktadır. Ona güvendiğinizi belli ederek uyarınız. Sayın Veli; çocuğunuzun derslerdeki başarısı için aşağıdaki hususlara lütfen önem veriniz.

4 Çocuğunuzun okula devam durumunu yakından izleyiniz. Sayın Veli; çocuğunuzun derslerdeki başarısı için aşağıdaki hususlara lütfen önem veriniz.

4 Çocuğunuzun yanında ona uygulanan eğitimin tartışmasını yapmayınız. Okul ve öğretmenler ile ilgili görüşlerinizi çocuğun yanında açığa vurmayınız. Sayın Veli; çocuğunuzun derslerdeki başarısı için aşağıdaki hususlara lütfen önem veriniz.

4 Çocuğunuzun çalışma programı yapmasına ve uygulamasına yardımcı olunuz. Planlı çalışma üzerinde durunuz. PLANAYLIKGÜNLÜK HAFTALIK Sayın Veli; çocuğunuzun derslerdeki başarısı için aşağıdaki hususlara lütfen önem veriniz.

4 Çocuklarınıza karşı sabırlı, soğuk kanlı ve anlayışlı olunuz. Doğal olarak onlar hata yapacaklardır. Kusurları ve kötü hareketleri olacaktır. Çocuklar düşündüğünüz, istediğiniz gibi tavır ve davranışlar göstermiş olsalardı ailede ve okulda eğitim denilen şeye gerek kalmazdı. Sayın Veli; çocuğunuzun derslerdeki başarısı için aşağıdaki hususlara lütfen önem veriniz.

GÜZEL BİR HİKAYE Amerika’da bir mucit, profesöre kendisini diğer insanlardan farklı kılan şeyi sorup, başarısının sırrını söylemesini ister. Profesör, çok ilginç bir cevap verir.

‘Başarımın sırrı annemin 6 yaşımdayken bana takındığı bir tavırdır. 6 yaşımdayken buzdolabından süt alırken süt şişesini düşürüp kırdım. Annem olayı görünce beni dövmedi, kızmadı. ‘Aaaa Henri sütten ne güzel bir göl oluşturmuşsun.

Bu gölde benimle biraz oynamak ister misin?’ dedi. Bir süre oynadıktan sonra annem; ‘Biliyor musun Henri, herkes kendi yaptığı şeyleri kendisi toplamalıdır. Şimdi bu süt gölünü temizlemek için benden sünger mi istersin, havlu mu?’ diye sürdürdü konuşmasını.

Elimden geldiğince dökülen sütü temizledikten sonra annem beni bahçeye çıkardı. Süt şişesinin, düşürmeden nasıl taşınacağını bana gösterdi. Bu olay benim diğer insanlardan farklı olmamı sağlamıştır’ “

KATILIMINIZ İÇİN TEŞEKKÜRLER