Eğitim Yöneticilerinin Teknoloji Lideri Olma Durumlarıyla İlgili Bir İnceleme Tuğçe ÇOBAN & Prof. Dr. Süleyman Sadi SEFEROĞLU Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü, Beytepe-Ankara
Giriş Teknolojinin hızla geliştiği ve değiştiği günümüzde bu değişime paralel bir şekilde öğrenci profili de değişmektedir. Günümüz okullarında bilgiyi hazır bekleyen öğrenciler yerine, birçok uyarıcıyla aynı anda başa çıkabilen teknolojik araçları etkili bir şekilde kullanarak bilgiyi bulup yapılandıran öğrenciler bulunmaktadır Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu
Bu durum öğrenme ortamlarının düzenlenmesinde öğrenci ihtiyaç ve taleplerinin göz önünde bulundurulmasını gerekli kılmaktadır. Öğretmenlerin, teknolojiyi öğrenme-öğretme süreçlerine etkili bir şekilde kaynaştırmalarının öğrencilerin ihtiyaçlarını karşılama konusunda fırsatlar oluşturabileceği ileri sürülebilir. 3 Giriş 10. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu
Giriş Bilgi ve iletişim teknolojilerini derslere kaynaştırma, öğrenci öğrenmesini geliştirmek amacıyla, sürece en uygun bilgi ve iletişim aracını seçip, bilgi ve iletişim teknolojilerinin derslerde kalıcı olmasını sağlamak olarak tanımlanmaktadır. Öğrenme-öğretme sürecine bilgi ve iletişim teknolojilerinin (BİT) kaynaştırılmasının öğrencilere birçok faydası vardır Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu
Giriş Derslere teknoloji kaynaştırması öğrencilerin motivasyonlarını ve akademik başarılarını arttırmakta, derse yönelik tutumlarını pozitif yönde etkilemektedir Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu
Giriş Bilgi ve iletişim teknolojilerinin derslere kaynaştırmayı etkileyen ve engelleyen pek çok değişken bulunmaktadır. Bu faktörlerden birisi kurumsal destektir. Kurumsal destek o okulun teknoloji politikası, o yönetim desteği, o uygun koşulları sağlama, o teknik destek gibi faktörleri içermektedir Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu
Yönetici mi, Lider mi? Yönetici örgütün insanları yönetmekle yükümlü kıldığı kişi olarak tanımlanmaktadır. Okul yöneticisi sadece okulun işlerinin yolunda gitmesini sağlayarak örgüte maksimum faydayı sağlayamaz. Yöneticinin daha etkili bir yönetim sağlaması için liderliğe geçmesi beklenir Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu
Yönetici mi, Lider mi? Lider, grup üyelerince izlenen, duygusal olarak bağlı olunan, üyelerin ihtiyaçlarını karşılamaya çalışan onları güç ve etki yoluyla yönlendiren kişidir Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu
Lider Okul Yöneticisi Okul yöneticisinin üyelerin ihtiyaçlarını karşılamaya dönük harcadığı güç, öğretmenlerin okulu daha nitelikli hale getirmesine katkı sağlamakta, yeni teknolojiler uygulamak için öğretmenleri güdülemektedir Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu
Teknoloji Liderliği Alanyazında o öğretimsel, o kültürel, o moral, o öğrenen, o transformasyonel, o vizyoner, o takım dağıtıcı liderlik gibi pek çok liderlik türü ele alınmaktadır Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu
Teknoloji Liderliği (..) Okul yöneticilerinin günümüz teknoloji çağına uygun olarak sahip olması gereken liderlik stillerinden birisi de teknoloji liderliğidir Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu
Teknoloji Liderliği (…) Teknoloji lideri, o teknolojinin örgütte etkili ve verimli kullanılmasında gerekli eş güdümlemeyi yapan, o örgütü bu konuda etkileyen, o yönlendiren, o yöneten kişi olarak tanımlanmaktadır Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu
Çalışmanın Amacı Bu çalışmanın amacı okul yöneticilerinin teknoloji liderlik yeterliliklerini belirlemek çeşitli değişkenlere göre teknoloji yeterliklerini betimlemek, eğitim yöneticilerinin kendilerini teknoloji lideri olarak görme durumlarını eğitime ihtiyaç duyma durumları ortaya çıkarmaktır Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu
Araştırma Problemleri 1.Okul yöneticilerinin teknoloji liderlik yeterlikleri düzeyi nedir? Okul yöneticilerinin teknoloji liderlik yeterlikleri a)görevlerine, b)kıdemlerine, c)öğrenim düzeylerine, d)branşlarına, e)okuldaki öğretmen sayısı, f)okulun sahip olduğu teknolojik alt yapıya göre nasıl dağılım göstermektedir? 2.Okul yöneticilerini kendilerini teknoloji lideri olarak görme düzeyi nedir? 3.Okul yöneticilerinin etkili teknoloji lideri olmak için hizmet içi eğitime ihtiyaç durumları nedir? Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu
Yöntem: Araştırma Deseni Araştırmada betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Betimsel tarama modeli, değişkenler arasındaki ilişkilere bakmaksızın var olan durumu (katılımcıların görüşlerini, ilgilerini becerilerini, yeteneklerini vb. özelliklerini) ortaya koymak amacını taşıyan yaklaşımdır (Fraenkel, Wallen & Hyun, 2012) Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu
Çalışma Grubu Türkiye'nin çeşitli bölgelerinde görev yapan, 20 okul müdürü, 20 müdür yardımcısı Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu
Veri Toplama Araçları Çalışmada iki farklı veri toplama aracı kullanılmıştır: “Kişisel Bilgi Formu” “Eğitim yöneticileri teknoloji liderliği öz-yeterlik ölçeği” (Hacıfazlıoğlu, Karadeniz ve Dalgıç, 2011) Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu
Verilerin Çözümlenmesi Verilerin çözümlenmesinde yüzde frekans hesabı çapraz tablolar kullanılmış, ortalamalar belirlenmiştir Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu
Demografik Dağılımlar Seçeneklerf% Cinsiyet Kadın 25 Erkek 75 Coğrafi Bölge Marmara Bölgesi İç Anadolu Bölgesi Ege Bölgesi Akdeniz Bölgesi 12.5 Karadeniz Bölgesi Doğu Anadolu Bölgesi Güneydoğu Anadolu Bölgesi Okul Türü Devlet Okulu Özel Okul 37.5 Okul Kademesi Okul Öncesi 25.0 İlkokul Ortaokul Lise Halk Eğitim Merkezi 12.5 Okul Öncesi, ilkokul, Ortaokul 12.5 İlkokul, Ortaokul 25.0
Demografik Dağılımlar 20 Seçeneklerf% Görev Okul Müdürü Müdür Yardımcısı Kıdem 1-5 Yıl Yıl Yıl Yıl ve üzeri820.0 Öğrenim Durumu Lisans Mezunu Yüksek Lisans Öğrencisi410.0 Yüksek Lisans Mezunu Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu
Demografik Dağılımlar 21 Branş f% Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Öğretmenliği12.5 Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği12.5 Muhasebe ve Finansman Öğretmenliği12.5 Beden Eğitimi Öğretmenliği37.5 Sosyal Bilgiler Öğretmenliği37.5 Teknoloji Tasarım Öğretmenliği12.5 Metal İsleri Öğretmenliği12.5 Kimya Öğretmenliği12.5 Coğrafya Öğretmenliği12.5 Felsefe Öğretmenliği25.0 Fizik Öğretmenliği12.5 Tarih Öğretmenliği12.5 Elektik Elektronik Öğretmenliği12.5 Fen ve Teknolojileri Öğretmenliği25.0 İngilizce Öğretmenliği12.5 Lise Matematik Öğretmenliği12.5 Okul Öncesi Öğretmenliği25.0 Sınıf Öğretmenliği Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu
Mesleki Kıdemf% Öğretmen Sayısı ve üzeri Demografik Dağılımlar 10. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu
Bulgular : Araştırma Problemi - 1 Okul yöneticilerinin teknoloji liderlik yeterlikleri ne düzeydedir? Alınabilecek maksimum puan= X ort MinMax Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu
Bulgular: Araştırma Problemi - 1a a)Okul yöneticilerinin teknoloji liderlik yeterlikleri görevlerine göre nasıl dağılım göstermektedir? Alınabilecek maksimum puan= Görev X ort MinMax Okul Müdürü Müdür Yardımcısı Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu
Okul yöneticilerinin teknoloji liderlik yeterlikleri kıdemlerine göre nasıl dağılım göstermektedir? 25 Bulgular: Araştırma Problemi – 1b Kıdem 1-5 Yıl Yıl Yıl Yıl ve üzeri Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu
Okul yöneticilerinin teknoloji liderlik yeterlikleri öğrenim durumlarına göre nasıl dağılım göstermektedir? 26 Bulgular: Araştırma Problemi – 1c Öğrenim Durumu Lisans Mezunu 99 Yüksek Lisans Öğrencisi 96 Yüksek Lisans Mezunu Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu
a)Okul yöneticilerinin teknoloji liderlik yeterlikleri çalışan okuldaki öğretmen sayısına göre nasıl dağılım göstermektedir? 27 Bulgular: Araştırma Problemi - 1d Okuldaki Öğretmen Sayısı ve üzeri Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu
a)Okul yöneticilerinin teknoloji liderlik yeterlikleri okulun sahip olduğu teknolojik alt yapıya göre nasıl dağılım göstermektedir? 28 Bulgular: Araştırma Problemi – 1e Okulun Bulunduğu Coğrafi Bölge Marmara Bölgesi İç Anadolu Bölgesi Ege Bölgesi Karadeniz Bölgesi Doğu Anadolu Bölgesi Güneydoğu Anadolu Bölgesi Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu
Okulun Bulunduğu Coğrafi Bölge Toplam Marmara Bölgesi İç Anadolu Bölgesi Ege Bölgesi Akdeniz Bölgesi Karadeniz Bölgesi Doğu Anadolu Bölgesi Güneydoğu Anadolu Bölgesi Bilgisayar Laboratuvarı Var Yok Toplam Bilgisayar Laboratuvarında Internet Erişimi Var Yok Toplam Projeksiyon Cihazı Var Yok Total Akıllı Tahta Var Yok Toplam Tablet Var Yok Toplam Bulgular: Araştırma Problemi – 1f 10. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu
2. Okul yöneticilerini kendilerini teknoloji lideri olarak görme düzeyi nedir? 30 Bulgular: 2. Araştırma Problemi N MinMax Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu
3. Okul yöneticilerinin etkili teknoloji lideri olmak için hizmet içi eğitime ihtiyaç durumları nedir? 31 Bulgular: 3. Araştırma Problemi N MinMax Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu
Hizmetiçi Eğitime İhtiyacım Var.Ortalama Hiç katılmıyorum Katılmıyorum Kararsızım Katılıyorum Tamamen katılıyorum Bulgular- 3. Araştırma Problemi 10. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu
Sonuçlar Çalışmaya katılan eğitim yöneticilerinin teknoloji liderlik yeterlikleri 135 puan üzerinden ortalama puan olarak hesaplanmıştır. Bu bulguya dayanarak eğitim yöneticilerinin teknoloji liderlik yeterlik düzeylerinin yüksek olduğu söylenebilir. Okul müdürlerinin teknoloji liderlik yeterlik puan ortalaması iken, müdür yardımcılarının 97’dir. Çalışmaya katılan okul müdürlerinin teknoloji liderlik yeterliklerinin daha yüksek olduğu söylenebilir Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu
Eğitim yöneticilerinin teknoloji liderlik yeterlik düzeyleri kıdemlerine göre doğrusal bir dağılım göstermemekle birlikte 21 yıl ve üzeri kıdeme sahip eğitim yöneticilerinin teknoloji liderlik yeterlikleri daha yüksektir. Eğitim yöneticilerinin teknoloji liderlik yeterlikleri öğrenim durumlarına göre doğrusal bir dağılım göstermemekle birlikte yüksek lisans mezunu eğitim yöneticilerinin teknoloji liderlik yeterlikleri daha yüksektir. 34 Sonuçlar 10. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu
En düşük teknolojik yeterlik düzeyine sahip eğitim yöneticileri Güneydoğu Anadolu Bölgesinde çalışmaktadır. Çalışmaya katılan eğitim yöneticilerinin okullarından 5’inden 1’inde bilgisayar laboratuvarı bulunmamaktadır. Bilgisayar laboratuvarına sahip 4 okuldan 1’inde Internet erişimi yoktur. Tüm okullar projeksiyon cihazına sahipken, hiçbir okulda tablet bilgisayar kullanılmamaktadır. 5 okuldan sadece 1 okulda akıllı tahta kullanılmaktadır. 35 Sonuçlar 10. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu
Araştırmaya katılan 40 okuldan sadece 4 okulda sayılan teknolojik araçların hepsi bulunmaktadır. Bu okullara çalışan eğitim yöneticilerinin teknoloji liderlik yeterlik düzey ortalamaları ise 111.5’tir. 36 Sonuçlar 10. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu
Eğitim yöneticilerinin kendilerini teknoloji lideri olarak görme durumları 4 puan üzerinden 2,5’tur. Buna karşın 5 üzerinden 3,5 ortalamayla hizmetiçi eğitime ihtiyaç duymaktadırlar. Hizmetiçi eğitime ihtiyacı olmadığını düşünen eğitim yöneticilerinin teknoloji liderlik yeterlik düzey ortalamaları 95 olup genel ortalamanın altında kalmaktadırlar. 37 Sonuçlar 10. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu
Öneriler Eğitimde kullanılan en üst düzey teknolojilerin (akıllı tahta, tablet vs.) Türkiye’nin her bölgesindeki her okula yayılımının sağlanması böylelikle eğitim yöneticilerinin teknoloji lideri olabilmeleri için imkan sağlanması, Eğitim yöneticilerinin öğrenim düzeylerine önem verilmesi, lisans üstü eğitime devam etmeye teşvik edilmesi, teknoloji liderliğini anlamış ve içselleştirmiş eğitim yöneticilerinin oluşabilmesi için hizmetiçi eğitime önem verilmesi önerilmektedir Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu
3910. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu