5E ÖĞRETİM MODELİ 2011215054 – Ufuk ŞİMŞEK BLÖ 3008 - ÖZEL ÖĞRETİM YÖNTEMLERİ II Öğr. Gör. Tijen AKADA 2013 – Bahar Dönemi

İÇİNDEKİLER Hedef ve Kazanımlar…………………………………….3 Önbilgiler……………………………………………………..7 Eğitim……………………………………………………….…8 Nesnelcilik……………………………………………….…10 Yapılandırmacılık…………………………………………12 Model…………………………………………………………15 Model Çeşitleri…………………………………………….16 5E Öğretim Modeli……………………………………….26 Girme…………………………………………………………..34 Keşfetme………………………………….………………….41 Açıklama………………………………………………………48 Derinleştirme…………………………………………..……55 Değerlendirme……………………………………………...61

Hedef ve Kazanımlar (1/4) Bu slayt’ın sonunda öğrenciler: Eğitim’in tanımını yapabilecek, Eğitim felsefesinin bileşenlerini bilecek, Nesnelcilik’in tanımını yapabilecek

Hedef ve Kazanımlar (2/4) Bu slayt’ın sonunda öğrenciler: Yapılandırmacılık’ın tanımını yapabilecek, Yapılandırmacılığın özelliklerini bilecek, Yapılandırılmacılığın kimler tarafından geliştirildiğini öğrenebilecek,

Hedef ve Kazanımlar (3/4) Bu slayt’ın sonunda öğrenciler: 5E öğretim modelinden Giriş aşamasını açıklayabilecek, 5E öğretim modelinden Keşfetme aşamasını açıklayabilecek, 5E öğretim modelinden Açıklama aşamasını açıklayabilecek,

Hedef ve Kazanımlar (4/4) Bu slayt’ın sonunda öğrenciler: 5E öğretim modelinden Derinleştirme aşamasını açıklayabilecek, 5E öğretim modelinden Değerlendirme aşamasını açıklayabilecek.

Ön Bilgiler 1 2 3 4 5 Eğitim Nesnelcilik Yapılandırmacılık Model Model Çeşitleri 5

Eğitim Nedir? (1/1) Kişinin yaşadığı toplum içinde değeri olan yetenek, tutum ve diğer davranış biçimlerini geliştirdiği süreçlerin tümüdür.

Eğitim Felsefeleri 1. Nesnelcilik 2. Yapılandırmacılık

1- Nesnelcilik (1/2) Gerçekliğin insanlardan bağımsız olarak var olduğunu iddia eden bu yaklaşımı, Jonassen (1991) şu şekilde özetler: Bilgi sabittir, çünkü nesnelerin temel özelikleri bilinir ve göreceli olarak değişmez. Her türlü bilgi tam olarak aktarılabilir.

1- Nesnelcilik (2/2) Dünya gerçektir ve  bu yapı öğrenenler tarafından modellenebilir. Zihnin amacı, bu gerçekliği yansıtmak, onun yapısını çözümlenebilir ve ayrıştırılabilir süreçlerle düşünmektir.

Yapılandırmacılık (1/3) Bu kuram Vico tarafından ortaya atılmıştır. Vygotsky, Bruner, Ausubel, Piaget, Dewey, Ernst V. Glasersfeld, Kant, Hegel önemli katkı yapanlardır. Öğrenmenin, bilginin öğrenci tarafından yeniden yapılandırılması ile gerçekleştiği anlayışına dayalıdır.

Yapılandırmacılık (2/3) Öğrenci merkezli bir yaklaşımdır. Öğrenme, çevreyle etkileşim süreci sonunda gerçekleşir. Öğrencinin önceki yaşantıları öğrenmede temel oluşturur. Öğrenme deneysel, subjektif (öznel) ve bireyseldir.

Yapılandırmacılık (3/3) Yani yapılandırmacılık, başkalarının bilgilerini olduğu gibi aktarmak yerine öğrencilerin kendi bilgilerini yine kendilerinin yapılandırması gerektiği görüşünü temel alır.

Model Nedir? (1/1) Model, doğrudan gözlemleyemediğimiz ya da yaşayamadığımız bir olguyu anlamamızda kullandığımız tanımlayıcı zihinsel resimlerdir (Dorin, Demin ve Gabbel, 1990).

Model Çeşitleri Bloom’un Tam Öğrenme Modeli Gagne’nin Öğretim Durum Modeli Kolb’un Yaşantısal Öğrenme Modeli Beyin Temelli Öğrenme Modeli İşbirliğine (Kubaşık) Dayalı Öğrenme Modeli 5E Öğrenme Modeli

1- Bloom’un Tam Öğrenme Modeli (1/2) Öğretmen merkezli bir yaklaşımdır. Temel varsayımı ek zaman ve öğrenme olanakları sağlandığında, herkes her şeyi öğrenebilir.

1- Bloom’un Tam Öğrenme Modeli (2/2) Öğrenemeyen öğrenci yoktur, öğretemeyen öğretmen vardır. İnsanlar arasındaki öğrenme düzeyindeki farklılıkların temel nedeni; doğuştan getirilen özellikler olmaktan çok, okullardaki öğretme-öğrenme özellikleri ve diğer çevresel faktörlerdir.

2- Gagne’nin Öğretim Durum Modeli (1/2) Öğrenme beyinde gerçekleşen fakat gözlenebilen bir süreçtir. Gagne’ye göre öğrenme birikimli bir üründür. Öğretim basitten karmaşığa doğru aşamalı bir şekilde yapılmalıdır.

2- Gagne’nin Öğretim Durum Modeli (2/2) Öğrenme hem dış etkenlerin (pekiştirme, tekrar, bitişiklik) hem de iç etkenlerin (önceki bilgiler, zihinsel beceriler, bilişsel stratejiler) etkisiyle gerçekleşir.

3- Kolb’un Yaşantısal Öğrenme Modeli (1/1) Kolb’a göre bireyler kendi yaşantılarından, deneyimlerinden öğrenirler ve bu öğrenmenin sonuçları güvenli bir şekilde değerlendirilebilir. Her bireyin öğrenme stili farklıdır. Öğrenme stilleri yaşa, cinsiyete ve kültüre göre farklılık gösterir. Öğrenme bir süreçtir, bilgi ise yaşantıların dönüştürülmesidir.

4- Beyin Temelli Öğrenme Modeli (1/2) Renate Caine ve Geoffrey Caine tarafından ileri sürülmüştür. Diğer adı Nörofizyolojik yaklaşımdır. Beyin temelli öğrenme; anlamlı öğrenme için beynin kurallarının kabul edilmesini ve öğretimin zihindeki bu kurallarla örgütlenmesini içerir.

4- Beyin Temelli Öğrenme Modeli (2/2) Öğretmen rehberliğinde öğrenci merkezli bir yaklaşımdır. Beyin temelli öğrenmede bireyler anlamlı öğrenir ve kendi bilgilerini yapılandırırlar. Hızlı ve etkili öğrenme için beynin her iki lobunun da koordineli şekilde kullanılması gerekir: kitap okumak

6- İşbirliğine (Kubaşık) Dayalı Öğrenme Modeli (1/1) Öğrencilerin küçük gruplar oluşturarak, bir konuyu, problemi çözümlemek ya da bir görevi yerine getirmek amacıyla birlikte çalışmaları yoluyla gerçekleşen öğrenme modelidir. Dewey, Slavin, Vygotsky, Piaget, Skinner, Bandura, Johnson.

5E ÖĞRETİM MODELİ

5E ÖĞRETİM MODELİ (1/7) Yapılandırıcı Öğrenme Kuramını temel alır. Öğretmene, sürekli olarak öğrencinin önceki bilgilerini tanıma ve alternatif kavramlar oluşturma olanakları verir.

5E ÖĞRETİM MODELİ (2/7) Öğrencilere mevcut kavramlarını düzeltebilecekleri öğrenme deneyimleri sağlar. Öğrenme evreleri metodu öğrencilerin yeni kavramları keşfetmelerine ve onları önceki bilgileriyle kaynaştırmalarını hedef alır.

5E ÖĞRETİM MODELİ (3/7) 5E modeli, Öğrencinin araştırma merakını artıran, konu ile ilgili beklentilerine cevap veren, Sahip oldukları bilgi ve becerilerinin aktif bir şekilde kullanımını içeren etkinliklerden oluşmaktadır.

5E ÖĞRETİM MODELİ (4/7) 5E modeli, yeni bir kuramın öğrenilmesinde veya bilinen kuramın daha derinlemesine anlaşılmasına çalışan doğrusal bir süreçtir.

5E ÖĞRETİM MODELİ (5/7) Bu süreç: aşamalarından oluşmaktadır. Girme(Engage) Keşfetme (Explore) Açıklama (Explain) Derinleştirme (Elaborate) Değerlendirme (Evaluate) aşamalarından oluşmaktadır.

5E ÖĞRETİM MODELİ (6/7) Öğretim aşamalarını genel olarak beş farklı bölümde ele alan bu modelin Girme aşamasını, etkinliklere katılım ve araştırmayı planlama; Keşfetme aşamasını, konuyu ve kavramları araştırma; Açıklama aşamasını, konuyu ve kavramları anlama;

5E ÖĞRETİM MODELİ (7/7) Derinleşme aşamasını, kavramsal bilgiyi yeni durumlara uygulama ; Değerlendirme aşamasını ise tüm etkinli sürecini ve bu süreçteki kazanımları değerlendirme olarak tanımlanır.

Giriş Değerlendirme Keşfetme 5 E Öğretim Modeli Derinleştirme Açıklama

1- GİRME (Engage)

1- Girme (Engage) (1/5) Öğrencilerin ön bilgilere ulaşılmasını sağlamak, ön bilgiyi ortaya çıkaran ve merak uyandıran küçük etkinliklerle yeni bilgiye ilgi duymalarına yardımcı olmayı sağlar. Öğrenmenin başladığı evredir.

1- Girme (Engage) (2/5) Konu ile ilgili ilgi ve merak uyandırmak, Öğrencilerin tahmin yürütmelerini veya hipotez kurmalarını sağlamak, Öğrencilerin ön bilgilerini ve kavram yanılgılarını ortaya çıkarmak. Öğretmen açık uçlu sorular sorar ancak öğrencilerin cevapları ile ilgili yorum yapmaz.

1- Girme (Engage) (3/5) Öğretmen bu aşamada; Öğrencinin ilgisini toplar. Merak oluşturur. Sorular yöneltir. Kavram/ konu hakkında öğrencilerin mevcut bilgilerini açığa çıkaran cevaplar edinir.

1- Girme (Engage) (4/5) Öğrenci bu aşamada; —“Bu neden oldu?”, —“Ben bunun hakkında neler biliyorum?”,— “Bunun hakkında neler bulabilirim?”, “Bu problem nasıl çözülebilir?” gibi sorular sorar.

1- Girme (Engage) (5/5) Yapılacak etkinlikler: Ön bilgilere erişim sağlanır. Merak uyandırılır. Öğrencilere ‘Neden?’ sorusu sordurulur. Öğrenciler öğrenme isteği konusunda motive edilir. Öğrencilerin ilgisi çekilir.

2- Keşfetme (Explore)

2- Keşfetme (Explore) (1/5) Öğrenci merkezlidir. En fazla oranda öğrenci faaliyetini içeren aşamadır. Öğretmen sadece materyalleri temin eder ve öğrencilere rehberlik eder.

2- Keşfetme (Explore) (2/5) Öğrenciler tahminlerinin veya hipotezlerinin doğruluğunu test eder, dolayısıyla da problemin çözümüne ulaşırlar. Öğrenciler mevcut kavramlar, işlemler ve yeteneklerin tanımlandığı ve geliştirildiği genel deneyimler geliştirme fırsatı bulurlar.

2- Keşfetme (Explore) (3/5) Öğretmen bu aşamada; —Öğrencilere danışmanlık yapar.— Doğrudan bir talimat vermeden, öğrencileri bir arada çalışmaları için yüreklendirir. —Bu etkileşim sırasında, öğrencileri gözler. Gerekli olduğunda öğrencilerin araştırmalarını yönlendirmek için irdeleyici sorular sorar. —Öğrencilere soruları çözebilmeleri için zaman verir.

2- Keşfetme (Explore) (4/5) Öğrenci bu aşamada; —Etkinlikte yaratıcı düşünür. —Tahmin ve hipotezleri test eder. —Yeni tahmin ve hipotezler oluşturur. —Bir sorunun çözümünde farklı seçenekler deneyip, bunları arkadaşlarıyla tartışır. —Gözlem ve düşünceleri kaydeder. ——Sonuca varmadan önce, fikirleri dener.

2- Keşfetme (Explore) (5/5) Yapılacak etkinlikler: Ön bilgileri kullanmalarına yardımcı olacak laboratuvar etkinlikleri yapılır. Öğrenciler birlikte çalışır. Öğrenciler kendi kararlarını kendileri verirler Öğrenciler bir problem durumunda soru ve fikir üretir.

3- Açıklama (Explain)

3- Açıklama (Explain) (1/6) Açıklama basamağı, öğrencilerin aktif katılımı ve araştırmalarının belli bir yönü üzerindeki dikkatlerine yoğunlaşır ve öğrencilere, kavramsal anlama yeteneklerini, bilimsel süreç becerilerini ya da tutumlarını gösterme şansı vermektedir.

3- Açıklama (Explain) (2/6) Öğrencilerin deneyimlerini bir araya toplamak ve bir kavramlar ve genellemeler kümesi oluşturmak. —Öğretmenlerin bir kavram, süreç veya yeteneği ortaya çıkarmalarına imkan tanır. —Modelin en öğretmen merkezli evresidir.

3- Açıklama (Explain) (3/6) Öğrencilerin giriş ve keşfetme deneyimlerindeki dikkatlerine odaklanır. —Öğrencilerin kavramsal anlama, süreç becerileri veya davranışları göstermelerine olanak verir.

3- Açıklama (Explain) (4/6) Öğretmen bu aşamada; —Kavram ve tanımları kendi sözleriyle açıklamaları için öğrencileri cesaretlendirir. —Öğrencilerden kanıt ve açıklama ister. —Formal bir şekilde, tanım, açıklama ve yeni sözcükler sunar. —Bu aşamada kavramların temeli olarak öğrencilerin önceki deneyimlerini kullanır.

3- Açıklama (Explain) (5/6) Öğrenci bu aşamada; —Olası çözüm ve cevapları diğer öğrencilere açıklar. —Diğer öğrencilerin açıklamalarını eleştirel bir biçimde dinler ve sorgular. —Öğretmen tarafından önerilen açıklamaları dinler ve kavramaya çalışır. ——Önceki etkinliklerden yararlanır.

3- Açıklama (Explain) (6/6) Yapılacak etkinlikler; Öğrencilere ulaştıkları yargılar konusunda soru sorulur. Sınıfta tartışma yürütülür. Daha fazla soru üretilir. Yeni tanımlar araştırılır.

4- Derinleştirme (Elaborate)

4- Derinleştirme (Elaborate) (1/4) Öğretmenler, öğrencilerin kavramsal anlama yeteneklerini geliştirir. Öğrenciler kendi dünyalarını yaratır. Öğrenciler diğer kavramlarla bağlantı kurar. Formülü öğrenciler bulur.

4- Derinleştirme (Elaborate) (2/4) Öğrencilerin yeni kazandıkları kavram ve becerileri yeni durumlara uygulamalarını sağlamak. Öğretmen öğrencilerin kullandıkları terminolojiye, tanımlamalara ve açıklamalara dikkat eder ve öğrencilerin yeni araştırmaları özenle ve doğru olarak yapmalarını sağlar.

4- Derinleştirme (Elaborate) (3/4) Öğretmen bu aşamada; —Öğrencilerin sunulan sözcük, tanım ve açıklamaları kullanmasını bekler. —Kavram ve becerileri yeni durumlara uygulamaları için öğrencileri yüreklendirir. —Öğrencilere farklı açıklamaları hatırlatır. ——Öğrencilerin başka açıklamaları kullanmasını sağlar.

4- Derinleştirme (Elaborate) (4/4) Öğrenci bu aşamada; —Yeni; fakat benzer durumlara nitelik, tanım, açıklama ve becerileri uygular. ——Soru sormak, çözüm üretmek, karar vermek ve deneyim tasarlamak için önceki bilgilerini kullanır. —Sunulan gerekçelerden mantıklı sonuçlar çıkarır. —Gözlem ve açıklamaları kaydeder.

5- Değerlendirme (Evaluate)

5- Değerlendirme (Evaluate) (1/7) Değerlendirme basamağında, öğrenciler kendi oluşturdukları anlayışı değerlendirme konusunda cesaretlendirilir. Hem öğretmen hem de öğrenciler kendilerini değerlendirme fırsatı bulurlar.

5- Değerlendirme (Evaluate) (2/7) Öğrencilerin bilgi ve becerileri formal olarak değerlendirilir. Öğrenciler kendi bilgi, becerileri ve yeteneklerini değerlendirirler. Öğretmen de öğrencilerin öğrenme sonuçlarını değerlendirir.

5- Değerlendirme (Evaluate) (3/7) Öğretmen bu aşamada; Öğrencilerin eldeki veri ve kanıtlara başvurmalarını sağlayıp, onlara “ Şu an ne biliyorsunuz?”, “ Bu konuda ne düşünüyorsunuz?” gibi sorular sorar. —Yeni kavram ve becerileri uygulamaları sırasında öğrencileri gözler. —Öğrencilerin bilgi ve becerilerini değerlendirir.

5- Değerlendirme (Evaluate) (4/7) Öğretmen bu aşamada; Öğrencilerin düşüncelerini değiştirdiklerine dair kanıt arar. —Öğrencilerin öğrenme ve grup süreç becerilerini değerlendirmelerine izin verir. —“ Bu konuda ne düşünüyorsunuz?”, “ Ne tür bir kanıtınız var?”, “Bu problem hakkında ne biliyorsunuz?” ve “ Bu soruyu nasıl cevaplarsınız?” gibi açık uçlu sorular sorar.

5- Değerlendirme (Evaluate) (5/7) Öğrenci bu aşamada; —Akranları arasındaki kavramsal anlamaları dinler ve kontrol eder. —Gözlem, kanıt ve daha önce kabul edilen açıklamaları kullanarak açık uçlu soruları yanıtlar. —Kavramsal anlama veya beceri bilgisini  gösterir.

5- Değerlendirme (Evaluate) (6/7) Öğrenci bu aşamada; ——Kendi ilerleme ve/veya bilgisini değerlendirir. —İleriki araştırmaların önünü açabilecek sorular sorar.

5- Değerlendirme (Evaluate) (7/7) Yapılacak etkinlikler: Öz değerlendirme Öğretmen gözlemi Performans değerlendirme Portfolyo Rubrik

Kaynakça Demirel, Ö., ( 2005), Öğretmenlik Mesleğine Giriş. —Tezci, E., Uysal, A., ( 2004), Eğitim Teknolojisinin Gelişimine Epistemolojik Yaklaşımların  Etkisi, TOJET. Hançer, A. H., (  2006), Yapılandırmacı Fen Eğitimi Yaklaşımının Öğrencilerin Öğrenmelerini Geliştirmesi.

Kaynakça Saygın, Ö., ( 2006), Yapılandırmacı Öğretim Yaklaşımının Biyoloji Dersi Konuların Öğrenme Başarısı Üzerine Etkisi: Canlılığın Temel Birimi-Hücre, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, C. 26, S. 1. Özmen, H., ( 2004), Fen Öğretiminde Öğrenme Teorileri ve Teknoloji Destekli Yapılandırmacı (Constructivist) Öğrenme, TOJET. http://umassk12.net/earth/presentations/5ENASA.ppt

Kaynakça http://egitbil.cografya.gen.tr/etiket/5e-ogretim-modeli http://www.ingilish.com/olusturmacilik-modeli.htm http://education.vermont.gov http://mdk12.org/instruction/curriculum/hsa/biology/copper_basin/index.html