2016-Kocaeli

Dünyada hızla yaygınlaşan kültürel turizmin bulunduğumuz Karamürsel bölgesinde de yaygınlaşması için geçerli sebepler; Dört mevsim iklim koşullarının uygunluğu kültür başkenti kabul edilen İstanbul’a,nufus yoğunlunun en fazla olduğu yerleşim yerlerine ve uluslar arası hava alanına yakınlığı. Çok geniş bir sahil şeridinin bulunması. Bölgemizde uluslar arası düzeyde yelken yarışmalarının yapılması. Su altı fotoğrafçılığı ve su altı dalgıçlığı için uygun ortamların bulunması ve bu iş için Karamürsel’de stk’ların bulunması. Kültür turizmi açısından, tarihi ipek yolu üzerinde bulunması, Samanlı dağları eteklerine kadar uzanan geniş coğrafyası ve tabiat güzellikleri ile kırsal ve kültürel turizm alanında turizmden hak ettiği değeri alamamıştır.

Yerel ve uluslar arası düzeyde Karamürsel bölgesinin tanına bilirliğini arttırmak. Bacasız sanayi diye tabir edilen turizmden maksimum geliri elde ederek var olan potansiyelini en iyi şekilde değerlendirmek amacıyla Hristiyanlar için büyük önem ve kutsallık taşıyan Bizans İmparatoru Konstantius Clorus'un eşi ve I. Konstantin’in annesi Azize Helena’nın Karamürselli olduğu gerçeğini gözler önüne sererek bu sayede Karamürsel’in doğru şekilde tanıtılmasına katkıda bulunmayı amaçladık.

Hristiyan dünyası ve tarihi için büyük öneme, kutsallığa sahip olan Azize Helena, Pronektus yani Karamürsel’de dünyaya gelmiştir. İlk çağda yolcular İstanbul yöresinden Kuzeybatı Anadolu’ya giderken şimdiki İstanbul-İzmit yolunu izleyip körfezi dolanmak yerine karşı kıyıya deniz yolu ile geçmeyi daha rahat buluyorlardı. Karaya çıkılan iskele çoğu zaman Pronektus yani Karamürsel iskelesiydi. M.S 318’de Büyük Konstantinus, annesi Helena burada doğmuş olduğundan yöreyi güçlendirmek için burada bir iskele kurdurdu ve burayı ihya ettirdi. Oluşan kentin adını da Helenapolis koydu (KARAMÜRSEL- HERSEK). (Özdemir, 2012: 20)

Azize Helena, Azize Helen, Helena ya da Augusta (İmparatoriçe) Helena; Roma İmparatoru Konstantius Chlorus’un eşi ve I. Konstantin’in annesi. Doğum adı Flavia Julia Helena, M.S 250 civarında Roma İmparatorluğu topraklarında Küçük Asya’da bulunan Bithynia ( İznik başkentli, İzmit körfezi, İstanbul, Sakarya ve Bursa arasında kalan bölge), eyaletinin Pronektus şehrinde yani Karamürsel’de dünyaya gelmiştir. Helena hıristiyanlık tarihinde çok önemli bir dönemin kadınıdır. Ama sadece azize olarak değil, siyasi etkisi ile de hatırlanmalıdır. Onun adına yapılan kiliseler, bastırılan paralar, heykeller ve ikonalar ile kutsanan Helena, Roma İmparatorluğunun İstanbul döneminin mimarı olan I.Konstantin’in annesidir.

Helena bir hancı kızı iken, o bölgede bir savaşa katılan Konstantius ile tanışır. Aralarında başlayan aşkın resmi evliliğe dönüşüp dönüşmediği tartışmalıdır. Bazı kaynaklar resmen evli olduklarını söyler, bazı kaynaklar ise asil olmadığı gerekçesiyle Helena’nın bir cariye olarak kaldığını belirtir. 270’li yılların başında oğulları Konstantin, Sırbistan’ın Niş şehrinde doğar. Bu çocuğa rağmen ondan ayrılan Konstantius, saltanat kazanmak için Maximian’ın kız kardeşi Theodora ile 293 yılında evlenir. Helena bu ayrılıktan incinir ve kendi kabuğuna çekilir.

Konstantin, babası Konstantius’un ölümünden sonra 306 yılında imparator ilan edilir. Helena oğlunun imparator olmasıyla saraya ve sosyal alana döner.

Asil bir soydan gelmeyen bu kadının Augustalık’ kadar uzanan yaşam öyküsü, bir kentin dünya tarihindeki yerini almasında ve dinler tarihinde çok önemlidir. Konstantin, Licinus’u savaşta yener. Doğu ve batının tek hakimi olur. Zaferini annesine ithaf eder ve ona Julia Augusta unvanını verir. Bundan böyle, taç giyme ve para üstüne resmini bastırma hakkı vardır.

Hristiyanlık’ta çok önemli bir olay olan İznik konsili ve yemini 325 yılında Konstantin’in isteği ile gerçekleştirilmiş ve dört önemli İncil, diğerleri arasından seçilip kabul edilmiştir. Yeni başlayan bu dönem içinde Helena, halktan çok büyük sevgi ve saygı görür. 325 yılında ona Hristiyanların annesi unvanı verildi.

325 yılında Kudüs’e giderek Hz. İsa’nın haçını aramaya başlar. Hristiyanlık tarihindeki ilk hac yolculuğu onunla başlar. Hz. İsa’nın çarmıha gerildiği haçı araması için ona ilahi işaretler geldiği hikaye edilir. Kudüs’te antik bir sarnıçta üç haç ve üç çivi bulur. Gerçek haçın üzerinde üç dilde yazı vardır ve Helena bu sayede onu diğerlerinden ayırır. Rivayete göre; gerçek olup olmadığını test etmek için ölüm yatağında hasta bir kadın haçlara dokundurulur ve hasta kadın gerçek haça dokunduğunda iyileşir. Helena Gerçek Haç'ı buluyor, İtalyan yazması yaklaşık 825

Helena bu kutsal yolculuktan sonra 329'da İstanbul'a döner. Helena bu Haç’ın parçalarını, çivileri, Hz. İsa'nın sarıldığı kefenin parçalarını, Hz. Meryem'in küpelerini, Hz. Süleyman'ın yedi kollu şamdanını, Nuh'un baltasını ve başka kutsal eşyaları oğlu Konstantin'e hediye etti. Çivileri savaşlarda oğlunu koruması için miğferine ve atının dizginine taktığı söylenir.

Konstantin imparator olduğunda Roma devleti adaletsizlik ve ahlaksızlık içinde yüzüyordu. Helena, devletin kanunlarında ve işleyişinde önemli değişiklikler yapılmasına öncülük etmiştir. Asil olmayan fakir halkın koruyucusu, hastaların şifacısı olan Helena, hazineyi halka açmış, Pagan inançların yozlaştırıcı kültürünü Hristiyanlıkla değiştirmiştir. Aziz Petrus Bazilikasında Azize Helena Mezarı

Azize Helena, Hz. İsa'nın çarmıha gerildiği Haç'ı bulmasıyla ünlenmiştir. Putperestlik inancını sildirmiş, tek başına gerçekleştirdiği haç yolu 80 yaşındaki bir insan için büyük başarı olmuştur. Hristiyanlık tarihinde ilk hac Helena ile başlamıştır. Haç'ı hristiyanlık sembolü haline getiren de o olmuştur. Bu vesile ile azizeliğe layık görülmüştür. Konstantin ve Helena'nın ikonası (Bulgar Ortadoks Kilisesi)

Azize Helena, Hz. İsa'nın mezarını da bulmuştur. Romalılar Hz. İsa'nın mezarı Hristiyanlar tarafından ziyaret edilmesin diye üzerine Venüs tapınağını inşa etmişlerdir. Azize Helena bu tapınağı yıktırarak yerine bir Bazilika inşa ettirmiştir. Bugünkü adı Kutsal Kabir Kilisesi’dir. Kutsal Kabir Kilisesi

330 yılında Konstantinopolis'te ölmüştür. Vasiyeti üzerine Roma’da gömülmüştür. Helena’nın lahitti Vatikan müzesinde görülebilir.

Bu araştırmada, Azize Helena’nın Karamürsel’de doğduğu ve Karamürselli olduğu bilgisi kullanılarak Karamürsel’in etkili bir tanıtımının yapılabileceği ve Karamürsel’in turistik bir bölge haline getirilebileceği sonucuna ulaşılmıştır.

ÖZDEMİR, E. (2012). Kaptanı Derya Karamürsel. Kocaeli: Mert Ofset Matbaa. UMAR, B.(2004). Bithynia. İstanbul: İnkılap Kitabevi. ÖZTÜRK, B. (2016). “Karamürsel’de (Bithynıa) Bir Antik Kıyı Yerleşimi: Praninetos/Preietos”, Uluslar arası Kara Mürsel Alp ve Kocaeli Tarihi Sempozyumu-II. Kocaeli: Kocaeli Büyük Şehir Belediyesi. BİRLEY, A.R. St. Helena, Discoverer of the True Cross ( ). Yayınlanmamış metin. Erişim; a%20Augusta.pdf. Erişim Tarihi: a%20Augusta.pdf Encyclopædia Britannica (Britannica Ansiklopedisi). Erişim; Erişim Tarihi: İndigo Dergisi. Erişim; Erişim Tarihi: Wikipedia The Free Encyclopedia. Erişim; Erişim Tarihi: