Nisan, 2016 Öğretim Görevlisi:Mustafa İDUĞ Hazırlayan:Deniz GÖKÇE ‘’TÜRKİYE İŞ KURUMU’’

- Tarihçesi - Vizyon ve Misyonu - Amaç ve görevleri - Sunduğu hizmetleri ve faaliyetleri - Teşvikleri - Kişi deneyimleri

-1946 yılında İş ve İşçi Bulma Kurumu olarak kurulmuştur ’lı yılların başı ile 1978’li yılların sonlarına kadar yurtdışına işçi gönderilmesinde aktif bir rol oynamıştır ’lı yıllardan itibaren modern bir istihdam kurumu olma çerçevesinde uluslararası projelerin yürütülmesi sağlanmıştır. Yeniden yapılanma çalışmaları kapsamında, 2003 Yılında 4904 sayılı kanunla “Türkiye İş Kurumu” (İŞKUR) adıyla yeniden kurulmuştur yılında 665 Sayılı KHK ile Türkiye İş Kurumu İl Müdürlükleri, Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü olarak yeniden yapılandırılmıştır. -Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na bağlı olup, idari ve mali bakımdan özerk bir kamu kuruluşudur.

VİZYON Değişim ve yeniliklere uyum sağlayarak, hizmet kalitesi ve çeşitliliği ile işsizlikle mücadelede etkin rol oynayan, işgücü piyasasında öncü ve saygın bir kurum olmak. MİSYON İşgücü piyasası ihtiyaçları doğrultusunda; iş ve işçi bulmaya aracılık hizmetini etkin bir şekilde sunmak, işgücünün istihdam edilebilirliğini artırmaya yönelik aktif programlar yoluyla istihdamı kolaylaştırmak, korumak, geliştirmek, çeşitlendirmek ve işini kaybedenlere geçici bir süre gelir desteği sağlamak.

İstihdamın; Korunmasına, Geliştirilmesine, Yaygınlaştırılmasına, İşsizliğin önlenmesi faaliyetlerine yardımcı olmak, -İşsizlik sigortası hizmetlerini yürütmek, -Bakanlığın mevzuattan kaynaklanan ve taşrada yürütülmesi gereken görevlerini yapmak. İŞKUR’un kuruluş amacı:

İŞKUR’un Görevleri: -Ulusal istihdam politikalarının hazırlanmasına katkı sağlamak, -İşgücü piyasası enformasyon hizmetlerini yürütmek, (İşgücü piyasası verilerini derlemek, analiz etmek ve yorumlamak,) -İşgücü arz ve talebi arasında aracılık hizmeti yapmak, (İş ve işçi bulma faaliyetlerinde bulunmak, ) -Aktif / Pasif istihdam politikalarını yürütmek.

Aktif İstihdam Politikaları -Girişimcilik Programları -İşbaşı Eğitim Programları -Toplum Yararına Çalışma Programları (TYÇP) -Mesleki Eğitim Kursları Pasif İstihdam Politikaları -İşsizlik Sigortası -Ücret Garanti Fonu -Kısa Çalışma Ödeneği -İş Kaybı Tazminatı PROGRAMLAR

-Milli Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim ve öğretim kurumları -Üniversiteler -Öğretim kurumları -Özel sektör işyerleri -Eğitim veya rehabilitasyon amacıyla kurulmuş firmalar -Eğitim için gerekli mekan ve donanıma sahip dernek, vakıf, işçi, işveren, esnaf - ve meslek kuruluşları, meslek birlikleri ve benzeri kurum ve kuruluşlar -Kamu kurum ve kuruluşları -Döner sermayeli kuruluşlar -Özel kanunla kurulan banka ve kuruluşlar ile bunlara bağlı işyerleri. (Toplam 118 adet) İŞBİRLİĞİ YAPILAN KURUM VE KURULUŞLAR;

G irişimcilik Programları AKTİF İSTİHDAM POLİTİKALARI Girişimcilik eğitim programı, Kuruma kayıtlı kişilere yönelik olarak kendi işlerini kurmalarına ve geliştirmelerine yardımcı olmak amacıyla uygulanan programlardır. Girişimcilik eğitim programı kapsamında temel seviye girişimcilik eğitimi, “Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) ile Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) arasındaki Uygulamalı Girişimcilik Eğitimi İşbirliği Protokolünde” belirlenen esaslar çerçevesinde gerçekleştirilmektedir. Eğitim programı bitiminde, katılımcılara Uygulamalı Girişimcilik Eğitimi Katılım Belgesi verilmektedir. Bu belge, KOSGEB Yeni Girişimci Desteğine başvuruda gerekmektedir.

- Temel seviye girişimcilik eğitimi, sınıf içi eğitim ve atölye çalışmalarından oluşmakta olup toplam 70 saattir. Girişimcilik Eğitim Programlarında Karşılanabilecek Giderler; - Katılımcı zaruri gideri, - İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sigortası Primi, - Genel Sağlık Sigortası Prim Giderleri.

İ şbaşı Eğitim Programları Kuruma kayıtlı işsizlerin mesleki deneyim edinmeleri ve teorik eğitimini aldıkları mesleklerde uygulamayı görmesi, çalışma ortamına uyumunun sağlanması amacıyla düzenlenen programlardır. İşsizlerin mesleki yeterliklerini geliştirebilecekleri ve tecrübe edinecekleri bir programdır. Programa katılmak isteyenler işbaşı eğitimi yapacağı işyerini kendileri bulabileceği gibi Kurumdan da kendilerine işyeri bulunmasını talep edebilirler. Ayrıca işverenler de istedikleri vasıftaki katılımcı adayını kendileri bulabilecekleri gibi kendilerine katılımcı adayı bulunmasını İŞKUR’dan da talep edebilirler.

İşbaşı Eğitim Programlarından Yararlanma Şartları; -Kuruma kayıtlı işsiz olmak, -15 yaşını tamamlamış olmak, -İşverenin birinci veya ikinci dereceden kan hısmı veya eşi olmamak, -Emekli olmamak, -Programın başlama tarihinden önceki üç aylık dönemde programa başvuru yapan işverenin çalışanı olmamak, -İş ve meslek danışmanlığı hizmetlerinden faydalanmış olmak, Yukarıdaki şartları sağlayan ve programa devam etmelerine engel durumları bulunmayan öğrenciler de programlara katılabilirler. Ayrıca tarımsal faaliyette bulunanlar ile isteğe bağlı sigortalı sayılanlar, sosyal yardım, özürlü maaşı ile dul ve yetim aylığı alanlar da işbaşı eğitim programından yararlanabilirler. İşbaşı Eğitim Programlarında Karşılanabilecek Giderler; -Katılımcı zaruri gideri (Günlük 50 TL) -İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sigortası Primi -Genel Sağlık Sigortası Prim Giderleri -Azami 320 fiili gün ve haftalık en fazla 45 saattir.

T oplum Yararına Çalışma Programları (TYÇP) İşsizliğin yoğun olduğu dönemlerde veya yerlerde doğrudan veya yüklenici eli ile toplum yararına bir iş ya da hizmetin gerçekleştirilmesi yoluyla özellikle istihdamında zorluk çekilen işsizlerin çalışma alışkanlık ve disiplininden uzaklaşmalarını engelleyerek işgücü piyasasına uyumlarını gerçekleştirmek ve bunlara geçici gelir desteği sağlamak amacıyla İŞKUR tarafından uygulanan programlardır. Katılımcılar Nasıl Seçilmektedir? Katılımcıların seçiminde uygulanan 3 ayrı yöntem bulunmaktadır. Her Programın niteliğine göre bu yöntemlerden hangisinin kullanılacağı Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü tarafından belirlenir. -Noter kurası yöntemi, -Liste (başvuranlar içinden mülakat ya da iş ve meslek danışmanlığı sonucu katılımları uygun görülenlerin belirlenmesi) yöntemi, -Yüzde seksen noter kurası, yüzde yirmi liste yöntemi. Katılımcılara Hangi Ödemeler Yapılmaktadır? -Asgari ücret -Vergi ve sosyal güvenlik prim giderleri

TYP Hangi Alanlarda Uygulanmaktadır? - Çevre temizliği, - Kamusal altyapının yenilenmesi, - Milli Eğitim Bakanlığına bağlı resmi okullarda çevre düzenlemesi, - Milli Eğitim Bakanlığına bağlı resmi okullarda bakım onarım ve temizlik işleri yapılması, - Restorasyon, tarihi ve kültürel mirasın korunması, - Ağaçlandırma, - Park düzenlemeleri, - Vadi ve dere ıslahı, - Erozyon engelleme çalışmaları. - TYP uygulama süresi, her bir program için en fazla 9 aydır. - TYP’de haftalık çalışma süresi en fazla 45 saattir.

Katılım Şartları Nelerdir? -Kuruma kayıtlı işsiz olmak, -18 yaşını tamamlamış olmak, -Emekli, malul, dul ve yetim aylığı almıyor olmak, -Öğrenci olmamak (açıköğretim öğrencileri hariç), -TYP’den yararlanılmaya başlanan gün itibarıyla Sosyal Yardım Bilgi sistemi üzerinden yapılacak sorgulamada herhangi bir nakdi sosyal yardım almıyor olmak. Kimler TYP’den Yararlanamaz? - İŞKUR tarafından düzenlenen TYP dışında bir program ya da kurstan yararlanmış olan işsiz, 6 ay geçmeden TYP’ye başvuramaz. - Mazeretsiz olarak TYP’den ayrılanlar veya kendi kusuru nedeniyle ilişiği kesilenler, son yararlanma tarihi üzerinden 24 ay geçmedikçe yeni bir TYP’ye başvuramaz. - Yararlandığı TYP bittikten sonra Kurum tarafından teklif edilen niteliklerine uygun en az üç iş teklifini mazeretsiz olarak kabul etmeyenler, son yararlanma tarihi üzerinden 24 ay geçmedikçe yeni bir TYP’ye başvuramaz. - Herhangi bir kurs ya da programa katılmama yönünde yaptırım uygulanan kursiyer veya katılımcı yaptırım süresince TYP’den de yararlanamaz. - Devam ettiği bir TYP ile mazeretli ya da mazeretsiz ilişiği kesilen katılımcı aynı TYP’ye tekrar katılamaz.

M esleki Eğitim Kursları İşgücü piyasasının ihtiyaç duyduğu tüm mesleklerde işsizlerin niteliklerini geliştirerek istihdam edilebilirliklerini artırmak amacıyla yapılan meslek edindirme ve geliştirme kurslarıdır. İstihdam garantili mesleki eğitim kurslarına katılanların en az yüzde ellisi, en az yüz yirmi gün olmak üzere kurs süresi kadar istihdamda kalmaktadır. Mesleki Eğitim Kurslarına Katılacaklarda Aranan Şartlar; -Kuruma kayıtlı işsiz olmak, -15 yaşını tamamlamış olmak, -Yetiştirilecekleri mesleğe uygun özelliklere sahip olmak, -İşverenin aradığı özel şartları taşımak, -İş ve meslek danışmanlığı hizmetlerinden faydalanmış olmak, -Emekli olmamak.

-Eğitimlere katılmalarına ve kurs sonunda da istihdam edilmelerine engel durumları bulunmadığı il müdürlüğünce uygun görülen yükseköğretim ve açık öğretimde okuyan öğrenciler de kurslara katılabilirler. -Mesleki eğitim kursları ücretsiz olup Kurum tarafından kursiyerlere devam ettikleri fiili eğitim günü süresince ödeme (20 TL) yapılmaktadır. Ayrıca İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sigortası ile Genel Sağlık Sigortası Prim Giderleri İŞKUR tarafından karşılanmaktadır. -Kurslara devam zorunludur. Kabul edilebilir mazereti olanlara yüklenicinin onayı alınmak şartı ile eğiticiler/öğreticiler tarafından yazılı olarak izin verilebilir. Ancak bu izin süreleri toplamının, doktor raporu ile tevsik edilebilen en fazla 5 günlük sağlık izni dışında, hangi sebeple olursa olsun kurs süresinin 1/10'unu aşması halinde kursiyerlerin kursla ilişikleri kesilir. -Ayrıca tarımsal faaliyette bulunanlar ile isteğe bağlı sigortalı sayılanlar, sosyal yardım, özürlü maaşı ile dul ve yetim aylığı alanlar da mesleki eğitim kurslarından yararlanabilmektedir. En çok kurs düzenlenen 10 meslek; 1-Aşçı Yamağı 2-Bilgi ve Belge Yöneticisi 3-Börek Ustası 4-Çağrı Merkezi Görevlisi 5-Elektrik Ark Kaynakçısı 6-İnsan Kaynakları Elemanı 7-Kablo Ağı Bantlama Elemanı 8-Kasiyer 9-Oto Bakım-Onarımcısı 10-Reyon Görevlisi

Pasif İstihdam Politikaları İ şsizlik Sigortası Bir işyerinde çalışırken, çalışma istek, yetenek, sağlık ve yeterliliğinde olmasına rağmen, kendi istek ve kusuru dışında işini kaybedenlere, uğradıkları gelir kayıplarını kısmen de olsa karşılayarak kendilerinin ve aile fertlerinin zor duruma düşmelerini önleyen, sigortacılık tekniği ile faaliyet gösteren, devlet tarafından kurulan zorunlu bir sigorta koludur. İşsizlik sigortasından yararlanma koşulları; -Kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalmak, -Hizmet akdinin feshinden önceki son 120 gün içinde prim ödeyerek sürekli çalışmış olmak, -Son üç yıl içinde en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi ödemiş olmak, -Hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine şahsen ya da elektronik ortamda başvurmak,gerekmektedir.

İşsizlik sigortası kapsamında sunulan hizmetler; - İşsizlik ödeneği verilmesi, - Genel sağlık sigortası primleri ödenmesi, - Yeni bir iş bulma, - Meslek geliştirme, edindirme ve yetiştirme eğitimi verilmesi,hizmetleri sağlanmaktadır. Sağlık hizmetinden yararlanma; İşsizlik ödeneği alanlar genel sağlık sigortası kapsamında olup bakmakla yükümlü olduğu kişiler de genel sağlık sigortalısı kapsamında sağlık hizmetlerinden yararlanabilmektedir. İşsizlik ödeneği ödenirken, ilgililer adına sadece genel sağlık sigortası primleri yatırıldığı için, emeklilik yönünden dikkate alınmamaktadır.

İşsizlik ödeneğinin süresi; Hizmet akdinin feshinden önceki son üç yıl içinde; gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 180 gün, gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 240 gün, gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 300 gün,süre ile işsizlik ödeneği (kanunda yer alan diğer şartları taşınması kaydıyla) verilmektedir. İşsizlik ödeneği miktarı; Günlük işsizlik ödeneği, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının yüzde kırkı olarak hesaplanmaktadır. Bu şekilde hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde seksenini geçememektedir.

Ü cret Garanti Fonu Programın amacı işçilerin, işverenin ödeme güçlüğüne düşmesi hallerinde iş ilişkilerinden kaynaklanan üç aylık ücret alacaklarını/alacağını garanti etmektir sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa göre sigortalı sayılan kişileri hizmet akdine tabi olarak çalıştıran işverenin, konkordato ilan etmesi, işveren için aciz vesikası alınması, iflası, iflasın ertelenmesi nedenleri ile işverenin ödeme güçlüğüne düştüğü hallerde geçerli olmak üzere, işçilerin iş ilişkilerinden kaynaklanan üç aylık ücret alacaklarını kapsar.

K ısa Çalışma Ödeneği Genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle işyerindeki haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak en az üçte bir oranında azaltılması veya süreklilik koşulu aranmaksızın işyerinde faaliyetin tamamen veya kısmen en az dört hafta süreyle durdurulması hallerinde, işyerinde üç ayı aşmamak üzere (Bakanlar Kurulu kararı ile 6 aya kadar uzatılabilir.) sigortalılara çalışamadıkları dönem için gelir desteği sağlayan bir uygulamadır. Kısa Çalışma Kapsamında; - İşçilere kısa çalışma ödeneği ödenmesi, - Genel Sağlık Sigortası primleri ödenmesi, hizmetleri sağlanmaktadır. İşyerinde Kısa Çalışma Uygulanabilmesi için; -İşverenin; genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle işyerindeki çalışma süresinin önemli ölçüde azaldığı veya durduğu yönünde İŞKUR’a başvuruda bulunması ve yapılan inceleme sonucu işyerinin bu durumlardan etkilendiğinin tespit edilmesi gerekmektedir.

Kısa Çalışma Ödeneği Süresi, Miktarı ve Ödenmesi; Günlük kısa çalışma ödeneği; sigortalının son oniki aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının % 60’ıdır. Bu şekilde hesaplanan kısa çalışma ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının % 150’sini geçemez. Kısa çalışma ödeneği, işçinin kendisine, aylık olarak her ayın sonunda ödenir. İşçinin Kısa Çalışma Ödeneğinden Yararlanabilmesi İçin; - İşverenin kısa çalışma talebinin uygun bulunması, - İşçinin kısa çalışmanın başladığı tarihte, 4447 sayılı Kanunun 50 nci maddesine göre çalışma süreleri ve işsizlik sigortası primi ödeme gün sayısı bakımından işsizlik ödeneğine hak kazanmış olması (Kısa çalışmanın başladığı tarihten önceki son 120 gün içinde prim ödeyerek sürekli çalışmış olanlardan son üç yıl içinde en az 600 gün süreyle işsizlik sigortası primi ödemiş olanlar) gerekmektedir.

İ ş Kaybı Tazminatı Özelleştirme Uygulamalarının Düzenlenmesine ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair tarih ve 4046 sayılı Kanun, özelleştirme nedeniyle işini kaybeden ve iş kaybı tazminatı almaya hak kazanan sigortalı işsizleri kapsar. Amaç; Özelleştirme kapsamına alınan kuruluşlarda (iştirakler hariç) bir hizmet akdine dayalı olarak ücret karşılığı çalışırken, bu kuruluşların özelleştirmeye hazırlanması, özelleştirilmesi, küçültülmesi veya faaliyetlerinin kısmen veya tamamen durdurulması, süreli veya süresiz kapatılması veya tasfiye edilmeleri nedeniyle, hizmet akitleri, tabi oldukları iş kanunları ve toplu iş sözleşmeleri gereğince tazminata hak kazanacak şekilde sona erenlere belirli bir süre gelir ve sosyal güvenlik devamlılığı sağlamak.

Faydalanma Şartları ve Süreleri; Özelleştirme nedeniyle işine son verilenlerin iş kaybı tazminatına hak kazanabilmeleri için, hizmet akitlerinin sona erdiği tarihten itibaren en geç 30 gün içinde en yakın Türkiye İş Kurumu birimine başvurmaları gerekmektedir. Özelleştirme kapsamına alınan kuruluşlarda çalışırken hizmet akitleri sona erenlerden, hizmet akdi kesintisiz en az; -550 gün devam edenlere 90 gün, gün devam edenlere 120 gün, gün devam edenlere 180 gün, gün devam edenlere 240 gün, iş kaybı tazminatı ödenmektedir. Sunulan Hizmetler; -İş kaybı tazminatı ödenmesi, -Yeni bir iş bulma, -Meslek geliştirme, edindirme ve yetiştirme eğitimi verilmesi, -Sosyal güvenlik kuruluşları kesintilerinin hak sahipleri adına ilgili kurumlara yatırılması. Ödeme Miktarının Hesabı; İş kaybı tazminatı, hizmet akdinin fesih tarihindeki günlük net asgari ücretin iki katıdır.Özürlü personele (ilgili kanunların öngördüğü 1,2 ve 3. derece), günlük net asgari ücretin dört katı iş kaybı tazminatı olarak ödenir.

İşverenler için İstihdam Teşvikleri “İşe Almak Sizden Sigortası Bizden…” Özel sektör işyerlerinin son altı aylık sürede çalıştırmış oldukları işgücü ortalamasına ilave olarak, -Son altı ay adına Sosyal Güvenlik Primi yatırılmamış birini işe aldığında, SGK işveren payı sigorta primleri 54 aya kadar varan süreyle, İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmaktadır.

yılları arası İşe yerleştirme sayıları

TEŞEKKÜRLER…